Medya Ekonomisi ve İşletmeciliği Final 1. Deneme Sınavı

Akademisyenler ve siyasa belirleyiciler tarafından “Kültür Endüstrisi” kavramı yerine benimsenen yaratıcı ekonomi ve yaratıcı sınıf gibi terimleri de içeren, yeni medya çağının getirdiği kavram “Yaratıcı Endüstri” olarak nitelendirilmektedir. Cevap A seçeneğidir

Yönetmenlerin etnik kökeni

Adam Smith, klasik liberal ekonomi anlayışının temsilcilerindendir. Milton Friedman ve Friedrich August von Hayek ise neo-liberal görüşlere sahip düşünürlerdir. Thorstein Veblen, kurumsalcı ekonominin önde gelen düşünürlerindendir. Doğru cevap B'dir.

e

1975 yılında İnternet’in, çoğu fizikçi ve mühendis olmak üzere 2000 kullanıcısı vardı. Kullanıcıların paylaştıkları bilginin yapısından ötürü, İnternet’in varolma nedeni, temelde sistemdeki herhangi bir bilgisayarın çalınması, hasara uğraması ve hatta bütün iletişim ‘altyapılarının’ nükleer yıkıma uğraması durumunda bile ayakta kalabilmesiydi. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Liberal ekonomi anlayışı, Adam Smith’in Ulusların Zenginliği olarak bilinen kitabında dile getirdiği gibi klasik bir modeli temsil eder. Milton Friedman ve Friedrich August von Hayek gibi düşünürler tarafından geliştirilen neo-liberal görüşler, klasik liberal ekonomi anlayışının yeniden yorumlanması ve canlandırılmasına dayanır.

Basın çalışanlarının yasal ve sosyal haklarının yanı sıra, fikir özgürlüğünün de korunmasına yönelik ilk çalışmalar 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren başlamıştır. Bu çalışmalar ilk zamanlarda, mesleki bilgilerin paylaşılması, yardım ve tasarruf sandıklarının kurulması, meslek etik kurallarının belirlenmesi ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi gibi sorunlara odaklanmıştır. Doğru Cevap B'dir.

Uluslararasılaşma küreselleşme çerçevesinde medya alanındaki çokuluslu şirketlerin egemenliğini ifade etmektedir. Doğru cevap C'dir.

Faydacı felsefe, insan doğasına ilişkin bir yaklaşım getirir. 

Çizgi üstü reklamlar, komisyonlu medya reklamlarıdır. Reklam veren adına, reklam ajansının kitle iletişim araçlarında (basın,
televizyon, radyo, sinema, açık hava reklam panoları vb.) bir komisyon karşılığı yayınlattığı reklamlardır. Doğru cevap C'dir.

Londra’da 1998’de basılan Creative Industries Mapping Document (CIMD; DCMS, 1998) film, müzik, radyo, televizyon, sahne sanatları ve yayıncılık gibi geleneksel olarak kültür endüstrisi olarak sayılan alanları içermezken; yoğun yaratıcılık gerektiği varsayılan reklamcılık, mimarlık, el zanaatları, tasarım, moda, bilgisayar oyunları yazılımını yaratıcı endüstri alanı olarak saymıştır

Edison ve Dickson, henüz film gösterimlerine başlamadan önce, film çekimi için 1893 yılında Black Maria adında kurdukları film stüdyosu ile sinemanın bir endüstri olduğunu fark etmişlerdi. Black Maria, sinema tarihinin ilk stüdyosudur, gün ışığından yararlanmak için cam tavanlı olarak inşa edilmiştir

Dijitallik özelliği her şeyin sayısal kodlara dönüşmesidir. Dijitallik özelliği yaratıcı ve yorumcu arasındaki farkı belirsizleştirir. Bu özellik sayesinde alıcı üreticiye dönüşmektedir. Doğru cevap E seçeneğidir.

İhracata yönelik olması Serbest Piyasa Sinema Endüstrisinin özelliklerinden biridir. Diğer şıklarda verilen ifadeler Devletçi-Planlı Sinema Endüstrisinin özellikleridir.

5953 sayılı kanunun 20. maddesi ile medya çalışanlarının tatillerde ücretinin ödenmesi garanti altına alınmaktadır. En az bir yıl bir basın işletmesinde çalışmış medya çalışanı, yılda dört hafta tam ücretli izin hakkına sahiptir. Bu rakam, on yıldan fazla çalışmış olanlar için altı haftadır. Doğru cevap B'dir.

Film prodüksiyonunu temel alan sinema endüstrisinde üretim süreci, üçü temel olmak üzere yedi aşamadan oluşur (Özkan, 2010a): Bu aşamalar, hem sinema sektörünün temel bileşenleridir, hem de sinemanın değer zincirini oluştururlar.

1. Fikrin oluşumu,
2. Finans,
3. Pre-prodüksiyon (üretim öncesi),
4. Prodüksiyon (üretim),
5. Post-prodüksiyon (üretim-sonrası),
6. Dağıtım,
7. Gösterim.

d

Dijitallik: Dijitallik özelliği, yeni medya ortamında her şeyin 0 1 0 1’den oluşan sayısal kodlara dönüşmesidir

Kullanıcının arayüzdeki metin ile kurduğu ilişkiyi açıklayan ve kullanıcıya oradaymış hissi veren yeni medya özelliği “Sanallık” kavramı ile ifade edilmektedir. Kullanıcı yeni medyanın sağladığı olanaklar sayesinde metin ile ilişki kurar ve oradaymış hissine kapılır. Cevap D seçeneğidir.

TGS kanalıyla gerçekleştirilen toplu sözleşme çerçevesinde, medya çalışanlarının elde ettiği haklar aşağıda belirtildiği gibidir:

• Haftalık tatil, bir günden iki güne çıkarılmıştır.
• Çalışma süresi, günlük 8 saat, haftalık 48 saatten; günlük 7 saat, haftalık 35 saate indirilmiştir.
• Fazla çalışma ücreti % 50’li zamlı ödemeden, % 75 oranına çıkarılmış, gece yapılan fazla mesai ise % 150 zamlı olmuştur.
• Bayram ve tatil günlerinde ücret ödemesi % 50’den, % 150’ye çıkarılmıştır.
• İstihdam güvencesi kapsamında, hizmet aktinin işveren tarafından haksız feshinin mahkeme kararıyla kanıtlanması halinde; işçiye yasal hakları dışında, her meslek yılı için çıplak maaşının tutarında tazminat ödenmesi hükmü getirilmiştir.
• İstifa durumunda, gazeteciye kıdem tazminatı ödenmesi hükmü getirilmiştir.
• Gazetecinin çalıştığı her yıl için 50 günlük, istifa halinde ise 40 günlük ücreti üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi hükmü getirilmiştir.
• İhbar tazminatındaki süreler, toplu sözleşmeler yoluyla arttırılmış ve 7 aya çıkmıştır.
• Yıllık ücretli izin hakkı, bir buçuk aya çıkarılmıştır.
• İkramiye ve benzeri konularda da hem miktar hem de çeşit olarak yeni haklar sağlanmıştır.

Doğru cevap A’dır.