Medya Sosyolojisi Final 4. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıda yer alan ifadelerden hangisi “dikey tekelleşme”’nin bir örneğidir?
Bir gazete firmasının gazete alanında satın alma ve birleşme yoluyla tekel oluşturması
|
Başka bir alanda yatırımı olan bir sermaye grubunun medyaya adım atması
|
Bir film şirketinin, filmin üretiminden sinemada gösterimine kadar olan tüm safhalarda işin içinde olması
|
Yazılan kitabın tanıtımının yapılması
|
Yeni çıkan bir ürünün tanıtımı için reklamcılık alanındaki bir şirketle görüşülmesi.
|
Bir sermayenin, medya alanındaki örgütleri sahiplik yoluyla kontrol etmesine tekelleşme denir. Medyada tekelleşmeyle medya ürünlerinin üretiminde, dağıtımında ve tüketimin yönlendirilmesinde etkili güç elde edilir ve uygulanır; doğrudan ve dolaylı olarak, örneğin birçok gazeteyi çıkaran birkaç dev şirketler veya şirketler grubu oluşturulur. Bir firmanın, örneğin bir film şirketinin, filmin üretiminden sinemada gösterimine kadar olan tüm safhalardaki örgütlenmelere sahip olmasına “dikey entegrasyon/bütünleşme” (dikey tekelleşme) denir. Bir gazete firmasının gazete alanında satın alma ve birleşme yoluyla tekel oluşturmasına, aynı tür medya içinde olduğu için, yatay entegrasyon denir. Medya alanında bir sermaye grubunun şirketi sadece basına değil, örneğin televizyon, basın ve radyo gibi diğer alanlara da sahip olmaya başlar. Buna çapraz-sahiplik veya çapraz entegrasyon denir; örneğin, bazen başka alanlarda yatırımı olan bir sermaye grubu medyayı da ele geçirir veya tam tersine medya alanındaki bir tekel başka alanları da ele geçirir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi internetin örgütlü kullanımına örnektir?
İnternet gazeteciliği |
Sosyal ağ kullanımı |
Kişiler arası iletişim için kullanım |
Eğitim amaçlı internet kullanma |
İnternet alışverişi |
Örgütlü kullanım, örneğin basının internet gazeteciliğine başlamasıdır. Bu tür örgütlü kullanımda elbette sayfa düzeninden başlayarak tüm biçimsel yapılar internetin sağladığı özelliklere ve kolaylıklara/zorluklara göre düzenlenir. Cevap A şıkkıdır.
3.Soru
I. Enformasyon işlevi
II. Resmetme işlevi
III. Pekiştirme işlevi
IV. Dikkat çekmek işlevi
V. Çatışma işlevi
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri sözsüz iletişimin işlevleri arasında yer alır?
Yalnız I |
II, III ve IV |
Yalnız III |
III, IV ve V |
IV ve V
|
Resmetme işlevi, pekiştirme işlevi ve dikkat çekmek işlevi sözsüz iletişimin işlevleri arasında yer alır.
4.Soru
Kitle iletişimini farklı açıklayan yaklaşımların anlamlı farklılığı aşağıdakilerden hangisinde ortaya çıkmaz?
Aldıkları konuda |
Konuyu nasıl işlediklerinde |
Soruna sundukları çözümlerde |
Araştırma için kullandıkları medyada |
Sorunu gerekçelendirmede |
Araştırma için kullandıkları medyada
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi medyanın öz denetim mekanizmalarından biridir?
Danıştay
|
Yargıtay
|
Türkiye Gazetecileri Hak ve Sorumluluk Bildirgesi
|
RTÜK
|
Yerel mahkemeler
|
6.Soru
İçeriğin biçimlendirilmesi profesyonel pratiklerdeki çıkar hesaplarına ve ideolojilerine göre şekil alır. Bu şekil almada insanlık, dürüstlük, doğruluk, ahlak, tarafsızlık gibi değerler çok ender yer alır. Bu yer almamanın nedenlerinden biri aşağıdakilerden hangisi değildir?
Profesyonelin kendi bireysel ideolojisi, inancı, çıkarları, nefretleri, bağnazlıkları
|
Profesyonelin üstlerinden gelen gerçek veya algılanmış baskılar
|
Siyasal ve ekonomik bağlamda çevreden dışlanma korkusu ve kaygısı
|
Bir siyasal, dini veya çıkar grubunun bir parçası olmama
|
Devlet ideolojisinin getirdiği yasal ve cezalandırma baskıları
|
7.Soru
İlk fotograf hangi tarihte ve kim tarafından bulundu?
1710'da John Wright tarafından |
1839’da Louis Daguerre tarafından |
1650'de Michel King tarafından |
1530'da Jean Ronald tarafından |
1420'de Alexander Scott tarafından |
1839’da Louis Daguerre (daguerreotype) ilk “renk tonları olan” fotoğrafı buldu.
8.Soru
19. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkan, ilk olarak bir eğlence aracı olarak değerlendirilen; ancak zaman içinde propaganda aracı olarak kullanılmaya başlanan kitle iletişim aracı aşağıdaklerden hangisidir?
Televizyon
|
Radyo
|
Gazete
|
Dergi
|
Sinema
|
9.Soru
İletişim politikaları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
İlişkideki güç durumunu yansıtmaz
|
Genellikle tüm katılanların özgür ifadesi olmamaktadır
|
Politikalarda hazırlanma, uygulama ve sonuçlar süreci bulunmaktadır
|
Uygulanması engellenebilir
|
Amacı dışında uygulanabilir
|
10.Soru
Örgütsel fonksiyonlara ilişkin aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?
Örgütsel fonksiyonlar daima kendi içsel yapıları çevresinde kalır
|
Örgütsel fonksiyonlar örgütün amacının gerçekleştirilmesi ile sınırlıdır
|
Örgütsel fonksiyon, amaçla ve faaliyetle iç içedir
|
Örgütsel fonksiyon kendiliğinden oluşur |
Örgütsel fonksiyon zamana ve mekana bağlı değişmez
|
Örgütsel fonksiyon, amaçla ve faaliyetle iç içedir.
11.Soru
Neyin nasıl yapılacağıyla ilişkili iletişim, aşağıdakilerden hangisinin içeriğidir?
Maddenin veya hizmetin üretimi için gerekli olan iletişimler
|
Madde ve hizmet üretimini ve ilişkiler hakkındaki iletişimler
|
Halkın, bireylerin üretim, ürün ve ilişkiler hakkındaki iletişimler
|
Yöneticilerinin ve devletin yasalarla getirdiği üretime ilişik iletişim
|
Şirket sahiplerinin ürün ve üretim ilişkileri hakkındaki iletişimleri
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi medyanın sosyal sorumluluk alanlarından biridir?
Çevre koruma kampanyaları
|
Ekonomi programları
|
Eğlence programları
|
Diziler
|
Yarışma programları
|
13.Soru
I. Firmada çalışanların sayısını azaltma
II. Yerelleşme veya küresel yerelleşme
III. Reengineering (Yeniden tasarım politikası);
IV. Ticarileşme
V. Endüstriyelleşme
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri günümüzde örgüt tasarımı konusunda öne sürülen temel ögeler arasındadır?
Yalnız I
|
I, II ve III
|
II ve III
|
III, IV ve V
|
IV ve V
|
Günümüzde örgüt tasarımı konusunda öne sürülen temel ögeler şunlardır: Firmada çalışanların sayısını azaltma, yerelleşme veya küreselleşme ve reengineering (yeniden tasarım politikası)
14.Soru
Aşağıdaki öğelerden hangileri karşılıklı konuşmayı diyalog olmaktan çıkarır? i. Bir tarafın egemen güç olması ii. Taraflar arasındaki hiyerarşi iii. İki tarafın tartışması iv. Bir tarafın ikna arayışı v. İki tarafın hasmane yaklaşımları
i. ve ii.
|
iii. ve iv.
|
i., ii., v.
|
i., ii., iii., v.
|
i., ii., iii., iv., v.
|
15.Soru
Dev medya, telekomünikasyon ve bilgisayar firmalarının interneti kontrolü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Üretim araçlarına sahiplik yoluyla gelen kontrol. |
İnternet ağlarını reklam, satış ve dağıtım aracı olarak kullanmayla gelen kontrol . |
Banka kredileri ve kredi kartı yoluyla satış gerçekleştirme ve para transferine blok/engel koyarak getirilen kontrol. |
Değerli içeriğe ulaşmayı para ödemesine bağlayarak getirilen kontrol. |
İnternete bağlantıyı keserek getirilen kontrol |
İnternete bağlantıyı keserek getirilen kontrol.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi McQuail’e göre iletişim araçlarının sosyal görevlerinden biri değildir?
Enformasyon verme
|
Toplumda karşılıklı bağ kurma
|
Kültürel değişimleri destekleme
|
Harekete geçirme
|
Eğlendirme, dinlendirme
|
McQuail iletişim araçlarının sosyal görevlerini /rollerini beş temel kategoride özetler. Bunlar,
- Enformasyon verme görevi
- Toplumda karşılıklı bağ kurma görevi
- Toplumsal sürekliliği sağlama görevi
- Eğlendirme, avuntu, dinlendirme görevi
Harekete geçirme (seferber etme) görevidir. Kültürel değişimleri destekleme görevi bunların içinde yer almamaktadır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kitle iletişiminde kontrol ile ilgili doğru bir ifadedir?
Sadece devletin kitle iletişimi üzerinde kontrolü mümkündür. |
Pazar güçlerinin kitle iletişimine müdahalesine izin verilmez. |
Kitle iletişiminde denetim çok merkezli ve çok safhalıdır. |
Medya sahiplerinin kitle iletişim alanında denetimi sınırlıdır. |
Kitle iletişiminde her türlü kontrol olumsuz algılanmalıdır. |
Aslında, kitle iletişimiyle ilgili kontrole/denetime bakıldığında, sadece devletten gelenle sınırlı olmayan ve çok daha etkili diğer denetim yapılarının çalıştığını görürüz. Dolayısıyla denetim çok safhalı ve çok merkezlidir. Bunlar:
• Sosyal örgütlerdeki pratikler ve genel anlam vermeden geçerek yapılır.
• Pazar güçlerinden geçerek gerçekleşen kontroldür.
• Yasal kurumların güçlerinden geçerek olan kontroldür.
• Medyada sahiplik yapısından geçerek olan kontroldür.
• Şirket amaçlarına bütünleşmiş profesyonel pratikler ve ideolojilerle gelen kontroldür.
• Medya profesyonellerinin ideolojilere ve şirket sahiplerinin çıkar ilişkilerine bütünleşmiş kendi-kendini sansür eden pratiklerinden yapılır.
• Medya sahipleri ve üst yöneticileri arasındaki “geçmiş benzerliği” (aynı/ benzer okullardan mezun olma) ve yaşam benzerliği (aynı eğlence yerlerine, balolara, toplantılara, kulüplere gitme) yoluyla gelen kontroldür.
• Kaynakların diğer enformasyon kuruluşlarının kontrolüyle gelen kontroldür.
• Seçilen kaynakların özelliklerinden geçerek olan kontroldür.
• Bu tür kontrollerden geçerek “üretilene alıştırılmış izleyicilerin” katılımıyla desteklenen kontroldür.
Aranan sonuçlara ulaşma ile ilgili gelişmeler, çeşitli kontrol mekanizmalarını da beraberinde getirmiştir. Fakat her kontrolün/denetimin de olumsuz olarak nitelenmemesi gerekir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "sosyal medya" ile ilgili yanılgılardan değildir?
Sosyal medya sosyal ilişki/etkileşim medyasıdır. |
Sosyal medya sonsuz özgürlüğün var olduğu sanıldığı bir alandır. |
Sosyal medya yoğun ideolojik ve endüstriyel pazarlama aracıdır. |
Televizyon endüstriyel medya; İnternet “sosyal medyadır. |
Bilgisayar ve İnternet, tüm diğer medya gibi sosyale/toplumsala aittir. |
Doğru cevap C şıkkıdır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi insanın ilk örgütlü grubudur?
Aile
|
Okul
|
Arkadaş grubu
|
İş yeri
|
Kreş
|
İnsanlar örgütlü yapılar koşulunda doğar, büyür, eğitilir, eğlenir ve çalışırlar; örgütsel çevre içinde yaşarlar. İnsanın ilk örgütlü grubu doğduğu ailedir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilim ve bilimsel açıklamanın ögelerinden değildir?
İsimlendirme, tanımlama/açıklama |
Kategorilere yerleştirme/ayırma |
İlişki kurma, nedensellik bağı |
İleriyi tahmin |
Bilgi üretimi ve kontrolü |
Bilim, belirsizlikleri azaltarak ve mümkünse ortadan kaldırarak bilme girişimini ifade eder. Bilme var olan bilginin seviyesine göre değişir. Hiç bilgi yoksa ilk yapılacak şey isimlendirme ve tanımlamadır. Ardından gruplandırma, ilişkiler kurma, nedensellik bağlarıyla açıklama, ileriyi tahmin ve kontrol gelir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ