Gelişimsel Tanı Ve Değerlendirme Yöntemleri Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
ABD yasaları gereği özel gereksinimli çocuklara evde aile odaklı hizmetlerin yürütülmesi için Bireyselleştirilmiş Aile Hizmet Planı (BAHP) yürütülmektedir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi bu programın özelliklerinden biri değildir?
Programın işlevsel ve uygulanabilir olması |
Aileler tarafından kullanım kolaylığı olması |
Program içerisinde hiyerarşik bir sıralamanın olması |
Ölçülebilir içeriğe sahip olması |
İnsanların genel ihtiyaçlarını karşılayan özel becerilere yer vermesi |
ABD yasaları gereği özel gereksinimli çocukların gelişimsel açıdan desteklenmesinde evde aile odaklı hizmetlerin yürütülmesinde Bireyselleştirilmiş Aile Hizmet Planı (BAHP) uygulanmakta olup erken müdahale programı yürütülmektedir. BAHP, genel olarak işlevsel, kullanım kolaylığı sağlayan, ölçülebilir içeriğe sahip, program içinde hiyerarşik bir sıralamanın olduğu, bireysel ihtiyaçları karşılayabilecek genel becerilere yer veren bir program olmalıdır. Ayrıca program doğal rutinlerin içinde yer almalıdır. Böylece aile günlük rutinlerini bozulmadan programa duygusal olarak stressiz bir şekilde dahil olacaktır.
2.Soru
Sameroff ’un çoklu risk modeline göre, yaşamında en az kaç risk faktörü var olan çocuklar diğer çocuklara göre gelişimsel olarak önemli ölçüde geride kalabilmektedir?
En az iki ya da üç risk faktörü var olan |
En az dört ya da beş risk faktörü var olan |
En az altı ya da yedi risk faktörü var olan |
En az sekiz ya da dokuz risk faktörü var olan |
En az on ya da on bir risk faktörü var olan |
Sameroff ’un çoklu risk modeline göre çocuğun hayatında bulunan risk faktörleri çocuğun gelişimini olumsuz etkilemektedir. Yaşamında en az sekiz ya da dokuz risk faktörü var olan çocuklar diğer çocuklara göre gelişimsel olarak önemli ölçüde geride kalabilmektedir. Doğru yanıt D seçeneğidir.
3.Soru
Öğrencilerin kariyer planlaması için kullanılacak standart test aşağıdaki test türlerinden hangisidir?
Standart başarı testi |
Standart beceri testi |
Standart zeka testi |
Standart tarama testi |
Standart tanı testi |
Bireylerin kişilik özellikleri, duygu ve değerleri, ilgileri ve uyum düzeyleri hakkında bilgi toplamak amacıyla kullanılan standart testler beceri testleridir. Doğru cevap B’dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi standart test türleri arasında yer almamaktadır?
Performans testleri |
Beceri testleri |
Tarama testleri |
İnformal testler |
Tanı testleri |
Standart testler, performans testleri, beceri testleri ve tarama ve tanı testleri olarak ayrılmaktadır. İnformal testler standart tesler arasında yer almamaktadır. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
Aşağıdaki gelişimsel değerlendirmede etik ilkelerden hangisi “Çocuğun ve ailenin kendi kaderini kendi belirleme hakkına saygı”yı ifade etmektedir?
Yardım zorunluluğu |
Gizlilik/Anonimlik |
Dürüstlük |
Seçimlere saygı |
Özerklik/Gönüllülük |
Özerklik, otonomi, gönüllülük ya da rıza adlarıyla bilinen bu ilke özünde selfdeterminasyon hakkı, yani bireyin kendi kaderini kendisinin belirlemesi hakkına dayanmaktadır. Bu ilke uzmanın, çocuğun veya ailesinin değerlendirme alıp almama, değerlendirme sonucunda alacağı müdahale biçimine karar verme ya da müdahaleyi tamamen reddetme hakkının altını çizmektedir.
6.Soru
Karşısındaki bireyi önemseme ve herhangi bir koşula bağlı olmadan kabul etmektir. Ailenin olumsuz, üzücü, yorucu, acı dolu, korkulu, savunucu, normalden farklı yaşantı ve ifadelerinin yargılanmaması hangi aile ile yapılan görüşmelerde sergilenebilecek olumlu iletişim becerileri kapsamındadır?
Koşulsuz Olumlu İlgi ve Kabul |
İçtenlik |
Empatik Anlayış |
Etkin Dinleme |
Görüşme |
Karşısındaki bireyi önemseme ve herhangi bir koşula bağlı olmadan kabul etmektir. Ailenin olumsuz, üzücü, yorucu, acı dolu, korkulu, savunucu, normalden farklı yaşantı ve ifadelerinin yargılanmaması koşulsuz olumlu ilgi ve kabul aile ile yapılan görüşmelerde sergilenebilecek olumlu iletişim becerileri kapsamındadır
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi aile ile yapılan görüşmelerde sergilenebilecek olumlu iletişim becerilerinden biridir?
İçtenlik |
Koşula dayalı ilgi |
Koşula dayalı kabul |
Tek taraflı düşünme |
Pasif dinleme |
Aile ile yapılan görüşmelerde sergilenebilecek olumlu iletişim becerileri şu şekildedir:
İçtenlik: İçten ve samimi bir yaklaşım sergileme anlamına gelmektedir. Görüşme yapan uzmanın kusursuz olması beklenmemektedir (bu olanaklı da değildir) ancak görüşme saatinde kendisini içtenlikle ifade etmesi ve ilişkide samimiyet kurması önem taşımaktadır.
Koşulsuz Olumlu İlgi ve Kabul: Karşısındaki bireyi önemseme ve herhangi bir koşula bağlı olmadan kabul etmektir. Ailenin olumsuz, üzücü, yorucu, acı dolu, korkulu, savunucu, normalden farklı yaşantı ve ifadelerinin yargılanmaması anlamındadır. Bu kabul şekli ailenin bilgileri paylaşmak için kendini güvende hissetmesi ve olumlu değişimin gerçekleşmesi için gereklidir. Aile ile görüşen uzmanın ailelerin çeşitli sebeplerle olumlu ya da olumsuz farklı yaklaşımlar sergileyebileceğinin bilincinde olması ve buna
uygun davranışlar sergilemesi önem taşımaktadır. Ebeveynin kültürel özellikleri ve yaşam tarzına saygı gösterme, düşünce, inanç, görünüş vb. özelliklerinden dolayı yargılamama aile ile iş birliğinin sağlanmasında temel değerlerdendir.
Empatik Anlayış: Diğerinin duygularını, duygularının yoğunluğunu ve anlamını algılama yeteneği olan empatide mesajı veren kişinin söylediklerini ve duygularını anlamak ve geri iletmek olmak üzere iki yön bulunmaktadır. Diğer kişiyi anlamak temel anlayış olduğu hâlde empati kurarken nesnelliğini yitirmemek, karşıdakinin korku, kaygı, incinme, öfke gibi duyguları ile bunalmamak gerekmektedir.
Etkin Dinleme: Çocuğu ile ilgili bilgileri paylaşırken aileyi duyarlı bir biçimde dinlemek, duymak ve anlamak çok önemlidir. Bir başka kişiyi etkin olarak dinlemek; ona “seni önemsiyorum” mesajını vermeyi sağlamaktadır. Bunun için aileyi olumlu bir tutum
içinde, dikkatle dinlemek, onun hislerini ve söylemek istediklerini anlamaya çalışmak ve bunları özetleyerek ifade etmek gerekmektedir.
Kendisi ve çocuğu hakkında özel bilgileri paylaşması beklenen aile ile kurulan ilişkide bu temel anlayış benimsenmeli ve buna uygun davranışlar sergilenmelidir. Aile ile görüşmeden önce uzmanın görüşme için hazırlanması, sorulacak sorular ve paylaşılacak bilgiler için planlanma yapması, zamanını etkili kullanması çok önem taşımaktadır.
8.Soru
Çocukların değerlendirilmesi sürecinde uzmanlar tarafından benimsenen aşağıdaki ilkelerden hangisi yanlıştır?
Çocuğa ait bilgileri saklama |
Her çocuğa eşit süre ayırma |
Çocuk ve ailesi için en yüksek yararı gözetme |
Verilen sözlere uygun davranma |
İhtiyacı olan çocuğa ve aileye profesyonel yardım sağlama |
Adalet, gelişimsel değerlendirme yapan tüm uzmanları bağlayıcı nitelikte olan etik ilkelerden biridir. Adalet mutlaka eşitlik anlamına gelmemektedir. Eşitlik tüm çocuk ve ailelere aynı oranda hizmet sunulması anlamına gelmektedir. Adalet ise tüm çocuk ve ailelere aynı
oranda değil gereksinimleri oranında profesyonel destek sağlanmasıdır. Doğru yanıt B seçeneğidir.
9.Soru
Anaokuluna giden aynı yaştaki A, B ve C ile ilgili olarak aşağıdaki özellikler verilmiştir:
A işitme engellidir
B mülteci bir aileye mensuptur
C sürekli tekrarlayan hastalığa sahiptir
D’nin 6 kardeşi olup, anne ve babası çalışmamaktadır
Yukarıda verilen bilgilere göre A, B, C ve D gelişimsel olarak hangi gruba girmektedir?
A ve B gelişimsel gerilik, C ve D gelişimsel risk grubundadır |
A ve C gelişimsel gerilik, B ve D gelişimsel risk grubundadır |
C ve D gelişimsel olarak riskli gruptadır |
A ve B her ikisi de gelişimsel geriliğe sahiptir |
Tamamı gelişimsel risk grubundadır. |
Gelişimsel gerilik, çocuğun akranlarından bilişsel, motor, sosyal- duygusal, dil gelişimi ya da fiziksel bağlamda farklı özelliklere sahip olması olarak edilebilir. Risk taşıma ise gelişimsel değerlendirme sonuçlarına göre mevcut durumda yetersizlik ya da güçlük durumu belirlenmemiş ancak birçok faktör göz önünde bulundurulduğunda ileride yetersizlik gösterme ihtimali normalde beklenenden daha fazla olan çocukları ifade etmektedir. Bu bakımdan B ve D risk taşıyan gruptadır, A ve C ise gelişimsel gerilik grubundadır. Doğru cevap B’dir.
10.Soru
Gelişimsel değerlendirme de “Genel gelişim değerlendirmesi, gelişim alanları değerlendirmesi” rolü olan uzman aşağıdakilerden hangisidir?
Çocuk Psikiyatristi |
Çocuk Nöroloğu |
Çocuk Gelişimi Uzmanı |
Özel Eğitim Uzmanı |
Sosyal Çalışmacı |
C¸ocuk gelişimi uzmanının rolü genel gelişim değerlendirmesi, gelişim alanları değerlendirmesidir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ev ziyaretlerinde gözlenebilecek özellikler arasında yer almamaktadır?
Ailenin net geliri |
Çocuğun kendisine ait eşyalar |
Kardeşler arası ilişkiler |
Çocuğun evdeki sorumlulukları |
Evdeki kurallar |
Çocuğun kendisine ait eşyalar, evdeki kurallar, çocuğun evdeki sorumlulukları, kardeşler arası ilişkiler ev ziyaretlerinde gözlemlenebilecek özellikler arasında yer almaktadır. Ailenin net gelir düzeyi görüşme ile edinilebilecek bir bilgidir. Doğru yanıt A seçeneğidir.
12.Soru
Hangisi toplumsal normlara uygun olan ve toplumsal olarak sık rastlanan durumları ifade etmek için kullanılan kavramdır?
İdeal normalite |
Fonksiyonel normalite |
İstatistiki normalite |
Toplumsal normalite |
Bireysel normalite |
Normallik kavramını açıklarken üç türlü normallikten bahsedilebilir. Bunlar: İstatistiki Normalite, İdeal Normalite ve Fonksiyonel Normalitedir. İstatistiki Normalite, toplumsal normlara uygun olan ve toplumsal olarak sık rastlanan durumlardır. Doğru cevap C'dir.
13.Soru
- Planlama
- İzleme
- Tanılama
- Uygulama
- Tarama
- Değerlendirme
Değerlendirme sürecinin aşamaları sırasıyla aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru olarak verilmiştir?
I - III - II - IV - V - VI |
II - III - I - IV - VI - V |
III - I - IV - V - VI - II |
IV - VI - I - II - III - V |
V - III - I - IV - II - VI |
Değerlendirme süreci en genel anlamda; tarama, tanılama, planlama, uygulama, izleme ve değerlendirme aşamalarından geçmektedir.
14.Soru
Gelişimsel testler kaç yaş çocuklara uygulanmaktadır?
0-3 yaş |
0-6 yaş |
0-1 yaş |
2-5 yaş |
5-7 yaş |
Gelişimsel testler 0-6 yaş çocuklara uygulanmaktadır
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi erken eğitim sürecine dayalı aile merkezli felsefenin altındaki temel varsayımlardan birisidir?
Çocuğu en iyi tanıyan kişiler çocukla çalışan uzmanlardır. |
Ailenin uzmanlarla ilişkide yer alması bazı koşullara bağlıdır. |
Amaçların belirlenmesinde uzmanın belirlediği öncelikler esastır. |
Ailenin başa çıkma tarzlarındaki farklılıklar analiz edilmeli ve normlara yaklaştırılmalıdır. |
Aile, kendisi ve çocuğun geleceğiyle ilgili kararlar alabilen bir yapıdır. |
Erken eğitim sürecine dayalı aile merkezli felsefenin altındaki temel varsayımlar aşağıdaki biçimde özetlenebilir:
• Çocuğu en iyi tanıyan kişiler çocuğun aile bireyleridir.
• Aile, kendisi ve çocuğun geleceğiyle ilgili kararlar alabilen bir yapıdır.
• Aile hem çocuğun hayatında hem de uzmanlarla ilişkide sürekli olarak yer almaktadır.
• Amaçların belirlenmesinde ailenin öncelikleri esastır.
• Aile ve uzman arasında iş birliğine dönük bir güven ilişkisi gereklidir.
• Ailenin kültürel kimliğine, inançlarına, değerlerine ve başa çıkma tarzlarındaki
farklılıklara saygı esastır. Bu varsayımlara göre E şıkkı haricindeki ifadeler doğru değildir. Doğru cevap E'dir.
16.Soru
I. Çocuğun yaşadığı ev ortamı ve çocuğa uygunluğu
II. Çocuğun kendisine ait eşyalar
III. Beslenme, sağlık, temizlik ve hijyen gibi koşullar
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri ev ziyaretlerinde gözlenebilecek özellikler arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Her üç seçenekte ev ziyaretlerinde gözlenebilecek özellikler arasında yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.
17.Soru
Hangisi bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamanın son basamağıdır?
Öğrencinin var olan eğitsel performans düzeyinin belirlenmesi |
Uzun dönemli hedeflerin belirlenmesi |
Kısa dönemli hedeflerin belirlenmesi |
Kullanılacak değerlendirme yöntemi ve ölçütlerinin belirlenmesi |
Ek özel eğitim hizmetlerinin nerede,ne zaman, kimler tarafından ve ne kadar süreyle verileceğinin belirlenmesi |
Bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamada yer alan son öge ise öğrenciye sağlanacak ek özel eğitim hizmetlerinin nerede, ne zaman, kimler tarafından ve ne kadar süreyle verileceğinin belirlenmesidir. Doğru cevap E'dir.
18.Soru
Hangisi gelişimsel değerlendirmenin amaçlarından biri değildir?
Gelişimsel değerlendirme yöntemleri geliştirmek |
Gelişimsel risk taşıyan bireyleri belirlemek |
Gelişimi destekleyici programlar hazırlamak |
Gelişimsel gecikmeleri önlemek |
Gelişimsel gerilik için erken müdahale sağlamak |
Gelişimsel değerlendirme, normal gelişim gösteren, özel gereksinimi olan veya hastanede yatan çocukların tüm gelişim alanlarını formal ve informal değerlendirme araç, yöntem ve teknikleri kullanılarak değerlendirme, gelişimsel sapma, risk taşıma ya da gecikmeleri önleme ile ilgili durumlarda erken müdahale sağlama ve gelişimi destekleyici programlar hazırlama gibi amaçları içeren çok yönlü bir süreçtir. Doğru cevap A’dır.
19.Soru
Bronfenbrenner (1986) tarafından geliştirilen ekolojik modelde çocuğun günlük yaşamında karşılıklı iletişimde bulunduğu, ilişki kurduğu kişileri kapsayan ve çocuğu en fazla etkileyen katman nasıl adlandırılmaktadır?
Mezosistem |
Makrosistem |
Mikrosistem |
Egzosistem |
Kronosistem |
İnsan gelişiminin ekolojik modelinde Bronfenbrenner (1986) çocuğun merkezde olduğu ve çevresinde çocuğu farklı derecelerde etkileyen katmanların bulunduğu bir sistem tanımlamıştır. Bu modelde çocuğun günlük yaşamında karşılıklı iletişimde bulunduğu, ilişki kurduğu kişileri kapsayan ve çocuğu en fazla etkileyen katman Mikrosistem olarak adlandırılmakta ve çocuğun aile ve okul çevresinden oluşmaktadır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özel eğitim öğretmenlerinin görevlerinden birisi değildir?
Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanmasına katılır ve uygular. |
Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kurulu ve ebeveynler ile iş birliği yapar. |
Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının amaçlarının gerçekleşme düzeyini kaydeder. |
Öğrencilerin destek eğitim hizmetlerinin sağlanmasında, sınıf ve kurum değiştirmesi gerekenlerin, özellik ve yeterliliklerine uygun yönlendirilmesine yardımcı olur |
Herhangi bir yetersizlik veya farklılık durumunda ailenin kabul sürecine katkıda bulunur |
Özel eğitim öğretmenleri ise özel eğitim merkezlerinde bireysel eğitim programları ile çocuğun gelişimini destekleyici öğretim yaparken aynı zamanda kaynaştırma programında da sistemin bir parçası olarak görev alırlar. Özel eğitim öğretmenleri MEB Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği’nde belirtildiği üzere aşağıda belirtilen görevleri yapmaktadır.
- Öğrencilerin eğitim performanslarını ve gerçekleştirmeleri gereken amaçları dikkate alarak bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanmasına katılır ve uygular.
- Ailenin ve yakın çevresinin öğrencinin gelişim sürecinde aktif rol almasını sağlamak için veli ile iş birliği yapar.
- Öğrencilerinin bireyselleştirilmiş eğitim programlarının amaçlarının gerçekleşme düzeyini kaydeder.
- Öğrencilerin destek eğitim hizmetlerinin sağlanmasında, sınıf ve kurum değiştirmesi gerekenlerin, özellik ve yeterliliklerine uygun yönlendirilmesinde, görüşünü bildirerek rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri kurulu ile iş birliği yapar.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ