Haber Toplama Teknikleri Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Haber yazarken habercilik kurallarına uyulması ve bilgi eksikliği oluşmaması için hangi kurala uymak gerekmektedir?
5N-1K |
1N-5K |
4N-1K |
1N-4K |
5N-5K |
Haber yazarken 5N-1K (Ne, nerede, ne zaman, nasıl, neden ve kim) soruları yanıtlanmadığı takdirde haberde bilgi eksikliği oluşur.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haber kaynağının yazılı, görüntülü, sesli olarak kamuoyuna aktarmak istediği bilgi ve verileri içeren yazılı kaynaklarından biridir?
Basın bildirisi |
Basın duyurusu |
Basın açıklaması |
Basın bülteni |
Makale |
Basın bildirisi, içeriğinde yaptırımı da içeren, haber kaynağının eylem ya da söyleme ilişkin görüşlerini yazılı olarak kamuoyuna aktarmak üzere oluşturduğu metindir. Basın duyurusu, davet niteliğinde olan eyleme ve söyleme ilişkin haber kaynağının yaptığı açıklamaları içeren metindir. Basın bülteni, tanıtıcı bilgi ve verileri içeren, haber kaynağını ilgilendiren konu ya da olaylar hakkında hazırlanmış metindir. Makale, herhangi bir konu üzerinde gözlem, araştırma ve incelemeye dayalı olarak yazılan yazılardır. Makaleler özellikle bilimsel konulardaki haberlerde muhabirin önemli kaynaklarından biridir. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
"Röportaj türleri içinde röportajı yapan kişinin belirleyiciliğinin en yüksek olduğu, başka bir anlatımla, en öznel türdür. Gazeteci önyargısız bir biçimde gördüklerini tüm çelişki ve sorunları ile yansız bir biçimde aktarmaya çalışır. Amaç, bilinmeyeni halka göstermektir" tanımlamasıyla açıklanan röportaj türü aşağıdakilerden hangisidir?
Sokak röportajı |
Portre röportaj |
Gezi röportajı |
Radyo röportajı |
Haber röportaj |
Gezi Röportajı: Bir yöre ya da izlenilen bir rota üzerine elde edilen gözlemleri, sorunları, yeni insanları, halkları kitle iletişim araçları ile aktarmak için yapılan röportajlara gezi ya da izlenim röportajı denir. Bu röportaj türünün birinci karakteri röportajcının kendisidir. Röportaj türleri içinde röportajı yapan kişinin belirleyiciliğinin en yüksek olduğu başka bir anlatımla en öznel türdür. Bu tür röportajlar insanların başından geçen çeşitli maceraları, yaptıkları yolculuklar
sırasında yaşadıklarını ve gözlemlerini içermektedir. Gazeteci önyargısız bir biçimde gördüklerini tüm çelişki ve sorunları ile yansız bir biçimde aktarmaya çalışır. Amaç bilinmeyeni halka göstermektir. Doğru cevap C'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gazetecinin görsel haber kaynaklarından biridir?
Basın açıklaması, |
Basın bildirisi |
Güvenlik kamerası görüntüleri |
Basın bülteni |
Mektup |
Görsel kaynaklar, güvenlik kamerası görüntüleri, MOBESE kamerası görüntüleri,
gazetecinin kendi çektiği fotoğraf ve görüntüleri kapsamaktadır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi gazetecinin temel görevlerinden biridir?
halkın yararı için gerçekleri saptırabilir |
haber kaynağına ulaşmak için temel bilgileri görmezden gelebilir |
bilgi, haber, fotoğraf, görüntü, ses, belge elde etmek için her yöntemi kullanır |
inanmadığı bir görüşü hakkında haber yapmaz |
kaynağını bilmediği bilgi ve haberleri yayınlamaz |
Gazeteci; kaynağını bilmediği bilgi ve haberleri yayınlamaz; kaynak açık olmadığında, yayınlamaya karar verdiği durumlarda da kamuoyuna gerekli uyarıları yapmak zorundadır.
6.Soru
Amacı, gün içerisinde aniden gelişen haberlere ilişkin gazetecinin olay yerine
giderek olayla ilgili kişilerden görüşler alması ve konuyu detaylandırmak ve aydınlatmak ve olayın nedenlerini ortaya koymak açısından önemli olan söyleşi türü aşağıdakilerden hangisidir?
Soruşturmacı gazetecilik için yapılan söyleşiler |
Sempozyum, panel |
Sokak söyleşisi |
Sıcak haber için yapılan söyleşiler |
Renkli haber için yapılan söyleşiler |
Sıcak haber için yapılan söyleşiler gün içerisinde aniden gelişen haberlerdir. Gazeteci olay yerine giderek olayla ilgili kişilerden görüşler alır. Bu tür söyleşiler konuyu detaylandırmak ve aydınlatmak ve olayın nedenlerini ortaya koymak açısından önemlidir. Deprem sonrası, depreme ilişkin insanların izlenimlerine başvurmak sıcak haber için yapılan söyleşilere örnek verilebilir. Doğru cevap D'dir.
7.Soru
Günümüz koşullarında haberi yazan kişi ve haber fotoğrafını çeken kişinin aynı kişi olmasının, işgören maliyetini düşürme dışındaki sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Fotoğrafçının habere dahil olması gerekliliği |
Güzel fotoğraf çekilme gerekliliği |
İnsanlarla iletişim kurma becerisi |
Görgü tanıklığı |
İnandırıcı olmak |
Güzel bir fotoğraf, her zaman iyi bir haber fotoğrafı demek değild.r Haber fotoğrafı, haber metninin görsel kanıtıdır ve haber metnini fotoğrafla zenginleştirmelidir. Haberdeki metnin anlamına ters düşenb ir fotoğraf, ne kadar güzel olursa olsun, okuyucunun kafasını karıştırır. Bu yüzden, günümüz koşullarında çoğu zaman haberi yazan kişi ve haber fotoğrafını çeken kişi, bu sorunları ortadan kaldırmak ve işgören maliyetini düşürmek için aynı kişi olmaktadır.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yargı muhabirlerinin haber kaynaklarından biridir?
Yüksek Seçim Kurulu |
Türkiye Büyük Millet Meclisi |
Emniyet Genel Müdürlüğü |
Türk Silahlı Kuvvetleri |
Karakollar |
Yargıya ilişkin haberlerin haber kaynakları, Adalet Bakanlığı, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Sayıştay ve Yüksek Seçim Kurulu’dur. Adalet Bakanlığı, adalete ilişkin politik süreçlere yönelik konularda haber kaynağıdır. Anayasa Mahkemesi, başvuru halinde yasaların anayasaya uygun olup olmadığını denetleyen kurum olarak kararlarıyla yargı muhabirlerinin önemli haber kaynaklarındandır. Aynı şekilde seçim dönemi içinde Yüksek Seçim Kurulu, aldığı kararların haber değeri yüksek olması nedeniyle yargı muhabirlerinin önemli haber kaynaklarındandır. Doğru cevap A'dır.
9.Soru
Gazetecinin halka ve kamuoyuna karşı mesleki sorumluluğu, işverenine ve kamu otoritelerine karşı sorumluluğundan önce gelir ilkesi aşağıdaki kuruluşlardan hangisnin temel ilkeleri arasında yer alır?
Basın ilan kurumu |
Ekonomi muhabirleri derneği |
Çağdaş gazeteciler derneği |
Gazeteciler cemiyeti |
Basın konseyi |
Gazetecinin halka ve kamuoyuna karşı mesleki sorumluluğu, işverenine ve kamu otoritelerine karşı sorumluluğundan önce gelir ilkesi çağdaş gazeteciler derneğinin ilkeleri arasında yer almaktadır.
10.Soru
"İnsanlar bilgilerinin yüzde ...'unu duyduklarından, yüzde ...'inden çoğunu ise gördüklerinden edinirler." cümlesindeki boşluklara sırasıyla hangisi getirilmelidir?
10/50 |
10/60 |
10/70 |
10/80 |
10/90 |
Fotoğrafın anındalığı, taşıdığı bilginin iletiminde ve hatırlanmasında da önemli rol oynar. İnsanlar bilgilerinin yüzde 10'unu duyduklarından, yüzde 80'inden çoğunu ise gördüklerinden edinirler.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi/hangileri Le Monde gazetesinin yöneticilerinin belirttikleri meslek ahlakı ile ilgili temel meslek ilkelerindendir?
I. Zamana karşı doğruyu savunmak
II. Özel hayata, kişi onur ve şahsiyetine saygı göstermek
III. Sağlıklı bir habercilik eğitiminin olması
Yanlız I |
Yanlız II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Fransız Le Monde gazetesinin yöneticileri meslek ahlakı ile ilgili temel meslek ilkelerini şöyle açıklamaktadırlar:
• Ekonomik bağımsızlık,
• Kurumsal bağımsızlık,
• Haberde doğruluğun önemi ve hassasiyeti,
• Zamana karşı doğruyu savunmak,
• Hataların kabulü,
• İç tartışma,
• Kolektif çalışma,
• İyi niyet,
• Dürüstlük,
• Uzmanlık
• Yetenek
12.Soru
......... ve fotoğrafın bir arada kullanımı, gerçekten haber fotoğrafçılığının temel ilkesi
ve en önemli özelliğidir.
Cümlede boş bırakılan yere gelebilecek en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Zaman |
Mekan |
Yazı |
Durum |
Düzen |
Yazı ve fotoğrafın bir arada kullanımı, gerçekten haber fotoğrafçılığının temel ilkesi
ve en önemli özelliğidir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haber içeriğine etki eden unsurlardan biridir?
gelişen ekonomi |
gazetenin tiraj sayısı |
haberi üreten kurumun yapısı |
teknolojik gelişmeler |
basın özgürlüğü |
Haber içeriklerinde haberi üreten kurumun yapısı en önemli etkenlerden birisidir. Bununla birlikte hedef kitlenin kimliği, toplumun yaşam biçimi, gelenekleri, olayın niteliği, haberin kaynağının kimliği, haberin yayılmasını isteyenin ya da istemeyenin çıkarı, tutumu, ne tür bilginin verildiği ve neyin gizli tutulduğu, ekonomik durumun halk üzerindeki baskısı haberi etkileyen güçlerdir.
14.Soru
Türkiye'de, basın özgürlüğü Anayasa'nın kaçıncı maddesinde yer almaktadır?
21. Madde |
22. Madde |
23. Madde |
24. Madde |
25. Madde |
Her demokratik ülkede olduğu gibi Türkiye’de de Basın Özgürlüğü Anayasa metninde yer almıştır. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 25. Maddesi şöyle demektedir: “Herkes, düşünce ve kanaat hürriyetine sahiptir. Her ne sebep ve amaçla olursa olsun kimse, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz; düşünce ve kanaatleri sebebiyle kınanamaz ve suçlanamaz.” Doğru cevap E'dir.
15.Soru
I. Sorulan sorular tamamıyla cevaplarını bulur
II. İnandırıcılık yönünden zayıf kalır
III. Bir anlam kayması olasılığı vardır
IV. Kanıt olur fakat anlam olarak zayıftır
Yukarıdakilerden hangileri sadece yazıdan oluşan bir gazete sayfasının ortaya çıkaracağı sorunlardandır?
I-II |
I-III |
II-III |
III-IV |
II-IV |
Sadece yazıdan oluşan bir gazete sayfası, inandırıcılık yönünden zayıf kalır. C¸ünkü sözcükler, görsel olarak algılanan bir olayın yazıya çevirimidir. Her türlü çeviride bir anlam kayması olasılığı vardır. Haberi yazan kişi olayı kendince sözcüklere döker ve algılayan kişi de, bu kodlamayı açımlarken yine bir yorumlama yapar. Bu durum, olayın aktarılırken anlamının da değişime uğrama riskini içinde barındırır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde medya etiğini denetleyen yapılar doğru olarak verilmiştir?
Yasalarla ve yasal kuruluşlarla denetim Gönüllü kuruluşlarla denetim Öz denetim |
Yasalarla ve yasal kuruluşlarla denetim Öz denetim |
Yasalarla ve yasal kuruluşlarla denetim Medya patronlarının denetimi Editör denetimi Öz denetim |
Yasalarla ve yasal kuruluşlarla denetim Medya patronlarının denetimi Editör denetimi |
Medya patronlarının denetimi Editör denetimi Öz denetim |
Medyada yaşanan etik sorunlar genel olarak üç ayrı yolla denetim altına alınmaya çalışılmıştır. Bunlar; yasalarla ve yasal kuruluşlarla denetim, gönüllü kuruluşlarla denetim ve öz denetimdir. Doğru cevap A'dır.
17.Soru
Hangisi haberi medyanın tekdüzeliğinden kaynaklanan etkileyen faktörlerden biridir?
Habercinin bireysel tutumlar |
Zamana karşı yarıştan kaynaklanan kısıtlılık |
Medyanın ticari kuruşlular olması |
Çıkar gruplarının belli bir içerik için lobi (ya da karşı lobi) yapmaları |
Medyanın faaliyet gösterdiği ortamda egemen olan ideoloji |
İletişim alanında çalışanların özellikleri, kişisel ve mesleki birikimleri, bireysel tutumları ve mesleki rolleri “medya çalışanlarından kaynaklanan etkiler” altında sınıflanmaktadır. Zamana karşı yarıştan kaynaklanan kısıtlılık, yayındaki yer ve zaman gereklilikleri, haber yazımının basmakalıp yapısı, haber değerleri, tarafsızlık ve muhabirlerin resmi kaynaklara bağlılıkları “medyanın tekdüzeliğinden kaynaklanan etkiler” olarak incelenmektedir. Temelde bir ticari işletme olan medya kuruluşlarının bu özelliklerinden dolayı içerik üzerinde “örgütsel etkiler ”den söz edilmektedir. Çıkar gruplarının belli bir içerik için lobi (ya da karşı lobi) yapmaları, bu grup ya da kurumların medyanın kapsamına girebilmek için olaylar yaratmaları veya gündelik yaşamla ilgili yasaları uygulayan hükümet, yasa yapıcı meclis “medya örgütleri dışından gelen etkiler” olarak ifade edilmektedir. Medyanın faaliyet gösterdiği ortamda egemen olan “ideolojinin yarattığı etki” medyanın kapsamını çeşitli yönlerle etkilemekte ve bu beş ana kategoriyi oluşturmaktadır.
18.Soru
Görüşülen kişinin kişiliğini tanımaya yönelik olarak yapılan ve röportajı yapanın anlatım, yorum ve gözlemlerinin ön planda tutulduğu röportaj türü aşağıdakilerden hangisidir?
İzlenim röportaj |
haber röportaj |
gezi röportajı |
portre röportaj |
betimleyici röportaj |
Portre röportajda amaç, görüşülen kişinin yaşam öyküsü, sosyal çevresi, hobileri, çalışmaları gibi pek çok öğeyi sorgulayarak kişiliğini tanıtmaktır. Bu röportaj türünde, röportajı yapanın anlatımı, yorumu ve gözlemleri ön plana çıkar.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yargı muhabirlerinin haber kaynakları arasında yer almaz?
Adalet Bakanlığı |
Anayasa Mahkemesi |
Emniyet Müdürlüğü |
Yüksek Seçim Kurulu |
Sayıştay |
Yargıya ilişkin haberlerin haber kaynakları, Adalet Bakanlığı, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay,
Danıştay, Sayıştay ve Yüksek Seçim Kurulu’dur. Doğru cevap C'dir.
20.Soru
Yönetim Kurulunca hazırlanan ve Genel Kurulca kabul edilen talimata uygun olarak Federasyonun mali işlemlerini Genel Kurul adına denetler ve denetleme raporunu hazırlayan kurul aşağıdakilerden hangisidir?
Denetleme Kurulu |
Tahkim Kurulu |
Uyuşmazlık Çözüm Kurulu |
Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu |
Amatör Futbol Disiplin Kurulu |
Denetleme Kurulu: Yönetim Kurulunca hazırlanan ve Genel Kurulca kabul edilen talimata uygun olarak Federasyonun mali işlemlerini Genel Kurul adına denetler ve denetleme raporunu hazırlar.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ