Yanıt Açıklaması:

Hizmet sektörünün küreselleşme ile etkileşimi dört ana başlık altında incelenebilir. Bunlar sırayla akışlar, ağlar, çerçeve ve marka ve ticari kayıtlardır. Ağlar ana başlığı altında ise anlaşmalar (ortak girişim, franchising, resmi ve sosyal networkler), yabancı iştirakler arasındaki anlaşmalar ve teknoloji transferleri (bilgi transferi ve uluslararası AR-GE) yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bu nedenle son y›llarda Birleflmifl Milletler Kalk›nma Program› (The United Nations Development Programme, UNDP) kapsam›nda oluflturulan, Teknoloji Baflar› Endeksi (The Technology Achievement Index, TAI) ile ülkelerin teknoloji yaratma ve onu özümseme performanslar› ölçülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bu soru için GATT'ın tarihçesi ile ilgili bölümden yararlanmanız gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1980’li ve 1990’lı yıllar iktisadi serbestleştirme programlarının tüm dünyada uygulandığı yıllardır. Bu programlar ABD ve İngiltere gibi gelişmiş ülkelerdeki kontrol ve düzenlemelerin kaldırılmasını içeren deregülasyon ve özelleştirme programlarından Çin ve Orta ve Doğu Avrupa’da uygulandığı şekilde olduğu gibi açık piyasa reformlarına kadar değişmektedir. Latin Amerika ülkeleri de benzer liberal iktisadi reformlara başvurmuşlardır. 1980’li yıllardan itibaren diğer gelişmekte olan ülkelerin çoğu da piyasanın serbestleştirilmesi akımına katılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Telekomünikasyon, ulaflt›rma, finansal hizmetler, beflerî sermaye ve hukuksal yap› hizmet ticaretinin geliflmesinde bir altyap› olarak kabul edilebilir. Ülkelerin hizmet ticaretindeki kabiliyetleri bu altyap›y› ne kadar kurduklar› ile yak›ndan iliflkilidir.

Yanıt Açıklaması: Beyin göçü, e¤itilmifl insan kaynaklar› aç›s›ndan geliflmekte olan ülkelerin sanayileflmifl ülkeleri sübvanse etmesidir.

Yanıt Açıklaması:

Kişilere yönelik ulaşım hizmetinde hizmet somut bir şekilde görülür, zira kişinin bir yerden diğer bir yere taşınması söz konusu olup fiziksel bir dönüşüm şeklidir. Soruda yer alan diğer şıklara baktığımızda ise bu değişimi anlamamız kolay değildir. Daha da önemlisi asla somut bir şekilde gözlemlenemez. Örneğin kişinin bir eğitim alması ve bunun meyveleri zamanla ortaya çıkar. Keza bir eğlenceden çıkan herkesin eğlendiğine kanaat getiremeyiz. Ancak bir ulaşımı gerçekleştirip uçaktan inen her yolcunun bu hizmeti aldığını rahatlıkla söyleyebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Hizmet ticaretinde uluslararası düzeyde serbestleştirme çabası Amerika Birleşik Devletleri’nin öncülüğünde başlamış; DTÖ ve GATS ile hızla artmıştır.

Yanıt Açıklaması:

Bir mal muhtemelen rahatlıkla stoklanabilir en azından üretildiği an tüketilmeyebilir. Ancak bir hizmetin stoklanması mümkün değildir. Bir sağlık hizmetini bir eğlenceyi bir süre dahi bekletemezsiniz. Bir sanatçının şarkısını çeşitli ortamlarda saklayıp defalarca faydalanabiliriz ancak artık bu bir hizmetten çıkmış bir mala dönüşmüştür, örneğin bir CD. Dolayısıyla bir hizmet stoklanamadığı gibi üretim ve tüketiminin eş anlı olduğu çıkarımı da yine buradan yapılabilir. Aynı şekilde geri de iade edemezsiniz. A noktasından B noktasına sorunsuzca gittiğinizi düşünürsek ve bundan yararlandıktan sonra vaz geçersek tekrar A’ya dönüşümüz yine bir hizmet alımıyla mümkün olabilecektir.    Hizmetler genelde soyuttur, Yararlandığımızı ve bazı edinimler elde ettiğimizi söyleye biliriz ancak her zaman bunu somut bir şekle dönüştüremeyiz. Ancak hizmetlerin talep esnekliklerinin düşük olması diye bir durum söz konusu olamaz, diğer tüm mallardaki gibi düşük veya yüksek olabilir.

Yanıt Açıklaması: Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Genel Anlaşması’nın (General Agreement on Tariffs and Trade-GATT) ITO’nun onaylanmaması sonucunda geçici bir anlaşma olarak doğduğunun altını çizelim. 1948’de faaliyete geçen GATT bir tarife sözleşmesi olup geçici nitelikte olması düşünülmüş olmakla birlikte zamanla süreklilik kazanmış ve 1947 sonrası dönemde dünya ticaretini serbestleştirme çalışmalarını üstlenmiştir. Üyeler arasında belirli zaman aralıklarında çok taraşı tarife görüşmeleri yapılmasını öngören GATT sistemi karşılıklılık ilkesine dayandırılmış olup az gelişmiş ülkelere bir istisna uygulanmıştır. Az gelişmiş ülkeler Uruguay Görüşmelerine dek karşılık vermeden sağlanan ödünlerden yararlanmışlar ve nihai görüşmelerden sonra tarife indirimlerine katılmışlardır. 1 Ocak 1995 tarihinde resmî olarak Dünya Ticaret Örgütü’ne dönüşen GATT’ın asıl işlevi dünya ticareti önündeki engellerin kaldırılmasıdır. Bunu düzenli aralıklarla yaptığı çok taraflı müzakereler yoluyla gerçekleştiren GATT toplam sekiz görüşme gerçekleştirmiştir. Sekizinci ve sonuncu olan müzakereler Uruguay Müzakereleri olup Uruguay’ın Punta del Este kentinde 1986-1994 yılları arasında gerçekleşmiştir. GATT görüşmeleri sonunda sanayi malları üzerindeki ortalama ve advalorem tarifeler % 40 gibi yüksek bir orandan % 4’lere dek inmiş, başlangıçta 23 olan üye sayısı da günümüzde 155’e ulaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bu amaçla Dünya Ekonomik Konferans› 1927 ve 1930 y›l›nda olmak üzere iki kez toplanm›flt›r. Ancak 1929 y›l›nda patlak veren dünya iktisadi krizi

Yanıt Açıklaması: Hizmetleri “gelişmeyen” olarak ele alan ve mal-hizmet ayrımını bu açıdan açıklamaya çalışan Nicholas Kaldor’a göre imalat sanayii malları hizmetlerden daha fazla “teknolojik gelişme” özelliği içermektedir. Hizmetleri daha az verimli olarak nitelendiren Kaldor, mal ve hizmet ayrımını gelişebilirlilik (progressivity) esasına dayandırmış ve dolayısıyla da hizmetleri özünde gelişmeyen faaliyetler olarak görmüştür. Kaldor ayrıca gelişmiş ülkelerde ekonominin hizmet ekonomisine dönüşüyor olmasının istihdamı tehlikeye sokacağını öne sürmüş ve yeni bir sanayileşme politikası oluşturulmasını önermiştir.

Yanıt Açıklaması: Serbestleştirmenin artmasıyla yurtdışı firmaları pazara kolaylıkla girebileceği için yurtiçi fiyatlarının yurtdışı fiyatları ile arasının açılması değil yakınlaşması söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Burada iktisadi teorideki iktisadi etkinlik konusunu iyi çalışmak gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hizmetler çoğunlukla soyut, üretim ve tüketimin eşanlı olduğu, stoklanma ya da geri alınma sorunu olan ürünlerden oluşmaktadır. Bu niteliklerin hepsi uluslararası düzeyde ticaretin yapılmasını zorlaştıran nitelikler olduğundan hizmet üretimi yerelleşmiştir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: I ve II dış yatırımcının piyasaya girişini zorlaştırırken, III ve IV eşit rekabet ortamı oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: 1930’ların sonlarında iktisadi alanların sektörlere ayrılması fikri başlamıştır. Fisher ve Clark birbirlerinden bağımsız olarak “üç sektör modelini” geliştirmişlerdir. Bu modele göre ekonomi birincil sektör (tarım, balıkçılık, ormancılık, madencilik), ikincil sektör (imalat, inşaat, kamu hizmetleri) ve üçüncül sektör (ticaret, ulaşım, iletişim, hizmetler) olmak üzere üç sektörden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması:

John Stuart Mill, hizmet sektörünü tanımlarken verimli emek ve verimli olmayan emek ayrımını kullanmıştır. Sağlık ve eğitim gibi hizmet sektöründe çalışan işçileri verimli olarak sınıflandırmıştır. Buna göre şıklardan"Doktor" ve "Hemşire "sağlık sektörü, "Öğretmen" ve "Akademisyen" de eğitim sektörüdür. Bu durumda bankacı bunların dışında kalmıştır.