İşletmelerde Karar Verme Teknikleri Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
AHP analitik hiyerarşi süreci tekniği teknik karar vermede grupların, bireylerin önceliklerini dikkate alarak değerlendirme olanağı sağlar buna göre AHP ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
AHP analitik hiyerarşi süreci tekniği nicel ve nitel kriterleri birleştirerek değerlendirme olanağı sağlar. |
AHP analitik hiyerarşi süreci tekniği seçenekler kümesi içinden karşılaştırma sonucunda birinin belirlendiği seçim problemidir. |
AHP analitik hiyerarşi süreci tekniği, ele alınan problemi düzlem içine yerleştirerek boyutsuz bir yapıya dönüştürür. |
AHP analitik hiyerarşi süreci tekniği sayısal olarak doğrudan ifade edilemeyen subjektif yargıları analize dahil eder. |
AHP, analitik hiyerarşi süreci tekniği pek çok farklı alanda ortaya çıkan çok kriterli karar problemlerine uygulanır. |
Analitik hiyerarşi süreci ele alınan problemi hiyerarşik bir yapıya dönüştürür ve ikili karşılaştırmalara dayanır. Bu karşılaştırmalar her bir kriter ve seçenek ikilisi için gerçek ölçüm değerleri kullanılarak veya yargı ve tercihlerin göreli gücünü yansıtan bir ölçek ( Temel Ölçek ) kullanılarak gerçekleştirilir. Karşılaştırma sonucu elde edilen değerler ise ikili karşılaştırma matrisi olarak adlandırılan matrislerle gösterilir. Bu matrisler analiz edildikten sonra, ele alınan iki elemanın ( kriter, seçenek ) hangisinin daha önemli, tercih edilir veya baskın olduğu ortaya konur.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi otomobil almak isteyen bir karar vericinin kontrol edemediği değişkene örnektir?
Benzinli otomobil seçeneği |
Otomatik vites seçeneği |
Dizel otomobil seçeneği |
Arabanın markası |
Yakıta yapılacak zam miktarı |
Otomobil alımı örneğinde benzinli ya da dizel otomobil seçenekleri karar vericinin kontrol edebildiği değişkenler iken, benzin ya da motorine yapılacak zam miktarları karar vericinin kontrol edemediği değişken olacaktır.
3.Soru
Gerçek sistemde var olan bir özelliğin modelde kolay anlaşılabilen başka bir özellikle temsil edildiği model türü aşağıdakilerden hangisidir?
Sembolik Model |
Uyuşum Modeli |
Benzeşim Modeli |
Değişim Modeli |
Deneyimsel Model |
Benzeşim Modeli, gerçek sistemde var olan bir özelliğin modelde kolay anlaşılabilen başka bir özellikle temsil edildiği model türüdür.
4.Soru
aşağıdakilerden hangisi karar probleminin sınıflandırılmasında kullanılan kriterlerden biri değildir?
Verildiği ortam |
Yönetim kademesi |
Kararın yapısı |
Bağlantılı Olma Durumu |
süre |
süre
5.Soru
"Analitik hiyerarşi sürecinde en temel .... yapısı, amaç, kriterler ve seçenekler olmak üzere 3 seviyeden oluşur."
Boşluğa hangi kavram gelmelidir?
hiyerarşi |
kurum |
değerleme |
içsellik |
analiz |
Analitik hiyerarşi sürecinde en temel hiyerarşi yapısı, amaç, kriterler ve seçenekler olmak üzere 3 seviyeden oluşur.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi risk ortamında karar verme ölçütlerinden biridir?
İyimserlik ölçütü |
Kötümserlik ölçütü |
En iyi beklenen değer ölçütü |
Uzlaşma ölçütü |
Doğal durum ölçütü |
Risk ortamında karar verme ölçütleri; en iyi beklenen değer ve en büyük olasılık ölçütleridir. Doğru cevap C'dir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, çok kriterli karar problemlerinde, seçenekler arasından seçim yapmada nitel ve nicel faktörleri birlikte değerlendirebilen bir tekniğin adıdır?
İkili karşılaştırma matrisi |
Analitik hiyerarşi süreci |
Performans analizi |
Kaynak paylaşımı |
Temel ölçek |
AHP (AHS), Çok kriterli karar problemlerinde seçenekler
arasından seçim yapmada nitel ve nicel faktörleri birlikte
değerlendirebilen bir tekniktir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, analitik hiyerarşi sürecinde, elemanlar arasında ikili karşılaştırmalarda temel ölçekten yararlanılmasıyla ilgili olarak doğru değildir?
Temel ölçeğin kullanımıyla, yargılar ve tercihler sayısallaştırılır. |
Elemanların arasında ikili karşılaştırmalar ortak olan özelliklerine göre yapılır. |
İkili karşılaştırmalar kriterler ve seçenekler için ayrı ayrı yapılır. |
Karşılaştırması yapılan elemanların oluşturduğu kümenin homojen olması gerekmez. |
Baskınlık ifadesi kriterler karşılaştırılırken önem olarak, kriterlere göre seçenekler değerlendirilirken ise tercih olarak yorumlanır. |
Analitik hiyerarşi sürecinde, elemanlar arasında ikili karşılaştırmalarda temel ölçekten yararlanılır. Temel ölçeğin kullanımıyla yargılar, tercihler sayısallaştırılır. Elemanların arasında ikili karşılaştırmalar ortak olan özelliklerine göre yapılır. Karşılaştırmayı yapan kişi, elemanlar arasında küçük olanı birim olarak kabul eder ve diğer elemanın bu küçük
elemana göre kaç kat önemli, tercih edilebilir olduğunu başka bir ifadeyle daha baskın olduğunu temel ölçekten uygun büyüklüğü seçerek ifade eder. İkili karşılaştırmalar kriterler ve seçenekler için ayrı ayrı yapılır. Baskınlık ifadesi kriterler karılaştırılırken önem olarak, kriterlere göre seçenekler değerlendirilirken ise tercih olarak yorumlanmaktadır. Karşılaştırması yapılan elemanların oluşturduğu kümenin homojen olması gerekmektedir.
9.Soru
Karar vericiler öznel olarak belirledikleri olasılıkları nesnel bilgiler kullanarak geliştirebilirler. Burada karar verici, içinde bulunduğu durumu daha da iyileştirmek için ek bilgiye ihtiyaç duyar.
Doğal durum olasılıklarının elde edilen yeni bilgiler ışığı altında geliştirilmesi için aşağıdakilerden hangisi kullanılabilir?
Karar vericiler öznel olarak belirledikleri olasılıkları nesnel bilgiler kullanarak geliştirebilirler. Burada karar verici, içinde bulunduğu durumu daha da iyileştirmek için ek bilgiye ihtiyaç duyar.
Doğal durum olasılıklarının elde edilen yeni bilgiler ışığı altında geliştirilmesi için aşağıdakilerden hangisi kullanılabilir?
Karar ağacı |
Strateji matrisi |
Bayes teoremi |
Dal |
Şans düğümü |
Doğal durum olasılıklarının elde edilen yeni bilgiler ışığı altında geliştirilmesi için, olasılık teorisinde önemli bir yere sahip olan Bayes teoremi kullanılabilir. Doğru cevap C'dir.
10.Soru
Her ne olursa olsun “benim için hep kötü durumlar ortaya çıkar” felsefesini benimseyen karar vericilerin kullandığı yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
En büyük olasılık ölçütü |
Kötümserlik ölçütü |
Uzlaşma ölçütü |
İyimserlik ölçütü |
En iyi beklenen değer ölçütü |
Karar vericinin kötümser olduğunu varsayan ölçüttür. Her ne olursa olsun “benim için hep kötü durumlar ortaya çıkar” felsefesini benimseyen karar vericilerin kullandığı bir yaklaşımdır.
11.Soru
İnsanların günlük yaşamlarında, özel yaşamlarında ve çalışma hayatlarında verdikleri kararlar ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Bazı kararlar sadece kendisini etkiler. |
Kimi kararlar sadece kurumları etkiler. |
Bir kısım kararlar toplumun belirli bir bölümünü etkiler. |
Zorlu koşullar, bizlerin sağlıklı karar vermesini kolaylaştırır. |
Hızlı değişim ve çalışma hayatının koşulları karar vermeyi etkiler. |
İnsanlar günlük yaşamda hem özel hayatlarında hem de çalışma hayatlarında karar verme durumuyla karşı karşıya kalmaktadırlar. Bu kararların bir kısmı sadece kişinin kendisini etkiler iken bazıları kurumları, bazıları ise toplumun belirli bir bölümünü etkiler. Günümüzde karşı karşıya olduğumuz hızlı değişim, çalışma hayatının ve çevresinin zorlu koşulları bizleri ve kurumları sağlıklı ve başarılı karar vermeye itmektedir.
12.Soru
İkili karşılaştırmalarda yargılarda bulunan kişinin değerlendirmede gösterdiği tutarsızlığa ne ad verilir?
tutarlılık oranı |
içsellik oranı |
dönüşüm oranı |
dinamiklik oranı |
çözüm oranı |
İkili karşılaştırmalarda yargılarda bulunan kişinin değerlendirmede gösterdiği tutarsızlık tutarlılık oranı olarak ifade edilir.
13.Soru
Aşağıdakilerden en büyük olasılık ölçütüyle ilgili hangisi doğrudur?
Karar problemi kazanç yapılı ise, en yüksek olasılığa sahip doğal durum için karar alternatiflerinin sonuç değerlerinden en yükseğini veren karar alternatifi, en iyi karar olarak kabul edilir. |
Risk ortamında karar verme durumunda olan bir karar verici, tüm doğal durumlar üzerinden hesaplama yaptığında en büyük olasılık ölçütüne göre karar vermiş olur. |
Karar verici yalnızca en düşük olasılıklı doğal durumun ortaya çıkardığı sonuçlar ile ilgilenir. |
Karar problemi maliyet yapılı ise, en yüksek olasılığa sahip doğal durum sonuçları içinde en büyük değeri veren karar alternatifi, en iyi karar olarak benimsenir. |
En büyük olasılık ölçütü, iki doğal durumu dikkate alır. |
Risk ortamında karar verme durumunda olan bir karar verici, tüm doğal durumlar üzerinden hesaplama yapmak yerine ortaya çıkma şansı bir başka ifadeyle gerçekleşme olasılığı en yüksek olan doğal duruma göre hareket ettiğinde, en büyük olasılık ölçütüne göre karar vermiş olur. Karar verici böyle bir durumda yalnızca en yüksek olasılıklı doğal durumun ortaya çıkardığı sonuçlar ile ilgilenir. Artık kanıksadığınız gibi karar probleminin kazanç veya maliyet yapılı olmasına göre karar verme biçimi değişmektedir. Karar problemi kazanç yapılı ise, en yüksek olasılığa sahip doğal durum için karar alternatiflerinin sonuç değerlerinden en yükseğini veren karar alternatifi, en iyi karar olarak kabul edilir. Karar problemi maliyet yapılı ise, en yüksek olasılığa sahip doğal durum sonuçları içinde en küçük değeri veren karar alternatifi, en iyi karar olarak benimsenir. En büyük olasılık ölçütü, hesaplaması en kolay ölçütlerden bir ta- nesi olmakla beraber, yalnızca bir tek doğal durumu dikkate alması nedeniyle, diğer ölçütlere göre daha zayıf bir karar verme ölçütüdür.
14.Soru
Herhangi bir doğal durumun ortaya çıkması durumunda x’in herhangi bir sonucunun ortaya çıkma olasılığına ne ad verilir?
Olabilirlik |
Ayrık olasılık |
Koşullu olasılık |
Önsel olasılık |
Sonsal olasılık |
Olabilirlikler herhangi bir doğal durumun ortaya çıkması durumunda x’in herhangi bir sonucunun ortaya çıkması olasılıklarıdır.
15.Soru
işletmelerde karar vermenin zorluğunun en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
Problemin karmaşık bir yapıda olması |
Üretim kapasitesi |
Lojistik zorluklar |
Talep miktarı |
Maliyet |
İşletmelerde karar vermenin zorluğu karar probleminin taşıdığı özelliklerden kaynaklanmaktadır. Bunlardan ilki problemin karmaşık bir yapıda olmasıdır.
16.Soru
Maliyet düşürmek için karşılaştığı bir problemin çözümüne iyimserlik ölçütüne göre davranan bir karar verici seçeneklerdeki hangi işlemi kullanır?
EnBüyük{EnBüyük(sij)} |
EnBüyük{EnKüçük(sij)} |
EnKüçük{EnKüçük(sij)} |
EnKüçük{EnBüyük(sij)} |
EnKüçük(sij) |
İyimserlik ölçütüne göre karar vericinin benimseyeceği karar alternatifi strateji matrisine göre, kazanç yapılı problemlerde, EnBüyük{EnBüyük(sij)} ve maliyet yapılı problemlerde ise EnKüçük{EnKüçük(sij)} işlemi kullanılarak belirlenir.
17.Soru
Doğal durumların ortaya çıkışlarına ilişkin karar vericinin herhangi bir olasılık değerine sahip olmadığı duruma ne ad verilir?
Belirsizlik |
Risk |
Sonuç |
Karar verme |
Doğal durum |
Doğal durumların ortaya çıkışlarına ilişkin karar vericinin herhangi bir olasılık değerine sahip olmadığı duruma belirsizlik denir. Doğru cevap A'dir.
18.Soru
Altı şapkalı düşünme tekniği yönteminde "Serinkanlılığı temsil eden ve düşünce sürecine bütünsel bir bakışı ve değerlendirmeyi sağlayan şapkanın simgesel rengi aşağıdakilerden hangisidir?
Kırmızı şapka |
Sarı Şapka |
Siyah Şapka |
Mavi Şapka |
Beyaz Şapka |
Mavi şapka; serinkanlılığı temsil eder. Düşünce sürecine bütünsel bir bakışı ve değerlendirmeyi sağlar.
19.Soru
Maliyet yapılı bir karar probleminde, karar vericinin içlerinden tercih yapabileceği altı karar alternatifi vardır ve bu alternatiflerin beklenen değerleri 30, 32 ,33, 29, 28, 34'tür. En iyi beklenen değer ölçütüne göre karar verici hangi alternatifi en iyi karar olarak benimser?
Birinci karar alternatifi |
İkinci karar alternatifi |
Dördüncü karar alternatifi |
Beşinci karar alternatifi |
Altıncı karar alternatifi |
Kazanç yapılı karar problemlerinde, her bir karar alternatifi için tespit edilen B(Ai) değerlerinden en büyüğüne sahip olan karar alternatifi en iyi karar olarak belirlenir. Tersine maliyet yapılı karar problemi sözkonusu olduğunda her karar alternatifi için hesaplanan B(Ai) değerlerinden en küçüğüne sahip olan karar alternatifi en iyi karar olarak benimsenir.
20.Soru
Kazanç yapılı bir karar probleminde, karar vericinin içlerinden tercih yapabileceği beş karar alternatifi bulunmaktadır. Karar verici, her bir alternatif için beklenen değerleri sırasıyla 65, 55, 90, 30 ve 80 olarak hesaplamıştır. En iyi beklenen değer ölçütüne göre karar verici hangi alternatifi en iyi karar olarak benimsemelidir?
Birinci karar alternatifini |
İkinci karar alternatifini |
Üçüncü karar alternatifini |
Dördüncü karar alternatifini |
Beşinci karar alternatifini |
Bu problemde kazanç ile ilgilenildiği için karar vericinin hesaplanan beklenen değerler (65, 55, 90, 30 ve 80) arasından en büyüğünü seçmesi gerekir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ