Kamu Ekonomisi 1 Final 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"Genel olarak kamu harcamalarının sürekli artış gösterdiğini ve bunun nedeninin de toplumun ihtiyaçlarının artması olduğunu savunun görüş" aşağıdakilerden hangisidir?
Wagner Kanunu |
Downs Hipotezi |
Olson Hipotezi |
Bürokrasinin Ekonomik Teorisi |
Direktör Hipotezi |
Devletin ekonomik faaliyetlerinin ve harcamalarının büyümesine iktisatçıların
ilk ilgisini çeken Alman iktisatçı Adolph Wagner olmuştur. Wagner ilk kez 1883 tarihinde yazdığı bir eserinde kamu ekonomisinin genişlemesi konusunu incelemiştir. Wagner Kanunu (Kamu Harcamalarının Artış Kanunu); genel olarak kamu harcamalarının sürekli artış gösterdiğini ve bunun nedeninin de toplumun ihtiyaçlarının artması olduğunu savunun görüştür.
2.Soru
Fayda-maliyet analizinde kaç tür fayda vardır?
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
Fayda ve maliyet analizlerinin bileşeni olan fayda, uygulanacak kamu yatırım projesinin dolaylı ve dolaysız bütün etkilerini dikkate alan bir kavramdır. Dört çeşit fayda vardır. Bunlar;
- İçsel fayda-dışsal fayda
- Gerçek fayda-parasal fayda
- Direk fayda-endirekt fayda
- Maddi fayda-gayri maddi fayda.
3.Soru
Bir şirketin ilişkili olduğu ana şirket, bağlı şirket, iştirak ve şubeleriyle yaptığı mal ve hizmet hareketlerinde oluşan fiyata ne ad verilmektedir?
Denge fiyatı |
Reel fiyat |
Gizli fiyat |
Transfer fiyatlaması |
Nominal fiyat |
Transfer Fiyatlaması; bir şirketin, ilişkili olduğu ana şirket, bağlı şirket, iştirak ve
şubeleriyle yaptığı mal ve hizmet hareketlerinde oluşan fiyata verilen addır.
4.Soru
Fayda-maliyet analiz sonucunda yatırım yapılması uygun olduğu denge aşağıdakilerden hangisidir?
M = – ∞ |
F = 0 |
F > M |
F < M |
F = – ∞ |
Belirli bir yatırım projesinin bütün ömrü boyunca sağlayacağı fayda ve maliyetler parasal olarak belirlenir. Fayda-maliyet parasal olarak ifade edildikten sonra uygun bir ıskonto oranı ile ıskonto edilerek fayda ve maliyetlerin bugünkü değerleri karşılaştırılarak yatırım projesinin uygulanabilir durumu hakkında karar alınır. Faydanın (F) bugünkü değeri, maliyetin (M) bugünkü değerinden büyükse yatırıma gitmek uygun kabul edilir.
Yani F > M veya
(F > M) > 1 ise yatırım projesi karlı demektir.
Faydanın bugünkü değeri, maliyetin bugünkü değerinden küçükse;
F < M
(F < M) < 1 ise yatırım projesinin uygulanma imkânı yoktur.
5.Soru
Bir ekonomide kartel ve tröstlerin kurulması tam rekabet piyasası şartlarından hangisini ortadan kaldırır?
Şeffaflık |
Homojenite |
Mobilite |
Kar ve fayda maksimizasyonu |
Atomisite |
Atomisite koşulu bir ekonomide tek bir alıcının ya da tek bir satıcının kendi başına fiyat ve üretim düzeyini etkilemesini imkansız kılacak düzeyde alıcı ve satıcının olması anlamına gelir. Dolayısıyla, firmaların aralarında anlaşma yaparak fiyat ya da üretim düzeyi belirlemeleri anlamına gelen kartelleşme ve firmaların birleşerek tek bir firma gibi hareket etmesi anlamına gelen tröst kavramları atomisite koşulunun gerçeklemesini engeller.
6.Soru
Mülkiyeti ve karar verme kamuya ait olup, savunma ve diplomasi gibi tam kamusal nitelikteki mal ve hizmetler üreten kurumlara ne ad verilmektedir?
Ticari kurumlar |
Kamu kurumları |
Yarı kamusal kurumlar |
Kamu girişimciliği |
Devletçilik |
Mülkiyeti ve karar verme kamuya ait olup, savunma ve diplomasi gibi tam kamusal nitelikteki mal ve hizmetler üreten kurumlara “kamu kurumları” denir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kamu girişimciliğinin sosyal nedenleri arasındadır?
Özel teşebbüse destek ve öncülük etmek |
Monopolleri kontrol etmek |
Gelir dağılımındaki eşitsizlikleri azaltmak |
Ulusal prestiji arttırmak |
Mili güvenlik |
Sosyal nedenlerin başında gelir ve servet dağılımındaki eşitsizlikleri azaltmak, istihdamı yükseltmek vb. nedenler sayılabilir. Ulusal prestijin arttırılması ve milli güvenlik siyasal nedenler olarak gösterilirken, özel teşebbüse destek ve öncülük etmek, monopolleri kontrol etmek ekonomik nedenler olarak gösterilmektedir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Geleneksel iktisat teorisine göre, piyasa başarısızlığına yol açan faktörlerden biri değildir?
Kamusal mallar olması |
Ölçek ekonomileri |
Doğal tekeller |
Dışsal ekonomiler |
Piyasaya giriş çıkış serbestisi sağlanmış olması |
Geleneksel iktisat teorisine göre, piyasa başarısızlığına yol açan ve devletin kamusal regülasyonlara başvurmasında rol oynayan faktörler; aksak rekabet, dışsal ekonomiler, ölçek ekonomileri ve doğal tekeller ve son olarak da kamusal mallardır.Ancak, Yeni Kurumsal İktisat Okulu içerisinde gelişen ve piyasa başarısızlıklarına neden olan asimetrik enformasyon ve işlem maliyetlerini de unutmamak gerekir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tam rekabet piyasalarının atomisite özelliğini tanımlamaktadır?
Piyasaya giriş ve çıkışların serbest olması |
Piyasada alıcı ve satıcılar kendi aralarında fiyatları ve üretim miktarını etkileyemeyecek kadar çok olması |
Piyasaya arz edilen mal ve hizmet türlerinin birbirine benzer olması |
Üretim faktörlerinin ekonominin bütün alanlarına kolayca akışı mümkün olması |
Alıcı ve satıcıların piyasada tüm olan bitenlerden haberdar olması |
Piyasada alıcı ve satıcılar kendi aralarında fiyatları ve üretim miktarını etkileyemeyecek kadar çok olması bu piyasaların atomisite özelliğidir.
10.Soru
Devletin çeşitli amaçlarla uyguladığı ekonomik, sosyal ve idari regülasyonların azaltılması veya tamamen ortadan kaldırılması olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Reregülasyon |
Deregülasyon |
Ekonomik regülasyon |
İdari regülasyon |
Sosyal regülasyon |
Devletin çeşitli amaçlarla uyguladığı ekonomik, sosyal ve idari regülasyonların azaltılması veya tamamen ortadan kaldırılması “deregülasyon” kavramını ifade etmektedir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kamusal Mal ve Hizmet Sunumundaki Etkinliğin Değerlendirilmesindeki Güçlüklerden biri değildir?
Mevcut durum (statüko)un değiştirilmesindeki güçlükler. |
Kamu sektöründe sunulan mal ve hizmetlerin maliyetlerinin ölçülmesi de güçtür. |
kamu sektöründe genel olarak kar elde etme güdüsü mevcut değildir. |
kamu kurumları arasında rekabet mevcut değildir. |
Bazı mal ve hizmetlerin arzını üstlenen devlet, giderek artan talebi karşılamada yetersiz kalabilmektedir. |
Kamusal Mal ve Hizmet Sunumundaki Etkinliğin Değerlendirilmesindeki Güçlükler;
Genellikle kamu sektöründeki faaliyetlerin, piyasa faaliyetlerinin kar ve zararlarıyla kıyaslanarak,performanslarını değerlendirmeye yönelik alt sınır
yoktur.Kamu sektöründe genel olarak hem kar elde etme güdüsü hem de kamu kurumları arasında rekabet mevcut değildir.Kamu sektöründe sunulan mal ve hizmetlerin maliyetlerinin ölçülmesi de güçtür. Devlet tarafından sunulan mal ve hizmetlerin kalitesinin iyileştirilememesinin bir nedeni de mevcut durum (statüko)un değiştirilmesindeki güçlüktür.
12.Soru
Geniş anlamda “milli ekonomide serbest piyasa ekonomisini güçlendirecek ve devletin iktisadi faaliyetlerinin sınırlandırılmasını veya tamamen ortadan kaldırılmasına neden olacak tüm uygulamalar" olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Serbestleşme |
Kamulaştırma |
Özelleştirme |
İktisadi Önceliklendirme |
Regülasyon |
Geniş anlamda Özelleştirme; “milli ekonomide serbest piyasa ekonomisini güçlendirecek ve devletin iktisadi faaliyetlerinin sınırlandırılmasını veya tamamen ortadan kaldırılmasına neden olacak tüm uygulamalar” olarak tanımlanır. Özelleştirme, kısaca milli ekonomide serbest piyasa ekonomisini güçlendirecek ve devletin iktisadi etkinliğini azaltacak uygulamaları kapsayan bir şemsiye kavram görünümündedir. Doğru cevap C'dir.
13.Soru
Aşağıdaki piyasalardan hangisinde bir ürünü üreten sadece iki tane firma bulunmaktadır?
Tam rekabetçi piyasa |
Tekelci piyasa |
Oligopol piyasa |
Düopol piyasa |
Monopson piyasa |
Düopol piyasa, bir ürünü üreten sadece iki firmanın bulunduğu piyasa yapısıdır.
14.Soru
Bir ülke içerisindeki tüm iktisadi faaliyetlerin cereyan ettiği yapıya verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Kamu ekonomisi |
Milli ekonomi |
Piyasa Ekonomisi |
Eksik rekabet piyasası |
Monopol |
Piyasa ekonomisi, serbestlik, atomisite, mobilite ve homojenite gibi özellikleri bünyesinde barındıran ve üretici ve tüketicilerin faaliyet gösterdikleri yapıdır. Piyasa ekonomisinin saydığımız dört şartını sağlamayan piyasalar ise aksak rekabet piyasalarıdır. Molopol ise mal üretimi ve/veya satışının tek firmada olduğu bir aksak rekabet piyasası türüdür. Bununla birlikte kamu ekonomi kavramı, devletin iktisadi birim olarak ekonomik faaliyetlerde bulunması ve iktisadi birimlerin faaliyetlerini düzenleyici karar almasını mümkün kılan ve bu sayede oluşan yapıdır. Bir ülke içinde tüm iktisadi faaliyetlerin cereyan ettiği yapı ise milli ekonomidir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özelleştirmenin amaçlarından biri değildir?
Sermaye piyasasını geliştirmek. |
KİT’lerin Hazine üzerindeki yükünü hafifletmek. |
Yabancı sermayenin ülkeye girişini sağlamak. |
Devlete gelir sağlamak. |
Özel sektöre kaynak aktarmak. |
Özelleştirme uygulamalarının serbest piyasa ekonomisini güçlendirmek, servetin geniş kitlelere yayılmasını sağlamak gibi iki önemli amacı dışında diğer bazı amaçları da bulunmaktadır. Bunları da kısa başlıklar altında özetleyebiliriz.
- Sermaye Piyasasını Geliştirmek,
- KİT’lerin Hazine ve Merkez Bankası Üzerindeki Yükünü Hafifletmek,
- KİT’lerdeki Gizli İşsizliği Ortadan Kaldırmak,
- Yabancı Sermayenin Ülkeye Girişini Sağlamak,
- Devlete Gelir Sağlamak.
16.Soru
Para birimi ile ifade edilemeyen faydalara ne ad verilir?
Maddi fayda |
Manevi fayda |
Ticari fayda |
Gayri maddi fayda |
İnsani fayda |
Para birimi ile ifade edilemeyen faydalara, gayri maddi fayda denilmektedir. Örneğin, çevre görünümünün güzelleştirilmesi, ulusal güvenlik, eğitim, sağlık gibi malların tüm faydalarını para birimi ile ifade etmek güçtür. Örneğin bir sulama projesinde, çevre görünümünün ve arazinin güzelleşmesi ölçülemez, yani gayri maddi fayda olarak karşımıza çıkmaktadır. Yanıt D'dir.
17.Soru
I. Mülkiyet sahibinin doğrudan işletmeyi yönetmemesi durumunda bir “vekil” tayin etmesi ya da ataması gerekir.
II. Vekilin işletmeyi iyi yönetmemesi halinde işletme sahibi vekilin işine son verir ve yeni bir yönetici atar.
III. Vekil aynı zamanda işletmenin sahibidir.
IV. İşletmede vekil ya da vekillere sağlanan teşvikler yüksek ise vekiller daha fazla çalışma gayreti içerisinde olurlar.
Yukarıdakilerden hangileri mülkiyet hakları teorisinin temel varsayımlarından biridir?
I ve II |
I ve III |
I, II ve III |
II, III ve IV |
I, II ve IV |
Mülkiyet hakları teorisinin temel varsayımları şunlardır:
- Mülkiyet sahibi işletmeyi geliştirmek için daha fazla çaba sarfeder. Mülkiyet sahibinin doğrudan işletmeyi yönetmemesi durumunda bir “vekil” tayin etmesi ya da ataması gerekir. Vekil işletme sahibi değildir, işletmeyi yönetmekle görevli kişidir.
- Vekilin işletmeyi iyi yönetmemesi halinde işletme sahibi vekilin işine son verir ve yeni bir yönetici atar.
- Eğer organizasyonda sahip tarafından vekil ya da vekillere sağlanan teşvikler yüksek ise o zaman vekiller daha fazla çalışma gayreti içerisinde olurlar.
18.Soru
Bir malın bir kişi için faydası, kişinin o mal için ödemeyi kabul edeceği en yüksek
fiyattır. Bireyin ödeyebileceği maksimum tutar ile ödediği tutar arasındaki farka ne ad verilir?
Tüketici artığı |
Üretici rantı |
Tüketici rantı |
Teknolojik fayda |
Reeskont oranı |
1844 yılında Dupuit’in araştırmasında çalıştığı tüketici artığı kavramı, uzun yıllar iktisatçıları meşgul etmiştir. Dupuit’e göre bir malın bir kişi için faydası, kişinin o mal için ödemeyi kabul edeceği en yüksek fiyattır. Bireyin ödeyebileceği maksimum tutar ile ödediği tutar arasındaki fark ise tüketici artığıdır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Niskanen tarafından ileri sürülen bütçeyi maksimize eden bürokrasi modelinde, bürokratların amaçlarından biri değildir?
Maaş |
Ek ödemeler |
Güç |
Toplumsal fayda |
Patronaj |
Niskanen, bürokratları ve faaliyet içindeki büroları bütçelerini maksimize eden birimler olarak nitelendirmiştir. Niskanen’in bütçe maksimize eden bürokrasi modelinde, bürokratların amaçları şu şekilde sıralanmıştır : Maaş, ek ödemeler, ün, güç, patronaj, büronun yönetiminde ve büroda değişiklik yapmada kolaylık.
20.Soru
Toplumdaki herhangi bir kimse herhangi bir sınırlandırmaya maruz kalmadan bir kaynağı kullanmaya yetkili ise, bu kaynak üzerinde toplumsal kullanma hakkı var demektir. Bu durumun, aşırı kullanıma yani israfa neden olması durumuna ne ad verilir?
Yapısal reformlardaki eksiklikler |
Kırtasiyeciliğin artması |
Denetim ve vekalet maliyetleri |
Merkezi idarenin vesayeti |
Ortak Mülkiyet Trajedisi |
Toplumdaki herhangi bir kimse herhangi bir sınırlandırmaya maruz kalmadan bir kaynağı kullanmaya yetkili ise, bu kaynak üzerinde toplumsal kullanma hakkı var demektir. Bu durumun, aşırı kullanıma yani israfa neden olması durumuna “ortak mülkiyet trajedisi” denir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ