Adalet Hizmetleri Sınıfıb657 sayılı Kanun sınıflaması içerisinde değildir

Kariyer, memurluğun bir meslek durumuna getirilmesi olgusudur. Bu ilke memurlara, yaptıkları hizmetler için gerekli bilgilere ve yetişme şartlarına uygun biçimde sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme olanağını sağlar. Uygulamada kariyer, memurun iş hayatına genç yaşta girmesini, hizmet güvenliğini, düzenli terfi olanağını ve emekliliğine kadar işte çalışabilme garantisini veren bir anlam kazanmıştır.

Bazı ülkelerde kamu yönetimi, yasama organına bağlı olarak çalışan bağımsız ve tarafsız denetçiler (Ombudsman) tarafından denetlenmektedir. Doğru yanıt D şıkkıdır.

Yalın bir kavram olarak politika (siyasa) (policy); bir birey, grup, şirket veya hükümet tarafından herhangi bir konuda benimsenen eylem programını ifade eder.

Vesayet denetimi, yerinden yönetim kuruluşlarının merkezî yönetim tarafından yasaların öngördüğü sınırlar içinde denetlenmesidir. Doğru yanıt C şıkkıdır.

Güçlendirilmiş hesap verebilirliğin dört vaadinden söz edilir. Bunlar;
• Demokrasi taahhüdü: Kamu yönetiminin kapalı bürokratik ve hiyerarşik yapısını daha şeffaf ve açık hâle getirir.
• Adalet taahhüdü: Kötüye kullanılan kamusal yetkilere karşı başvuru yapılabilmesini ve bağımsız organlar tarafından yargılanmasını sağlar.
• Etik davranış taahhüdü: Denetim ve gözetim kamu yöneticileri ile kamu çalışanlarının doğru ve düzgün davranışlar sergilemesini teşvik eder.
• Performans taahhüdü: Kamu hizmetlerinin kalitesinde iyileşme sağlar.

Denetim türleri, denetimi gerçekleştiren organların niteliğine göre adlandırılmaktadır. Bunları siyasal denetim, yönetsel denetim, kamu denetçisi (Ombudsman), kamuoyu denetimi ve yargısal denetim olarak sıralayabiliriz

Politika bilimlerinin temel özellikleri şunlardır: 

• Bir probleme dayalıdır. Kamu politikaları, belirli kamusal sorunların var olmasını ve bu sorundan zarar görenlerin bunu kamu otoritelerine iletmesini gerektirir.
• Çok disiplinlidir. Başta siyaset bilimi, iktisat, istatistik, sosyoloji ve kamu yönetimi olmak üzere politika bilimleri, birçok disiplinden yararlanır, onlarla etkileşim içindedir.
• Değere dayalıdır. Kamu politikası yapımı ve politika analizi süreçleri değere bağımlı bir şekilde işlemektedir.

Eski Türklerde devlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı meclis kurultaydır.

Türkiye’de 24 Haziran 2018 tarihinde eşzamanlı olarak gerçekleştirilen Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimleriyle birlikte Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi olarak adlandırılan başkanlık sistemine geçilmiştir. Cumhurbaşkanlığı sisteminde yürütme yetki ve görevi, doğrudan halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanı tarafından kullanılmaktadır. Bu sistemde Bakanlar Kurulu’nun yetki ve görevleri Cumhurbaşkanına aktarılmıştır.

Cumhurbaşkanı veya bakanlıklara, görevlerinde yardımcı olmak, belli konularda görüş bildirmek, bir idari işlemin tamamlanmasına katılmak ya da denetimde bulunmak amacıyla kurulmuş çeşitli birimler bulunmaktadır. Bunların en önemlileri, Milli Güvenlik Kurulu, Danıştay ve Sayıştay’dır. Bunlara Devlet Personel Başkanlığı da dâhil edilebilir. Ayrıca ekonomik ve sosyal politikaların oluşturulmasında Cumhurbaşkanına istişari nitelikte görüş bildirmek amacıyla Anayasa’da zikredilen Ekonomik ve Sosyal Konseyi, bu kapsamda belirtmek gerekir (Md.166/4). Buna göre Metroloji ve Standardizasyon Genel Müdürlüğü bu birimlerden biri değildir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Politika reklamları kamu politikasının unsurları arasında yer almaz. Doğru cevap D seçeneğidir.

İdeal tip Weber’e göre bürokrasinin yapısal ve işlemsel özelliklerinden değildir.

Kamu ve özel sektördeki insan kaynakları yönetimi anlayış ve uygulamalarında temel bazı
farklılıklar bulunmaktadır. Bunlar şöyle sıralanabilir:
1. Genel olarak kamu hizmetleri, herkesi ilgilendiren, “kazançtan” daha çok “kamu yararı” düşüncesi ağır basan faaliyetlerden oluşur. Özel kesimdeki işlerin amacı doğrudan “kâr”a yöneliktir. Bu nedenle kamu kesiminde çalışan personelden, yasalara bağlı, kamu yararına yönelik etkin ve verimli bir çalışma göstermesi istendiği hâlde; özel bir firmada çalışanlardan ise örgütün kâr güdüsü için çalışmaları beklenir.

2. Özel kesim yöneticileri, çalışanların maddi ve sosyal hakları konusunda karşılıklı görüşmeler yoluyla belirli çözümler gerçekleştirdikleri hâlde, kamu kesimindeki çalışanların ekonomik ve sosyal hakları ise (toplu sözleşme durumu hariç) genellikle tek yönlü olarak yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlenir.

3. Kamu hizmetleri, yasal ve biçimsel kurallara göre yürütülür. Bir kamu kurumunda yöneticinin karar ve eylem serbestliği, bir firma yöneticisine oranla daha çok kısıtlanmış durumdadır.

4. Kamu hizmetleri, herkesin gözü önünde cereyan eder. Bu nedenle, kamu görevlilerinin işleri ve faaliyetleri kamunun gözetim ve denetimi altındadır. Özel kesimdeki işler ise kamuyu ya da siyaseti doğrudan doğruya ilgilendirmez. Ancak işletmelerinin geleceğini yakından ilgilendirdiği için işletme yönetimleri de topluma karşı daha duyarlı olmaya çalışırlar.

5. Özel kesime göre kamu kesiminde çalışanların hizmet güvenliği daha iyi sağlanmış ve korunmuştur. Hizmet güvenliği faktörü nedeniyle kişiler, ücreti düşük olsa da genellikle kamu kesimini özel kesime tercih edebilirler.

Bir örgütte hiyerarşik üstün astları üzerindeki yakın gözetim ve denetim yetkisine hiyerarşik denetim denir. Hiyerarşik denetim yetkisi, hiyerarşi ilişkisinden kaynaklandığı için genel bir yetki olup her üst bu yetkiye kendiliğinden sahiptir. Üstün astları üzerinde sahip olduğu hiyerarşik denetim yetkisi iki türlüdür. Bunlardan birincisi “kişiler üzerinde”, ikincisi de “işlemler üzerinde” yapılan denetimdir. Doğru cevap C’dir.

Ülkemizde, özellikle 2000’li yıllarda yapılan reformlarda, personel yönetimi anlayışından insan kaynakları yönetimi yaklaşımına geçiş yönünde değişiklikler yapıldığı görülmektedir. Bu geçişin göstergeleri aşağıda özetlenmiştir:
• Kamu hizmetlerinin sunumunda “vatandaş” anlayışındaki değişim,
• Çalışanların bir iç paydaş olarak görülmesi,
• Kamu kurumlarında stratejik plan ve performans programı uygulamasının başlatılması,
• Yönetimde girdi merkezli düşünme yerine sonuç odaklı anlayışların gelişmesi,
• Hizmet içi eğitime daha fazla önem verilmesi,
• Esnek çalışma biçimleri getirilmesi,
• Bazı alanlarda performansa bağlı ücret, memur yerine sözleşmeli personel uygulamalarının yaygınlaştırılması eğilimleri,
• Özellikle yerel yönetimlerde “personel dairesi” veya “personel müdürlüğü” biçiminde olan birimlerin isimlerinin yasal olarak “insan kaynakları dairesi” ya da “insan kaynakları müdürlüğü” ne dönüştürülmesi (Eryılmaz, 2018:328-329). Bu dönüşüm, merkezi yönetim birimlerinde de yaşanmıştır.

Yargı denetimi, yargı dışı denetim yollarından bazı yönleriyle farklıdır. Yargısal denetimin “amacı, idarenin faaliyetini yürütürken hukuk kurallarına uygun hareket etmesini sağlayarak, onun yurttaş haklarını zedelemesini engellemek, böylece yurttaş haklarını idareye karşı korumaktır. Doğru yanıt E şıkkıdır.

Kamu ve özel sektördeki insan kaynakları yönetimi anlayış ve uygulamalarında temel bazı
farklılıklar bulunmaktadır. Bunlar şöyle sıralanabilir:
1. Genel olarak kamu hizmetleri, herkesi ilgilendiren, “kazançtan” daha çok “kamu yararı” düşüncesi ağır basan faaliyetlerden oluşur. Özel kesimdeki işlerin amacı doğrudan “kâr”a yöneliktir. Bu nedenle kamu kesiminde çalışan personelden, yasalara
bağlı, kamu yararına yönelik etkin ve verimli bir çalışma göstermesi istendiği hâlde;
özel bir firmada çalışanlardan ise örgütün kâr güdüsü için çalışmaları beklenir.
2. Özel kesim yöneticileri, çalışanların maddi ve sosyal hakları konusunda karşılıklı
görüşmeler yoluyla belirli çözümler gerçekleştirdikleri hâlde, kamu kesimindeki
çalışanların ekonomik ve sosyal hakları ise (toplu sözleşme durumu hariç) genellikle tek yönlü olarak yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlenir.

3. Kamu hizmetleri, yasal ve biçimsel kurallara göre yürütülür. Bir kamu kurumunda
yöneticinin karar ve eylem serbestliği, bir firma yöneticisine oranla daha çok kısıtlanmış durumdadır.
4. Kamu hizmetleri, herkesin gözü önünde cereyan eder. Bu nedenle, kamu görevlilerinin işleri ve faaliyetleri kamunun gözetim ve denetimi altındadır. Özel kesimdeki
işler ise kamuyu ya da siyaseti doğrudan doğruya ilgilendirmez. Ancak işletmelerinin geleceğini yakından ilgilendirdiği için işletme yönetimleri de topluma karşı
daha duyarlı olmaya çalışırlar.
5. Özel kesime göre kamu kesiminde çalışanların hizmet güvenliği daha iyi sağlanmış
ve korunmuştur. Hizmet güvenliği faktörü nedeniyle kişiler, ücreti düşük olsa da
genellikle kamu kesimini özel kesime tercih edebilirler (Eryılmaz, 2018:333).

İnsan kaynakları yönetimi, klasik personel yönetimi işlevini de içeren ancak bununla sınırlı kalmayan bir bakış açısına sahiptir. Bilindiği gibi işlevsel bir kavram olarak personel yönetimi; personelin işe alınması, sınıflandırılması, terfii, mali ve sosyal hakları, yetiştirilmesi, disiplin işlemleri, sevk ve idaresi ile ilgili faaliyetleri içerir.

Liyakat; Bir görevi başarıyla yapabilme gücü, yeterliliği ve ehliyetidir.