Endüstri İlişkileri Ara 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İnsanın kişiliğine saygı gösterilen ve tüm bireylerin fırsat açısından eşit olduğu, ancak sarf ettikleri çaba, teşebbüs gücü ve sahip oldukları zihinsel ve bedensel niteliklerle ödüllendirildikleri toplum düzeni aşağıdakilerden hangisidir?
Çoğulcu Teori |
Marksizm |
Yönetim İdeolojisi |
İnsan İlişkileri Teorisi |
Endüstriyel Demokrasi |
İngiliz sendikacılığının yenilikçi (reformist) niteliği üzerinde büyük etkisi olan Webb’ler ilk çalışmalarında toplu pazarlığa ağırlıklı bir rol vermiş olmalarına karşılık; 1897 yılında yayınladıkları “Industrial Democracy” (Endüstriyel Demokrasi) adlı kitapta sendikaların siyasi faaliyetleri ile yasal düzenlemelerin endüstriyel demokrasi üzerindeki etkisine değinmişlerdir. Bu çalışmalarında endüstriyel demokrasi kavramını açıklamışlar ve “demokrasi nasıl siyasal alanda bireysel özgürlük ve eşitlikleri yerleştirmişse endüstriyel demokrasinin de endüstri içinde çalışanlara aynı nitelikte haklar ve özgürlükler sağlayacağını” ileri sürmüşlerdir. Endüstriyel demokrasi, insanın kişiliğine saygı gösterilen ve tüm bireylerin fırsat açısından eşit olduğu, ancak sarf ettikleri çaba, teşebbüs gücü ve sahip oldukları zihinsel ve bedensel niteliklerle ödüllendirildikleri bir toplum düzenidir. Yanıt E'dir.
2.Soru
Endüstri ilişkileri alanında ilk kuramsal çalışmayı yaparak temellerini atan isim ya da isimler aşağıdakilerden hangi şıkta doğru olarak verilmiştir?
Sidney ve Beatrice Webb |
Emile Durkheim |
Karl Marx ve Friedrich Engels |
Saint Simon |
Auguste Comte |
Endüstri ilişkileri alanında ilk kuramsal çalışmayı yaparak temellerini atanlar, iki İngiliz araştırmacı Sidney ve Beatrice Webb olmuştur. Bu iki İngiliz bilim adamı 19. yüzyılın son on yılında yaptıkları çalışmalarla endüstri ilişkileri alanına önemli katkılar sağlamışlardır.
Doğru cevap A seçeneğidir.
3.Soru
Genel ve eşit oy hakkının tanınması ve oylamaların gizli yapılması gibi siyasal talepleri olan Chartist hareket, işçi sınıfının ve daha sonra doğacak olan sendikacılığın temelini ve dinamiğini oluşturmuş olan bu hareket hangi dönemde gerçekleşmştir?
17.yy |
17.yy sonları |
18.yy |
18.yy sonları |
19.yy |
18.yy’ın sonlarında İngiltere’de doğan, genel ve eşit oy hakkının tanınması ve oylamaların gizli yapılması gibi siyasal talepleri olan Chartist hareket, işçi sınıfının ve daha sonra doğacak olan sendikacılığın temelini ve dinamiğini oluşturmuştur (Talas, 1997, s.75; Işıklı, 2003, ss.17-19).
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işçi sendikalarının dayandığı temel haklardan biri değildir?
Toplu iş sözleşmesi |
Toplu pazarlık |
Grev |
Kişisel verilerin korunması |
Örgütlenme |
İşçi sendikaları üç temel hak üzerine dayanmaktadır: Örgütlenme hakkı, toplu pazarlık/toplu iş sözleşmesi hakkı ve grev hakkı. Gerçek bir sendikacılıktan söz edilebilmesi için işçilerin serbestçe örgütlenebilmesi, örgütlendikleri sendikanın serbest toplu pazarlık ve grev hakkına sahip olması gerekmektedir.
5.Soru
Bir başkasının işinde ayni veya nakdi bir gelir elde etmek amacıyla günlük ücret üzerinden çalışan kişiye ne ad verilir?
Yevmiyeli çalışan
|
Ücretli çalışan
|
Ücretsiz aile işçisi
|
Kendi hesabına çalışan
|
İşveren
|
6.Soru
Endüstri ilişkilerinin bir sistem olduğu görüşü ilk kez kimin tarafından ortaya atılmıştır?
Endüstri ilişkilerinin bir sistem olduğu görüşü ilk kez kimin tarafından ortaya atılmıştır?
John Dunlop |
Michael Wells |
Johny Curtis |
Göbels |
Frederick |
Endüstri ilişkilerinin bir sistem olduğu görüşü ilk kez John Dunlop tarafından ortaya atılmıştır. Bu yaklaşım, Dunlop’un 1958 yılında ABD’de yayınladığı Endüstri İlişkileri Sistemleri adlı kitabında geliştirilmiştir. Kısaca Sistem Teorisi olarak adlandırılan Endüstri İlişkileri Sitemi Teorisi o tarihten günümüze hem en çok kabul gören, hem de en çok tartışılan ve eleştirilen kuram olmuştur.
7.Soru
Toplu hareket ve eylem bilincinde olan işçiler, işçi sınıfının dayanışmasını güçlendirmek için de sendikaya üye olabilmektedir. Bunun yanı sıra işçi, yaşadığı ve çalıştığı grup kültürüne bağlı olarak da sendikaya üye olma kararı verebilmektedir.
Yukarıda verilen tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?
İşçi dayanışması |
İşle ilgili olmayan hizmetler |
İşin ve işçinin özellikleri |
Siyasi ve ideolojik yakınlık |
İşle ilgili hizmetler |
Tanımda verilen açıklama dikkatli biçimde okunduğunda toplu hareket etme ve dayanışma gibi kavramlardan bahsedilmektedir. Bunlar bize işçi dayanışması kavramını çağrıştırmaktadır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işçi sendikaları karşısında çatışmacı tutumu benimseyen işveren sendikalarının göstereceği tutumlara örnek olabilir?
İşçi sendikalarının kurulmasına engel olmak ve hatta mevcut işçi sendikalarını ortadan kaldırmak |
Üyelerini işçi-işveren ilişkileri tekniği konusunda eğitime tabi tutmakta; işverenleri toplu görüşme yapmaya teşvik etmek |
İşçi sendikaları ile işverenler arasında bir köprü kurmaya gayret etmek |
İşçilerin sendikalaşmasını bir olgu olarak kabul etmek ve faaliyetlerini işçi sendikaları temsilcileriyle yapılacak toplantılar ve görüşmeler konusunda yoğunlaştırmak |
Üyeleri adına toplu iş sözleşmeleri imzalamak; çıkacak iş uyuşmazlıklarını arabuluculuk, uzlaştırma ve tahkim yoluyla çözümlemek amacıyla faaliyet göstermek |
Çatışmacı tutum. Bu tutumu benimseyen işveren sendikalarının başlıca amacı, işçilerin örgütlenmesini önlemek, belirli işkollarında işçi sendikalarının kurulmasına engel olmak ve hatta mevcut işçi sendikalarını ortadan kaldırmaktır.
9.Soru
Başka bir değişkene bağlı olarak farklı değerler almayan ve diğer değişkenleri etkileyen değişkene ne ad verilir?
Başka bir değişkene bağlı olarak farklı değerler almayan ve diğer değişkenleri etkileyen değişkene ne ad verilir?
Bağımlı değişken |
Hipotez |
Bağımsız değişken |
Kuram |
Önerme |
Bağımsız değişken: Başka bir değişkene bağlı olarak farklı değerler almayan ve diğer değişkenleri etkileyen değişkendir.
10.Soru
"İşçi ve işveren örgütlerine devlet tarafından yasal ayrıcalıklar sağlanırken, faaliyetlerinin kısıtlanması ve denetlenmesidir."
Yukarıdaki tanım aşağıdakilerden hangisine aittir?
Neokorporatizm |
Korporatizm |
Marksizm |
Feminizm |
Klasik teori |
Neokorporatizm: İşçi ve işveren örgütlerine devlet tarafından yasal ayrıcalıklar sağlanırken, faaliyetlerinin kısıtlanması ve denetlenmesidir. Neo-korporatist yaklaşım, endüstri ilişkileri sisteminin aktörlerinden işçi ve işveren örgütlerinin birbirleri ve hükümet ile olan ilişkilerini incelemektedir.
11.Soru
Gelişmekte olan ülkelerin korporatist uygulamaların gelişmiş ülkelerin uygulamalarından ayıran temel fark hangi seçenekte yer almaktadır?
Var olan rejimin devam etmesi |
Kapitalist sistemin devam etmesi |
Refah devletine geçilmesi |
İşçi sınıfının güçlendirilmesi |
Sosyal demokrasinin inşası |
Korporatizme ilişkin yapılan araştırmalar sadece sanayileşmiş kapitalist ülkelerle sınırlı kalmamış, sanayileşmekte olan ve demokratikleşme sürecini tamamlayamamış ülkelere yönelik çalışmalar da yapılmıştır. Bu tür ülkelerde devlet korporatizmi uygulandığı ve korporatizme daha çok bir kontrol aracı olarak başvurulduğu belirtilmiştir. Sanayileşmiş ülkelerde korporatist uygulamaların temel kaygısı kapitalist sistemin devamını sağlamak iken sanayileşmekte olan ülkelerde temel kaygı rejimi sürdürmek olmuştur. Doğru cevap A seçeneğidir.
12.Soru
I. İşverenlerin ve örgütlerinin uluslararası alanda çıkarlarını korumak ve geliştirmek,
II. Hür girişimciliği teşvik etmek ve geliştirmek,
III. İşçi sendikalarının kurulmasına ve güçlendirilmesine yardımcı olmak,
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri IOE'nin temel işlevleri arasında yer almaktadır?
Yalnızca III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
IOE’nin ILO’daki temsil işlevinin dışında 4 temel işlevi vardır. Bunlar:
• İşverenlerin ve örgütlerinin uluslararası alanda çıkarlarını korumak ve geliştirmek,
• Hür girişimciliği teşvik etmek ve geliştirmek,
• İşveren sendikalarının kurulmasına ve güçlendirilmesine yardımcı olmak,
• Üyeler arasında bilgi alışverişini kolaylaştırmak ve ilişkileri güçlendirmektir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işçilerin sendikaya üye olma nedenlerinden biridir?
İş tatminsizliği |
Hafif çalışma koşulları |
İşçiler arasındaki görüş ayrılığı |
Sendikanın kendi çıkarlarını koruması |
Zıt siyasi görüş |
İşçilerin sendikaya katılma nedenleri ise birbirinden çok farklı olabilmektedir. Bu nedenleri şu şekilde sıralamak mümkündür:
- İş tatminsizliği
- İşle ilgili hizmetler
- İşle ilgili olmayan hizmetler
- Siyasi ve ideolojik yakınlık
- İşçi dayanışması
- İşin ve işçinin özellikleri.
14.Soru
- Sendikaların üyelerine düşük faizli kredi vermesi
- Sendikaların gençlerden daha düşük aidat alması
- Toplu iş sözleşmelerinde pozitif ayrımcılık yapılması
- Sendikanın ideolojik kimliğiyle ön plana çıkması
- Sendikanın toplu iş sözleşmelerinde ücret yükseltmeye odaklanması
Yukarıdakilerden hangileri sendikalar arası yenilikçi rekabet politikalarına örnek verilebilir?
Yalnız V |
I ve IV |
II ve V |
I, II ve III |
II, IV ve V |
- Sendikaların üyelerine düşük faizli kredi vermesi --- yenilikçi politikalar
- Sendikaların gençlerden daha düşük aidat alması --- yenilikçi politikalar
- Toplu iş sözleşmelerinde pozitif ayrımcılık yapılması --- yenilikçi politikalar
- Sendikanın ideolojik kimliğiyle ön plana çıkması --- geleneksel politikalar
- Sendikanın toplu iş sözleşmelerinde ücret yükseltmeye odaklanması --- geleneksel politikalar
15.Soru
IOE’nin ILO’daki temsil işlevinin dışında kaç temel işlevi daha vardır?
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
IOE’nin ILO’daki temsil işlevinin dışında 4 temel işlevi vardır. Bunlar:
• İşverenlerin ve örgütlerinin uluslararası alanda çıkarlarını korumak ve geliştirmek,
• Hür girişimciliği teşvik etmek ve geliştirmek,
• İşveren sendikalarının kurulmasına ve güçlendirilmesine yardımcı olmak,
• Üyeler arasında bilgi alışverişini kolaylaştırmak ve ilişkileri güçlendirmektir.
16.Soru
Uluslararası İşverenler Örgütü için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Dünya çapında faaliyet gösteren uluslararası bir sendikal örgüttür. |
Yalnızca sanayi sektöründe değil, diğer sektörlerdeki işveren sendikalarının da örgütlenmesini amaçlar. |
Büyük işletmelerin ve çok uluslu şirketler Uluslararası İşverenler Örgütü’ne doğrudan üye olabilirler. |
Hür teşebbüs ilkelerini savunan ve Uluslararası İşverenler Örgütü’ne üye olan ülkelerde işçi sendikalarından ve devletten bağımsız olarak faaliyet gösteren tüm merkezi üst işveren örgütleri üye olabilir. |
İşverenlerin ve örgütlerinin uluslararası alanda çıkarlarını korumayı ve geliştirmeyi; üyeler arasında bilgi alışverişini kolaylaştırmayı ve ilişkileri güçlendirmeyi amaçlar. |
Dünya çapında faaliyet gösteren uluslararası sendikal örgütlerin başında, Uluslararası İşverenler Örgütü (IOE) gelmektedir. IOE, bölgesel bir ayrıma gitmeksizin, işveren sendikalarının üst örgütlerini üye olarak kabul eden ve dünya çapında faaliyet gösteren uluslararası bir sendikal örgüttür. 1920 yılında Uluslararası Sanayi İşverenleri Örgütü adıyla kurulan örgüt, yalnızca sanayi sektöründe değil, diğer sektörlerdeki işveren sendikalarının da örgütlenmesini sağlamak amacıyla adını, Uluslararası İşverenler Örgütü olarak değiştirmiştir. İşletmelerin ve hatta çok uluslu şirketlerin bile IOE’ye doğrudan üye olmaları mümkün değildir. Çünkü IOE’ye yalnızca işveren sendikalarının merkezi üst örgütleri üye olabilmektedir. Ancak IOE’ye her ülkeden ulusal düzeyde faaliyet gösteren ve tüm işkollarında veya işkollarının büyük bir bölümünde işverenlerin çoğunluğunu temsil eden genellikle tek bir merkezi üst örgüt üye olabilmektedir. IOE’ye hür teşebbüs ilkelerini savunan, ILO’ya üye olan ülkelerde işçi sendikalarından ve devletten bağımsız olarak faaliyet gösteren tüm merkezi üst işveren örgütleri üye olabilmektedir. Hatta örgüt, ILO’ya üye olmayan bir ülkede faaliyette bulunuyorsa Genel Kurul kararı ile IOE üyeliğine kabul edilebilmektedir.
17.Soru
Marksizme göre temel çatışma hangi iki sınıf arasındadır?
Sermaye ve proleterya |
Sermaye ve bürokrasi |
Bürokrasi ve aristokrasi |
Proleterya ve aristokrasi |
Aristokrasi ve sermaye |
Marks’a göre kapitalizm sınıfsal düşmanlıkları sadeleştirmiştir ve toplum gitgide birbiriyle karşı karşıya gelen iki büyük sınıfa ayrılmıştır. Marks’ın kapitalizmde sadece iki önemli sınıfın var olduğunu iddia etmesinin nedeni, artık ekonomik ilişkilerin temelinin özel mülkiyete dayalı olması ve sadece iki olasılığın mevcut olmasıdır: üretim araçlarına sahip bir sınıf (burjuvazi) ve bunlara sahip olmayan, dolayısıyla çalışma kapasitelerini satmak zorunda olan bir sınıf (proletarya). Kapitalist bir toplumda bu iki sınıf arasında var olan çatışma uzlaştırılamaz olarak
kabul edilmektedir
18.Soru
Sendikalar geleneksel rekabet politikalarını belli sebeplerden dolayı tercih etmişlerdir. Ancak son yıllarda çalışma hayatında ve iş piyasasında yaşanan hızlı değişim ve dönüşüm, sendika-üye ilişkisini de değiştirmiş; geleneksel politikaların yetersiz kalması üzerine sendikalar yeni politika arayışı içine girmiştir. Aşağıdakilerden hangisi sendikaların tercih ettiği geleneksel rekabet politikalarını anlatır?
Maliyetleri minimize etmek |
Bireysel çıkarlara yönelik politikalar |
Eğitim ve araştırmaya yönelik politikalar |
Kadın ve genç işgücüne yönelik politikalar |
Kamuoyu ve üyelerle ilişkileri geliştirici politikalar |
Sendikalar geleneksel rekabet politikalarını genellikle maliyetleri minimize etmek ve üyelik aidatlarını düşük tutmak için tercih etmektedir. Çünkü geleneksel rekabet politikalarında, işçi-işveren ilişkileriyle doğrudan ilgili olmayan ve yüksek maliyetli faaliyetlere yer verilmemektedir. (Uçkan, 2002, ss.21-23).
Ancak son yıllarda çalışma hayatında ve iş piyasasında yaşanan hızlı değişim ve dönüşüm, sendika-üye ilişkisini de değiştirmiş; geleneksel politikaların yetersiz kalması üzerine sendikalar yeni politika arayışı içine girmiştir. Sendikaların geliştirdikleri yenilikçi politikaları şu şekilde sıralamak mümkündür (Uçkan, 2002, ss.23-34; Urhan, 2012, ss. 16-30):
Bireysel çıkarlara yönelik politikalar: Günümüzde bireyselleşme eğiliminin artması ve insan kaynakları yönetiminin önem kazanmasıyla birlikte sendikalar kollektif temsilden ziyade bireysel temsil rolüne ağırlık vermeye başlamıştır. Dolayısıyla sendika-üye ilişkisi kollektif çıkar ortaklığından bireysel çıkarlar, özellikle tüketici çıkarları ortaklığına doğru dönüşmeye başlamıştır. Kadın ve genç işgücüne yönelik politikalar: Günümüzde kadın ve genç işgücü toplam işgücü içinde önemli bir paya sahip olmaya başlamıştır. Dolayısıyla sendikaların gelecekte işçi hareketini temsil etme gücüne sahip olabilmeleri, büyük ölçüde kadın ve genç işgücünü örgütleyebilme başarılarına bağlı duruma gelmiştir. Bu nedenle sendikalar kendilerine kadın ve genç işçileri çekmek amacıyla çeşitli politikalar uygulamaya başlamıştır. Kamuoyu ve üyelerle ilişkileri geliştirici politikalar: Sendikalar üyeleriyle ilişkilerini canlı tutabilmek ve kamuoyunda kimi zaman oluşan olumsuz imajlarını düzeltebilmek için çeşitli politikalar uygulamaktadır. Sendikalar üyeleriyle ilişkilerini geliştirebilmek amacıyla yeni üye olan işçilere yönelik oryantasyon programları uygulayarak yeni üyelere sendikayı yakından tanıtmakta ve sendikal işleyişler konusunda bilgi vermekte, sendika üyelerine yönelik piknik, yemek, futbol turnuvası gibi çeşitli sosyal organizasyonlar düzenlemekte, sendika gazetesi ve/veya dergisi yayınlamakta, ucuz ve kapsamlı bilgi kaynağı olan internet yoluyla üyeler arasında e-posta grupları oluşturarak iletişimi sağlamakta, kimi zaman toplu görüşmeler sırasında üyelerin taleplerini öğrenmek amacıyla internet ortamında forumlar oluşturmakta ve sendika hakkında her türlü bilgiyi üyelerine sunabilmektedir. Eğitim ve araştırmaya yönelik politikalar: Sendikalar değişen sosyoekonomik ve siyasal koşulları, buna bağlı olarak işçilerin sendikalardan talep ve beklentilerini yakından takip edebilmek amacıyla piyasa araştırmaları ve anketler düzenlemekte; bunların sonucuna göre ise yeni politika ve stratejiler geliştirmektedir. Bir başka deyişle sendikalar çeşitli bilgi, veri, araştırma ve uzman görüşlerine başvurarak olası gelişmeler karşısında savunma araçlarını ve alternatif politikalarını belirlemektedir.
19.Soru
Neokorporatizm olarak adlandrılan sistemde, siyasal ve ekonomik bakımdan daha fazla güçlenen unsur veya unsurlar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Devlet ile sermaye sahipleri |
Endüstri |
Rekabet edenler ve sosyolojik faktörler |
İşçi ve işveren örgütleri |
İstihdam alanı |
Neokorporatizm olarak adlandırılan yeni sistemde, işçi ve işveren örgütleri, yani sendikalar, siyasal ve ekonomik bakımdan daha fazla güçlenmektedir.
20.Soru
Sendikaların, Üyelerinin ücret ve diğer parasal haklarını toplu iş sözleşmesi vasıtasıyla iyileştirerek ve siyasi/ ideolojik kimliklerini ön plana çıkartarak rekabet üstünlüğü elde ettiği politika türü aşağıdakilerden hangisidir?
Bireysel çıkarlara yönelik politikalar |
Kadın ve genç işgücüne yönelik politikalar |
Kamuoyu ve üyelerle ilişkileri geliştirici politikalar |
Eğitim ve araştırmaya yönelik politikalar |
Geleneksel rekabet politikası |
Geleneksel rekabet politikasını benimseyen sendikalar, üyelerinin ücret ve diğer parasal haklarını toplu iş sözleşmesi vasıtasıyla iyileştirerek ve siyasi/ideolojik kimliklerini ön plana çıkartarak rekabet üstünlüğü elde etmeye çalışmaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ