Eski Türk Edebiyatının Kaynaklarından Şair Tezkireleri Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Esrar Dede'nin kaleme aldığı "Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye" adlı tezkiredeki şiir seçimini aşağıdaki şairlerden hangisi yapmıştır?
Sümbülzade Vehbi |
Sururi |
Şeyh Galip |
Fitnat Hanım |
Haşmet |
Esrar Dede'nin kaleme aldığı "Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye" adlı tezkiredeki şiir seçimini "Şeyh Galip" yapmıştır. Doğru yanıt: C'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tezkirelerin biyografi bölümünde şairler hakkında mutlaka verilmesi gereken bilgilerden biri değildir?
Doğum tarihi
|
Memleketi
|
Kişinin adı
|
Eserleri
|
Ölüm tarihi
|
3.Soru
İsmail Beliğ’in tezkiresinin adı aşağıdakilerden hangisidir?
Nuhbetü’l-asar li-Zeyli Zübdeti’l-eşar |
Güldeste-i Riyaz-ı İrfan ve Vefeyat-ı Danişveran-ı Nadiredan |
Sergüzeşt-name-i Fakır Be-azimeti Tokat |
Gül-i Sad-berg |
Seb’a-i Seyyare |
Kitabımızın 91. sayfasında İsmail Beliğ’in eserlerinin adları ve kısaca içerikleri tanıtılmaktadır. Burada verilen bilgilere göre, Nuhbetü’l-asar li-Zeyli Zübdeti’l-eşar adlı eserin İsmail Beliğ’in tezkiresi olduğu anlaşılmaktadır. Buna göre sorunun çözümü A seçeneğidir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Faik Reşat'ın kitabete dair eserlerinden biridir?
Teracim-i Ahva |
Teracim-i Ahval-i Meşahir |
Ameli^ ve Nazari^ Talim-i Kitabet yahut Mükemmel İnşa |
Camiü’l-iber |
Külliyat-ı Leta^if |
Ameli^ ve Nazari^ Talim-i Kitabet yahut Mükemmel İnşa: Dilbilgisi ve düzyazı yazma sanatı hakkında bilgi veren bir eserdir. Fenn-i İnşa: Eser, mektup örnekleriyle ifadede dikkat edilmesi gereken hususları gösterir. İla^ve-i Nümune-i Kitabet: Yazı yazma sanatı hakkında bir eserdir. Nümune-i Kitabet ve Fenn-i İnşa: Yazı yazma sanatı hakkında bir eserdir. Nümune-i S¸iir ve İnşa: Yazı yazma sanatı ve şiir hakkında teknik bilgiler veren bir eserdir. Divan şiiriyle yeni şairlerden seçme metinlere de yer yer verir. Talim-i Kitabet Rehber-i Esma-yı Türkiyye (Ali Nazima^ ile birlikte). Talim-i Kitabet, İmla ve Galatat (Rehber-i İmla) adıyla eserleri de Faik Reşat'ın kitabete dair eserleridir. Doğru cevap C'dir.
5.Soru
"Mir'at-i Şi'r" ile ilgili olarak söylenen hangi ifade doğrudur?
24 şair hakkında bilgi verilmiştir |
1797 yılına kadar yaşayan mevlevi şairlerini içerir |
İçindeki şiirleri Şeyh Galip seçmiştir |
Divan sahibi ve üstad olan şairler anlatılmıştır |
İki ayda tamamlanmıştır |
Diğerleri Esrar Dede tezkiresine ait ifadelerdir. Cevap a şıkkıdır
6.Soru
S¸eyhülisla^m Yahya’nın hayatı ve şiirleri ile ilgili olan İbnülemin Mahmut Kemal İnal'ın eserinin adı nedir?
S¸eyhülisla^m Yahya’nın hayatı ve şiirleri ile ilgili olan İbnülemin Mahmut Kemal İnal'ın eserinin adı nedir?
Divan-ı Yahya |
Divan-ı Hikmet |
Cezmi^ |
Bir Yeti- min Sergüzeşti |
Menakıb-ı Hünerveran |
Hika^ye: Sabih: Namık Kemal’in Cezmi^ adlı romanının taklidi bir eserdir. Bir Yetimin Sergüzeşti: Selanik’te Mütelaa gazetesinde tefrikadır. Neşirleri: Divan-ı Yahya: S¸eyhülisla^m Yahya’nın hayatı ve şiirleri ile ilgili eserdir. Divan-ı Hikmet: Hersekli A^rif Hikmet’in hayatı ve şiirleri hakkında bilgileri içerir. Divan-ı Galib: Leskofça- lı Galib’in hayatı ve şiirlerine dair bilgiler verir: Menakıb-ı Hünerveran: Gelibolulu Mustafa A^li^’nin hayatını ve Menakıb-ı Hünerveran adlı eserini konu edinen önemli bir eserdir. Tuhfe-i Hattatin: Müellifi Müstakimzade Efendi’nin hayatı ve gözden geçirilmiş metni ihtiva eder. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Ben yârin ayrılık derdi ile ağlayıp inledikçe, zayıf düştükçe, yer gök benim haykırışlarımla doldu.
Yukarıda dil içi çevirisi verilen beyit aşağıdakilerden hangisidir?
Gül ruhun eyler arak-rîz eşk-bâr oldukça ben Hüsnüne revnak verir âteş-nisâr oldukça ben |
Âteş-i seyyâleye berk-i arakla fer verip Yandırır ol mest-i nâzum pür-humâr oldukça ben |
Velvele-sâz-ı füsûs oldu zemîn ü âsmân Derd-i hecr-i yâr ile zâr u nizâr oldukça ben |
Halka-i fitrâk-i zülfün pâyıma zancîr eder Vahşetimden âzim-i sayd u şikâr oldukça ben |
Çeşm-i mihre tûtyâ eyler felek her zerremi Ol mehin tâ reh-güzârında gubâr oldukça ben |
Velvele-sâz-ı füsûs oldu zemîn ü âsmân
Derd-i hecr-i yâr ile zâr u nizâr oldukça ben
8.Soru
Tuhfe-i Naîlî adlı eserinde şuara tezkireleri başta olmak üzere yetmiş beş kaynak eserdeki bilgileri tarayarak şairlerin biyografilerini alfabetik sıra ile sistematik olarak özetlemiştir.
Yukarıda sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
Faik Reşat |
Celâl Bey |
Mehmet Siraceddin |
Nail Tuman |
Fennî |
"Tuhfe-i Naîlî" eserin yazarı Nail Tuman'dır. Doğru yanıt: D'dir.
9.Soru
Ârif Hikmet’in Tezkiretü’ş-Şuara’sında yer alan gazellerden alınan yukarıdaki beytin bugünkü dile çevrilmiş biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Her gece, yârin güzellik mehtabının görünmesiyle yeryüzü gümüş su olur, ayna da yastık. |
O peri güzelim, güzelliğine o kadar düşkün ki aynada aksini gördüğünde şaşakalır. |
Akıllı kişiler ondan feyiz alarak gönlünü aydınlatırken cihanın yeni gelini aynada süslenir. |
O kendini beğenmiş nazlı sevgilii güzelliğine pek güvenmesin. O kafir, karanlık, saçı gibi aynada dinsiz, kara görünür. |
Güzelliğin, aynadaki yüz görüntüsüyle akılda kalır. Bir bak kendine aynadan kendini gösterir. |
Ârif Hikmet’in Tezkiretü’ş-Şuara’sında Aynî Antepli Hasan’a ait olan gazelden alınan beytin dil içi çevirisi şöyledir: Güzelliğin, aynadaki yüz görüntüsüyle akılda kalır. Bir bak kendine aynadan kendini gösterir.
10.Soru
Tezkire türünün kökeninin Arap edebiyatındaki hangi kitaplara dayandığı söylenebilir?
Mesnevi |
Seyahatname |
Sefaretname |
Divan |
Tabakat |
Arap edebiyatındaki biyografik çalışmalar, tabakat kitaplarında toplanmaktaydı. İşte, tezkire türünün kökeni bu kitaplara dayandırılabilir.
11.Soru
Antoloji niteliğindeki tezkireler içinde şairler hakkında en az bilgi veren ve en çok örnek gösteren yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Güfti
|
Asım
|
Rıza
|
Yümni
|
Faizi
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 19.yüzyıl tezkirelerinin özelliklerinden biri değildir?
Şiir örneklerinin az olması |
Biyografik bilgilerin kısa olması |
Tezkire yönteminin önceki dönemlerde yazılan tezkirelerle aynı olması |
Biyografiye bir şiirle başlanması |
Antoloji tipi tezkire özelliğinde olması |
19.yüzyıl tezkirelerinin yöntemi, önceki dönemlerde yazılan tezkirelerle aynı değildir. Doğru yanıt: C'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İbnülemin Mahmut Kemal İnal’ın hal tercümesi eserlerinden biri değildir?
Kemalü’l- hikme |
Kemalü’l-ismet |
Kemalü’l- meşahir (Meşahir-i Mechule) |
Tarihçe-i Evkaf ve Teracim-i Ahval-i Nüzzar |
Ravzatü’l-kemal |
İbnülemin Mahmut Kemal İnal, edebiyat, hal tercümesi, kitabiyat, tarih konularında pek çok araştırma yaptı, bazı konuları aydınlığa çıkaran makale ve kitaplar yazdı. Hal tercümelerinden Kemalü’l- hikme; Hersekli A^rif Hikmet’in hayatını anlatır. Kemalü’l-ismet; Sultan II. Abdülhamit’in kitapçılarından İsmet Efendi’nin hayatına dair bir eserdir. Kemalü’l- meşahir (Meşahir-i Mechule); çeşitli mesleklere dair bazı kişilerin hayatlarını anlatır. Tarihçe-i Evkaf ve Teracim-i Ahval-i Nüzzar; Evkaf nezareti ve nazırları hakkında bir çalışmadır. Doğru cevap E’dir.
14.Soru
Hangisi İbnülemin Mahmut Kemal İnal'e ait eserlerden biri değildir?
Kemalü'l-İsmet |
Osmanlı Devrinde Son Sadrazamlar |
Hoş Sada |
Tuhfe-i Naili |
Bir Yetimin Sergüzeşti |
D şıkkı Nail Tuman'a aittir. Cevap D şıkkıdır.
15.Soru
Ayni'nin "Ikdü'l-cuman fi Tarihi" adlı eserinin on bir cüzünü Türkçe'ye çeviren yazar hangisidir?
Salim |
Mucib |
Safayi |
Ramiz |
Beliğ |
Bahsedilen yazar A şıkkındaki Salim'dir. Cevap A'dır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "Arif Hikmet"in bir eseri olan "Mecmatü't-teracim"in konusudur?
Dönemin tapu düzenlemesini içermektedir. |
Ulema, tarikat şeyhleri ve şairlerin hayatları anlatılmıştır. |
Osmanlı Devleti'nin katıldığı anlaşmalar konu edilmiştir. |
Eğitim kurumlarının işleyişi hakkındadır. |
İnsanların komik hallerini anlatan bir mizahi eserdir. |
"Arif Hikmet"in bir eseri olan "Mecmatü't-teracim"in konusu; ulema, tarikat şeyhleri ve şairlerin hayatlarıdır.
17.Soru
Beliğ Tezkiresi'nin Zeyli durumunda olan, örnek şiirler seçilirken fazla ölçülü davranılmayan, aynı değerdeki şairlerden birinde sadece bir örnekle yetinilirken diğerinde on gazelden fazla örnek verilmeyen ve bu ölçüsüzlük nedeniyle de Türk edebiyatında önemli bir yere sahip olmayan, antoloji niteliği taşıyan eser hangisidir?
Silahdarzade Tezkiresi |
Mir'at-ı Şi'r |
Zahirü'l-hukkam |
Hamiletü'l-kübra Zeyli |
Devhatü'l-Meşayih Zeyli |
Bahsedilen eser Silahdarzade Mehmet Emin'e ait olan Silahdarzade Tezkiresidir. Cevap A şıkkıdır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 18. yüzyıl tezkirelerinin özelliklerinden biri değildir?
18. yüzyılda yazılan tezkirelerde 17. yüzyıla karşı gelişen bir tepki vardır.
|
İlk manzum tezkire bu asırda yazılmıştır.
|
18. yüzyılda tezkire türünün önemli örneklerinin verildiği 16. yüzyıl eserlerine özenen ve onları taklit eden eserler vardır.
|
Tezkirelerde uzun ve ayrıntılı biyografiler ve kısa şiir örnekleri vardır.
|
İlk zümre tezkireleri bu asırda yazılmıştır.
|
19.Soru
"Âsar-ı Perişan, Nevadirü’z-zaraif, Letaif-i Nasreddin, Bu Âdem, Hazine-i Letaif, Tahrîc-i Harabat" aşağıdaki şairlerden hangisine aittir?
Mehmet Tevfîk |
Fatîn |
Ârif Hikmet |
Esat Efendi |
Şefkat Seyyid Abdulfettah |
Sayısız makaleleri, güldürü yazılarından başka Letaif-i İnşa, Nizamü’l- âlem li-Cenabi Akhisarî, Kafile-i Şuara, İstanbul’da Bir Sene, Letaif-i Hikayat ve Garaib-i Rivayat, Âsar-ı Perişan, Nevadirü’z-zaraif, Letaif-i Nasreddin, Bu Âdem, Hazine-i Letaif, Tahrîc-i Harabat, Meşahir-i Osmaniyye Teracim-i Ahval-i Kapudan-ı Derya Meşhur Gazi Hayreddin Paşa Barbaros, Tarih veya Sene 1171 Cinayetleri, Yadigâr-ı Macaristan-Asr-ı Abdülhamit Han, Usul-i İnşa ve Kitabet ve Levamiü’n-nur adlarıyla yayınlanmış kitapları vardır. DOğru cevap A'dır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tezkire-i Şuara-yı Mevleviyye adlı tezkirenin özelliklerinden değildir?
Yalnızca divan sahibi ve üstat olan mevlevi şairleri içerir.
|
Akif tarafından yazılmıştır.
|
Şairler hakkında oldukça geniş ve ayrıntılı bilgi verilmiştir.
|
Bütün şairler hakkında olumlu ve övücü ifadeler kullanılmıştır.
|
Eserin dili, oldukça ağırdır.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ