Genel Dilbilim 1 Final 12. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
PAYLAŞ:

1.Soru

Bir öğretmen aşağıdaki örnekleri veriyor:

*mutter ---> mütter

*woman ---> women

Bu öğretmen öğrencilerine hangi kavramı örneklendirmeye çalışıyor olabilir?


Ünlü değişimi

Sıfır biçim

Boş biçim

Alaşım biçim

Sözcüksel koşullanma


2.Soru

Birden fazla yapılanma biçimine izin vererek birden fazla anlam ortaya çıkmasına neden olan duruma ne ad verilir?


Sesbilimsel koşullanma

Bütünleyici dağılım

Ayraçlama

Altbiçimlik

Yapısal bulanıklık


3.Soru

Aşağıdakilerden hangisi, tanımı biçimbilimsel ya da sözdizimsel olarak yapılan sözcüklerin değişiminin yönünü belirleme sorunu için öne sürelen ölçütlerden biri değildir?


Tarihsel gelişim

Anlamsal ölçüt

Çekim ölçütü

Sözcüğün kökeni

Kullanım sıklığı


4.Soru

... Kadir: Ayşe de varmış. Lale: Nereye varmış? Kadir: Ayşe diyorum, o da varmış toplantıda. Lale: Ha, tamam. Bana toplantıya gideceğini söylemişti. Yukarıdaki diyalogda Lale'nin "var" sözcüğü üzerinde gerçekleştirdiği sürece ne ad verilir?


Nedensellik

Anlamsal ölçüt

Sözlükbiçim

Türetme

İşlemleme


5.Soru

Aşağıdakilerden hangisi en küçük çift değildir?


kül-kel

sır-tır

iz-az

pul-phul

şal-sal


6.Soru

Aşağıdaki bileşik sözcüklerden hangisi ilkinin ad, ikincisinin eylem sınıfından sözcüklerle bileşmesiyle oluşmuştur?


Gelgit

Hanımeli

Karabasan

Küstümotu

Ateşkes


7.Soru

Bir biçimin olduğu konumda diğer biçimin kullanılmasını yasaklayan dağılıma verilen isim aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?


Sesbilimsel dağılım

Dilbilgisel dağılım

Bütünleyici dağılım

Söz dizimsel dağılım

Yapısal dağılım


8.Soru

Konuşucuların yeni ses dizileri bulup bunları yeni bir anlamla eşleştirme yoluyla yeni sözcükler yaratmalarına ne ad verilir?


Kapatma eki

Eklemeli türetme

Türetme

Yeni yapım

İşleklik


9.Soru

Aşağıdaki konuşucu ____ hatası yapmıştır.

A: Terminatör var mı?

B: Terminatör mü?

A: Termometre.


edinç

edim

sözdizim

dil yetisi

dil sezgisi


10.Soru

Binicilik kelimesinin biçimbirimlerine göre ayrılmış hali aşağıdakilerden hangisidir?


Bin-icilik

Bin-ici-lik

Binici-lik

Bin-i-ci-lik

Bin-icilik


11.Soru

Aşağıdaki birleşik kelimelerden hangisi fiil + isim sırasında oluşmuştur?


oyunbozan

çöpçatan

ağaçkakan

karıncayiyen

atardamar


12.Soru

  1. Cins, adları sınıflara ayıran ve birlikte kullanıldıkları sözcüklerle uyum ilişkisi gerektiren bir ulamdır.
  2. Cinsiyete bağlı kullanım şekli eril-dişil-yansız çekimleridir.
  3. Birçok Avrupa dilinde de canlı varlıkların adları eril-dişil, cansız nesnelerin adları ise yansız olarak sınıflandırılır.
  4. Dilbilgisel cins her zaman doğal cinsi de yansıtır.
  5. Türkçe'de doğal cinsi yansıtmayan dilbilgisel cins ulamı yoktur.

Yukarıda cins ile ilgili verilen bilgilerden hangileri doğrudur?


I ve III

II ve IV

I, II ve III

II, III ve V

I, II, III ve V


13.Soru

Bağımsız biçimbirimlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?


Varlıkları için başka yapılara ihtiyaç duymayan bu tür biçimbirimlere bağımsız biçimbirim denir.

Bağımsız biçimbirimler anlamlarına göre sözlüksel ve dilbilgisel olmak üzere ikiye ayrılırlar.

Sözlüksel biçimbirimler, sözlük anlamı taşıyan içerik sözcüklerinden oluşan biçimleri içerir.

Dilbilgisel biçimbirimler ise kendi başlarına anlamları olmayan ama sözlüksel
biçimbirimler arasındaki ilişkileri gösteren yapılardır.

Dilbilgisel biçimbirimler sözcük parçaları olarak görülemez.


14.Soru

Dil edinimi ve dil kullanımı yetisi ne şekilde geliştiği aşağıda verilen şıkların hangisinde doğru olarak verilmiştir?


Bilişsel

Anlamsal

Duygusal

Algısal

Fiziksel


15.Soru

Tümcenin içindeki sözcüklerin, öbek ve öbeklerin tümce oluşturmak için hangi kurallar çerçevesinde işlediğini ve bunların dizilimlerini inceleyen dilbilimin alt dalı hangisidir?


Sözdizim

Üretici Dilbilgisi

Evrensel Dilbilgisi

Edinç

Edim


16.Soru

İngilicede "düzeltmen" anlamına gelen "editor" kelimesinden "düzeltme" anlamına gelen "edit" kelimesinin türetilmesi aşağıdaki sözcük yapma süreçlerinden hangisi ile açıklanabilir?


Ödünçleme

Birleştirme

Gerioluşum

Kısaltma

Yeniyapım


17.Soru

Kapalı küme sözcüklerinden hangisi çekime girmez?


İlgeçler

Belirleyiciler

Adıllar

Tanımlıklar

Bağlaçlar


18.Soru

1955 yılında Chomsky’nin Pennsylvania Üniversitesi’nde yazdığı Logical Structure of Linguistic Theory (Dilbilim Kuramının Mantıksal Yapısı) adlı doktora tezini ve onun kısaltılmış hali olan Syntactic Structures (Sözdizimsel Yapılar) adlı kitapları bastırmasıyla birlikte yaygınlık kazanan kuramsal yaklaşım hangisidir?


Üretici dilbilgisi

Kuralcı dilbilgisi

Açıklayıcı dilbilgisi

Dil edinim düzeneği

Modüler dil düzeneği


19.Soru

Aşağıda verilen dilbilimin alt dallarından hangileri edinçi incelemeyi amaçlamaktadır?


edimbilim-sözdizim

metin dilbilim- toplumdilbilim

sözdizim-biçimbilim

sesbilim-edimbilim

sesbilgisi-ruhdilbilim


20.Soru

Hava akımı düzenekleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?


Türkçe'de akciğer ve gırtlaksıl hava akımı düzeneği ile oluşturulan sesler kullanılmaktadır

Kafkas dilleri ailesine ait olan Abhazca, Kabartayca, Gürcüce gibi dillerde artdamaksıl hava akımı düzeneği ile oluşturulan sesler de bulunmaktadır.

Tüm dillerde püskürtmeli akciğer hava düzeneği ile oluşturulan sesler kullanılmaktadır. 

Emmeli akciğer hava akımı düzeneği ile oluşturulan sesler bazı dillerde konuşma sesi olarak kullanılmaktadır.

Havanın dışarı itilmesi ile oluşturulan seslere emmeli, içeri çekilmesi ile oluşturulan seslere püskürtmeli adı verilir.