Hadis Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Senedli bilgi aktarma ve aktardığı haberin kaynaklarını verme işine ne ad verilir?
Nakd
|
Merfu
|
Metin
|
İsnad
|
Râvi |
Senedli bilgi nakletme ve nakledilen haberin kaynaklarını vererek açıklama işine isnad adı verilmektedir.
2.Soru
Bir râvinin güvenilir olup olmadığına karar vermek için yapılan inceleme ve çalışmalara hadis ilminde verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Metâin-i aşere |
Adalet |
Zapt |
Cerh ve ta‘dil |
Sika |
Bir râvinin güvenilir olup olmadığına karar vermek için yapılan inceleme ve çalışmalara hadis ilminde cerh ve ta‘dil adı verilir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İslâm’ın toplumsal karakterini gösteren örneklerden biri olarak sayılamaz?
Hicretten sonra ensâr ile muhâcirler arasında kardeşlik (muâhât) tesisi
|
Cuma namazı |
İslâm Ümmeti diye evrensel bir üst kimliğe sahip olunması |
Bitki, hayvan gibi varlıklara karşı duyarlı ve saygılı olunması |
Yolculuğa çıkan grubun içlerinden birisini emir tayini |
Aslında ahlâkî davranışların bireysel olanıyla toplumsal olanını açık ve net bir biçimde ayırt etmek pek de kolay değildir. Çünkü bu davranışların pek çoğu, bazen madalyonun iki yüzü gibi iç içe bir yapı arz ederken, bazen biri diğerine nisbetle öne çıkar. Sözgelimi bitki, hayvan gibi varlıklara karşı duyarlı ve saygılı olmak, daha ziyade bireysel bir nitelik taşırken, zararlı bir nesneyi yoldan kaldırmak, daha çok toplumsal davranış kalıplarına girmelidir. Yerleşik hayatın tercih edilmesi, Kâbe’ye yönelerek cemaat hâlinde namaz kılınması, hicretten sonra ensâr ile muhâcirler arasında kardeşlik (muâhât) tesisi, cuma namazı, oruç, hac ve kurban ibadetlerinin uygulanması, bayram günlerinin belirlenmesi, etnik kökenleri ne olursa olsun bütün Müslüman bireylerin bir bütün hâlinde toplanıp İslâm Ümmeti diye evrensel bir üst kimlikle tanınması, yolculuğa çıkan grubun içlerinden birisini emir tayini, özellikle sosyal nitelikli ihtilafların yasaklanması, İslâm’ın toplumsal karakterini gösteren örnekler arasındadır. Müslümanların birbirleri üzerindeki haklarını altı maddede özetleyen şu hadis de, söz konusu toplumsal karakteri perçinler: “Müslümanın müslüman üzerindeki hakkı altıdır: Karşılaştığın zaman selâm ver, seni dâvet ederse git, senden nasihat isterse nasihat et, aksırınca Allah’a hamdederse yerhamukellah de, hastalandığında onu ziyaret et, öldüğü zaman cenazesinin ardından git” (Müslim, Selâm, 5, hadis no: 5778).
4.Soru
Muhteva açısından problemli görülen bir hadis, sened itibariyle sahih görünse bile diğer sağlam rivayetlerle karşılaştırılarak tenkide tabi tutulması hangi tür tenkide girer
Sünnetle karşılaştırma |
Kur'an'la karşılaştırma |
Akl-ı selimle karşılaştırma |
İlmi ve tecrübi bilgilerle karşılaştırma |
Tarihi bilgilerle karşılaştırma |
Söz konusu karşılaştırma biçimi sünnetle karşılaştırma olarak bilinir.
5.Soru
Râvilerin veya senedin sika olması ifadesiyle anlatılmak istenen nedir?
Kesintisiz
|
Düzenli
|
Eksiksiz |
Güvenilir |
Yetkinlik |
Râvilerin ve senedin sika olması demek,güvenilir olması anlamına gelir.
6.Soru
Hadislerin isnad zincirleri tetkik edilerek Hz. Peygamber’e (s.a.v) ulaşmasının ele alındığı hadis ilmi aşağıdakilerden hangisidir?
Usûlü’l-hadîs
|
Dirâyetü’l-hadîs
|
Tabakât
|
Târîhü’l-hadîs
|
Rivâyetü’l-hadîs
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi şarkiyatçılığın İslamiyete yaklaşımlarından biri değildir?
Hadislerin çelişkiler yumağı görüntüsü arz etmediği.
|
Her şeyin Kur’ân’da beyânedildiği, hadislerin de Kur’ân gibi korunma güvencesinin olmadığı.
|
Hadislerin akıl ve bilimsel gerçeklere ters düşmediği.
|
Hadislerin zannî bilgi sunmadığı.
|
Râvilerin güvenilirdir. |
Hadislere farklı yaklaşım içinde olanlar, her şeyin Kur’ân’da beyân edildiği, hadislerin de Kur’ân gibi korunma güvencesinin olmadığı ve başlangıçta yazılmadığı, insanları sadece Kur’ân’a yöneltmek gerektiği, Hz. Peygamberin hüküm koyma yetkisinin bulunmadığı ve gaybı bilemeyeceği, hadislerin çelişkiler yumağı görüntüsü arz ettiği, Hz. Peygamber’in sadece vahyi aktaran bir konumu bulunduğu, hadislerin akıl ve bilimsel gerçeklere ters düştüğü, hadislerin zannî bilgi sunduğu, râvilerin güvenilir olmadığı gibi daha pek çok gerekçe ileri sürmüşlerdir.
8.Soru
Dinde uygulama ve ahlâk haline getirilip izlenen yol ve hadislerde ifadesini bulan nebevî yönteme ne ad verilir?
Tasavvuf |
Hakikat |
İcma |
Sünnet |
Kelam |
Sünnet, dinde uygulama ve ahlâk haline getirilip izlenen yol ve hadislerde ifadesini bulan nebevî yöntemdir. Doğru yanıt D'dir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hint alt kıtasındaki İslami çağdaşlaşma hareketlerinin öncülerinden biridir?
Seyyid Ahmed Han
|
Efgânî
|
Abduh
|
Reşit Rıza |
Guillaume |
Seyyid Ahmed Han; Hint alt kıtasındaki İslami çağdaşlaşma hareketlerinin öncülerinden biridir.
10.Soru
Bir hadisin bulunabilmesi için başvurulan en yaygın kaynaklardan birisi de Concordance/Konkordans’tır. el-Mu‘cemü’l-müfehres li elfâzi’l-hadîs adıyla da bilinen bu eserde aşağıdaki hadislerden hangisi bulunmaz?
Buhârî (Sahîh) |
Şâmile (Sahîh) |
Müslim (Sahîh) |
Tirmizî (Câmi‘) |
Ebû Dâvûd (Sünen) |
Bu eser Kütüb-i Tis‘a’da yani Buhârî ve Müslim’in Sahîh’leri, Tirmizî’nin
Câmi’i, Ebû Dâvûd, Nesâi ve İbn Mâce’nin Sünen’leri, Mâlik’in Muvatta’ı,
Dârimî’nin Sünen’i ve Ahmed b. Hanbel’in Müsned’inde geçen hadisleri
içermektedir.
11.Soru
Gıbta kelimesine ilişkin aşağıdakilerden hangileri doğrudur?
- İmrenme anlamına gelir
- Hayırda rekabet anlamına gelir
- Dinen meşru ve normaldir
I |
II |
I-II |
II-III |
I-II-III |
İmrenme ve hayırda rekabet anlamındaki gıbta ise, başkasının sahip olduğu maddî veya manevî imkânın bekâsı yanında ona kendisinin de ulaşmasını arzulamak demektir. Gıbta meşru ve normal, haset ise haram ve anormal bir düşünce ve istektir.
12.Soru
İslâm fıkhının Müslümanların hayatınları inşa etmede önemli bir yeri vardır. Müslamanların hayalarını inşa eden bu yapı kaynak aşağıdakilerden hangisidir?
Sünnet
|
Kur’ân ve Sünnet
|
Gelenek
|
Hadis
|
Sahih
|
İslâm fıkhı kaynaklarını Kur’ân ve sünnetten almaktadır.
13.Soru
I. Dînin reddettiği çirkinliklerden insanları men etme; yani münkerden nehiy'in önemini gösterir
II. Zâlime karşı mazlumla birlikte tek el (tek yumruk) olmanın önemini ifade eder
III. Adâlete dayalı olmayan toplumların ayakta kalamayacaklarını vurgular
IV. İslâm döneminde adalete uygunda olsa câhiliyye yol ve âdetlerinin asla kabul edilemeyeceğini anlatır
Hılfu’l-Fudûl anlaşması İslam toplumunda ki önemi ile ilgili yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I, II ve III |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
Allah Resûlü’nün böyle bir sözleşmeye risâletin tebliğinden sonra da katılmaktan geri durmayacağını açıklaması, o toplantıda alınan kararların
İslâm’ın getirdiği açık hükümlerle bire bir uyuşması nedeniyledir ki bunun adı, en geniş tanımıyla el-emru bi’l-ma’rûf ve’n-nehyü ani’l-münker’dir. Dînin reddettiği çirkinliklerden insanları men etme; yani “münkerden nehiy”, Kur’ân’da mü’minlerin en önemli vasıfları arasında sayılır (Hacc 22/41). Sözkonusu sözleşmeyi anlatan rivâyet, İslâm toplumunun, “bünyesinde haksızlığı ve ahlâksızlığı barındırmamak” gibi hayâtî bir özelliğini dile getirmektedir. Toplumu oluşturan bireylerin zulüm karşısında tek yumruk olmamaları halinde, küçük çaplı menfaat çetelerinin kitlelerin huzur ve refahını tehdit edebileceğine, adâlet sistemini temelinden sarsabileceğine işaret etmektedir.
14.Soru
Senedin ‘’muttasıl’’ olması ile kastedilen şey nedir?
Râvilerin güvenilir olması
|
Râvilerin yetkin olması
|
Senedin kesintisiz olması |
Râvilerin sika olması |
Senedin sika olması |
Senedin ‘’muttasıl ‘’olması sened tenkidinin unsurlarından birisi olup, senedin kesintisiz ve sürekli olmasını ifade eder.
15.Soru
Cevâmi‘u’l-kelim nedir?
Hikem.net'in arama bölümüdür. |
Şâmile’de hadislerin tespitinde benzer anahtar kelimeleri gösteren sistemdir. |
Hadis alanında en geniş arama motorlarından birisidir. |
Hayatî Yılmaz’ın “İnternette Rihle” adlı makalesinin bir bölümüdür. |
Hadis kitabıdır. |
Hadis alanında en geniş arama motorlarından birisi de Cevâmi‘u’l-kelim programıdır. Bu program, kullanıcısına Şâmile’de olmayan birçok imkân sunmaktadır.
16.Soru
Kütüb-i tid’a daki tarîklerine işaret edilen hadisler bir arada değerlendiridiğinde ortak vurgu ne olmaktadır?
Hz. Peygmber’in kendileriden önceki kavimleri taklit konusunda mü’minlere yönelik ikazı
|
Mü’minler için istikbale yönelik uyarılar
|
Küreselleşme ile ilgili görüşler |
Müslümanların karşılaştıklar zorluklar
|
Günümüzdeki medeniyettki gelişmeşer. |
Kütüb-i tis daki tarîklerine işaret edilen hadisler bir arada değerlendiğinde ortak vurgunun Hz.Peygamberin kendilerinden önceki kavimleri taklit konusunda ikazı görülmektedir.
17.Soru
Sanal ortamda Cevâmiü’l-kelim programını kullanırken hadisin diğer isnadlarını rakam ve şema ile görmek için aşağıdakilerden kangi butona basılır?
أسانيد |
تقسيم الموضوعي |
قراءة متنوعة |
تبويب |
قراءة المصدر |
Rivâyet hakkında edinilen bu bilgilerden sonra incelediğimiz hadisin
sıhhati konusunda da Cevâmiü’l-kelim programı kullanışlı seçenekler
sunmaktadır. Söz konusu bilgiler için öncelikle sayfanın ortasında bulunan
إلى علم الدراية) ) kısmına girilmelidir. Bu bölümde ( الحكم على السند ) butonuyla
isnadın sıhhatı hakkında bilgi edinilebilir. Ayrıca ( أسانيد ) butonuna basmak
suretiyle hadisin diğer isnadlarını rakam ve şema ile görmek mümkündür.
18.Soru
Margoliouth ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
İslâm hukuku üzerinde yoğunlaşmıştır.
|
Hadisleri sonraki dönemlerin ürünü kabul eder.
|
Margoliouth’a göre başlangıçta Kur’ân tarafından fesh edilmemiş câhiliye âdetleri için kullanılan “sünnet” kavramının Hz. Peygamber’in (s.a.v.) uygulamaları için kullanımı tedricen gerçekleşmiştir.
|
Hadisleri Hz. Muhammed’in sözleri olarak kabul eder ve hadisleri savunur.
|
İddialarının merkezinde İmâm Şafi‘î yer alır. |
Margoliouth da İslâm hukuku üzerinde yoğunlaşmış ve İslâm hukukunun kaynağı olarak hadislerle ilgili birtakım iddialar dile getirmiştir. Goldziher gibi hadisleri sonraki dönemlerin ürünü kabul eden Margoliouth, bu kabulü nedeniyle bir hadisle karşılaşıldığında muhtemel hangi amaçla uydurulduğunun sorulması gerektiğini savunur. Margoliouth’a göre başlangıçta Kur’ân tarafından fesh edilmemiş câhiliye âdetleri için kullanılan “sünnet” kavramının Hz. Peygamber’in (s.a.v.) uygulamaları için kullanımı tedricen gerçekleşmiştir. O, bu süreci kolaylaştırmak için diğer bir deyişle Hz. Peygamber’le ilişkilendirildiği hâliyle sünnet yani Nebevî sünnete toplum nezdinde bir otorite kazandırmak için Hz. Peygamber’in “ismet” sıfatı ile gayr-ı metlüv vahiy anlayışının bir dogma olarak Kabul edildiğini iddia etmektedir. Margoliouth’un, iddialarının merkezinde İmâm Şafi‘î yer alır. Ona göre daha önce cârî olan toplumun sünnetini göz ardı ederek, Hz. Peygamber’in sünnetini onun yerine ikâme etme konusunda ilk kez çaba sarf eden, bu bakımından kendisinden sonra hukukun gelişimini etkileyen İmâm Şafi‘î olmuştur.
19.Soru
- Sahîh
- Hasen
- Mevzû
- Zayıf
Suyuti el-Câmi‘u’s-sağîr isimli eserinde yukarıdaki hadis türlerinin hangilerine yer vermediğini belirtmektedir?
I, II ve IV |
I, II ve III |
I ve II |
II ve III
|
III ve IV |
Suyûtî adı geçen eserine mevzû/uydurma hadisleri almadığını belirtmektedir. Dolayısıyla eserde sadece sahih, hasen ya da zayıf hadisler bulunmaktadır. Bu durumu belirtmek için müellif her bir hadisin sonuna rumuzlar koymuştur.
20.Soru
Hadis-i Şerif’te âhirette nebîler, sıddîkler ve şehidlerle beraber olacağı söylenen insanlar kimdir?
Salih amel işleyenler
|
Ailesine karşı görevlerine yerine getirenler
|
Sünnete ittiba edenler
|
Dürüst tüccâr
|
İlmi ile amel eden âlim |
Bir toplumun ahlâkî değerlere bağlı olup olmadığını, insanlara emniyet duygusu verip vermediğini, emânete riâyet edip etmediğini gösteren en önemli ölçütlerden biri, o toplumun sanat ve ticaret erbâbına hakim olan genel davranışlardır. Ticaret ahlâkının, en az ibadet kadar kulluk bilinci gerektirdiğine işaret eden bazı hadisler vardır. Bir yandan; “Helâl rızık peşinde koşmak farzdan öte farzdır” (Beyhakî, es- Sünenü’l-Kübrâ, İcâre 12, hadis no: 11475) buyuran Resûlullah (s.a.v.), diğer yandan “Dürüst tüccâr âhirette nebîler, sıddîkler ve şehidlerle beraberdir” (Tirmizî, Büyû’ 4, hadis no: 1209) müjdesi vererek, iş ve iktisad hayatına yönelik mânevî teşviklerde bulunmuştur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ