Yanıt Açıklaması:

Güvenin Yetenek Boyutu: Örgütte çalışanların veya takipçilerinin mevcut durumda liderin yeterli bilgisi, yetkinliği ve özellikleri olduğu ve yaptıklarının bir farklılık yaratacağını olan güvenlerini ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Değişikliklere ve merkezleşmemeye önem vermeyen yönetim yapısı, kriz hassasiyeti yüksek örgütlerin özellikleri arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması:

Liderlik performansını değerlendirmedeki önemli boyutlardan birisi bütünleştirme yetkinliği olarak kabul edilmektedir. Bu boyut bireyin yazılı ve sözlü malzemelerde yer alan bilgileri işleyerek, birçok bakış açısını fark etme ve bütünleştirme derecesini ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması:

İşletmelerde kriz süreci belli aşamalardan geçerek hareket etmektedir. Kriz sürecinin ilk aşamasını, örgütsel körelme ve gizli kriz aşaması oluşturmaktadır. Kriz sürecinin ikinci aşaması, hareketsizlikle karakterize edilmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Krizlerin ortaya çıkmasında ve şiddetinin derecesinde iç ve dış çevre faktörlerinin etkileşimi önemli rol oynamaktadır. Bu etkileşimin üç temel boyutu bulunmaktadır. Bu boyutlar denetim, algılama ve hassasiyettir.

Yanıt Açıklaması: Kriz yönetiminin klasik yöneticilik anlayışından farklı kendine özgü birtakım özellikleri bulunmaktadır. Bu özelliklerden bazıları şunlardır: • Kriz yönetiminin temel amacı, krizleri önceden görebilen, bunların türlerini tanıyabilen, bunlara karşı birtakım önlemler alabilen, bunlardan birçok alanda yeni şeyler öğrenebilen ve en çabuk şekilde toparlanan işletmeler yaratmaktır. • Karar vericilerin algılama yapıları kriz yönetiminde önemli bir yer tutmaktadır. Krizleri önlemedeki başarı, yöneticilerin krizleri ne şekilde algıladıklarına bağlı olarak değişebilmektedir. Krizler yöneticiler tarafından tehdit edici olarak algılandıklarında önlenmeleri konusundaki başarı şansı artabilmektedir. • Kriz yönetimi sürekli bir işlemdir, başlangıcı ve sonu yoktur. Önceden tahmin edilebilen krizlerle ilgili hazırlanan planların sürekli olarak denenmesi, tekrar tekrar gözden geçirilmesi gerekmektedir. • Kriz yönetimi krizlerin türüne uygun olarak yapılmaktadır. Her krizin kendine özgü işaretleri ve çözümleri bulunmaktadır. Farklı bir krizin önlenmesinde kullanılan strateji karşılaşılabilecek yeni bir krizde başarılı olamayabilecektir. • Kriz yönetimindeki başarının ödülü çok büyük olabilmektedir. Başarılı bir kriz yönetimi yöneticilerin kendilerine olan güvenlerini ve morallerini güçlendirebilmektedir. Krizleri başarıyla atlatmış olan yöneticiler görevlerini kaybetmemenin yanında kariyerlerinde önemli aşama kaydedebilmektedirler. • Kriz yönetimi önemli, gerekli, zor ve karmaşık bir süreçtir. Krizlerin çözümlenmesi uzun zaman alabilmektedir. Krizi çözümlemek esnek, yaratıcı, objektif, atak, cesaretli, grup çalışmasını seven, harekete hazır, yeniliğe açık, beklenmedik durumlarda bilinmeyene, istenmeyecek koşullara da istekli olmayı gerektirmektedir. Krizleri önlemek önemli fedakârlıklar yapmayı da zorunlu hale getirebilmektedir. • İletişim, düzenleme, kontrol, maliyet, kültür, durumsallık planlaması, sistemlerin karmaşıklığı ve birbirine bağlılığı gibi faktörler kriz yönetiminde önemli bir yer tutmaktadır. Bu faktörler bir bütün olarak işletmenin krizde kullanabileceği reçeteyi oluşturmakta, örgütsel değerler ve inançlar doğrultusunda krizlerin yönlendirilmesinde önem taşımaktadır. Diğer yandan bu yedi faktör işletmenin krize karşı dayanıklılığını belirleyebilmektedir. • Kriz yönetimi bazı yetenekleri ve belirli bir tolerans göstermeyi gerektirmektedir. • Kriz yönetimi stratejik yönetim alanına girmektedir. Çünkü krizler stratejik hedefleride tehlikeye sokmaktadır. • Kriz yönetim takımlarına hem fiziksel hemde psikolojik eğitim verilmelidir. Fiziksel ve ruhsal sağlık, başarılı bir kriz yönetiminin gerektirdiği en önemli özelliklerden biridir. • Kriz bir işletmenin bütününü etkileyen bir yangın gibidir. Kriz yönetiminde ilk amaç yangını söndürmektir. Yeniden yapılanma ilk tehdit uzaklaştırıldıktan sonra olmaktadır. Öyleyse Cevap E.

Yanıt Açıklaması:

İşletmeleri etkileyen kriz durumları özellikle, küreselleşmenin hız kazandığı 1980’li yıllardan sonra önemli bir konu haline gelmiş ve işletmeler üzerindeki etkilerini artırmışlardır. Bu yıllarda özellikle gelişmekte olan ülkelerde ortaya çıkan finansal serbestleşme, dışa açılma çabaları, gelişmiş ülkelerden gelişmekte olan ülkelere doğru bir sermaye akımının başlamasına neden olmuştur. Gelişmekte olan ülkelerin ekonomik ve finansal yapıları bu gelişmelere uygun olmadığı için önemli ekonomik krizler yaşanmıştır.

Yanıt Açıklaması: İşletmelerde kriz süreci aşağıda belirtilen aşamalardan geçerek hareket etmektedir: • İşletme krizin ilk aşamalarını görmez, onlara karşı kördür (körleştirilmiş ya da, gizli kriz aşaması). • Değişiklik ihtiyacını görmesine rağmen, herhangi bir tedbir almaz (hareketsizlik ya da, krizi yalanlama aşaması). • Tedbir almasına rağmen, aldığı tedbir doğru değildir (hatalı tedbir ya da bölümlere ayrılma aşaması). • Bir kriz noktasına ulaşır (kriz aşaması). • Tasfiyeye zorlanır (dağılma ya da örgütün çökmesi aşaması). Öyleyse Cevap E.

Yanıt Açıklaması:

Krizlerin ortaya çıkmasında ve şiddetinin derecesinde iç ve dış çevre faktörlerinin etkileşimi önemli rol oynamaktadır. Bu etkileşimin üç temel boyutu bulunmaktadır. Bu boyutlardan denetim; örgütün dış çevreyi kontrol etme derecesini gösterir (düşük veya yüksek). İkinci olarak algılama, kriz durumlarının pozitif veya negatif algılanmasını ifade eder. Üçüncü olarak da hassasiyet; örgütün değişikliklere karşı hassasiyetini (düşük veya yüksek) gösterir. Bu üç kriter, krizin şiddetini ve örgütün krize nasıl etkin cevap verebileceğini belirleyen kriterlerdir. Örgütün ticari bir girişim olup olmadığı bunu değiştirmez.

Yanıt Açıklaması:

Transaksiyonel liderlik, belirlenen örgütün genel hedefleri doğrultusunda, günlük olarak yapılması gerekli işlerin yerine getirilmesini sağlar. Bunu yaparken de mevcut sistem içinde faaliyet gösterir ve değişime karşı çıkar.

Yanıt Açıklaması:

Kriz anında örgüt liderinin temel niteliklerinden bazıları şunlardır: Akılcı ve hızlı kararlar vermek, cesur hamlelerde bulunmak, örgütte güveni tesis etmek, işletmenin zayıflıklarını belirlemek vd. Lider, kişisel faydasından ziyade örgüt ve çalışanlarının çıkarlarına öncelik vermelidir.

Yanıt Açıklaması:

Etkin Liderlik: Toplam kalite yönetiminin başarılı bir şekilde uygulanması üst yönetimin desteğine bağlıdır. Çünkü kalitenin sağlanması ve sistemin kurulması başta üst yönetimin görevidir. Bu nedenle ilk önce toplam kalite felsefesi üst yönetim tarafından kabul görmeli ve üst yönetim tarafından çalışanların sürece katılması sağlanmalıdır. Üst yönetimin benimsemediğinin anlaşıldığı ve desteklemediği bir uygulamanın çalışanlar tarafından benimsenmesi de beklenmemelidir.

Yanıt Açıklaması:

Uzun dönemde işletmeyi krize sokabilecek ürünlerden kaçınılarak gerekirse kısa dönemli avantajlardan kaçınılması fedakârlık miktarının belirlenmesi ile açıklanır.

Yanıt Açıklaması:

Örgütteki duygusal tepkilerin değerlendirilmesinde, yardımcı olacak ilk özellik “söylentiler”dir. Söylentiler, bireylerin önemsediği doğrulanmamış bilgi parçaları olarak tanımlanır. Krizler de, cevaplanmamış veya doğrulanmamış pek çok soruyu beraberinde getirdiği için, söylentiler bu aşamada örgüte zarar vermektedir.

Yanıt Açıklaması:

İşletmenin sahip olduğu mevcut kaynak ve yeteneklerin aşılması. İşletmenin müşteri tercihlerini izlemede yetersiz kalması  Kısa vadeli faaliyetler üzerinde gereğinden fazla durularak, işletmenin uzun dönemde hayatta kalmasına etki edebilecek faaliyetlerin (örgüt içi motivasyonu ve müşteri ilişkilerini geliştirmek, ürün ve hizmetlerin kalitesini daha iyi hale getirmek, yeterli ar-ge harcaması yapmak, yeni teknolojileri sunmak vb.) gözardı edilmesi.  İşletmenin sahip olduğu monopol ve oligopol üstünlüklerin, rakipleri durdurmada yeterli olacağına inanılması. Krizlerin rutin sorunlar kadar kolay çözüleceğine inanılması.  Uyumsuzluk ortaya çıkartan bütünleşme ve satın alma girişimleri.

Yanıt Açıklaması:

İşletmenin zayıflıklarını belirlemek: Ortak düşünce yapısıyla birlikte örgütün zayıflıklarını belirlemeye yönelik çabalarında arttırılması gerekecektir. Liderler örgütlerinin hangi tür krizlere karşı daha zayıf ve hazırlıksız olduklarını tespit edebileceklerdir.

Yanıt Açıklaması:

İşletmelerde kriz süreci aşağıda belirtilen aşamalardan geçerek hareket etmektedir:

• İşletme krizin ilk aşamalarını görmez, onlara karşı kördür (körleştirilmiş ya da gizli kriz aşaması).

• Değişiklik ihtiyacını görmesine rağmen, herhangi bir tedbir almaz (hareketsizlik ya da krizi yalanlama aşaması).

• Tedbir almasına rağmen, aldığı tedbir doğru değildir (hatalı tedbir ya da bölümlere ayrılma aşaması).

• Bir kriz noktasına ulaşır (kriz aşaması).

• Tasfiyeye zorlanır (dağılma ya da örgütün çökmesi aşaması).

Kazanç aşaması bunlardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: