Engelli Mevzuatı ve Meslek Etiği Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki dönem ve engellilik modeli eşleştirmeleri arasından hangisi doğrudur?
Feodal Dönem - Medikal Model |
Feodal Dönem - Sosyal Model |
Kapitalist Dönem - İnsan Hakları Modeli |
Kapitalist Dönem - Moral Model |
Kapitalist Dönem - Medikal Model |
Feodal toplumun siyasi yapısını dinî ve kültürel inançlar belirlemiştir. Dinî inanç, toplumun yaşayışını belirleyen temel unsur olmuştur. Feodal dönemin dine ve tarımsal üretime dayalı yaşam şekli engelli bireylere yönelik bakış açısı ve uygulamaları şekillendirmiştir. Feodal dönemde hâkim olan moral model, en eski engellik modeli olarak bilinmektedir. Moral modelde, engellik iki şekilde ele alınmıştır. Bunlardan ilki, kutsal bir varlığın (tanrı, şeytan, cin vb.) dünya hayatını yaşamakta olan insanı ve çevresini sınamasıdır. Engelli birey yardım edilmesi, gözetilmesi gereken biridir. Çalışmak, ibadet etmek, vergi vermek, askerlik yapmak vb. toplumsal sorumluluklardan muaf tutulmalıdır.
Kapitalist dönemde hâkim olan engellik modeli medikal modeldir. Medikal model engelliliği sadece bireyin sorumluluğunda görmektedir. Engel, bir sakatlık ve düzeltilmesi gereken bir bozukluktur. Engelin birey üzerindeki olumsuz etkisi ile bakım ve
tedavi yoluyla baş edilebilir. Engelin bakımı ve tedavisi devletin sorumluluğundayken engelin ortaya çıkardığı sorunlardan yalnızca engelli birey sorumludur. Bireyin sahip olduğu engel bakım ve tedavi ile ortadan kaldırılamıyorsa birey toplumdan uzaklaşmalı, toplumun ve üretimin işleyişini bozmamalıdır.
Sanayi Devrimi ve dünya savaşları kapitalist dönemde ortaya çıkan siyasi ve ekonomik yapının doğal sonuçları olarak kabul edilmektedir. Fakat özellikle dünya savaşları ile birlikte sosyal ve siyasal yapıda ortaya çıkan yeni gelişmeler var olan engelli yaklaşımlarının sorgulanmasını ve çağın ihtiyaçlarına cevap verecek yeni yaklaşımların ortaya çıkarılması ihtiyacını doğurmuştur. Bu amaçla modern dönemde ortaya çıkan yeni model sosyal model olarak anılmaktadır.
Doğru cevap E şıkkıdır.
2.Soru
Kanun ve yönetmeliklerin uygulanmasında bunların içeriklerini açıklamak, idari makamlara yol göstermek için idari amirler ve kurumlar tarafından yazı ve talimatlar aşağıdakilerden hangisidir?
Anayasa |
Genelgeler |
Sözleşmeler |
Mevzuat |
Kanun |
Genelgeler; kanun ve yönetmeliklerin uygulanmasında bunların içeriklerini açıklamak, idari makamlara yol göstermek için idari amirler ve kurumlar tarafından yazı ve talimatlardır.
3.Soru
“Hiçbir gerekçeyle engellilerin eğitim alması engellenemez” ve “Engelliler, özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, yaşadıkları çevrede bütünleştirilmiş ortamlarda, eşitlik temelinde, hayat boyu eğitim imkânından ayrımcılık yapılmaksızın yararlandırılır” hükmünün yer aldığı kanun aşağıdakilerden hangisidir?
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası |
573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname |
5378 Sayılı Engelliler Kanunu |
1982 Anayasası |
1961 Anayasası |
2005 yılında yürürlüğe giren Engelliler Kanunu’nda da eğitim ve öğretim başlıklı ayrı bir madde daha bulunmaktadır. Kanun’da “hiçbir gerekçeyle engellilerin eğitim alması engellenemez” denilmektedir. Devamla “Engelliler, özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, yaşadıkları çevrede bütünleştirilmiş ortamlarda, eşitlik temelinde, hayat boyu eğitim imkânından ayrımcılık yapılmaksızın yararlandırılır” hükmü bulunmaktadır.
4.Soru
I-Aile ve sosyal politikalar Bakanlığına bağlıdır.
II-Okul ya da ailesinin isteği ile öğrenciler değerlendirme için giderler
III-Öğrencinin performansını değerlendirirler
Yukarıda Rehberlik ve Araştırma Merkezleri için verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
I |
I-II |
III |
II-III |
I-III |
Öğrencinin akranlarına göre zekâ, bilgi, beceri, sosyal ve davranışsal özelliklerinin ayrıntılı bir şekilde belirlendiği süreçtir. Türkiye’de bu süreçten sorumlu olan temel kurum Millî Eğitim Bakanlığına bağlı olan Rehberlik ve Araştırma Merkezleridir (RAM). RAM’lar il ve ilçe millî eğitim müdürlüklerine bağlı olarak hizmet vermektedirler. Okul ya da ailesinin isteği ile öğrenciler buraya eğitsel değerlendirme için giderler. RAM’da bulunan Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu öğrencinin performansını değerlendirerek öğrenci için en uygun eğitim hizmetini önerir.
5.Soru
Hukuk kuralının kişilere getirdiği yükümlülük, kişilerden uymasını beklediği davranış hukuk kuralı unsurlarından hangisidir?
Konu |
Yaptırım |
Tüze |
Emir |
Mevzuat |
Hukuk kuralının kişilere getirdiği yükümlülük, kişilerden uymasını beklediği davranış hukuk kuralının emridir.
6.Soru
"................." kavramı; temel olarak bir hukuk düzeni tarafından korunmakta olan bir çıkar durumunu ifade etmektedir.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Adalet |
Hak |
Ayrım |
Sözleşme |
Düzenleme |
“Hak” kavramı; temel olarak bir hukuk düzeni tarafından korunmakta olan bir çıkar durumunu ifade etmektedir. Cevap: B şıkkıdır.
7.Soru
Hukuk kurallarının tek bir olayı değil, aynı özelliği gösteren bütün olayları düzenlemesi, hukukun hangi özelliğini ifade etmektedir?
Soyutluk |
Genellik |
Özellik |
Süreklilik |
Eşitlik |
Hukuk kurallarının tek bir olayı değil, aynı özelliği gösteren bütün olayları düzenlemesi, hukukun soyutluk; bir hukuk kuralının aynı durumda olan tüm kişilere uygulaması, hukukun genellik ve yürürlüğe giren bir hukuk kuralının yürürlükten kaldırılıncaya kadar uygulanması, hukukun süreklilik özelliğidir. Bu nedenle doğru yanı A’dır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hukukun yardımcı kaynaklarından biridir?
Ulusal Sözleşmeler |
Bilimsel Görüşler |
Anayasa |
Yönetmelikler |
Genelgeler |
Yardımcı Kaynaklar; Bilimsel Görüşler(doktrin), Mahkeme Kararlarıdır
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi engelli bireylerin eğitim hizmetlerini düzenleyen kanundur?
222 Sayılı Kanun |
573 Sayılı Kanun Hümünde Kararname |
1475 Sayılı Kanun |
1739 Sayılı Kanun |
547 Sayılı Kanun |
573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (KHK) 06.06.1997 tarih ve 23011 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. İlgili düzenleme çıktığı dönemde toplumun yararına olacak bir şekilde uzlaşma ile çıkarılmıştır. Bu KHK, engelli bireylere sunulacak eğitim hizmetlerini yasal çerçeve içine almıştır.
10.Soru
Hangisi toplumsal düzen kurallarından birisi değildir?
Din |
Ahlak |
Görgü |
Hukuk |
Hoşgörü |
Hoşgörü toplumun düzen
kurallarının birisi değildir.
11.Soru
Engelin, birden fazla toplumsal faktör sonucunda oluştuğunu ve bu yüzden engelli bireyin topluma katılımının desteklenmesi için alınacak kararların ve düzenlemelerin önem arz ettiğini, ayrıca, çözülmesi gereken öncelikli durumun engelli bireyi kısıtlayan kültürel ve ideolojik sorunların ortadan kaldırılması olduğunu öne süren engellilik modeli hangisidir?
Moral model |
Geleneksel model |
Medikal model |
Sosyal model |
İnsan hakları modeli |
Moral model ya da diğer adıyla geleneksel model, toplumun dini^ ve kültürel değerlerinin engelli bireye yaklaşımda belirleyici olduğunu öne sürer ve engelin bir cezalandırma ya da tanrının insanları sınama yolu olduğunu ifade eder. Medikal model, engelin herhangi bir hastalık, travma veya diğer sağlık durumları sonucunda oluştuğunu, yalnızca bireyi ilgilendirdiğini ve tedavi edilebilen bir durum olduğunu öne sürer ve sağlık hizmetlerinden yararlanmayı öncelikli müdahale olarak görür. İnsan hakları modeli, her bireyin önce temel haklarına, sonra eğer gereksinim varsa tıbbi durumuna odaklanır ve bireyi her uygulamada merkeze alır. Sosyal modeldeyse, engelin toplumsal faktörler sonucunda oluştuğu, bireyin topluma katılımının desteklenmesi için düzenlemeler yapılması gerektiği, ayrıca bireyi kısıtlayan kültürel ve ideolojik sorunların ortadan kaldırılmasının öncelikli olduğu öne sürülür. Dolayısıyla doğru yanıt, sosyal modeldir ve D seçeneğinde verilmiştir.
12.Soru
1920’lerde engelli bireylerin yasal bir hak olarak eğitim ve sağlık hizmetlerinden yararlanması için mücadele eden sayıca oldukça az ve bünyelerinde engelli bireyleri bulundurmadıkları bilinen grupların mücadeleleri hangi yıllarda karşılık bulmaya başlamıştır?
1930'lar |
1940'lar |
1960'lar |
1970'lar |
1970'ler |
Tarihsel süreçte değişim gösteren bir diğer durumda engelli bireylerin hak mücadelesindeki değişimdir. 1930’lu yıllardan itibaren engelli bireylerin eğitim ve sağlık hizmetlerinden yararlanması, sosyal güvencelerinin devlet tarafından sağlanması ve engelli bireylere yönelik ayrıştırıcı uygulamaların yasaklanması ile ilgili birçok toplumsal hareket ortaya çıktığı görülmektedir. Her ne kadar anılan bu hareketler bazı gelişmelerin ortaya çıkmasında rol alsalar da bugünkü engelli hakları hareketinin gücü ve bakış açısından oldukça farklılık göstermektedirler. Örneğin, 1920’lerde engelli bireylerin yasal bir hak olarak eğitim ve sağlık hizmetlerinden yararlanması için mücadele eden grupların sayıca oldukça az ve bünyelerinde engelli bireyleri bulundurmadıkları bilinmektedir. Bu grupların verdiği mücadele ancak 1960’larda karşılık bularak engelli bireylerin eğitim ve sağlık hizmetlerinden yararlanmasını destekleyen kanunların çıktığı görülmektedir. Güncel bir örnek inceleyecek olursak engelli bireylerin yasal hakları için gerçekleştirilen mücadeledeki değişim daha iyi anlaşılacaktır.
Cevap C şıkkıdır.
13.Soru
Engellilerin devlet eliyle toplumdan uzaklaştırıldığı bir dönemde, üretimin toprağa bağlı olması ve az miktarda gerçekleştirilmesi, nedeniyle engellilerin de üretime katılması ve toplumla bir araya gelme şansını yakalamaları hangi dönemde gerçekleşmiştir?
Feodal Dönem |
Kapitalist Dönem |
Modern Dönem |
Sanayi devrimi Dönemi |
Birinci Dünya Savaşı Dönemi |
Böylece feodal dönemde engelli bireyler yalnızca toplumda aşağı seviyelere indirilmekle kalmamış devlet eliyle toplumdan uzaklaştırılmışlardır. Bu durumun doğal bir sonucu olarak engelli bireylerin toplumla ilişki kurması engellenmiştir.
Feodal dönemde engelli bireylere yönelik anlayış ve tanınan hakları ortaya çıkaran tek unsur inanç değildir. Her ne kadar dinî inanca dayalı bir yönetim şekli hüküm sürse de toplumun ekonomik yapısı da engelli bireylere yönelik bazı uygulamaların ortaya çıkmasına neden olmuştur. Feodal dönemde üretim toprağa dayalı ve az miktarlarda gerçekleşmiştir. Aile bireyleri üretime becerileri kadar dâhil olmuş ve üretim ailenin ihtiyaçlarını karşılayacak kadar yapılmıştır. Bu dönemde hem kullanılan araçlar hem de üretim tekniklerinin basit oluşu engelli bireylerin üretime katılmalarını sağlamıştır. Böylece engelli bireyler toplumla bir araya gelme şansı yakalamıştır.
14.Soru
Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi kaç yılında ilan edilmiştir?
1984 |
1986 |
1985 |
1988 |
1987 |
Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi 1985 yılında ilan edilmiştir
15.Soru
2010'da Anayasa’nın Kanun Önünde Eşitlik ile ilgili 10.maddesine düzenleme getirilerek; “çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz” değiştirilmesi aşağıdakilerden hangisine örnektir?
Ayrımcılık |
Pozitif ayrımcılık |
Referandum |
1982 anayasası |
Engelli |
2010 yılındaki referandumun ardından Anayasa’nın Kanun Önünde Eşitlik ile ilgili 10.
maddesine ek bir düzenleme getirilmiştir. Bu maddede “çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz” denilerek engelli bireyler için yapılan pozitif ayrımcılık, anayasal bir temele oturtulmuştur.
16.Soru
Bir devletin kuruluşunu, yasama, yürütme ve yargı kuvvetleri arasındaki ilişkileri, devletin bireyle olan ilişkilerini düzenleyen kurallar bütününe verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Anayasa |
Yönetmelikler |
Genelgeler |
Mevzuat |
Kanun |
Anayasa bir devletin kuruluşunu, yasama, yürütme ve yargı kuvvetleri arasındaki ilişkileri, devletin bireyle olan ilişkilerini düzenler.
17.Soru
Hangsi Türk Millî Eğitimini düzenleyen genel esaslar doğrultusunda özel eğitimle ilgili temel ilkeler arasında yer almaz?
Özel eğitim gerektiren tüm bireyler; ilgi, istek, yeterlilik ve yetenekleri doğrultusunda ve ölçüsünde özel eğitim hizmetlerinden yararlandırılır |
Özel eğitime erken başlamak esastır |
Ailelerin, özel eğitim sürecinin her boyutuna aktif katılmalarının sağlanması esastır. |
Özel eğitim gerektiren bireylerin, eğitsel performansları dikkate alınarak, amaç, |
Özel eğitim hizmetleri, özel eğitim gerektiren bireylerin toplumla etkileşim ve karşılıklı uyum sağlama sürecini kapsayacak şekilde planlanır |
Tersine öğretim süreçlerinde uyarlamalar yapılarak diğer bireyle birlikte eğitilmelerine öncelik verilir
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi engelli bireylerine yönelik modellerden biri değildir?
Moral Model |
Yetersizilik Modeli |
Medikal Model |
Sosyal Model |
İnsan Hakları Modeli |
Moral Model, Medikal Model, Sosyal Model, İnsan Hakları Modelidir.
19.Soru
Eğitim hakkı dünya üzerindeki tüm bireyler için önemi göz ardı edilemez bir ........... haktır. Birleşmiş Milletler, UNESCO, Avrupa konseyi vb. kuruluşlarca tanınan eğitim hakkı, hem genel bağlamda tüm insanları kapsayıcı belgelerde hem de kadınlar, çocuklar, engelli bireyler gibi özel gruplara ilişkin belgelerde önemli yer tutmaktadır.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Birinci kuşak |
İkinci kuşak |
Üçüncü kuşak |
Dördüncü kuşak |
Beşinci kuşak |
Eğitim hakkı dünya üzerindeki tüm bireyler için önemi göz ardı edilemez bir ikinci kuşak haktır. Cevap: B şıkkıdır.
20.Soru
Otopark Yönetmeliği'ne göre bir otoparkta kaç park yerinden birinin engelli işareti konularak engelliler için ayrılması zorunludur?
10 park yerinden birinin |
20 park yerinden birinin |
30 park yerinden birinin |
40 park yerinden birinin |
50 park yerinden birinin |
Otopark Yönetmeliği’nde; otoparkların yapımında TSE standartlarına uyulması, umumi bina, bölge otoparkları ve genel otoparklarda, giriş-çıkış ve asansörlerine en yakın yerlerinde birden az olmamak şartıyla, her 20 park yerinden birinin engelli işareti konularak engelliler için ayrılması zorunludur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ