Ekonomik Coğrafya Final 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
1914’ten 1970’lerin sonuna kadar küresel ekonominin baş aktörü olan İngiltere bundan sonra sermaye kaynağı ve yatırımcı kimliğini hangi ülkeye bırakmıştır?
Rusya |
Amerika |
Fransa |
Hollanda |
İspanya |
1914’ten 1970’lerin sonuna kadar küresel ekonominin baş aktörü olan İngiltere sermaye kaynağı ve yatırımcı kimliğini Amerika Birleşik Devletleri karşısında kaybetmiştir. Bu dönemde özellikle ikinci dünya savaşı sonrası Avrupa’nın yeniden imar edilmesi sürecinde Amerikan Doları küresel para birimi haline gelmiştir. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Veblen'e göre aylak merak içgüdüsü hangi merakı temsil eder?
Geleceğe dönük |
Bilinmeyene duyulan |
Ebeveynlik |
Örgüte dayalı |
Kurumsal |
-
Ustalık içgüdüsü bireyin bir şeyler ortaya koyma ve bunu yapabildiği en iyi şekilde yapma ihtiyacını,
-
Aylak merak içgüdüsü bilinmeyene duyulan merakı,
-
Ebeveynlik eğilimi ailenin veya topluluğun diğer üyelerine duyulan sempati, onların refahı için duyulan endişe ve onlarla ilgilenme dürtüsünü ifade etmektedir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi vasıtası ile dünya ekonomisi küresel piyasa güçlerinin denetimi altına girmesi mümkün olmuştur?
Gelişen piyasalar |
Bilinçli tüketici |
Kalifiye iş gücü |
Yeterli finansman |
Çok Uluslu Şirketler |
Çok Uluslu Şirketler (Ç.U.Ş.) son derece esnek bir yapıya sahiptir. Sermayelerini, istihdamlarını, üretim yapılarını, satışlarını hızla yeni koşullara göre ayarlayabilme yeteneğine sahiptir. Dünya ekonomisinin küresel piyasa güçlerinin denetimi altına girmesi, Çok Uluslu Şirketler aracılığı ile olmaktadır.
4.Soru
Aşağıdaki OECD ülkelerinden hangisinde 1999-2013 arası dönemde sendikalaşma oranı artmıştır ?
Avusturya |
İtalya |
Danimarka |
Almaya |
İsveç |
1999-2013 arası dönem için bazı OECD ülkelerindeki sendikalaşma oranlarını incelediğimizde, 1999 yılından 2013 yılına kadar geçen sürede İtalya hariç, bütün ülkelerde sendikalaşma onanlarının düştüğünü görmekteyiz.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi madenlerin işletilmesini etkileyen faktörlerden biri değildir?
Maden yatağının yeri |
Bulunan rezervin miktarının işletme maliyetlerini karşılayacak düzeyde olması |
Cevherin maden miktarı |
Madeni çıkarıp ve işleyebilecek teknolojik altyapının bulunması |
Madenin üstyapısı |
Madenin üstyapısı, madenlerin işletilmesini etkileyen faktörlerden biri değildir.
6.Soru
Sanayi üretiminin hâkim olduğu yapıda (Fordizmde), isçilerin işyerleri ile bağlantıları daha kuvvetlidir. Çünkü isçiler genellikle çalışma yaşantılarının önemli bir süresini aynı iste geçirme eğilimindedirler. Bu durumun sonucu aşağıdakilerden hangisi olabilir?
İşveren-işçi arasındaki güven yüksek olur |
Uzmanlaşmaya yol açar. |
İşçiler arasında rekabet az olur. |
İşçilerde aynı iş yerinde uzun dönemde çalışmanın verdiği bağlılık olur. |
Sendikal örgütlenme daha kolaydır. |
Sanayi üretiminin hâkim olduğu yapıda (Fordizmde), isçilerin işyerleri ile bağlantıları daha kuvvetlidir. Çünkü isçiler genellikle çalışma yaşantılarının önemli bir süresini aynı iste geçirme eğilimindedirler. Dolayısıyla böyle bir yapıda sendikal örgütlenme daha kolay ve daha fazladır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi esnek çalışma biçimlerinin işçiler açısından olumsuz yanlarındandır?
Mesleki eğitim politikalarının rafa kaldırılmasına yol açar |
İşçilerin iş görmezlik sigortalarından yararlanamaması ile sonuçlanır. |
Yeni sanayi dallarının gelişememesine sebep olur. |
İşgücü piyasasında işçi sayısının azalmasına neden olur. |
Meslek yüksekokullarında belirli bölümlerin kapanmasına sebep olur. |
Esnek çalışma biçimleri işverenler lehinde bir iş ilişkisinin ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Esnek çalışma biçimleri işçiler açısından ise, sürekli olmayan bir çalışma ortamı yaratabileceği ve böylece isçilerin güvencesiz olmasına yol açabileceği için isçiler açısından olumsuzluklar barındırmaktadır. Örneğin, esnek çalışma biçimlerinden evde çalışma biçiminde, evde çalışanlar kendi hesabına çalışanlar olarak kabul edilir. Hâlbuki bu şekilde çalışanların çoğu bir firma ile sözleşmeli olarak islerini evlerinde yapan ücretli çalışanlardır. Evde çalışanların kendi hesabına çalışan sınıfına sokulması firmaların istihdam ettikleri isçilere karşı olan yasal yükümlülüklerini yerine getirmemelerine imkân tanır. Böylece evde çalışanlar, kendi hesabına çalışanlar olarak kabul edilip iş sağlığı yasalarının kapsamı dışına çıkarılır; hastalık, işsizlik ve is göremezlik sigortalarından yararlanamazlar.
8.Soru
Kurumsal iktisat ile Evrimsel iktisat arasındaki temel farklılık nereden kaynaklanmaktadır?
Evrimsel İktisat; tarih, sosyoloji gibi bilim dallarını yoğun olarak kullanırken Kurumsal iktisat matematiksel modelleme konularını temel almıştır |
Kurumsal İktisat; tarih, sosyoloji gibi bilim dallarını yoğun olarak kullanırken evrimsel iktisat matematiksel modelleme konularını temel almıştır |
Evrimsel İktisat; Neoklasik teorilerin temelinde yatan varsayımları eleştirmiş, kurumsal iktisat bu varsayımları benimsemiştir. |
Kurumsal İktisat; Neoklasik teorilerin temelinde yatan varsayımları eleştirmiş, evrimsel iktisat bu varsayımları benimsemiştir. |
Evrimsel İktisat tam bilgi ve rasyonellik varsayımlarını eleştirmiştir fakat kurumsal iktisat bu varsayımlar üzerine kurulmuştur. |
Evrimsel iktisat yaklaşımıyla Kurumsal İktisat büyük benzerlik göstermektedir. Her iki okulda Neoklasik teorilerin temelinde yatan varsayımları eleştirmiş, iktisadı mekanik olmaktan çok organik bir yapı olarak görmüşlerdir. Ancak iki okulun farklılıkları bu noktadan sonra ortaya çıkmaktadır. Kurumsal İktisat; tarih, sosyoloji gibi bilim dallarını yoğun olarak kullanırken evrimsel iktisat yine 1970’lerde büyük gelişme gösteren matematiksel modelleme konularını temel almıştır. Kurumsal İktisat özellikle Veblen’in etkisiyle matematikten uzak durmuştur. Veblen, yaşadığı dönemde matematiksel modellerin çok sayıda birimin olduğu ve birimlerin zaman içinde etkileşim gösterdiği sistemleri anlatmakta yeterince başarılı olmadığından matematiksel yaklaşımı benimsememiştir. Bunun yanında; Neoklasik yaklaşımın temelini oluşturduğu için de matematikten uzak durmuştur. Ancak evrimsel iktisat görüşü 1950 sonrası uygulamalı matematik ve bilgisayarlı modellemedeki gelişmelerin çok birimli, etkileşimli ve açık modellerin oluşturulabilmesini mümkün kıldığı için matematiksel yaklaşımı benimsemiştir. Doğru cevap B'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, ulusal finans piyasalarını ayıran sınırların ortadan kalkması, finans piyasalarının çeşitli kontrol ve sınırlamalardan arındırılarak uluslararası rekabete açılması, kurların dalgalanmaya bırakılması, yatırım fonları ve yatırım ortaklıkları gibi yeni kurumsal yatırımların finans piyasalarındaki rollerinin artması şeklinde tanımlanmaktadır?
Finansal Küreselleşme |
Sistemik İnovasyon |
Glokalizasyon |
Kümelenme |
Bölgesel Rekabet |
Finansal küreselleşme bir anlamda sermaye faktörü üzerindeki serbest piyasa mekanizmasına uluslararası ölçekte işlerlik kazandırma girişimi olarak değerlendirilmektedir. Bir başka ifadeyle, finansal küreselleşme “ulusal finans piyasalarını ayıran sınırların ortadan kalkması, finans piyasalarının çeşitli kontrol ve sınırlamalardan arındırılarak uluslararası rekabete açılması, kurların dalgalanmaya bırakılması, yatırım fonları ve yatırım ortaklıkları gibi yeni kurumsal yatırımların finans piyasalarındaki rollerinin artması” şeklinde tanımlanmaktadır. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Sadece doğal kaynak zenginliklerine göre tasarlanan bir ekonominin aşağıdakilerden hangisi ile karşı karşıya kalması beklenir?
Çok sayıda emek piyasasına yol açar. |
Ülkeye iktisadi üstünlük sağlar |
Ekonomik kalkınmada başarısızlığa yol açar. |
Uzmanlaşma ile sonuçlanır |
Uluslararası ilişkilerde tek yanlılığa sebep olur. |
Sadece doğal kaynak zenginliklerine göre tasarlanan bir ekonomi, ekonomik kalkınmayı başarısızlığa uğratacak ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Bu süreç, ülke ekonomisini tek bir kaynağa ve sektöre bağlayan tüm ülkelerde farklı boyutlarda ortaya çıkmaktadır. İlk aşamada doğal kaynak yatırımları ve ihracatı nedeniyle ülkeye giren döviz, ülke parasının aşırı değerlenmesine yol açarak ithalatı teşvik edip ihracatı zorlaştırmaktadır. Diğer taraftan en önemli sorun ülkedeki bütün yatırımların söz konusu doğal kaynakların olduğu sektöre yönelmesidir. Ayrıca tarım ve sanayi ile ilgili sektörler düşük kârlar nedeniyle ilgiyi kaybederek ülke ekonomisi için (tedbir alınmazsa) “çöküş” olarak nitelendirilecek süreç başlayabilmektedir. Sonuçta tarım ve sanayinin öneminin azalmakta sadece doğal kaynağa bağlı bir ekonomi ortaya çıkmaktadır. Bu yapı literatürde “Hollanda Hastalığı (Dutch Disease) olarak bilinmektedir
11.Soru
Çok Uluslu Şirket yöneticileri de objektif kararlar alınabilmesi için duygusal davranmamak gerektiğine inanmaktadır. Bununla birlikte, şirketler, bu yönlerini saklamak ve tersi bir şekilde görünmek isterler. Bu tanımlanan hangi Çok Uluslu Şirket Stratejisidir?
Yüksek Hareketlilik |
Örgütlenme |
Kârlılık |
Rekabetçilik |
Ahlaki Bakış |
Çok Uluslu Şirketlerin ahlak diye bir kaygısı bulunmamaktadır. Bu nedenle toplumun
değerleri ya da çevrenin sağlığı ile uyuşmayan kararlar herhangi bir duraksama olmadan alınabilmektedir. Çok Uluslu Şirket yöneticileri de objektif kararlar alınabilmesi için
duygusal davranmamak gerektiğine inanmaktadır. Bununla birlikte, şirketler, bu yönlerini saklamak ve tersi bir şekilde görünmek isterler. Bu görüntüyü vermek istemelerinin
nedeni ise, kamuoyundan gelecek olan herhangi bir olumsuz bakışın kârlarını düşürme
ihtimali taşımasıdır. Cevap E şıkkıdır.
12.Soru
Ülkemizde saatlik kazancın en yüksek olduğu şehir hangisidir?
İzmir |
Kocaeli |
Ankara |
Bursa |
İstanbul |
Ülkemizde saatlik kazancın en yüksek olduğu bölge İstanbul bölgesidir.
13.Soru
2014 verilerine göre, işgücün maliyetinin en yüksek olduğu ülke aşağıdakilerden hangisidir?
Belçika |
Norveç |
Brezilya |
Çin |
Romanya |
2014 verilerine göre, işgücün maliyetinin en yüksek olduğu ülke, Norveç'dir.
14.Soru
I. Yaşam-idamesi
II. Öz-saygı/onur
III. Özgürlük
IV. Refah
Yukardakilerden hangisi ya da hangileri kalkınmanın temel öğesi ya da öğeleri arasında yer alır?
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Yalnızca IV |
III ve IV |
Kalkınmanın 3 temel öğesi
I. Yaşam-idamesi
II. Öz-saygı/onur
III. Özgürlüktür. Doğru cevap C'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi küreselleşme sürecinin temel gelisme ile karakterize edildiği beş temel unsurdan birisi değildir?
Uluslararası finansal işlemlerde hızlı gelişme |
Ticarette büyük artış |
Küresel piyasaların ortaya çıkması |
Gümrük vergilerinin artması |
Çok uluslu şirketler tarafından yapılan doğrudan yabancı yatırımlarda dalgalanma |
küreselleşme sürecinin temel gelisme ile karakterize edildiği beş temel unsur:
1. Uluslararası finansal işlemlerde hızlı gelişme,
2. Ticarette büyük artış,
3. Çok uluslu şirketler tarafından yapılan doğrudan yabancı yatırımlarda dalgalanma,
4. Küresel piyasaların ortaya çıkması,
5. Küreselleşmiş bir taşımacılık ve iletişim sisteminin hızla genişlemesi aracılığıyla fikir ve teknolojilerin yayılmasıdır.
Gümrük vergilerinin artması, bu kapsam içerisinde değildir.
16.Soru
Ekonomik küreselleşme ile ilgili hangisi söylenemez?
Ulusal ekonomilerin uluslararası ticaretle etkileşimi sonucu ortaya çıkmıştır. |
Kendine yetebilen ulusal ekonomiler, uluslararası ticaretini yerini almaktadır. |
Büyük ölçekli sermaye için ulusal sınırların önemi kalmamıştır. |
teknolojik gelişmeler, ekonomik küreselleşmeyi hızlandırmıştır. |
Bilgi teknolojileri, hareket maliyetini azaltarak ekonomik küreselleşmeye katkı yapar. |
Uluslararası ticaret kendi kendine yeterli olan ulusal ekonomileri kuşatmakta ve onların yerini almaya başlamaktadır.
17.Soru
Emek piyasasında iş arayanların sayısının çoğunlukla açık işlerin sayısından daha fazla olması, iş koşullarının belirlenmesinde işveren lehine bir durumun ortaya çıkmasına yol açar. Bu durum aşağıda yer alan emek piyasası özelliklerinden hangisi ile açıklanabilir?
Çok sayıda emek piyasası vardır. |
Emek heterojendir. |
İşverenin pazarlık gücü daha fazladır. |
İşçi-işverenin ilişkisi süreklidir. |
İşçi-işveren arasında kişisel bir ilişki vardır. |
Emek piyasasının beşinci özelliği, işçilerin pazarlık güçlerinin işverenlere göre göreceli olarak daha az olmasıdır. Çünkü iş arayanların sayısı çoğunlukla açık işlerin sayısından daha fazla olduğu için, bu iş koşullarının belirlenmesinde işveren lehine bir durumun ortaya çıkmasına yol açar. Ekonomi eksik istihdam durumunda olduğunda, konjonktürün daralmaya girdiği dönemlerde işsiz sayısı fazla olduğu için, bu durum işverenlerin geniş bir işsizler ordusu arasından seçim yapmasına imkân tanıyabilir ve böylece ücret düzeyi ve çalışma koşulları gibi çeşitli konularda pazarlık açısından işvereni isçiye göre daha kuvvetli yapabilir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1970’lerde Kurumsal İktisattan kopmuş bir ekoldür ve Kurumsal İktisat gibi Neoklasik okulun tam bilgi ve rasyonellik varsayımlarını eleştirmiştir?
Ana Akım İktisat |
Evrimsel İktisat |
Mikro İktisat |
Kalkınma |
Makro İktisat |
Evrimsel iktisat 1970’lerde Kurumsal İktisattan kopmuş bir ekoldür. Kurumsal İktisat gibi Neoklasik okulun tam bilgi ve rasyonellik varsayımlarını eleştirmiştir. Evrimsel İktisat ekonomik büyüme, teknolojik gelişme, sanayileşme ve rekabetin doğası gibi Neoklasik teorinin açıklamakta yetersiz kaldığı konuları ele almaktadır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi az gelişmiş bölgelerde ormanlar üzerindeki artan baskının sebeplerindendir?
Sel ve depremlerdeki artış |
Çalışma koşullarının zorluğu |
Ormanlık alanların devlete ait olması |
Enerji kaynaklarının yetersizliği |
İşgücünün bol olması |
Az gelişmiş bölgelerde, özellikle Afrika’daki bazı ülkelerde, ormanlar en önemli birincil enerji kaynağıdır. Bu ülkelerde diğer enerji kaynaklarının yetersizliği ve gerekli altyapının olmayışı, satın alma gücünün düşüklüğü, ormanlardan faydalanmanın kömür, petrol ve doğalgaza göre nispeten ucuz olması, ormanlar üzerindeki baskıyı arttırmaktadır. Bu ülkelerin ormana daha fazla ihtiyacı olmasına karşılık ormanların korunması noktasındaki bilinç, gelişmiş ülkelere göre daha düşüktür. Dünyada ve özellikle az gelişmiş ülkelerde orman alanları üzerindeki baskıyı azaltmada eğitim ve diğer sosyal faaliyetlerle ve gerekse cezai yaptırımlarla toplum bilincinin arttırılması, insanoğlunun, ekonominin ve dünyanın geleceği bakımından önemlidir.
20.Soru
Aşağıda verilen bilgiler doğrultusunda hangi dönem çalışma şartlarından bahsediliyor olabilir?
- Nüfusun büyük çoğunluğu yaşamını tarımsal faaliyetler yoluyla sürdürmekteydi.
- Ücretli işçilik, ailenin geçimini sağlamak amacıyla hane içindeki diğer faaliyetlere takviye olması için yapılmaktaydı.
- İş ev merkezlidir. Tekstil ve dokumacılık faaliyetleri gibi el yordamıyla yapılabilecek işler, o dönemde ev içinde gerçekleşmekteydi.
17 yüzyıl |
Sanayi devrimi öncesi |
Sanayi devrimi sonrası |
Birinci Dünya Savaşı dönemi |
İkinci Dünya Savaşı dönemi |
Sanayi devriminden önce, “ücretli iş” kavramı ekonomide göreceli olarak marjinal bir kavramdı. Nüfusun büyük çoğunluğu yaşamını tarımsal faaliyetler yoluyla sürdürmekteydi. Sanayi öncesi dönemde ücretli işçilik, ailenin geçimini sağlamak amacıyla hane içindeki diğer faaliyetlere takviye olması için yapılmaktaydı. Bu durum daha çok hasat dönemi gibi yılın belirli zamanlarında büyük çiftliklerde ve malikânelerde emeğini arz etmek biçiminde olmaktaydı. Erkekler ve kadınlar, zengin elitlerin evlerinde hizmetkâr, aşçı ve diğer işlerde çalıştırılmaktaydı. Sanayi Devrimi öncesi dönem için, iş yerine gitmek anlamında işe gitmek fikri, yabancı bir kavramdır. Çünkü iş ev merkezlidir. Tekstil ve dokumacılık faaliyetleri gibi el yordamıyla yapılabilecek işler, o dönemde ev içinde gerçekleşmekteydi.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ