İlk Müslüman Türk Devletleri Final 13. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sultan Mahmud ne zaman vefat etmiştir?
1015 |
1030 |
1035 |
1039 |
1041 |
Sultan Mahmud 1030 yılında vefat ettiğinde başkentte bulunan Muhammed komutanların desteğiyle tahta geçti. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerin hangisinde Gazneli tahtına çıkanlar kronolojik sırayla verilmiştir?
Muhammed - Mesud - Mevdud
|
Ferruhza^d - Mevdud - Muhammed
|
Mevdud - Muhammetd- Mesud
|
Mesud - Muhammed - Mevdud
|
Ali - İbrahim - Mevdud
|
3.Soru
Sebüktegin tahta çıktığında ilk savaşlarını kimlerle yapmıştır?
Memlükler |
Sasaniler |
Türk Hakanları |
Selçuklular |
Hinduşahiler |
Hinduşâhîlerin hükümdarı Caypal, Sebüktegin’den intikam alıp akınlarını durdurmak üzere hızla hazırlıklarını tamamlayarak 979’da büyük bir orduyla Gazne üzerine yürümüştür.
4.Soru
Eyaletteki en yüksek askerî görevli olup eyalet ordularının kumandanı olanlar kimlerdir?
Sipehdarlar |
Mutribler |
Hembazlar |
Sipahsâlâr |
Suturbanlar |
Sipahsâlâr eyaletteki en yüksek askerî görevli olup eyalet ordularının kumandanı idi. Doğru cevap D'dir.
5.Soru
Aşağıda yer alan saraydaki kadın unvanlarından hangisi tecrübeli ve yaşlı olanlar için kullanılır?
Katun
|
Altun tarım
|
Katun kunçuy
|
Oglagu katun
|
Han katun
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi İdil Bulgar Devleti’nin istikrarlı bir şekilde gelişmesinde etkili olmuştur?
Idil bölgesinin doğal zenginliği ve ulaşım bakımından gerekli tüm imkanlara sahip olması |
Bölgedeki diğer halkların yerleşik hayat sürmesi |
Halkın tarım ürünleri için vergi ödememesi |
Başkent Bulgar ve Bilyar’ın yanı sıra yeni şehirlerin kurulması |
Toprakların iktâ olarak dağıtılması |
Seçeneklerden B’de ifade edilenler Bulgarların çok kısa bir sürede yerleşik hayata geçmesini sağlamıştır. Tarım ürünleri için vergi ödenmemesi tarımın gelişmiş olmasının nedenidir. Toprakları iktâ olarak kullanılması, arazi tasarruf şeklidir. Yeni şehirlerin kurulması ise ticaretin gelişmesinin sonucunda olmuştur.
7.Soru
Tâbi sıfatına haiz birinci derecedeki hanedan üyeleri, metbu tanıdıkları hakana karşı geniş bir serbestliğe sahiptiler. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan birisidir?
Hutbede hakanın adını zikretmek |
Parada hakanın adını zikretmek |
Komşu devletlerle antlaşma yapmak |
Ordusuyla hakanın yanında yer almak |
Merkezi otoriteye vergi ödemek |
Buğra, ilig, kadır gibi tâbi sıfatını haiz birinci derecedeki hanedan üyeleri, metbû tanıdıkları hakana karşı geniş bir serbestliğe sahiptiler. Yönettikleri bölgede merkezdeki idari yapının benzeri kendilerine ait idari teşkilatları, ordusu v.s. vardır. Komşu devletler ile ilişkileri doğrudan yürütebilir, savaşlar ve anlaşmalar yapabilirdi. Hakana karşı temel yükümlülükleri, hutbede ve paralarında hakanın adını zikretmek ya da başka birinin adına yer vermemek, istenildiğinde hakanın ordusuna katılarak ortak düşmana karşı savaşmak ve hakana ait yani merkezi otoriteye ait vergilerini ödemekti.
8.Soru
Aşağıdaki seferlerin hangisinden sonra Sultan Mahmut'a Gazilik unvanı verilmiştir?
Hindistan Seferleri |
Bhatiya Seferi |
Peşaver ve Waihind Seferi |
Multan Seferi |
Pencâb Seferi |
Peşaver ve Waihind Seferinden sonra, Sultan Mahmud ise hem para, hem de büyük bir zaferin gururuyla, ‘gazi’ unvanını da almış olarak Nisan 1002’de Gazne’ye döndü.
9.Soru
Türk Hakanlığının ikdisadi, ilmi ve sanatsal açıdan en gösterişli dönemini aşağıdakilerden hangisi döneminde yaşamıştır?
Şemsü’l-Mülk Nasr |
Çağrı Bey |
Tamgaç Han |
Ali Tegin |
Köç Tegin |
Tamgaç Han Hızır dönemi ülkede huzur ve istikrarın hüküm sürdüğü, iktisadî hayatın güçlü ve parlak olduğu, bilim adamlarının ve ediplerin himaye gördüğü bir devreyi temsil etmektedir. Tamgaç Han Hızır, şairlerin büyük bir dostu idi.
10.Soru
“Muhtelif hizmetler için saraya eleman alır, saray hizmetlilerini hakanın huzuruna takdim eder, onların tayin ve terfi işlerine bakar ve saray hizmetinin usulüne uygun yürütülüp yürütülmediğini kontrol ederdi.” Bu tarife uygun saray görevlisi aşağıdakilerden hangisidir?
Uluğ ha^cib
|
Ha^cib
|
Kapucubaşı
|
Candar
|
Yatgak
|
11.Soru
Samanoğullarının 999’da yıkılması Selçukluları Horasan bölgesinde hakimiyet kurma amacına sevk etmiş ve bu amaç doğrultusunda
-Nesa
-Serahs
-Dandanakan
Savaşlarının yapılmasına neden olmuştur. Bu savaşlar aşağıdaki hangi Gazne hükümdarı zamanında olmuştur?
Sebüktegin |
Sultan Mesut |
Sultan Mahmut |
Sultan Muhammed |
Sultan Mevdûd |
Sultan Mesud Türkmenleri Horasan’dan çıkarmak için hazırlıklara başladı. Nesâ üzerine yürüyen Hâcib Beytoğdı Selçuklulara yenildi. Tuğrul Bey’e de Nesâ’yı verdi. Mesud 30 Haziran günü Serahs yakınlarında konakladığı sırada Selçuklu öncüleri tekrar göründü. Bunlar Gaznelilerin kıyısında konakladıkları suyun yönünü değiştirince, Gazneli ordusunun en önemli meselesi su bulmak oldu. Bunun üzerine Gazneli kuvvetleri Selçuklulara karşı taarruza geçerek ikindi vaktine kadar savaştı. Her iki ordu da çok sayıda ölü ve yaralı verdi. Gazneli ordusu Selçuklu kuvvetlerinin hücumuna rağmen öğleye doğru Dandanakan Kalesi’ne ulaşabildi. Sultan Mesud ordusunun su sıkıntısını önlemek için beş fersah ilerideki havuza gidilmesini emretti. Bu hareket Gazne ordusunun düzeninin bozulmasma ve savaşın kaybedilmesine yol açan en önemli olaydı.
12.Soru
Karahanlılarda hanedan soyundan gelen her yaştan kadının genel unvanı aşağıdakilerden hangisidir?
Tegin |
Tarım |
Katun |
Kunçuy |
Terken |
Hanedan soyundan gelen her yaştan kadının genel unvanı tarımdır. Bunların tecrübeli ve yaşlı olanlarına altun tarım denilmektedir. Doğru cevap B'dir.
13.Soru
Türk Hakanlığının sosyal yapısında kız evlatlıklar aşağıdaki terimlerden hangisiyle açıklanmaktaydı?
Emikdeş |
Yufga |
Kızlandı |
Kanğdaş kadeş |
İgdiş kadeş |
XI. yüzyılda hakanlık ülkesinde babaerkil (patriarkal) bir aile yapısı vardı. Çocuklar babalarına ata diye hitap ederlerken, eşler kocalarına bey / beğ diyorlardı. Anneye apa veya ana denirdi. Evin ilk çocuğu erkekse tun oğul, kız ise tun kız, son çocuğa da aştal oğul denirdi. Kardeş anlamında karındaş ya da kadaş, babaları aynı olan kardeşlere kanğdaş kadeş, anneleri aynı olanlara igdiş kadeş tabiri kullanılıyordu. Kanğsık ve baldır, üvey anlamında (kanğsık ata, kangsık oğul, baldır oğul, baldır kız) idi. Aile müessesesinde evlat edinme mevcuttu. Hem oğul, hem de kız evlat edinilebiliyordu. Erkek evlatlıklar yufga veya tutunçu oğul, kız evlatlıklar kızlandı şeklinde ifade ediliyordu. Emikdeş karındaş olmaya ve muhtemelen aynı zamanda sütkardeşliğe işaret etmekteydi.
14.Soru
Di^va^n-ı a^rız’da askerlerin adının ve azığının kaydedildiği defterlere ne ad verilirdi?
Ay bitiği
|
Ilımga
|
Bitik
|
Yortug
|
Ilımga bitikçi
|
15.Soru
Batı Türk Hakanlığının başkenti neresidir?
Buhara |
Semerkand |
Taşkend |
İsfahan |
Tebriz |
Semerkand Batı Türk Hakanlığının başkentidir.
16.Soru
Anne tarafından hakan soyundan, baba tarafından ise halktan olanlar için aşağıdaki adlardan hangisi kullanılırdı?
Kül erkin |
İnal |
Öke |
Tüksin |
Yafgu |
Anne tarafından hakan soyundan, baba tarafından ise halktan olanlara inal / yınal denirdi.
17.Soru
Batı Türk Hakanlığı’nın kurucusu Tamgaç Han İbrahim hangi faaliyetleriyle ön plana çıkmıştır?
Hanedan içindeki ve dışındaki siyasi çekişmelerle mücadele |
Sosyal, ekonomik, sanat, bilim, eğitim ve din alanında yürüttüğü reform niteliğindeki çalışmalar |
Muhalif bürokrat ve ulema sınıfına karşı mücadeleleri |
Maveraünnehr’in hırsızlardan ve yol kesicilerden temizlenerek asayişin sağlanması |
Suçluları cezalandırmada tavizsiz davranması |
Tamgaç Han İbrahim siyasi çekişmelerden ziyade sosyal, ekonomik, sanat, bilim, eğitim ve din alanlarında reform niteliğindeki faaliyetleriyle ön plana çıkmıştır.
18.Soru
Gaznelilerde saray teşkilatında hükümdardan sonra en yetkili kişi kimdir?
Hacib-i Bozorg |
Ağaçi |
Vekil-der |
Hâcibler |
Sakiyan-ı sultan |
Saray teşkilatında hükümdardan, bütün devlet teşkilatında da hükümdar ve vezirden sonra en yüksek makam sahibi Hacib-i Bozorg’dur. Bunlar tavassut, teşrifat işlerini yürüttükleri gibi bizzat askerin başında sefere de çıkmakta idiler.
19.Soru
Sultan Mahmud’un Pencâb Seferi’nden sonra bu bölgenin idaresine hangi komutan getirilmiştir?
Caypal |
Nawasa Şah |
Sukhpal |
Tegin Hazin |
Ebu’l-Feth Davud |
Sultan Mahmud Pencâb Seferi’nde Sukhpal’ı yenerek Karmatileri cezalandırmış ve bu bölgenin komutanlığına Tegin Hazin getirilmiştir.
20.Soru
Gazneli Mahmud’un ilk Hint seferleri hangisinde doğru sıra ile verilmiştir?
Peşaver-Waihind-Pencâb-Bhatiya-Multan |
Peşaver-Waihind-Bhatiya-Multan-Pencâb |
Bhatiya-Peşaver-Waihind-Multan-Pencâb |
Bhatiya-Multan-Peşaver-Waihind-Pencâb |
Pencâb-Multan-Peşaver-Waihind-Bhatiya |
Gazneli Mahmud’un 999 yılından başlayarak Hindistan’a düzenlediği seferlerinin kronolojik olarak doğru sırası Peşaver, Waihind, Bhatiya, Multan, Pencâb olacaktır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ