İktisadi Kalkınma Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Vergi ve vergi sistemi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Vergi oranlarının artması gelişmiş ekonomilerde üretimi ve büyüme oranını düşürebilir |
Gelir dağılımında altta kalan gruplara odaklanan bir vergi sistemi varsa bu durum gelir dağılımını daha da bozacaktır. |
Vergilerin ağırlığı eğer üst gelir gruplarına odaklanırsa bu kişiler buna tüketimlerini artırarak cevap verecekler, tasarruflarını ise düşüreceklerdir |
Vergi oranları arttıkça tasarrufların ve dolayısıyla yatırımların azaldığını ve böylece büyüme oranlarının düşeceğini söyleyebiliriz. |
Toplam vergi gelirleri içinde gelişmekte olan ülkelerde dolaysız vergilerin (gelir vergisi, kurumlar vergisi vb) ağırlığı yüksektir. |
vergi oranları arttıkça tasarrufların ve dolayısıyla yatırımların azaldığını ve böylece büyüme oranlarının düştüğünü göstermektedir.
vergi oranlarının artması gelişmiş ekonomilerde üretimi ve büyüme oranını düşürebilir, zira bu ülkelerde özel sektör ekonomide geniş yer tutmaktadır.
Vergilerin tasarruflar üzerindeki etkisi ülkedeki gelir grupları üzerinde farklı etkiler oluşturur. Eğer gelir dağılımında altta kalan gruplara odaklanan bir vergi sistemi varsa bu durum gelir dağılımını daha da bozacak ve uzun dönemde vergi gelirleri azalacaktır. Vergilerin ağırlığı eğer üst gelir gruplarına odaklanırsa bu kişiler buna tüketimlerini artırarak cevap verecekler, tasarruflarını ise düşüreceklerdir.
Doğru cevap E seçeneğidir.
2.Soru
Ekonominin her sektöründe yatırım yapılarak tamamlaşmalar aracılığıyla dengeli kalkınmanın sağlanabileceğini savunan “Büyük İtiş Kuramı” kime aittir?
F. List |
A.O.Hirschman |
Bhagwati |
Rodan |
J.Tinbergen |
“Büyük İtiş Kuramı” Rodan’a aittir.
3.Soru
Ulus-devletin geleneksel egemenlik anlayışı geçerliliğini kaybetmesi hangi tür küreselleşme ile gerçekleşmiştir?
Sosyal ve kültürel küreselleşme |
Ekonomik küreselleşme |
Ticari küreselleşme |
Bilimsel küreselleşme |
Siyasi ve hukuki küreselleşme |
Siyasi ve hukuki küreselleşme süreciyle birlikte ulus-devletin geleneksel egemenlik anlayışı geçerliliğini kaybetmektedir. Küresel dünyada ulus devletlerin kendi kurallarını belirleme ve uygulama güçleri zayıflamış, uluslar üstü hukukun, bölgesel örgütlenmelerin, uluslararası örgütlerin ve çok uluslu şirketlerin etkisi büyük ölçüde artmıştır. Doğru cevap E'dir.
4.Soru
Bir ülkede meydana getirilen gelirin toplumu oluşturan birey ve hane halkları arasında nasıl dağıtıldığını gösteren gelir dağılımı kavramına ne ad verilmektedir?
Dikey ve Yatay Gelir Dağılımı |
Fonksiyonel Gelir Dağılımı |
Bireysel Gelir Dağılımı |
Bölgesel Gelir Dağılımı |
Sektörel Gelir Dağılımı |
Bireysel gelir dağılımı, bir ülkede meydana getirilen gelirin toplumu oluşturan birey ve hane halkları arasında nasıl dağıtıldığını gösteren gelir dağılımı kavramıdır. Bireysel gelir dağılımı bireylerin ve hane halklarının gelirlerinin büyüklüğüne göre belirlenmektedir.
5.Soru
"Eğer yoksul bir kişiden zengin bir kişiye gelir transferi yapılıyorsa bu durum eşitsizlikte bir artışa veya en azından bir azalmaya yol açmamalı ve zenginden yoksula yapılan bir gelir transferi eşitsizlikte bir azalmaya yol açmamalıdır."
Gelir eşitsizliği ölçümlerinin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için açıklanan ilke aşağıdakilerden hangisidir?
Pigou-Dalton transfer ilkesi |
Gelir ölçeğinden bağımsız olma ilkesi |
Simetri ilkesi |
Nüfus ilkesi |
Ayrıştırma ilkesi |
Gelir dağılımındaki eşitsizliği ölçmenin çok sayıda farklı yöntemi bulunmaktadır. Bu yöntemlerden bazıları sosyal refah anlayışı ile değer yargılarını içeren ve fayda fonksiyonunu dikkate alan subjektif (normatif) unsurlara sahipken, bazıları ise gelir farklılıklarının istatistiksel ölçümünü dikkate alan objektif (pozitif) unsurlara sahiptir. Gelir eşitsizliği ölçümlerinin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için bu yöntemlerin belirli koşulları yerine getirmesi beklenir. Bu koşullar şöyle özetlenebilir:
- Pigou-Dalton transfer ilkesi: Eğer yoksul bir kişiden zengin bir kişiye gelir transferi yapılıyorsa bu durum eşitsizlikte bir artışa veya en azından bir azalmaya yol açmamalı ve zenginden yoksula yapılan bir gelir transferi eşitsizlikte bir azalmaya yol açmamalıdır.
- Gelir ölçeğinden bağımsız olma ilkesi: Eşitsizlik ölçütleri aynı tarzdaki oransal değişikliklerden etkilenmemelidir. Diğer bir deyişle herkesin gelirinde aynı oranda bir değişiklik varsa eşitsizlik değişmemelidir.
- Nüfus ilkesi: Nüfus artışı varsa bu artış karşısında eşitsizlik ölçütleri değişmemelidir.
- Simetri ilkesi: Eşitsizlik ölçütleri bireylerin gelirlerinin dışındaki özelliklere karşı hassas olmamalıdır.
- Ayrıştırma ilkesi: Alt-gruplarda eşitsizlik artıyorsa eşitsizlik genel olarak da artmalıdır.
6.Soru
“Bir insanın hayatta kalabilmesi için gerekli minimum kalori miktarı olan 2400 K/cal hesaplamasına dayanılarak (tıbben; normal bir erişkinin yeterli kalori alabilmesi için gerekli kalori 2800-3000, ağır işlerde çalışanlar için ise işin niteliğine göre 3200-3800 k/cal ihtiyacı esas alınmaktadır) geliştirilmiş ve bu noktadan hareketle günlük geliri 2400 k/cal besini almaya yetmeyen insanlar “mutlak yoksul” olarak tanımlayan Dünya bankası bu tanımı kaç yılında yapmıştır?
1990 |
1991 |
1992 |
1993 |
1994 |
Dünya Bankası 1990 yılında yapmış olduğu bir çalışmada mutlak yoksulluk tanımına şu şekilde yaklaşmaktaydı: “Bir insanın hayatta kalabilmesi için gerekli minimum kalori miktarı olan 2400 K/cal hesaplamasına dayanılarak (tıbben; normal bir erişkinin yeterli kalori alabilmesi için gerekli kalori 2800-3000, ağır işlerde çalışanlar için ise işin niteliğine göre 3200-3800 k/cal ihtiyacı esas alınmaktadır) geliştirilmiş ve bu noktadan hareketle günlük geliri 2400 k/cal besini almaya yetmeyen insanlar “mutlak yoksul” olarak tanımlanmıştır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir ülkenin sağlık durumunun belirlenmesinde takip edilmesi gereken göstergeler arasında değildir?
Bebek ve çocuk ölüm oranları |
Ölüm sebepleri ve hastalık türleri |
Okullaşma oranları |
Doğumda yaşam beklentisi |
Mali göstergeler |
Bir ülkenin sağlık durumunun belirlenmesinde takip edilmesi gereken göstergeler; bebek ve çocuk ölüm oranları, ölüm sebepleri ve hastalık türleri, doğumda yaşam beklentisi, mali göstergeler ve sayısal göstergelerdir. Okullaşma oranları ise bir ülkenin eğitim durumunu ve beşeri sermaye stokunu ölçmede kullanılan bir göstergedir.
8.Soru
İthal ikameciliğin birinci aşamasıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
Temel olarak dayanıksız tüketim mallarının ülke içinde üretimi hedeflenir |
Kıt olan döviz kaynaklarıyla yatırım malları ithal edilir |
Ara malları ve yatırım mallarına düşük ithalat vergisi uygulanır |
İç piyasanın genişletilmesi ve satın alım gücünün iyileştirilmesi hedeflenir |
Dayanıklı tüketim mallarının ülke içinde üretilmesine geçilir |
Dayanıklı tüketim malları, ara malları ve yatırım mallarının ülke içinde üretimine geçiş ithal ikameciliğin ilk değil ikinci aşamasında gerçekleşir.
9.Soru
Bir ekonomide kişi başına geliri maksimize eden nüfus büyüklüğüne ne ad verilir?
Kararlı nüfus |
Optimum nüfus |
Etkin nüfus |
Doğal nüfus |
Dengeli nüfus |
Bir ekonomide kişi başına geliri maksimize eden nüfus büyüklüğüne optimum nüfus denir.
10.Soru
"Teknolojik açık" kavramı kalkınma ekonomisi açısından aşağıdakilerden hangisini ifade etmektedir?
İki ülkenin teknoloji düzeyi arasındaki fark |
Bir ülkenin kalkınmış ekonomi düzeyine erişmesi için kapatması gereken fark |
Bir ülkenin bölgeleri arasındaki teknoloji düzeyi arasındaki fark |
Bir malın üretilebilmesi için edinilmesi gereken teknoloji düzeyi |
Bir ülkenin farklı sektörlerinin teknoloji düzeyi arasındaki fark |
Teknolojik açık genel olarak iki ülkenin teknoloji düzeyi arasındaki farktır. Teknoloji düzeyi ile belirtilen fark ülkeler arasındaki buluş ve yenilik düzeyleri arasındaki fark olarak değerlendirilebilir. Teknolojinin gelişim hızı, gelişmekte olan ülkelerde, gelişmiş ülkelere göre önemli farklılık göstermektedir. Bu farklılık özellikle yeni teknolojiler olarak adlandırılan bilişim teknolojileri, telekomünikasyon, biyoteknoloji, nanoteknoloji gibi alanlardaki ilerlemelerle daha belirgin hâle gelmiş ve gelişmekte olan ülkeleri teknoloji konusunda daha karmaşık sorunlarla yüz yüze getirmiştir. Bu yeni teknolojinin zengin ülkelerle yoksul ülkeler arasındaki teknoloji farkını daha da arttırarak yoksul ülkelerin borç, dış ticaret dengesizliği, korumacılık, mamul madde fiyatları, sermaye birikimi, yoksulluk gibi sorunlarla başa çıkmalarını daha da güçleştirmiştir. Gelişmekte olan ülkelerdeki teknolojik gelişmeye rağmen teknolojik başarılarda büyük farklar varlığını sürdürmektedir. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Üretime katılan bireyin sahip olduğu ve genel anlamda insanın niteliğini vurgulayan
- bilgi,
- beceri,
- deneyim
- dinamizm
- gelir Aşağıdaki pozitif değerlerden hangi seçenek tam olarak beşeri sermaye tanımının içinde yer alır?
I.-II.-III. |
I.-III.-IV. |
I.-II.-III.-IV. |
II.-III.-IV. |
II.-III.-IV.-V. |
Beşeri Sermayenin Tanımı ve Unsurları
Üretime katılan bireyin sahip olduğu ve genel anlamda insanın niteliğini vurgulayan bilgi, beceri, deneyim ve dinamizm gibi pozitif değerler beşeri sermaye olarak tanımlanmaktadır. Beşeri sermaye genel olarak, şimdiki ve gelecekteki gereklere uygun olarak daha iyi eğitilmiş, beceri kazandırılmış insan kaynağıdır. Beşeri sermaye kavramı, yalnızca eğitim ve yetiştirmeyle değil, aynı zamanda, işgücünün verimlilik ve kalitesini arttırarak gelecekteki gelir düzeyini yükselten herhangi bir etkinlikle de ilişkilendirilebilir.
12.Soru
Singer-Prebisch Tezi’nde, ticaret hadlerinin az gelişmiş ülkeler aleyhine gelişmesine neden olan faktörler, kaç grupta ele alınmaktadır?
5 |
3 |
6 |
4 |
2 |
Dış Ticaret Hadlerinin Bozulma Nedenleri Singer-Prebisch Tezi’nde, ticaret hadlerinin az gelişmiş ülkeler aleyhine gelişmesine neden olan faktörler, üç grupta ele alınmaktadır. Bunlar; arz, talep ve ekonominin esnekliği ile ilgili faktörlerdir.
13.Soru
Yoksullukla mücadele etmeyi öngören bir stratejinin ilk aşaması hangisi olmalıdır?
Yoksulluğun tüm boyutları ile tanımlanması |
Yoksulların, yoksulluk sınırının ve sosyal kategorilerin tanımlanması |
Yoksulluğun ölçümünde kullanılan metot ve yöntemlerin seçilmesi |
Yoksulluğa yol açan yapısal ve dinamik faktörlerin analiz edilmesi |
Uygulanacak politika ve programların formüle edilmesi ve seçimi |
Yoksullukla mücadele etmeyi öngören ve titizlikle tespit edilerek eylem planları oluşturulacak olan bir strateji seçeneklerdeki bürün aşamaları içermelidir. Ancak yapılması gereken ilk iş yoksulluğun tüm boyutları ile tanımlanması olmalıdır.
14.Soru
Dış ticaret hadlerinin, uzun dönemde tarımsal ürün ihraç eden ülkeler aleyhine gelişmekte olduğunu ortaya koyan temel düşüncenin adı nedir?
Artı Değer Teorisi |
Singer-Prebisch Tezi |
Karşılaştırmalı Üstünlükler Teorisi |
Keynes Tezi |
Görünmez El Teorisi |
Dış ticaret hadlerinin, uzun dönemde tarımsal ürün ihraç eden ülkeler aleyhine gelişmekte olduğunu ortaya koyan temel teori; bu teorinin ilk savunucuları olan Alman iktisatçısı Hans Singer ve Latin Amerikalı iktisatçı Raul Prebisch’in adlarından dolayı Singer-Prebisch Tezi olarak adlandırılır.
15.Soru
I. Arz II. Uluslararası ticaret III. Ekonominin esnekliği IV. Talep Yukarıdakilerden hangileri Singer-Prebisch Tezi’nde, ticaret hadlerinin az gelişmiş ülkeler aleyhine gelişmesine neden olan faktörler arasındadır?
I, II ve IV |
I, II ve III |
I ve IV |
II ve III |
I, III ve IV |
Singer-Prebisch Tezi’nde, ticaret hadlerinin az gelişmiş ülkeler aleyhine gelişmesine neden olan faktörler, üç grupta ele alınmaktadır. Bunlar; arz, talep ve ekonominin esnekliği ile ilgili faktörlerdir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dengesiz kalkınma görüşlerinin temel ilkesidir?
Ekonomide bilinçli yaratılan dengesizliklerle uyarılacak sıçramalar dinamik bir ortam yaratır. |
Tüm sektörlere eşit ve aynı anda yatırım yapılmalıdır. |
Planlama yapılarak kaynak dağılımı sağlanmalıdır. |
Sektörler arası ilişkilerde eksik ya da fazla kapasitenin ortaya çıkmadığı tamamlaşmalar olmalıdır. |
Birkaç sanayinin belirli bir bölgede bir araya gelerek kutup oluşturması gereklidir. |
Ekonomide bilinçli yaratılan dengesizliklerle uyarılacak sıçramalar dinamik bir ortam yaratmak dengesiz kalkınma görüşlerinin temel ilkesidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kalkınma çabasında tarım sektörü yerine sanayi sektörüne öncelik verilmesinin nedenlerinden biri olamaz?
Sanayi sektörünün arz esnekliğinin tarım sektörünün arz esnekliğinden düşük olması |
Sanayi sektöründe, ileri ve geri bağlantıların daha çok olması |
Teknolojinin sanayi kesimine daha fazla uygulanabilmesi |
Sanayi sektörünün dinamik yapısının, kalkınmanın içeriğiyle tutarlı olması |
Sanayinin gelişmesiyle birlikte, ekonomik ve sosyal kurumların da gelişme göstermesi |
Sanayi sektörünün arz esnekliğinin tarım sektörünün arz esnekliğinden düşük olması kalkınma çabasında tarım sektörü yerine sanayi sektörüne öncelik verilmesinin nedenlerinden biri değildir.
18.Soru
Bütünleştirilmiş Sanayileşme Stratejisinde uzun dönemde ithalatı ikame edici bir sanayileşme politikası bazı sanayi alanlarında gelişme sağlayarak hangi ürün ihracatına yol açacaktır?
Tarım |
Buğday |
Orman |
Sanayi |
Maden |
Bütünleştirilmiş Sanayileşme Stratejisinde uzun dönemde ithalatı ikame edici bir sanayileşme politikası bazı sanayi alanlarında gelişme sağlayarak sanayi ürün ihracatına yol açacaktır.
19.Soru
I. Eğitim
II. Lisans anlaşmaları
III. Açık bilgi kaynakları
IV. Doğrudan yabancı sermaye yatırımları
V. Yatırım malı ithalatı
VI. İşgücünün dolaşımı
Yukarıdaki teknoloji transfer yöntemlerinden hangileri dolaylı transfer yöntemleri arasındadır?
I, II, III |
I, III, VI |
II, IV, V |
II, IV, VI |
IV, V, VI |
Eğitim, açık bilgi kaynakları ve işgücünün dolaşımı dolaylı teknoloji transferi kapsamında değerlendirilmektedir. Lisans anlaşmaları, doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve yatırım malı ithalatı ise doğrudan teknoloji transfer yöntemleridir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi teknolojinin uluslararası yayılmasının aşamalarından değildir?
Edinme/Benimseme |
Doğrulatma/Kullanma |
Özümseme/Uyarlama |
İyileştirme/Geliştirme |
Yaratma/Yayma |
Teknolojinin uluslararası yayılması birbirinden kesin olarak ayrılamayan dört aşamadan oluşmaktadır. • Edinme/Benimseme: Bu aşamada ihtiyaç duyulan teknolojinin seçimi, elde edilmesi, tanımlanması ve öğrenilmesi yer almaktadır. Teknolojinin alıcılar tarafından nasıl kullanılacağı ya da uygulanacağı bilinirse edinilmiş kabul edilir. Bu aşamada ülkeler için en önemli konu uygun teknolojinin seçilmesidir. • Özümseme/Uyarlama: Özümseme/uyarlama aşamasında, teknolojinin ulusal ihtiyaçlara ve koşullara uygun hâle dönüştürülmesi, yeni özelliklerin eklenmesi ve teknolojide gerekli mühendislik ve uygulama ayarlamalarının yapılması yer alır. Böylece üretimin sağlanabilmesi ve teknolojinin kullanılabilmesi mümkün hâle gelir. Diğer bir ifadeyle ülke, seçilmiş olan teknolojiyi kendi koşullarına uygulayabilmeye çalışır. Gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere teknoloji transferi incelendiğinde elde edilen teknolojinin çoğu zaman uyarlanması gerekmektedir. Bu uyarlama sırasında ülkenin ekonomik yapısı, sosyal yapısı, istihdam, hammadde, enerji, iklim, coğrafi yapı gibi unsurları göz önünde bulundurmalıdır. • İyileştirme/Geliştirme: Bu aşamada edinilmiş olan teknoloji geliştirilir. Bunun için teknolojiyi bir üst düzeyde yeniden üretebilme yeteneği gereklidir. Bu yetenek de özellikle AR-GE olanaklarıyla gelişmektedir. Transfer edilen teknolojinin sürekli geliştirilmesi yeni teknoloji ithalatını azaltır. • Yaratma/Yayma: Bu aşamada, ülkeler yalnızca teknoloji alıcısı olmak yerine, kendisi de teknoloji yaratmaya başlar. Transfer edilerek ulusal koşul ve gereksinimlere uyarlanan ve geliştirilen teknolojilerin en yaygın şekilde kullanımının sağlanması da önemlidir. Bu teknolojilerin sektör içinde ve sektörler arasında yaygınlaştırılmasına çalışılmalıdır. Ülkeler yurt dışından edinilen teknolojide köklü değişiklikler yaparak, kendisi teknoloji tasarlar ve geliştirir. Teknolojinin yaratılması ve yayılması aşamalarını birbirinden ayırmak güçtür. Doğru cevap B'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ