Medyada Eleştirel Yaklaşımlar Final 18. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Fordist dönemin sona ermesinin nedenlerinden birisi değildir?
Petrol krizi |
Üretimde yaşanan doygunluk |
Yeterli talebin olmayışı |
Üretim fazlalığı |
II. Körfez Savaşı |
Doğru cevap E' dir.
2.Soru
Medyanın küreselleşmedeki önemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Tüketim kültürünün yaygınlaşmasında önemli rol oynar |
Vatandaşları dünya genelinde aydınlatma ideali taşır |
Endüstriden bağımsız hareket eder |
Yeni kültürlerin insanlara tanıtılmasını sağlar |
Bilinçli tüketimi özendirir |
Medya, küresel dönemin en önemli aktörlerinden biri de medyadır. Yurttaşları aydınlatma idealinden vazgeçen, bunun yerine küresel kültürün savunusunu yapan ve endüstriden ciddi ölçüde beslenen medya, küresel bir köye dönüşen dünyamızda tüketim kültürünün yaygınlaşmasında da son derece önemli rol oynamaktadır. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Hangi düşünüre göre, sanatın bir metaya dönüştürülmesi, onun eleştirel gücünü ortadan kaldırmakta ve sanatı tekdüze ve tekrarlanabilir olguya dönüştürmektedir?
Theodor Adorno |
William McDougall |
Gustave Le Bon |
Antonio Gramsci |
Max Horkheimer |
Horkheimer’a göre, sanatın bir metaya dönüştürülmesi, onun eleştirel gücünü ortadan kaldırmakta ve sanatı tekdüze ve tekrarlanabilir olguya dönüştürmektedir. Horkheimer, “Akıl Tutulması” isimli kitabında öz olarak kitle kültürünün insan bireyliğini tehdit ettiğini ileri sürmektedir. O’na göre, bireyleri edilgenleştiren kültür endüstrisi, sanat, eğlence, dinlenme, serbest zamanı değerlendirme gibi yaşam pratiklerini, tüketim eylemlerine dönüştürmektedir;
bu bağlamda kültürel ürünlerin görünürdeki farklılığı ve içerdikleri mitsel anlamlar da, kültür endüstrisinin illüzyonundan ibarettir
4.Soru
Üstyapıya geleneksel Marksizm’den daha fazla güç atfeden ve üstyapının temelden göreli bir özerkliği olduğunu savunan buna karşın yine de son tahlilde ekonominin belirleyici olduğunu öne süren Frankfurt Okulu üyesi aşağıdakilerden hangisidir?
L. Althusser |
H. Marcuse |
T. Adorno |
J. Habermas |
M. Horkheimer |
Althusser, üstyapıya geleneksel Marksizm’den daha fazla güç atfetmiş ve üstyapının temelden göreli bir özerkliği olduğunu savunmuştur. Ancak yine de son tahlilde ekonomi belirleyicidir. Altyapı ya da ekonomik temel, üretici güçler ile üretim ilişkilerinin birliği, temeli oluşturur. Hukuki, siyasal yapı yani hukuk ve devlet ile ahlâkî, dini, siyasi, hukuki inanışlardan ve çeşitli ideolojilerden oluşan ideolojik yapı ise üstyapının iki “kerte”sini oluşturur.
Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.
5.Soru
“Dünyanın bütünleşmiş tek bir pazar durumuna gelmesi” hangi kavramla ifade edilmektedir?
Sanayileşme |
Post Fordizm |
Küreselleşme |
Kapitalizm |
Endüstri devrimi |
Küreselleşme, genellikle ekonomiyle ilgili bağlantılar şeklinde ‘dünyanın bütünleşmiş tek bir pazar durumuna gelmesi’ olarak algılanmaktadır. Ama sadece ekonomi alanını değil, kavrama yüklenen etkileşimle diğer alanları da kapsamaya başlamış; ‘ülkelerin ekonomik açıdan birbirlerine bağımlılıkları’ anlamını aşarak, zamanın ve mekânın dönüşümüyle ilgili bir kavram haline gelmiştir
6.Soru
Propaganda modeline göre reklam verenler konusunda aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Reklam alamayan kuruluşlar gazetecilik açısından ve ticari açıdan başarısız olurlar |
Çok reklam alabilen gazeteler fiyatlarını maliyetlerin de altına çekebilirler |
Reklam verenler soft içerikli programlardan uzak dururlar |
Reklam verenler devletin egemen politikası dışındaki içerikleri desteklemez |
Ciddi içerikler reklam verenlerin satın alma politikasıyla uyuşmaz |
Ciddi içerikler reklam verenlerin satın alma psikolojisiyle uyuşmadığı için uzak durdukları medya programlarıdır. Bunun yerine izleyiciyi eğlendiren, soft içerikteki programlara reklam verilir. Reklam, günümüzdeki ticari amaçlı medyanın temel gelir kaynağıdır. Reklam verenler, statükoyu sürdürmeyi sağlayacak içerikteki haberlere ve programlara destek olurlar. Bu da, gerçeklerin ortaya çıkması konusunda önemli bir süzgeç oluşturur.
7.Soru
Bir medya şirketinin, medyanın benzer alanlarında faaliyet gösteren diğer bir şirketi satın alması ve denetimin medya sektöründe tekellerde toplanmasına ne ad verilir?
Gelişme |
Bütünleşme |
Yoğunlaşma |
Bölünme |
Birleşme |
Bir medya şirketinin, medyanın benzer alanlarında faaliyet gösteren diğer bir şirketi satın alması ve denetimin medya sektöründe tekellerde toplanmasına Yoğunlaşma adı verilir.
8.Soru
Herbert Schiller'in Amerikan sisteminin dayanak noktasını oluşturduğunu belirttiği mitler aşağıdakilerden hangisi tarafından üretilir?
Amerikan tarihi |
Medya |
Hıristiyanlık |
Amerikan Ordusu |
Sivil Toplum Örgütleri |
Amerikalı, tüketim toplumunu destekleyen ve onaylayan her türlü enformasyonu tartışmasız kabul eder, aksi yöndekileriyse hemen reddeder. Çünkü bu şekilde şartlandırılmıştır. Yeterince beyni yıkanmış bir Amerikalı, ne denli gerçek olursa olsun aykırı mesajlardan etkilenmez. Zihin yönlendirenlerin temel amacı pasif, eyleme geçmeyen, kurulu düzeni sorgulamayan bireyler yaratmaktır. Amerikan sisteminde medyanın temel amacı sosyal ve ekonomik sorunları bireyin dikkatinden uzaklaştırmaktır. Özellikle ticari televizyonlar, içi boşaltılmış, özü alınmış programlarla bireyleri pasifleştirir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sanatın öncelikli işlevi arasında olamaz?
İnsanı anlamak |
İnsanın ruhsal problemlerine çözüm üretmek |
İnsanı insanlara anlatmaya çalışmaktır. |
Dünyayı yaşamı,insanı idrak etme, yorumlama ve değerlendirme biçimi sunmasıdır, |
İnsan yaşamını yeni bir açıdan görme ve göstermesidir. |
Sanatın öncelikli işlevi, insanı anlamak ve anlatmaya çalışmaktır. Sanatın öncelikli işlevi, dünyayı, yaşamı, insanı ve insan yaşamını yeni bir açıdan görme, idrak etme, yorumlama ve değerlendirme biçimi sunmasıdır.
10.Soru
Yeni medyada otomasyon ne anlama gelir?
Okuyucunun kendi içeriğini oluşturması |
İçeriğin matematiksel bir fonksiyon olarak tanımlanabilmesi |
İçerik oluşturulurken şablonlardan ve algoritmalardan faydalanılması |
Kullanıcının interaktif pozisyonda olması |
Kitleye yayın yapan bir habercilikten, kişiye özel bir sunuma geçilmesi |
Otomasyon (automation): İçerik oluşturulurken çoğu zaman şablonlardan ve algoritmalardan faydalanılmaktadır. Dolayısıyla insan emeğinin yaratıcılığı kısmen geri plana atılmıştır.
11.Soru
İngiltere’de sosyal demokrat işçi sınıfı gazetelerinin 19. yüzyıl ortalarında güç kaybederek, 1960 sonrasında kapanmalarının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
İçeriklerinin güçlü olmayışı.
|
Okurlarının az oluşu.
|
Güvenilir haber kaynaklarına ulaşamamaları.
|
Reklam alamamaları.
|
Tepki üreten kuruluşların baskıları. |
Tepki, bireysel ya da örgütlü gruplar tarafından oluşturulabilir.
12.Soru
Kültürel Çalışmalar, kitleye yönelik ön yargılı, umutsuz ve küçümser bir yaklaşımı takip etmek yerine; insana inanan, özgürlükçü derinlikli bir yaklaşımı tercih eder. Aşağıdaki seçeneklerden hangiside bu durumu destekleyen bir ifade bulunur?
Yüksek kültür ile kitle kültürü arasından yapılan ayrım |
Popüler kültürün kitlelerin kontrol edilmesi için kullanılması |
Kültür endüstrisinin tahakkümünden kaçılamayacağı |
Eğlencenin kapitalist sistemin devamlılığını sağlamak için örgütlenmesi |
Popüler kültürün halk tarafından oluşturulması |
Soruda verilen ifade Frankfurt Okulu'nun kültürel çalışmalar ile farkını ortaya koymaktadır. Frankfurt Okulu düşünürleri geç kapitalizm döneminde kitlelerin kültür endüstrisi ile tahakküm altında tutulduğunu ileri sürer. Kötümser bir bakış açısına sahip olan ekol kitle kültürü ile bireylerin pasifleştirildiğini, var olan sistemin yeniden üretildiğini ileri sürer. Bu görüşe kıyasla kültürel çalışmalar ile işçi sınıfının kültürel pratikler aracılığıyla var olan sistem içinde direniş ve özgürleşim alanları yarattığını belirtir. Popüler kültür kitlelerin egemen sınıflara yönelik geliştirdiği stratejilerden birisini oluşturur. Halk tarafından oluşturun popüler kültür egemen sınıflar tarafından kurulan hegemonyanın kırılmasında etkilidir. Dopru cevap E'dir.
13.Soru
"Aydın, kendisini ilgilendirmeyen şeylere burnunu sokan, küresel insan ve toplum kavramı adına kabullenilmiş gerçeklerin ve bundan kaynaklanan davranışların tümünü sorgulama iddiasında olan kişidir".
Yukarıdaki tanım aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir?
Jean Paul Sartre |
Franz Kafka |
Stefan Zweig |
Elias Canetti |
Emile Zola |
Soruda verilen aydın tanımı Jean Paul Sartre'ye aittir. Doğru cevap, A'dır.
14.Soru
Mills'e göre aşağıdakilerden hangisi kamu toplumunun bir özelliğidir?
Bireyler yığını durumuna indirgenen kamu, kitle iletişim araçlarınca etkilenip biçimlendirilmektedir. |
Kamuoyunun kendini gerçekleştirmesi için girişmesi gereken eylemler, resmi makamlarca ya da iktidar çevrelerince denetlenmektedir. |
Kişilerin karşılıklı ve özgür tartışma yoluyla kamuoyu yaratabilme özgürlükleri yoktur. |
Başkalarının fikir, düşünce ve kanaatlerini dinleyenler çok, buna karşılık kendi fikir, düşünce ve kanaatlerini ifade edebilenler pek azdır. |
Toplum o anki otorite sistemine karşı çıksa bile, kamuoyuna uygun etkin bir eylemde bulunabilme olanağı hazırlanır. |
Wright Mills kitle kuramına kamu toplumu ve kitle toplumu karşılaştırmasıyla katkı vermiştir. Ona göre başta Amerika olmak üzere günümüz toplumları kamu değil, kitle toplumudur. Bu süreçte kitle iletişim araçları kamu toplumlarını kitle toplumlarına dönüştürmüştür. İlk dört seçenekte yer alan toplumsal özellikler kitle toplumuna özgüyken, son seçenek kamu toplumunun bir özelliğidir.
15.Soru
Bir gazetenin başka bir gazete sahibi tarafından satın alınmasında gazetede değişen nedir?
Sahiplik yapısı |
Çalışan nüfusu |
Gelir |
Gazetenin içeriği |
Gazetenin çalışma şartları |
Medyanın mülkiyet biçimindeki değişimini ifade eden kavram "sahiplik yapısı"dır. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
Kitle kültürünü egemen çevrelerin yönlendirdiğini ve halkı uyuşturarak pasifize ettiğini ileri süren görüşe ne ad verilir?
Ekonomi-politik yaklaşım |
Meta fetişizmi |
Rızanın yeniden üretilmesi |
Kuramsal teori |
Ana akım teori |
Ekonomi-politikçi veya eleştirel yaklaşım olarak kabul edilen yaklaşımlar kitle kültürünü egemen çevrelerin yönlendirdiğini ve halkı uyuşturarak pasifize ettiğini ileri sürmektedir.
17.Soru
Marksizm konusundaki görüşlerini ve yorumlarını 30’u aşkın deftere el yazması olarak geçiren Gramsci’nin notları Hapishane Defterleri adı verilerek kaç yılında yayımlanmıştır?
1945 |
1946 |
1947 |
1948 |
1949 |
Marksizm konusundaki görüşlerini ve yorumlarını 30’u aşkın deftere el yazması olarak geçiren Gramsci’nin notları Hapishane Defterleri adı verilerek 1947’de yayımlanmıştır. Doğru cevap C'dir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kültürel Çalışmaların özelliklerinden biri değildir?
Zaman zaman marksizmin temel paradigmalarıyla bir hesaplaşma içine girer |
Eleştirel teori içerisinde yer alır |
Kültürü tarihsel ve toplumsal yapıda arar |
Sınıf çatışmasının ekonomik öğelerdeki görünümünü inceler |
1960’lı yılların ortasında kültür ve medya alanındaki bir grup akademisyenin meydana getirdiği bir sosyal bilim ekolüdür |
A, B, C ve E seçenekleri Kültürel Çalışmalara ilişkin doğru bilgileri ifade etmektedir. Kültürel Çalışmalar, sınıf çatışmasının kültürel öğelerdeki görünümünü inceler. Doğru cevap D’dir
19.Soru
ABD’de gelişen eleştirel ekonomi politik yaklaşım hangi düşünsel temele yaslanmaktadır?
Liberalizm |
Ortodoks Marksizm |
Kapitalizm |
Modernizm |
Yapısalcılık |
ABD’de gelişen eleştirel ekonomi politik yaklaşım, genellikle araçsalcı ekonomi politik olarak anılır. Önde gelenleri arasında Dallas Smyte, Herbert Schiller, Edward S. Herman ve Noam Chomsky gibi Marksist kuramcıların bulunduğu bu yaklaşımın temeli Ortodoks Marksizm’dir. Bu anlamda Batı Marksizmi’nde gelişen ideoloji, kültür gibi üst yapıya ilişkin konulara mesafelidirler ve altyapının belirleyiciliği üzerinde dururlar.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Kültürel Çalışmaların medyaya yaklaşımını ifade etmektedir?
Medya metinlerinin tüketiminde pasif izleyici anlayışını savunmaktadır
|
Medya metinlerinin analizinde dilsel ve ideolojik yapılanmaya yoğunlaşır
|
Medya metinlerini içerik analizi yöntemiyle inceler
|
Medya metinlerindeki ekonomi politik dinamikleri ortaya koymayı hedefler
|
İzleyicilerin medya metinlerindeki ideolojik söylemleri olduğu gibi kabul ettiğini varsayar |
Kültürel Çalışmalar, medyanın ekonomi politiğine yoğunlaşmak yerine medya metinlerinin dilsel ve ideolojik yapılanmasına çok daha fazla dikkat sarfetmiş; pasif izleyici anlayışının yerine daha aktif bir izleyici, okuma anlayışı koymuştur. Kültürel çalışmalar geleneği içinde yapılan bir dizi metin analizi hangi söylemlerin medya metinlerinde hegemonik ideoloji doğrultusunda yeniden üretildiğini ve hangilerinin muhalif tarzda okunarak ters çevrildiğini, metin analizleri yoluyla ortaya çıkarmaktadır. Doğru cevap B’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ