Yanıt Açıklaması:

“Eğitim; millî, bilime dayalı, işe yarar ve üretici, yeni ku­şakların fazilet, düzen, disiplin duygularını geliştirici, toplumu cehaletten kurtarı­cı, onun bilgi ve ahlak düzeyini yükseltici, yeteneklerini ortaya çıkarıcı ve geliştiri­ci nitelikte olmalıdır.” görüşü Mustafa Kemak Atatürk'e aittir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı İmparatorluğunun son dönemine ilişkin eğitimin dayandığı felsefenin özeliklerine yönelik bilgiye sahip olunması gerekmektedir. Bu bilgiye göre; Osmanlı İmparatorluğunun son dönemine ilişkin eğitimin dayandığı felsefenin başarısız olmasının nedenlerinin neler olabileceğini sorgulaması gerekir.

Yanıt Açıklaması:

Cumhuriyet dönemi Türk Eğitim Sistemi; pragmatik felsefeye ve onun eğitimde uzantısı olan ilerlemecilik akımına dayandırılmaya çalışılmakla birlikte; uygulamalar (köy enstitüleri hariç) bu doğrultuda gelişmemiştir. Dolayısıyla uygulamada öğrenci değil öğretmen ve konular merkeze alınmış, bilimsel yöntemi kullanan, özgür ve esnek düşünen, demokratik, laik, sosyal adaletçi, sevgi ve saygı dolu insan yerine; genellikle öğretmenin söylediklerini, kitapların yazdıklarını ezberleyen, bildiklerinin yüzde yüz doğru olduğunu savunan, çekingen, taklitçi, diktacı eğilimleri baskın, yaşamdan kopuk, skolâstik düşünce sistemine sahip bireyler  yetiştirilmiş; daha çok daimici ve esasici eğitim uygulamalarına yer verilmiştir. Doğru Yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Epistemoloji, felsefenin en temel ve merkezcil alanlarından biridir. Yunanca ‘episteme’ (bilgi), ve logos (bilim, açıklama, gerekçe, öğreti) sözcüklerinin birleşiminden oluşan kavram, Türkçede bilgi bilim ya da bilgi teorisi adıyla bilinmektedir. Doğrudan doğruya genel bir anlayışla bilgilerin köken ve niteliğini inceleyen felsefe dalıdır. Daha çok bilgi, bilme ve edinme konularına değinen bu alan, bilginin nasıl
gerçekleştirildiği konusu üzerinde durur. 

Bilginin ne olduğunun ve kapsamının incelemesi, epistemoloji kapsamında hayata geçirildiğinden bu sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Alternatif eğitim fikrinin  temellerinde (a) çocuk merkezlilik, (b) bireyin yetiştirilmesinde; toplumsal, politik ve ideolojik talepler karşısında bireylerin öznel değeri, (c) bireyselliğin yaşamdaki önemi, (d) bireysel özelliklerin sanat gibi estetik duyarlılıktaki karşılığının güçlendirilmesi (e) tüm bu özelliklerin inşa edilecek demokratik okullarda ve yönetiminde hayat bulması yer alır. Toplumsal değerlerin kazandırılması ve konu merkezlilik daha çok geleneksel eğitimin temel vurguları arasında yer almaktadır. Doğru Yanıt B seçeneğidir. 

Yanıt Açıklaması:

 Paideia okulları her çocuğun öğrenebileceğini varsayımı ile çocuğun performansına ve başarılarına saygı duyan, hümanist ve heterojen bir eğitim sistemidir. Paideia sadece öğrencilerin değil eğitimcilerin ve ailelerin de eğitimini toplumsal olarak sürekli geliştirmeyi hedeflemektedir. Klasik eğitime dönüşe vurgu yapan Paideia okulları, “klasik” kelimesinin içinde seçkinci, ataerkil ve Avrupa merkezli imalarını barındırır.

Yanıt Açıklaması: Belli bir konu üzerinden ortak değerlerin inşası anlamına gelen diyalektik düşünme ile birlikte, geniş kitlelerin olay, olgu ya da süreçleri idealist düşünme biçiminden farklı düşünülmesi, birinci ve ikinci dünya savaşları öncesi ve sonrası sosyalist kuramın ve reelsosyalist uygulamaların düşünsel temelininin oluşturulması, felsefede idealizme; ekonomik yaşamda kapitalizme ve liberalizme karşı anti tez oluşturarak yeni sosyal demokrasi, sosyal refah devleti gibi anlayış ve sentezlerin oluşması sağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması:

Montessori felsefesinde çocuk bir bütün olarak ele alındığı için öğretmen merkezli sınıflardan farklı bir eğitim ortamı vardır. Bu farklılık okulların “Çocuk Evi (=Casa dei Bambini=Children’s House)” olarak adlandırılmasına neden olmuştur. Montessori okullarında sınıflar öğrencilerin yetişkin sorumluluğunda olmaksızın
öz kontrol ve bağımsızlıklarını yönetme becerilerini geliştirecek şekilde hazırlanmış ortamlardır. Çocuklar serbestçe hareket edebilmekte ve dikkatlerini çeken şey üzerinde çalışma olanağı bulmaktadırlar. Bu açıklamalar ışığında yukarıdaki seçenekler incelendiğinde, çocukların bir bütün olarak ele alındığı için öğretmen merkezli sınıflardan farklı bir eğitim ortamı olan ve bu farklılığı okulların “Çocuk Evi olarak adlandırılmasıyla hayata geçirmiş alternatif okul, Montessori okulları olarak ön plana çıktığından bu sorunun doğru yanıtı C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Dalton okulları ismini Helen Parkhurst’un 1919’da kurduğu ve öğrenciler için hazırladığı Dalton Öğretim Planı’ndan. Bu öğretim planı çeşitli değişikliklere uğrasa da günümüzde Amerika ve İngiltere’de çeşitli okullarda halen uygulanmaktadır. Parkhurst temel olarak Maria Montessori, John Dewey, and Carleton Wash’tan etkilenir. Dalton Öğretim Planı’nın temel ilkesi öğrencilerin daha iyi öğrenmeleri için kendi çalışmalarını kendilerinin organize etmesi ve takip etmesidir. Bunu yaparken çocuk çevresiyle ve içinde bulunduğu okul toplumuyla yüksek düzeyde etkileşim ve işbirliğine girecektir. Bu bağlamda özgürlük ve işbirliği eğitim-öğretim süreçlerini kılavuzlayan iki anahtar kavramdır. Uygulamada ise (1) her öğrencinin programını kendi ihtiyaçları, çıkarları ve yeteneklerine göre ayarlamak ve (2) hem bağımsızlığı hem de güvenilebilirliği teşvik etmek ve öğrencilerin sosyal becerilerini ve başkalarına karşı sorumluluk duygusunu geliştirmek temel hedefler olarak kabul edilmiştir.

 

Bu açıklamalar doğrultusunda yukarıdaki seçenekler incelendiğinde, Helen Parkhurst’un 1919’da kurduğu alternatif okul, Dalton Okulları olduğundan bu sorunun doğru yanıtı E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Plato, Jean Jacques Rousseau, Karl Marx ve John Dewey gibi düşünürlerin bir­birinden çok farklı felsefi ve sosyolojik düşünce akımlarına dayanan tartışmalarda kitlesel eğitim tartışılmıştır.

Yanıt Açıklaması:

 Daimicilik felsefesine dayanan eğitim sistemleri konu ve içerik açısından şu nitelikleri göstermektedir. Konular ve içerik genelde yapıyı koruyan önceden belletilmiş apriori bilgilerin aktarılmasını amaçlayan içeriklere sahiptir. Sınıf ortamında gerçeklerin değil, ideal olanın sunulması ve öğrencilerin akıllarını ve iradelerini geliştirme olanaklarının yaratılması savunulur, değer yargılarının geliştirilmesi amaçlanır. Bunların arasında “içerikte mantıksal bütünlük göz ardı edilmesi” durumu söz konusu değildir.

Yanıt Açıklaması:

Brockwood Park Okulu güçlü bir etik temele dayanmaktadır. Akademik gelişimin yanı sıra özgürlük ve sorumluluk arasındaki dengeyi keşfetmek, meditasyon yoluyla iç çatışmadan kurtulmak ve doğanın takdir edilmesi yoluyla manevi gelişime odaklanır. Doğru Yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

I, II ve IV

Yanıt Açıklaması:

Marksist geleneğin temel ilkelerinin eğitim bilimi açısında yeniden değerlendirildiği kuram Eleştirel Pedagojidir.

Yanıt Açıklaması:

Gelenek, saygın tutulup kuşaktan kuşağa iletilen kültürel kalıntılar, alışkanlıklar ve davranışlardır. Görenek ise, bir şeyi eskiden beri gördüğü gibi yapma alışkanlığı şeklinde tanımlanabilir. Gelenek ve görenekler ise töreyi oluşturmaktadır. Törelere göre İslâmiyet’ten önceki Türk toplumlarında genelde toplumsal hedefler, gelenek ve göreneklerden yani töreden oluşur. Bunlar;
• cihan imparatorluğu kurma
• hakan ve hatuna itaat etme
• yiğit, cesur, adil, iyi, güzel vb. olma
• anaya, babaya, büyüğe saygı gösterme, küçükleri koruma ve sevme
• hayvanları ve bitkileri tanıma ve koruma
• bağımsız yaşama
• yoksulun ve güçsüzün yanında olma ve onlara yardım etme
• dayanışma, danışma, paylaşma, bilge olma, sözünü tutma
• Türk yurdunu, milletini, töresini her ne pahasına olursa olsun koruma,
yüceltme
• at binme, kılıç, ok, yay vb. en iyi şekilde kullanmadır.

Yukarıdaki seçenekler incelendiğinde, ekonomik rekabet üstünlüğü sağlama İslamiyet'ten önceki Türk toplumlarında törelere dayalı olarak oluşturulan toplumsal hedeflerden birisi olmadığından bu sorunun doğru yanıtı A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Türk toplumu töresinde Hakan ve Hatun, kadın erkek toplum içinde rol alır, görev ve sorumlulukları birlikte yerine getirir.