Özkaynakların kârlılığı oranı (mali rantabilite), işletmenin net kârlılığı (net kâr marjı) ile özkaynakların devir hızının çarpımı yoluyla bulunabilir. Buna göre, işletmenin net kâr marjı sabitken mali rantabilite oranı artmışsa özkaynak devir hızı kesin olarak artmıştır. Diğer seçenekler hakkında ise kesin bir yorum yapılamaz. Doğru yanıt A seçeneğidir.  

Dikey yüzdeler analiz tekniğinde, "(Satışların maliyeti x 100) / Net satışlar" formülü ile bir gelir tablosu kalemi olan satışların maliyeti kaleminin dikey yüzdesi hesaplanır. Cevabımız E seçeneğidir.

Dikey analiz tekniğinde bilanço toplamı 100 kabul edilerek her bir varlık (aktif) ve kaynak (pasif) kaleminin genel toplama oranı hesaplanır. Ayrıca, bilançoda yer alan grup toplamları 100 kabul edilerek her bir kalemin ait olduğu grup toplamı içindeki yüzdesi de hesaplanabilir.

Dikey analiz tekniğinin bilançoda grup toplamları veya genel toplamlar; gelir tablosunda net satışlar üzerinden uygulanması sonucunda her iki tablodaki dikey yüzdeler farklı şeyleri ifade etmektedir. Bilançodaki yüzdeler, kalemlerin grup veya genel toplam içindeki payını gösterirken, gelir tablosundaki yüzdeler ise kalemlerin net satışlar karşısındaki payını göstermektedir.

Mutlak Değişim = 2.624.238 – (7.346.332) = +9.970.570

Parantez içindeki rakam zararı ifade ettiğinden işletme birinci yıldan ikinci yıla geçerken kâr elde ettiği için, mutlak fark toplanarak bulunur. Yüzdesi anlamlı çıkmayacağı için hesaplanmaz.

Ticari alacaklardaki artış eğiliminin net satışlardaki artış eğiliminden yüksek olması olumlu bir gelişme değildir. Böyle bir etkileşim iki sonuç gösterir. Birincisi, satışların kredili yapıldığını; ikincisi, alacakların tahsil edilemediğini gösterir. Her iki sonuç da işletmenin aleyhine yorumlanır. Satışların kredili yapılması ve alacakların tahsilinde zorlanılması, varlıkların likiditesini düşürür ve mali durumu
olumsuz yönde etkiler. Şüpheli alacakların ortaya çıkması alacakların tahsili için bazı giderlerin yapılmasını gerektirir ve dolayısıyla giderleri arttırarak kârlılığı olumsuz yönde etkiler.

Dönen Varlıklar ile Net Satışlar arasındaki ilişki, dönen varlıkların verimliliğiyle ilgilidir.

Gelir tablosunda net satışlar 100 kabul edilerek, diğer kalemler net satışlar rakamına oranlanır. Bu işlem her gelir tablosu kalemi için ayrı ayrı yapılır.

(Gelir tablosu kalemi  x 100) / Net Satışlar = % 

 Trend analizi (eğilim yüzdeleri analizi), yatay analiz tekniklerinden bir diğeri olup hangisi karşılaştırmalı tablolar analiz tekniğinin esaslarından biri  değildir.

Ortalama tahsilat süresinin kısa olması, alacakların düzenli ve kısa süreler içinde tahsil edildiğinin bir göstergesi olabilir.

BİLANÇO TÜRLERİ

Rapor tipi bilanço: Aktif ve pasif kalemlerin alt alta yazılması ile oluşturulur.

Trend analizi tekniğinde yorum, işletmenin mali durumu ve faaliyet sonuçlarını etkileyecek gelişmeleri ortaya koymak için aralarında etkileşim olan kalemlerin eğilimlerinin karşılaştırılması yoluyla yapılır.

İfade edilen bir firmanın likiditesine ilişkin eldeki bilgilerle kesin bir yargıya varılamaz. Faizleri karşılama oranı düşmüş olabilir fakat yine burada da kesin bir yorum yapılamaz. Çünkü borçlanmanın koşulları ve firmanın kârlılığı bilinmemektedir. Buna karşılık, yabancı kaynakların aktif toplamına oranının arttığı kesin olarak söylenebilir. Diğer bir kesin olgu ise özkaynakların aktif toplamına oranının azaldığıdır. Doğru seçenek C'dir.

Borçları karşılama oranı (borç servis oranı), bir borcun anapara taksiti ve faizi toplamı borç servisi olarak ifade edilmektedir. Bu tanımdan hareket edildiğinde bu oran, borcun anapara ve faiz toplamının o dönemde yaratılan fon kaynaklarıyla ödenip ödenemeyeceğinin belirlenmesinde kullanılmaktadır.

Duran varlıklar için durum ele alınacak olursa, bilindiği gibi duran varlıklar içerisinde genellikle maddi duran varlıklar en büyük paya sahiptir. Bu nedenle de işletmenin gerekli üretim kapasitesini sağlayacak maddi duran varlıklara sahip olması istenir. Maddi duran varlık kalemlerinin gereğinden az olması işletmenin arzulanan üretim ve iş hacmine ulaşamamasına, gereğinden çok olması da maliyet ve gider artışlarına yol açar.

Temel finansal tablolar, Finansal Durum Tablosu ve Gelir Tablosu; ek finansal tablolar ise, Fon Akış Tablosu, Nakit Akış Tablosu, Net Çalışma Sermayesi Değişim Tablosu, Satışların Maliyeti Tablosu ve Özkaynaklarda Değişim Tablosundan oluşmaktadır. Bu sınıflamadan da anlaşıldığı gibi, Fon Akış Tablosu, Nakit Akış Tablosu, Net Çalışma Sermayesi Değişim Tablosu, Satışların Maliyeti Tablosu ve Özkaynaklarda Değişim Tablosu ek finansal tablolar olarak ele alınır, dolayısıyla doğru cevap E’dir. Finansal Durum Tablosu ise Gelir Tablosu ile birlikte temel finansal tablolar olarak değerlendirilir.

Dikey analiz tekniğinde bilanço toplamı 100 kabul edilerek her bir varlık (aktif) ve kaynak (pasif) kaleminin genel toplama oranı hesaplanır.

Net Çalışma Sermayesi (NÇS), günlük faaliyetlerin sürdürülmesinde kullanılacak dönen varlık büyüklüğünü ifade eder. Diğer bir ifade ile kısa vadeli borçlar ödendikten sonra kalan dönen varlık büyüklüğünü ifade eder. NÇS şöyle hesaplanır.

Net Çalışma Sermayesi = Dönen Varlıklar – Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

Kısa vadeli yabancı kaynakların, dönen varlık miktarını aşması durumu ise, net çalışma sermayesi noksanı olarak ifade edilir. Dönen varlık toplamı 4.000 TL; Kısa vadeli yabancı kaynaklar toplamı 6.000 TL ise net çalışma sermayesi noksanı durumu söz konusudur. Doğru yanıt D’dir.

Bilançoların dikey yüzdeler analiz tekniğine göre hazırlanması için öncelikle dikey yüzdeler hesaplanmalıdır.

Bilanço (finansal durum tablosu), bir işletmenin belli bir anda sahip olduğu varlıklarla, bu varlıkların sağlandığı kaynakları bir düzen içinde gösteren finansal tablodur. Bilançonun aktif tarafını oluşturan mevcutlar ve alacaklar bilanço yapısı içinde vade bakımından ayrılarak sunulur. Gelecek hesap dönemi içinde paraya çevrilmesi veya tüketilmesi beklenen varlıklar "Dönen Varlıklar"; gelecek hesap dönemi içinde paraya çevrilmesi veya tüketilmesi beklenmeyen varlıklar "Duran Varlıklar" olarak sınıflanır. Pasif taraf temel olarak yabancı kaynaklar ve özkaynaktan oluşur. Yabancı kaynaklar vade bakımından ayrıma tabi tutularak; vadesi bir yıldan kısa olan kısmına "Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar"; vadesi bir yıldan uzun olan kısmına "Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar"; denir.