Medyada Eleştirel Yaklaşımlar Final 17. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Marx, kapitalist toplumun itki gücünün ekonomi olduğunu hangi eserinde ifade etmiştir?
Grundrisse |
Alman İdeolojisi |
Kapital |
Küçük Burjuvazi |
Sınıf Bilinci |
Marx, kapitalist toplumun itki gücünün ekonomi olduğunu kapital adlı eserinde ifade etmiştir.
2.Soru
Son 50 yılda iletişimin en belirgin özelliğinin iletişimin giderek küreselleşmesi olduğu görülmektedir. Sayısal iletişim teknolojilerinin yol açtığı bu durum dünyayı dönüştürmeye hala devam eden daha geniş bir sürecin, küreselleşmenin bir parçasıdır.
Yukarıda verilen bilgilerde bahsedilen sürecin siyasal boyutu hangi seçenekte yer almaktadır?
İletişim alanında gerçekleştirilen deregülasyon |
Analogdan sayısal teknolojiye geçiş |
Kamu yayıncılığının artması |
Kanal ve yayın sayılarında görülen artış |
Batı kaynaklı haber ajanslarının medya içeriğini oluşturması |
Küreselleşme olgusunun temelinde etkin bir ekonominin temel ilkeleri olarak kâr maksimizasyonuna, serbest mal ve sermaye akışına dönük asgari bir düzenlemeyi öngören neoliberal ekonomik politikalar bulunmaktadır. Neoliberal politikaların sonucu olarak iletişim alanında gerçekleştirilen deregülasyon, bu sürecin siyasal yönünü ortaya koyar.
3.Soru
Bir medya şirketinin, medyanın benzer alanlarında faaliyet gösteren diğer bir şirketi satın alması ve denetimin medya sektöründe tekellerde toplanmasına ne ad verilir?
Yoğunlaşma |
Küreselleşme |
Meta |
Sahiplik yapısı |
Hegemonya |
Doğru cevap A'dır. Yoğunlaşmadır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi medya ve küreselleşmenin ilişkisi hakkında doğrudur?
Kapitalist ekonomilere zarar verir. |
Devlet müdahalesi ile gelişebilir. |
Medya, küresel kapitalizmin aracısıdır. |
İletişim teknolojilerinden bağımsızdır. |
Küreselleşme medyayı ilerletmiştir. |
Küreselleşme ile anlatılmak istenen şey, etkin bir ekonominin temel ilkeleri olarak kâr maksimizasyonuna, serbest mal ve sermaye akışına dönük asgari bir düzenlemeyi öngören neo-liberal ekonomik politikalardır. Küreselleşme adı verilen yeni dünya düzeninde her türlü ürün, düşünce ve kültürün, ülkeler arasındaki dolaşımının serbestliği, uluslararası bütünleşme süreçlerinin de lokomotifi olmuştur. Medya ise “küreselleşme” sürecine iki kanaldan dahil olmaktadır. İlk kanal, iletişim ve bilginin dijital uydu ve iletişim teknolojilerinde meydana getirdiği gelişmelerin kapitalist ekonomilerde çok geniş ve önemli bir rol oynamaya başlamasıdır. İkincisi ise ticari medya, reklam ve telekomünikasyon pazarının da hızla küreselleşmesiyle ilgilidir. Bu noktada küresel medya ve iletişimin, küresel kapitalizmin ilerlemesinin sorumlularından olduğu söylenebilir.
5.Soru
1970’ler ve 80’ler süresince medyanın ekonomi politiği üzerine çalışan araştırmacılar nasıl bir yaklaşım izlemişlerdir?
İndirgemeci |
Epistemolojik |
Tarihsel |
Eleştirel |
Liberal |
Bir sınıf bilimi olarak nitelenen ekonomi politik, klasik anlamda ele alındığında, hâkim üretim biçiminin ve ilişkilerinin doğurduğu sınıf çatışmasını da es geçen ve emeğin sömürülmesini göz ardı eden dar bir yaklaşım sergilemektedir. 1970’ler ve 80’ler süresince medyanın ekonomi politiği üzerine çalışan bazı araştırmacıların yaklaşımları indirgemecidir.
6.Soru
Mattelart'a göre geleceğin “hammaddesi” hangisidir?
Medya |
Reklamcılık |
Marka savaşı |
Kitle iletişim araçları |
Enformasyon |
Mattelart, kitle ilişim araçları tarafından üretilen ve yayılan enformasyonu geleceğin “hammaddesi” olarak tanımlamaktadır. Enformasyon öyle bir hammaddedir ki, endüstri devrimini ortaya çıkaran enerji ve yenilikler kadar önemlidir.
7.Soru
Neo-Marksistlerin en fazla eleştiri aldıkları konu aşağıdakilerden hangisidir?
İdeolojik üretim süreci içinde sadece ekonomik ve siyasi yapıların ayrıntılı çözümlerini yapmaları |
İdeolojik üretim süreci içinde ekonomik ve siyasi yapıların ayrıntılı çözümlerini yapmadan sadece eleştiri yapmaları |
İdeolojik üretim süreci içinde sadece siyasi yapıların ayrıntılı çözümlerini yapmaları |
İdeolojik üretim süreci içinde sadece siyasi yapıların ayrıntılı çözümlerini yapmaları |
Siyasi ve ekonomik yapıları eleştirmeleri |
Neo-Marksistlerin en fazla eleştiri aldıkları konu ideolojik üretim süreci içinde ekonomik ve siyasi yapıların ayrıntılı çözümlerini yapmadan sadece eleştiri yapmaları olmuştur. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Adorno’ya göre kitle iletişim araçları, endüstriyel üretimin bir sonucu olarak kültürü standartlaştırıp, kültüre ticari bir nitelik kazandırmaktadırlar. Bu görüş doğrultusunda aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
Kitle iletişim araçları insanların istek ve ihtiyaçları doğrultusunda hizmet verirler |
Medya sahiplerinin farklı olması medya içeriğinin çeşitlenmesine yol açar |
Kitle iletişim araçları farklı toplumsal sınıflardaki insanları bilgi sahibi yapar |
Medya içerikleri bireyler üzerinde ideolojik yönlendirmede bulunur |
Medya içerikleri ekonomik sistemden bağımsız olarak üretimlerini gerçekleştirir |
Gazeteler, reklamlar, televizyon programları günümüz kapitalist düzeninin bir parçasıdır. Kültür endüstrileri diğer endüstrilerden farklı olarak sözü edilen ürünleri aracılığıyla, bireyler üzerinde ideolojik yönlendirmeler yaparak düşüncelerini biçimlendirir. Adorno’ya göre kapitalizmin kendi varlığını meşru kılmak ve yeniden üretimini sağlamak için tüm kültürel alanı başta kitle iletişim araçları olmak üzere kapitalizmin çıkarları doğrultusunda biçimlendirir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Hoggart'ın görüşlerinden değildir?
Herkesin orta sınıf aile hayatından geldiğini öne sürer |
Yüksek kültürün popüler kültür içerisinden çıktığını söyler |
Popüler kültürü başat kültür olarak kabul eder |
Popüler kültürün halkın sosyal koşullarından doğan tecrübelerden oluştuğunu söyler |
Popüler kültürün halkın gündelik yaşam deneyimlerinden oluştuğunu söyler |
Hoggart yüksek kültür ile popüle kültür karşılaştırmasında bulunur, ikisini birbirinin içine geçmiş kültürler olarak tanımlamaz. Doğru cevap B'dir.
10.Soru
Mattelart, kültürel ve ideolojik emperyalizme karşı çözüm için hangi öneriyi getirmektedir?
Özel yayıncılık |
Kamusal yayıncılık |
Çapraz tekelleşme |
Dikey tekelleşme |
Yatay tekelleşme |
Kültürel ve ideolojik emperyalizme karşı bir direniş yolu olarak, sivil toplum kuruluşlarının yöntem ve desteğine sahip bir kamu yayıncılığı canlandırılmalıdır. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Golding ve Murdock’a göre ekonomi politik yaklaşımın temel karakteristik özelliklerinden biri değildir?
Bütünsel |
Tarihsel |
Realist |
Materyalist |
Toplumsalcı |
Golding ve Murdock’a göre ekonomi politik yaklaşımın üç temel karakteristik özelliği bulunmaktadır: Bütünseldir, tarihseldir ve realist/materyalist epistemiyolojiyi benimsemiştir. Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Marksist materyalist tarih anlayışına göre fikirlerin, anlayışların ve bilincin üretimi, doğrudan doğruya insanların …….. faaliyetine ve karşılıklı ……. ilişkilerine bağlıdır.
Yukarıdaki boşluğa gelmesi gereken ifade hangi seçenekte yer almaktadır?
Maddi-Manevi |
Bilinçli-Toplumsal |
Altyapı-Üstyapı |
Maddi-Maddi |
Eleştirel-Zihinsel |
Materyalist tarih anlayışına göre insanların varlığını belirleyen şey, bilinçleri değil, onların bilinçlerini belirleyen şey toplumsal varlıklarıdır. Marksist materyalist tarih anlayışının özü, gerçek ve üretim halinde bulunan birey ile bireyin üretimini gerçekleştirdiği maddi dünyadan oluşur.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tarihsel maddecilik üzerine temellenen ekonomi politik yaklaşımın sorguladığı konulardan biri değildir?
Kitle iletişim araçlarının mülkiyeti |
Medya içeriğinin farklılaşması |
Metalaşma |
Tekelleşme |
Reklamların insan psikolojisi üzerindeki olumsuz etkileri |
Tarihsel maddecilik üzerine temellenen ekonomi politik yaklaşım, medya üretiminin ekonomik yapısı ve süreçlerine odaklanır. Kitle iletişim araçlarının mülkiyeti, kontrolü, diğer sektörlerle ilişkisi, tekelleşme, medya içeriğinin farklılaşması, metalaşma, ticarileşme, reklam ve kar güdüsü gibi konuları sorgular. Buna göre doğru Cevap E’dir.
14.Soru
"The Language of the New Media" adlı kitabın yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Lev Manovich |
Manuel Castells |
Dan Schiller |
Teodere Adorno |
Marshall McLuhan |
"The Language of the New Media” Lev Manovich'e ait bir kitaptır.
15.Soru
I. Devlet müdahalesi en aza indirilmelidir.
II. Pazar güçlerine olabildiğince serbestlik tanınmalıdır.
III. Pazar sisteminin kusurları devlet müdahalesi ile düzeltilebilir.
IV. Pazar sisteminin yarattığı eşitsizlik giderilebilir.
Medyanın eleştirel ekonomi politiği için özellikle dört tarihsel süreç önemlidir; ve ‘devlet ve hükümet müdahalesinin değişen rolü’ olarak ifade edilen süreç, eleştirel ekonomi politik yaklaşımın başlangıcından beri üzerinde durduğu önemli bir süreçtir.
Yukarıdakilerden hangisi eleştirel ekonomi politik yaklaşımın “devlet ve hükümet müdahalesi” ile ilgili fikirlerini anlatırken kullanılamaz?
Yalnız I |
I ve II |
II ve III |
Yalnız III |
III ve IV |
Medyanın eleştirel ekonomi politiği için özellikle dört tarihsel süreç önemlidir; ve ‘devlet ve hükümet müdahalesinin değişen rolü’ olarak ifade edilen süreç, eleştirel ekonomi politik yaklaşımın başlangıcından beri üzerinde durduğu önemli bir süreçtir. Yaklaşım, medya etkinliklerinde özellikle devlet müdahalesinin uygun faaliyet alanını belirlemekle ilgilenmiştir. Klasik anlamdaki ekonomi politikçiler, devlet müdehalesinin en aza indirilerek pazar güçlerine en geniş serbestliğin tanınması gerektiğinden söz ederler. Eleştirel ekonomi politikçiler ise pazar sisteminin yarattığı eşitsizlikle ilgilenirler. Devlet müdahalesinin alacağı biçim üzerinde anlaşamamalarına rağmen, pazar sisteminin kusurlarının ancak devlet müdahalesi tarafından düzeltilebileceğini savunurlar.
Dolayısıyla doğru cevap B şıkkıdır.
16.Soru
I. Batı toplumları 70'li yıllara kadar fordist bir görünüme sahipti.
II. Fordist dönemde standartlaşma ve kollektif bilinç özellikleri mevcuttur.
III. Post fordist dönem kapitalizmin kaybettiği gücünü tekrar kazanmasını sağlamıştır.
Fordizm ve forsidt dönem ile ilgili olarak yukarıda verilen bilgilerden hangisi veya hangileri doğrudur?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Batı toplumları 70’li yıllara gelinceye değin ‘fordist’ bir görünüm sergilemiştir. Fordist dönemin en önemli özelliği üretimde ve tüketimde standartlaşma ve kollektif bilinçtir. Post-fordist ya da küresel dönem ile kapitalizm eski gücüne kavuşmuştur. Doğru cevap E'dir.
17.Soru
Devletin İdeolojik Aygıtları sınıflandırması hangi kuramcı tarafından yapılmıştır?
Karl Marks |
Thedor W. Adorno |
Edward s. Herman |
Noam Comsky |
Louis Althusser |
Althusser’in ideoloji tanımı ve ideolojinin yeniden üretiminde etkin bir rol üstlendiğini belirttiği Devletin İdeolojik Aygıtları (DİA) sınıflandırması, yapısalcılığın temel çıkış noktasıdır.
18.Soru
Dallas Smyte’a göre kapitalist sistemde zaman iş ve boş zaman olarak bölünmüştür. İş zamanında metaların üretimi yapılır, boş zaman ise ..............
satılır.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi doğru şekilde tamamlar?
Reklamcılara |
İşverenlere |
İdeolojilere |
Eğitim sistemine |
Kapitalist sisteme |
Dallas Smyte’a göre kapitalist sistemde zaman iş ve boş zaman olarak bölünmüştür. İş zamanında metaların üretimi yapılır, boş zaman ise reklamcılara satılır. İzleyiciler medya tarafından, yaş, gelir, cinsiyet, etnik ve sınıfsal köken gibi ölçütlere göre reklamcılara satılmaktadır.
Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tahsisatla ilgili kontrol düzeyinde alınan kararlardan biri değildir?
Temel politikanın oluşturulması |
Anahtar personelin işe alınması ve işten çıkarılması |
Çalışanların eğitim düzeylerinin belirlenmesi |
Şirketin genişleme ve daralma momentlerinin seçimi |
Şirketi eğer gerekiyorsa elden çıkarmak ya da tamamen kapatmak |
Şirketin çalışanlarının eğitim düzeyi tahsisatla ilgili kontrol düzeyinde alınan kararlardan biri değildir. Doğru cevap C'dir.
20.Soru
I-Disiplinler arası çalışmaları içerir.
II-P. Thompson, R. Hoggart, R. Williams, S. Hall öncü teorisyenleridir.
III-Kültürü ekonomik alt yapının belirlediği bir üst yapı olarak ele alır.
IV-Popüler kültürü yanlış bilinç olarak değil, halkın sesi olarak görür.
V-Kitleyi manipülasyona açık, atomize bireyler yığını olarak kabul eder.
Kültürel çalışmalarla ilgili yukarıda verilenlerden hangisi doğrudur?
I, II, IV |
I, III, V |
II, III, IV |
III, IV, V |
II, IV, V |
Kültürel çalışmalar inter-disipliner bir alan olarak tanımlanmaktadır. P. Thompson, R. Hoggart, R. Williams, S. Hall ekolün öncü teorisyenleridir. Kültürel çalışmalar kültürü ekonomik alt yapı tarafından belirlenen bir üst yapı kurumu olduğu yönündeki tezi kabul etmemekte; bunun yerine kültürün,“sıradan” olduğunu, halkın önceliklerini ve “kendisini” yansıttığını ileri popüler kültürün olumlanması yönünde bir yaklaşımı tercih etmektedir. Dolayısıyla popüler kültürü yanlış bilinç olarak değil, halkın sesi olarak görür. Kültürel Çalışmalar’a göre, kitle atomize bir yığın değil, tek tek bireylerden oluşmuş bir topluluktur ve her zaman iktidarın dilediği gibi yönlendirebileceği bir topluluk olarak ele alınamaz.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ