Medyada Dil Kullanımı Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 17 Soru1.Soru
Logos, ethos ve pathos kavramlarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Logos duygularla ilgilidir. |
Ethos analitik düşünce ile ilgilidir. |
Pathosun temelinde değer ve duygular yer almaktadır. |
Korku, mizah, cinsellik duyguları logosla ilgilidir. |
Kanıtlar, deliller ve bunlar kullanılarak yapılan ispat, ethos ile ilgilidir. |
Logos: Kaynağın, hedef kitlenin mantıksal yönüne hitap etmesidir. Analitik düşünceden, akıl yürütmeden ve kıyaslardan yararlanarak alıcıların ikna edilmesidir. Kanıtlar, deliller ve bunlar kullanlarak yapılan ispat, logos ile ilgilidir.
Ethos: Kaynağın dürüstlüğüyle, davranışlarıyla, hâl ve tavrıyla, sözlerinin etkililiğiyle dinleyiciler üzerinde iyi bir izlenim bırakmasıdır. Bunlar kendisine güvenilmesini ve dolayısıyla sözlerine inanılmasını sağlar. İkna edebilmenin ikinci yolu budur.
Pathos: Temelinde değer ve duygular yer almaktadır. Hatibin topluluğu ikna edebilmek için onların duygularını, tutkularını, heyecanlarını, isteklerini harekete getirecek sözler kullanmasıdır. Kimi zaman korku, kimi zaman mizah, kimi zaman da cinsellikle ilişkili duygular uyandırarak, hedef kitlelerde istendik yönde bir etki yaratılmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.
2.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
“Mecaz” sözcüğü Türkçeye Farsça'dan geçmiştir. |
Metafor (mecaz), eğretileme anlamına gelmektedir. |
Orhan Pamuk bavul metaforu ile annesinin bir çocuk olarak ondaki karşılığını anlatmaktadır. |
Metafor, benzetme yönünün eksiltilmesiyle oluşmaya başlar. |
Metafor, anlatımı daha yüzeysel kılar. |
“Mecaz” sözcüğü Türkçeye en geç 1300’lü yıllarda, Arapça “macaz” sözcüğünden geçmiştir.Metafor (mecaz), eğretilemeden daha başka, hatta daha geniş, daha kapsamlı bir kavramdır. Orhan Pamuk, bavul metaforu ile babasının bir -her yaşa rağmen- bir çocuk olarak ondaki karşılığını anlatmaktadır. Metafor, benzetme yönünün eksiltilmesiyle oluşmaya başlar. Metafor, anlatımı daha etkili kılmak ve söze canlılık kazandırmak amacıyla yapılır. Söze güzellik, güçlülük, canlılık, zarafet, derinlik veya genişlik verir. Doğru cevap D seçeneğidir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir basın bültenin sahip olması gereken niteliklerden biridir?
Her basın bülteni bir anlam taşıyıcısıdır. |
Basın bültenleri bir iletişim durumunu tanımlamaz. |
Basın bültenleri görsel unsurlardan oluşmaz. |
Basın bültenleri sözel unsurlardan oluşmaz. |
Basın bülteni bir anlam taşıyıcısı değildir. |
Her basın bülteni bir anlam taşıyıcısıdır: Görsel ve sözel ögeler ve bu ögelerin birlikteliği
bir özgün içeriktir. Basın bülteni kurumu, kurumun önceliklerini, sosyal
sorumluluk anlayışını kısaca kimliğini yansıtan özgün unsurların taşıyıcısıdır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi halkla ilişkiler yazarının kaleminden çıkan basın ilanında alıcıda yaratması gereken etkilerden değildir?
Dikkat çekme |
İlgi uyandırma |
Tutum değiştirme |
İstek uyandırma |
İnandırma |
Halkla ilişkiler yazarının kaleminden çıkan basın ilanının sahip olması gereken özellikler alıcıda (editör, muhabir, genel yayın yönetmeni, program yapımcısı, vb.), yaratması gereken etkilere göre şu beş temel başlıkta toplanır. Bunlar:
1. Dikkat çekme
2. İlgi uyandırma
3. İstek uyandırma
4. İnandırma
5. Eyleme geçirme, olarak sıralanır.
5.Soru
İnsanlardaki düşünce duygu-davranış eğilimi bütünleşmesine ne ad verilir?
İkna |
İletişim |
Tutum |
Değişim |
Tavır |
İnsanlardaki düşünce duygu-davranış eğilimi bütünleşmesine tutum denir. Doğru cevap, C'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde Türkçedeki yazım kurallarına göre birleşik kelime doğru kullanılmıştır?
Azı dişim ağrıdığı için doktora gidiyorum. |
Kuzey yarımküre korkunç bir sarsıntı geçirdi. |
Pek çok insan son yıllarda şehre göçetmiştir. |
Annem akşam yemeğine dilbalığı yapmış. |
Dün gece aytutulmasını izleyemedim. |
Organ veya organ yerine geçen sözlerden biriyle kurulan birleşik kelimeler ayrı yazılır: Patlak göz, aşık kemiği, serçe parmak, azı dişi, kuyruk sokumu, safra kesesi, ekşi surat, gaga burun (kimse), karga burun, kepçe kulak vb. Ayrıca B,C,D ve E seçeneklerinde verilen kelimeler (Yarım küre, göç etmek, dil balığı, ay tutulması) ayrı yazılmalıdır.Doğru cevap A'dır.
7.Soru
''Retorik'' isimli eser aşağıda hangi seçenekte adı yer alan düşünürün eseridir?
Aristo |
İbn-i Haldun |
Farabi |
Platon |
Sokrates |
Retorik dilin kullanımıyla ilgilidir. Farklı düşünürler farklı konularda farklı dil kullanımlarının yani retoriğin olduğunu ortaya koyan eserler üretmişleridir. İyi bir hatibin nasıl konuşmasıyla ilgili biçimsel ve içeriği oluşturan gözlem yoluyla elde edilmiş bilgileri içeren eser, ''Retorik'' olarak açıklanmmıştır. Eser sahibi Aristo'dur. Kimi kaynaklarda, ''Aristo Retoriği olarak da anılır.
8.Soru
Halkla ilişkiler faaliyetlerinde temsil edilen kurum, kişiler veya düşünceler hakkında güvenilir mesajlar geliştirmenin ön koşulu nedir?
Dürüstlük |
Uzmanlık |
Yetenek |
Çeşitlilik |
Dili doğru kullanmak |
Halkla ilişkiler faaliyetleri için seçilen dil, temsil edilen kurum, kişiler veya düşünceler hakkında güvenilir mesajlar geliştirmenin ön koşuludur. Doğru cevap E seçeneğidir.
9.Soru
Aristo Retoriği'nde toplumsal doğruları ifade etmek için kullanılan terim hangisidir?
Ethos |
Pathos |
Logos |
Topos |
Etik |
Aristo Retoriği'nde hiatbin, bizim kullandığımız karşılığı kaynağın sahip olması gereken özellikler fiziksel özellikler ethos, erdemler yada duygular pathos, ikna içeriği mantıksal düzlem ise logos terimleriyle ifade edilmiştir. Topos ya da topoi ise , logos bağlamında ortaya konulan toplumsal doğrular anlamında kullanılan terimdir.
10.Soru
I. Modern propaganda ve hakla ilişkilerin kurucu isimlerindendir.
II. Kitle psikolojisini iyi çözümleyerek ve ikna yöntemlerini etkili kullanmayı başarmıştır.
III. New York’ta ilk tanıtım bürosunu kurmuştur.
Yukarıda üç madde halinde açıklanan isim hangi seçenekte yer almaktadır?
Gerald Zaltman |
Betül Mardin |
Edward Bernays |
Kenneth Burke |
Robert Bocock |
Kitle Psikolojisi ve inkna açısından kullanımı denilince akla, Edward Bernays gelir. Zaltman, metaforlar konusundaki çalışmasıyla ünlenmiştir. Betül Mardin Türki'de halkla ilişkilerin duayen ismidir. Kenneth Burke bir edebiyatçı ve dilcidir. Robert Bocock , Tüketim Kültürü kitabını yazmıştır.
11.Soru
Apaçık görülüyor ki bu durum çok karışık.Yeni başlayan asistan konuyu büsbütün yanlış anlamış. Dış İşleri Bakanlığından
I II III IV
alınması gereken veriler hala elimize ulaşmadı. Kaldıki ben ona olağan üstü bir görev de vermedim.
V VI
Yukarıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerden hangilerinde yazım yanlışı vardır?
I-II-III |
I-III-IV |
II-V-VI |
III-IV-V |
IV-V-VI |
Bu cümlelerde I, II ve III’ün kullanımında herhangi bir hata yoktur. Apaçık ve büsbütün pekiştirmeli sözlerdir ve bitişik yazılmalıdır. Görülüyor ki deki ki’nin de ayrı yazılması gerekmektedir. İçişleri, Dışişleri, Genelkurmay, Yükseköğretim Kurulu vb. gibi kanunda bitişik geçen veya bitişik olarak tescil ettirilmiş¸ olan kuruluş¸ adları bitişik yazılır. Bilmem ki, demek ki, kaldı ki vb. gibi bağlaç olan ki ayrı yazılır. Ayakaltı, bilinçaltı, gözaltı (gözetim), şuuraltı, akşamüstü, ayaküstü, gerçeküstü, olağanüstü, öğleüstü, öğleüzeri, suçüstü, yüzüstü, akşamüzeri, ayaküzeri vb. gibi somut olarak yer bildirmeyen alt, üst, üzeri sözlerinin sona getirilmesiyle kurulan birleşik kelimeler bitişik yazılır.
12.Soru
I. Kelimelerin yazılışında kullanılması kabul edilmiş harf dizilimindeki hatalar II. Noktalama işaretlerinin kullanımına ilişkin hatalar III.Yazımın anlam boyutunda yapılan hatalar. Yazım hatalarının kapsamı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I, II ve III |
Yazım yanlışları sadece kelimelerin yazılışında kullanılması kabul edilmiş harf dizilimindeki yanlışları değil; noktalama işaretlerinin kullanımına ilişkin yanlışları da kapsamaktadır. Ayrıca yazımı sadece şekil boyutuyla değil, anlam boyutuyla da düşünmek gerekmektedir. Çünkü yazım yanlışları anlam kurmayı da zayıflatmaktadır
13.Soru
Çeşitli maddelerin biçimsel imkânları ile birbirleri arasındaki düzen ilişkilerini araştırma işine ne ad verilir?
Retorik |
Figürasyon |
Sembolizasyon |
İkna |
Tutum |
Çeşitli maddelerin biçimsel imkânları ile birbirleri arasındaki düzen ilişkilerini araştırma işine figürasyon denir. Doğru cevap, B'dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi halkla ilişkilerde iknayı etkileyen unsurlardan birisidir?
Ortam |
Koşullar ve bağlam |
Tanınma |
Yabancılık |
Dil |
Koşullar ve bağlam halkla ilişkilerde iknayı etkileyen unsurlardan birisidir. Doğru cevap, B'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yazım kuralları ile ilgili yanlış bir ifadedir?
Dünyadaki diller arasında ortak olan yazım kuralları olduğu gibi her dilin kendi yapısına özgü kuralları da vardır. |
Yazma sırasında yazının kalıcılığı, yazanın tek başına olması yanında dilbilgisel kurallar da yazmayı zor bir beceri hâline getirebilir. |
Yazma süreci, dilin kurallarını uygulama açısından konuşmaya göre daha dikkatli olmayı |
Yazım kurallarının iletişimi kolaylaştırma ve yazmada birliği sağlama olmak üzere iki temel işlevi vardır |
Konuşma sırasında dilbilgisel açıdan yapılabilecek yanlışlar daha çok fark edilir. |
Yazılı ve sözlü anlatımda duygu, düşünce, istek ya da bilgilerin doğru, anlaşılır ve düzgün bir şekilde ifade edilmesi ancak o dilin kurallarına uyulmasıyla sağlanabilir. Dünyadaki diller arasında ortak olan yazım kuralları olduğu gibi her dilin kendi yapısına özgü kuralları da vardır. Bu kuralar, her dilin tarihiyle, kültürüyle yoğurduğu kendine özgü bir sistem içinde gelişmiştir. Konuşma sırasında dilbilgisel açıdan yapılabilecek yanlışlar daha az fark edilir ve bu yanlışlar sese eklenen vurgu, ton veya dinleyicinin yardımıyla giderilebilir. Konuşmada iletişim daha çok önem kazanır bu nedenle dilbilgisel yapılar konuşan tarafından geri plana atılabilir. Bu durum konuşmayı kolaylaştırsa da kuralları göz ardı edebileceğimiz anlamına da gelmez. İletişimde bilgi, duygu ve düşüncelerin tam olarak ifade edilebilmesi için konuşma sırasında da seslerin doğru çıkarılması, kelimelerin doğru telaffuz edilmesi ve cümlelerin anlatılmak isteneni tam ifade edebilecek şekilde kurulması önemlidir. Yazma süreci, dilin kurallarını uygulama açısından konuşmaya göre daha dikkatli olmayı gerekli kılar. Yazma sırasında yazının kalıcılığı, yazanın tek başına olması yanında dilbilgisel kurallar da yazmayı zor bir beceri hâline getirebilir. Okuma, dinleme, konuş-
ma ile birlikte dil eğitiminin dört temel becerisinden biri olan yazmak, doğasındaki bu güçlüklerin yanı sıra kuralların iyi bilinmemesi durumunda eğitim hayatının sevilmeyen konularından biri olabilmektedir. Ancak yazım kurallarının, iletişimi kolaylaştırma ve yazmada birliği sağlama olmak üzere iki temel işlevi vardır. Doğru cevap E'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yapısalcı düşünürlerin savunduğu fikirlerden değildir?
Dil bir toplum olgusudur. |
Kuralları bireylere dayatılır. |
Dil nesilden nesile kültürel miras olarak taşınır. |
Dil, bireylerin kararlarından bağımsızdır. |
Dilin ve yapıların bilimle birlikte var olduğu bir gerçektir. |
Yapısalcı düşünürlere göre, dil bir toplum olgusudur. Kuralları bireylere dayatılır. Bir nesil dili bir sonraki nesile kültürel miras olarak taşır ve insan toplulukları yaşadığı sürece bu aktarım pratiği devam eder. Herhangi bir biçimiyle dil, konuşulan herhangi bir dil, daha eski bir biçime dayalıdır ve bu da daha da eskisine dayalıdır ve bir veya daha önceki ata/ana diline varana kadar bu böyle sürüp gider. Dolayısıyla dil, bireylerin kararlarından bağımsızdır. Yüzyılların içerisinden süzülüp gelen gelenek ve göreneklerin taşıyıcısıdır ve her insanın vazgeçilmez düşünce aracıdır. Bu nedenle yaşları, genellikleri ve güçlerinden dolayı çok önemli olan yapıların kaynağı olarak görülmesi çok doğaldır. Dilin ve yapıların bilimden çok önce var olduğu kesin bir gerçektir.
17.Soru
Sayıların yazılışı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?
Sayılar harflerle de yazılabilir. |
Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır. |
Para ile ilgili işlemlerle senet, çek gibi ticari belgelerde geçen sayılar bitişik yazılır. |
Yüzde ve binde işaretleri yazılırken sayılarla işaret arasında boşluk bırakılır. |
Bir zorunluluk olmadıkça cümle rakamla başlamaz. |
Sayılar harflerle de yazılabilir: bin yıldan beri, on dört gün, haanın beşinci günü, üç ayda bir, yüz soru, iki hafta sonra, üçüncü sınıf vb. Birden fazla kelimeden oluşan sayılar ayrı yazılır: iki yüz, üç yüz altmış beş, bin iki yüz elli bir vb.Para ile ilgili işlemlerle senet, çek gibi ticari belgelerde geçen sayılar bitişik yazılır: 650,35 (altıyüzelliTL,otuzbeşkr.) Yüzde ve binde işaretleri yazılırken sayılarla işaret arasında boşluk bırakılmaz: %25, ‰50 vb. Bir zorunluluk olmadıkça cümle rakamla başlamaz.