Okulöncesinde Matematik Eğitimi Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıda grafik ile ilgili verilen ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
I. Çocuklar beş yaşından itibaren grafik oluşturma etkinlikleri yapabilirler
II. Sayma becerisi gelişmeyen bir çocuk için grafik oluşturma etkinlikleri uygun değildir.
III. Çocuklar grafik hazırlama sürecinde sınıflandırma, karşılaştırma, sayma ve ölçme becerilerini kullanırlar.
I |
II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Grafik iki ya da daha fazla sayısal ifadenin arasındaki ilişkiyi görsel olarak betimlemek amacıyla kullanılan matematiksel bir araçtır. Beş yaşından itibaren çocuklar blok grafik olarak tanımlanan basit bir grafiği kullanarak iki nesnenin miktarlarını karşılaştırabilir. Buna göre I’de verilen ifade doğru olur. Grafik hazırlama sürecine çocukları aktif olarak katmak onların sınıflandırma, karşılaştırma, sayma ve ölçme becerilerini kullanmalarını sağlayacaktır. Buna göre ifade III’de doğru olur. Sayma becerisi henüz gelişmemiş olsa bile, grafik oluşturma süreci sayma etkinliklerini destekleyici bir araç olarak kullanılabilir. Buna göre II’de yer alan “Sayma becerisi gelişmeyen bir çocuk için grafik oluşturma etkinlikleri uygun değildir” ifadesi doğru olmaz. Böylece verilen ifadelerden sadece I ve III doğru olur. Doğru cevap D’dir.
2.Soru
Çocukların okulöncesi dönemde toplama ve çıkarma işlemini öğrenme sürecinde geçirdikleri aşamalar aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru bir şekilde verilmiştir?
Hatırlama – Sayma – Anlam kurma |
Hatırlama – Anlam kurma – Sayma |
Sayma – Anlam kurma – Hatırlama |
Sayma – Hatırlama – Anlam kurma |
Anlam kurma – Hatırlama – Sayma |
Çocukların okulöncesi dönemde toplama ve çıkarma işlemini öğrenme sürecinde geçirdikleri aşamalar sayma – anlam kurma ve hatırlama şeklindedir. Dolayısıyla cevap C seçeneğidir.
3.Soru
Televizyonda bir şarkının içinde “bir, iki, üç ...” sözlerini duyan çocuğun bu
sözcükleri tekrar edip çevreden onay beklemesi aşağıdakilerden hangisine örnektir?
Doğal etkinlikler |
Yapılandırılmış etkinlikler |
Yarı yapılandırılmış etkinlikler |
Hem doğal hem yapılandırılmış etkinlikler |
Hem yapılandırılmış hem yarı yapılandırılmış etkinlikler |
Yukarıda verilen diyalog Doğal etkinlik türüne örnek verilebilecek bir durumdur. Yetişkinler çocukları bu tarz durumlarda gözlemeli ve düzeyini belirlemeye çalışmalıdırlar. Doğru yanıt A seçeneğidir.
4.Soru
- Her bir nesne sadece bir defa bir numarayla eşleştirilmelidir.
- Sayı kelimeleri tutarlı ve tekrarlanabilir bir düzende sıralanmalıdır.
- Kullanılan son sayı kelimesi bir nesne grubunda o nesnelerden kaç tane olduğunu belirtir.
- Sayma için herhangi bir türden nesneler bir araya getirilebilir.
Yukarıdaki sayma eylemine ilişkin ilkeler eşleştirildiğinde aşağıdakilerden hangisi eşleşme dışında kalır?
Sabit sıra |
Kardinal |
Soyutlama |
Dizilişin önemsizliği |
Birebir ilişki |
Aşağıda bu ilkelerin açıklaması görülmektedir.
Sabit sıra: Sayı kelimeleri tutarlı ve tekrarlanabilir bir düzende sıralanmalıdır.
Kardinal: Kullanılan son sayı kelimesi bir nesne grubunda o nesnelerden kaç tane olduğunu belirtir.
Soyutlama: Sayma için herhangi bir türden nesneler bir araya getirilebilir.
Birebir ilişki: Her bir nesne sadece bir defa bir numarayla eşleştirilmelidir.
Dizilişin önemsizliği: Nesneler herhangi bir dizilişte sayılabilir; dizilişin değişmesi sonucu etkilemez.
Bu özellikler incelendiğinde dizilişin önemsizliği ilkesinin dışarıda kaldığı görülmektedir. Cevap D seçeneğidir.
5.Soru
Murat bir torbada farklı renklerde bulunan boncukları renklerine göre ayırdıktan sonra, boncuklar arasından mavi renkli olanları düzenli bir şekilde dizmiş ve saymıştır.
Murat yapmış olduğu bu işlemde sayma ilkelerini hangi sıra ile kullanmıştır?
Karşılaştırma-Sınıflama-Sıralama-Ordinal-Kardinal |
Karşılaştırma-Sınıflama-Sıralama-Kardinal-Ordinal |
Sınıflama-Sıralama-Karşılaştırma-Ordinal-Kardinal |
Sınıflama-Sıralama-Karşılaştırma-Kardinal-Ordinal |
Sıralama-Sınıflama-Karşılaştırma-Ordinal-Kardinal |
Murat öncelikle farklı renkte boncukları karşılaştırmış ve onları renklerine göre sınıflandırmıştır. Daha sonra onları daha kolay saymak için sıralamıştır. Sıraladığı boncukları ordinal işlevle kullanarak son boncuğun yerini belirtmiştir. Ardından da kardinal işlevle kullanarak grupta kaç tane sarı boncuk olduğunu belirtmiştir. Bu durumda cevap A seçeneğidir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dört yaşındaki bir çocuğun ölçme ile ilgili gösterebileceği bir davranış olabilir?
Oyuncak bebeklerin boyunu karışla ölçme |
İki bebeği yanyana getirerek boylarını karşılaştırma |
Oyuncaklarının boyunu cetvel kullanarak ölçme |
Uzaklıkları karşılaştırma için adımlarını kullanma |
Bebeklerin boyunu ölçmek için ip kullanma |
Duyu-Motor Dönem ve İşlem Öncesi Dönem (0-7 yaş) çocukları ölçme alanında, oynama, taklit etme ve karşılaştırma yapma becerilerini sergileyebilirler. Geçiş Döneminde (işlem öncesi ve Somut işlemler – 5-7 yaş) bulunan çocuklar ise, ölçmede standart olmayan birimler kullanırlar. Somut işlemler (7-11 yaş) döneminde bulunan çocuklar ise ölçmede, standart birimlere gereksinim duyar ve standart birimleri kullanırlar. Buna göre soruda verilen dört yaşındaki çocuk işlem öncesi dönemde olduğundan iki bebeği yanyana getirerek boylarını karşılaştırma yapması beklenebilir.
7.Soru
Aşağıda yer alan problemlerden hangisi toplama ve çıkarma problemlerine ilişkin yapılan sınıflandırmalardan eşitlik – fark bilinmeyen türüne örnektir?
Ahmet’in 9 kalemi vardı. Birkaç tanesini Sezen’e verdi. Ahmet’in şimdi 4 kalemi kaldı. Ahmet Sezen’ kaç kalem vermiştir? |
Ahmet’in 4 kalemi vardı. Sezen birkaç tane daha şeker verdi. Ahmet’in şimdi toplam 9 şekeri var. Sezen kaç şeker vermiştir? |
Ahmet’in birkaç şekeri vardı. Sezen 5 tane daha verdi. Ahmet’in şimdi toplam 9 şekeri var. Ahmet’in başlangıçta kaç şekeri vardı? |
Ahmet’in 4 kırmızı kalemi ve birkaç tane de siyah kalemi vardı. Ahmet’in toplam 9 kalemi vardı. Ahmet’in kaç tane siyah kalemi vardı? |
Ahmet’in 9 kalemi vardı. Sezen’in 5 kalemi vardı. Sezen’in Ahmet’le aynı sayıda kalemi olması için kaç kalemi daha olması gerekir? |
A seçeneğindeki örnek değişim-çıkarma-değişim bilinmeyen türüne örnektir. B seçeneğindeki örnek değişim ekleme-değişim bilinmeyen türüne örnektir. C seçeneğindeki örnek değişim-ekleme-başlangıcı bilinmeyen türüne örnektir. D seçeneğindeki örnek parça-parça-bütün-parçası bilinmeyen türüne örnektir. E seçeneğindeki örnek ise eşitlik-fark bilinmeyen türüne örnektir. Dolayısıyla cevap E seçeneğidir.
8.Soru
Aşağıdaki etkinliklerden hangisi okulöncesi dönemde çocuklarda grafik oluşturma becerilerini kazandırmak için ilk aşamada uygulanabilecek grafik etkinliklerinden biri olabilir?
Sınıftaki gözlüklü ve gözlüksüz öğrencilerin sayısı belirlenirken masanın üzerine bloklar konması |
Sınıftaki öğrencilerin sevdikleri yemekler belirlenirken resimlerin kullanılması |
Sınıftaki öğrencilerin sevdikleri hayvanlar belirlenirken fotoğrafların kullanılması |
Sınıftaki öğrencilerin doğdukları şehirler belirlenirken bir panoda grafik çizilmesi |
Sınıftaki öğrencilerin sevdikleri şarkılar belirlenirken kartondan kesilen küçük parçalarla grafik oluşturma |
Okulöncesi dönemde grafik oluşturma becerileri üç aşamada gerçekleşir:
- Gerçek nesnelerle iki kategorili grafikler
- Gerçek nesneyi temsil eden resim ya da çizimlerle ikiden fazla kategori
- Gerçek nesneye benzemeyen soyut temsilciler (kartondan kesilen renkli şeritler vb.)
Soruda istenilen ilk aşamada uygulanabilecek bir etkinlik sorulduğundan etkinliğin iki kategorili ve gerçek nesneler ile oluşturulması gerekmektedir. Buna göre verilen şıklardan sadece A şıkkında önerilen kategori sayısı gözlüklü ve gözlüksüz öğrenci olmak üzere ikidir. Ayrıca etkinlikte gerçek nesneler olarak bloklar kullanılacaktır. Buna göre A şıkkında verilen etkinlik okulöncesi dönemde çocuklarda grafik oluşturma becerilerini kazandırmak için ilk aşamada uygulanabilecek bir etkinliktir. Doğru cevap A’dır.
9.Soru
Aşağıdaki kazanımlardan hangisi Milli Eğitim Bakanlığı Okulöncesi Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından 2006 yılında yayınlanan Okulöncesi Eğitim Programı (36-72 Aylık Çocuklar İçin)’nda toplama ve çıkarma işlemine ilişkin kazanımlar arasında yer almaz?
10 içinde toplama gerektiren problemleri çözer. |
10 içinde çıkarma gerektiren problemleri çözer. |
Nesne grubundan belirtilen sayı kadar nesneyi ayırır. |
Nesneleri kullanarak toplama yapar. |
Nesneleri kullanarak çıkarma yapar. |
B seçeneğinde yer alan kazanımın doğrusu şu şekildedir: 5 içinde çıkarma gerektiren problemleri çözer. Dolayısıyla cevap B seçeneğidir.
10.Soru
Aşağıdaki kazanımlardan hangisi Milli Eğitim Bakanlığı Okulöncesi Eğitim Genel Müdürlüğü tarafından 2006 yılında yayınlanan Okulöncesi Eğitim Programı (36-72 Aylık Çocuklar İçin)’nda yer almaz?
20 içinde ileriye doğru birer birer ritmik sayar. |
Söylenilen sayı kadar nesneyi gösterir. |
Gösterilen belli sayıdaki nesneyi doğru olarak sayar. |
Nesneleri sayarak miktarlarını az ya da çok olarak söyler. |
Sayıca 20’den az olan bir gruptaki nesnelerin sayısını söyler. |
E seçeneğinde yer alan kazanımın doğrusu şu şekildedir: Sayıca 10’dan az olan bir gruptaki nesnelerin sayısını söyler. Dolayısıyla cevap E seçeneğidir.
11.Soru
İki çocuğun kendi aralarında boylarını karşılaştırırken birbirlerine “Benim boyum kaç kilo biliyor musun?”, “Benim boyum daha çok senden” gibi konuşmalarını duyan öğretmenin “Bakalım sizin boyunuz ne kadarmış?” “Şu ipi kullanarak ikinizin de boyunuzun ne kadar olduğunu ölçelim. Sonra da ikinizin boylarının uzunluklarını karşılaştıralım.” şeklindeki yaklaşımları aşağıdaki hangi etkinlik türüne örnek olarak gösterilebilir?
Grup etkinliği |
Otantik etkinlik |
Yapılandırılmış etkinlik |
Doğal etkinlik |
Yarı yapılandırılmış etkinlik |
Çocuklar ölçmeye ilişkin ilk kavramlarını çevrelerini izleyerek edinirler ve bunları oyunlarına yansıtırlar. Sınıfta arkadaşlarıyla oyun oynarken de teraziye koyduğu oyuncak meyveyi iki kilo olarak ölçer. Yetişkinleri taklit ederek başlayan deneyimler daha sonra standart olmayan ölçü birimlerini anlamlı olarak kullanmaya kadar varır. Yarı yapılandırılmış etkinliklerde öğretmenler, bu doğal etkinlikler sırasında çocukların oyunlarına gözlemci olmanın dışında çeşitli sorular sorarak, onaylayarak ya da farklı bir malzeme sunarak da katılabilirler. Çocukların ölçmeye ilişkin kavramları doğru kullandıklarından emin olunmalı ve yönlendirmeye gereksinim duyanlar için de gerekli yardıma karar verilmelidir. Buna göre verilen sorudaki öğretmen kendi aralarında ölçme ile ilgili kavramları yanlış kullanan öğrencilere uygun sorularla ilgili kavramları öğretmeye çalışmaktadır. Bu yaklaşım yarı yapılandırılmış etkinliğe örnek olarak verilebilir. Doğru cevap E’dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi uzaysal algının gelişimi için kullanılabilecek yarı yapılandırılmış bir etkinliktir?
Çocuktan kare çizimiyle gerçek bir nesneyi eşleştirmesinin istenmesi |
Çocuğa nesne gösterilmeden sadece dokunarak hisstemesi ile nesneyi tanımasının istenmesi |
Çocuklara sadece görsel ya da sözel ipuçları verilerek benzer olan şekilleri bulmasının istenmesi |
Çocuklardan blokları sınıflandırmalarının ve ardından örüntü oluşturmalarının istenmesi |
Çocuklara "Dolabın içindeki oyuncağı alır mısı?", "Bu resmi daha yukarıya doğru asalım mı?" şeklinde sorular sorulması |
Bu gibi sorulara verdikleri yanıtlardan çocuğun uygun dili kullanıp kullanmadığı gözlenebilir ve uygun dil kullanılmıyorsa daha basit ve anlaşılır bir dil kullanarak ya da farklı bir malzeme sunularak yeterli zaman da verilerek etkinlik devam ettirilebilir. Bu tür etkinlikler yarı yapılandırılmış etkinliklerdir. Çocuktan kare çizimiyle gerçek bir nesneyi eşleştirmesinin istenmesi dokunsal, çocuğa nesne gösterilmeden sadece dokunarak hisstemesi ile nesneyi tanımasının istenmesi görsel, çocuklardan blokları sınıflandırmalarının ve ardından örüntü oluşturmalarının istenmesi görsel-devinsel yapılandırılmış etkinlikleridir. Çocuktan kare çizimiyle gerçek bir nesneyi eşleştirmesinin istenmesi de görsel bir etkinlik olup yapılandırılmış bir etkinliktir. Doğru cevap E'dir.
13.Soru
Ölçme becerilerinin gelişimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Standart olmayan ölçü birimleri kullanılabilir. |
Çocuklar daha küçük görünen nesneleri daha büyük görünen nesnelere göre daha ağır olarak ifade edebilirler. |
Kum havuzu ya da su kapları hacim ölçümünün algılanması için kullanılabilir. |
Nesne korunumuna sahip olmayabilirler. |
Standart ölçü birimleri kullanılabilir. |
Okulöncesi dönem çocukları geçmiş deneyimlerine dayanarak daha büyük görünen nesnenin daha ağır olacağını düşünürler. Örneğin, bir pinpon topu daha küçük bir misketten daha ağır olarak tahmin edilebilir. Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde ilgili uzaysal kavramlar ve bu kavramlar ile ilgili sorulara verilen yanıt yanlış olarak eşleştirilmiştir?
Kavram: Uzaklık – Yanıt: İlerisinde |
Kavram: Yön – Yanıt: İleri – geri |
Kavram: Yön – Yanıt: Karşısında |
Kavram: Konum – Yanıt: Üstünde – altında |
Kavram: Konum – Yanıt: Yakın – uzak |
Nesneler arasındaki ilişkiler konum, yön ve uzaklık kavramlarıyla açıklanabilir.
KAVRAM: Uzaklık SORU: Ne kadar uzakta? YANIT: yakın-uzak, uzağında, yakınında, ilerisinde. Buna göre A şıkkı doğrudur.
KAVRAM: Yön SORU: Ne yönde? Hangi tarafta? YANIT: İleri-geri, çevresinde, buradan, oraya doğru, karşısında, aşağıya doğru-yukarıya doğru. Buna göre B ve C şıkları da doğrudur.
KAVRAM: Konum SORU: Neredeyim? Nerede? YANIT: Üstünde-altında, aşağıda-yukarıda, içinde-dışında, yanında, arasında, önünde-arkasında. Buna göre D şıkkında verilen eşleştirme doğru olmasına rağmen E şıkkında “konum” kavramıyla yapılan “yakın-uzak” eşleştirmesi yanlıştır. Doğru cevap E’dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde uzaysal algı ve şekillerle ilgili etkinlikler düzenlenirken çocuğun dikkate alınması gereken gelişimsel düzeyleri doğru bir sırayla verilmiştir?
I. Nesneleri şekillerine göre sınıflandırma
II. Benzer bir şekille eşleştirme
III. Şekilleri çizme
IV. Şekilleri isimlendirme
II – I – III - IV |
I – II – IV - III |
II – I – IV – III |
II – IV – I - III |
II – III – IV – I |
Şekillerle ilgili algılama dört aşamada gerçekleşir ve etkinlikler düzenlenirken bu aşamalarla çocukların gelişimsel düzeyleri arasında bağlantı kurulmalıdır:
Aşama: Benzer bir şekille eşleştirme (Bir dikdörtgen çizimiyle gerçek nesneyi eşleme). (II. ifade)
- Aşama: Nesneleri şekillerine göre sınıflandırma (Üçgenleri ve kareleri sınıflandırma). (I. ifade)
- Aşama: Şekilleri isimlendirme (Bu bir dikdörtgendir). (IV. ifade)
- Aşama: Şekilleri çizme (Bir örneğe bakarak ya da bakmadan dikdörtgen çizme). (III. ifade)
Buna göre sıralama II- I – IV – III şeklinde olur. Doğru cevap C’dir.
16.Soru
Çocuklardan boş bir kağıda ayakkabılarıyla basarak ayakkabılarının izini kalemle çizmelerini isteyen bir öğretmen daha sonra ayak boylarını fasulyeler kullanarak bulmalarını ve sonrasında hangi çocuğun ayağının daha büyük olduğunu belirlemelerini istemiştir. Öğretmenin yaptırdığı bu etkinlikler ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Standart ölçü birimi kullandırmıştır. |
Yarı yapılandırılmış bir etkinliktir. |
Zaman kavramı geliştirilmeye çalışılmıştır. |
Geometrik şekiller tanıtılmıştır. |
Karşılaştırma becerisini geliştirmektedir. |
Burada öğretmen standart olmayan ölçü birimi kullandırmış ve en büyük ayağa sahip olan çocuğu bulmaları için de karşılaştırma yapmalarını sağlamıştır. Yapılandırılmış bu etkinlik ile öğretmen çocukların hem ölçme hem de karşılaştırma becerilerinin gelişimini desteklemiştir.
17.Soru
Nesnelerin niteliklerini sayarak bulamayan bir öğrenciye sınıftaki lacivert ve beyaz renkteki blokları kullanarak bir grafik oluşturan öğretmenin yaptığı bu etkinlikle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
İkiden fazla kategori kullanmıştır. |
Soyut temsilci kullanmıştır. |
Çocuğun sayıları kavramasını kolaylaştırmak istemiştir. |
Zaman kavramını geliştirmek istemiştir. |
Geometrik şekiller taıtılmıştır. |
Nesnelerin niteliklerini sayarak bulmaya hazır olmayan bir grup çocuk, aynı sayısal niteliği görsel olarak bir grafikle çok daha rahat görebilir. Örneğin, altı ve dokuz sayılarından hangisinin daha büyük olduğunu henüz kavrayamayan bir çocuk aynı bilgiyi grafik olarak görürse kolayca kavrayabilir.
18.Soru
Kullanılan son sayı kelimesi bir nesne grubunda o nesnelerden kaç tane olduğunu belirtir; en son sayılan nesnenin bir özelliği değildir.
Yukarıdaki tanım sayma işleminin anlamlı olabilmesi için gereken temel ilkelerden hangisine aittir?
Birebir İlişki |
Sabit Sıra |
Soyutlama |
Kardinal |
Dizilişin önemsizliği |
Kardinal, kullanılan son sayı kelimesi bir nesne grubunda o nesnelerden kaç tane olduğunu belirtir. Doğru yanıt D seçeneğidir.
19.Soru
Elindeki kitabı çocukların göreceği şekilde masanın üstüne, altına yanına koyarak çocuklara kitabın nerede olduğunu soran bir öğretmen aşağıdaki becerilerden hangisini geliştirmek istemiştir?
Karşılaştırma |
Sınıflandırma |
Ölçme |
Grafik |
Uzaysal algı |
Uzaysal algı, bireyin çevresini ve çevresindeki nesneleri sezgileriyle anlaması
dır. Okulöncesi eğitim dönemindeki çocuklara uzaysal algılarını geliştirmeleri için nesnelerin yönü, konumu, uzaydaki açısı ve diğer nesnelere göre büyüklüğü gibi pek çok konuda anlamlı deneyimler yaşamaları için olanaklar yaratılmalıdır. Doğru cevap E'dir.
20.Soru
Öğretmeninin iki gün sonra okula evlerinden oyuncak getirebileceklerini söylemesini anlamlandıramayan bir çocuğun hangi beceride yetkinleşemediği söylenebilir?
Uzaysal algı |
Grafik |
Zaman |
Sınıflandırma |
Karşılaştırma |
Okulöncesi dönemde standart zaman birimleri anlamlı olarak kullanılamasa da genellikle okulöncesi dönemde bir çocuk, üç gün sonra çıkılacak bir geziyi tahmin etmek için kaç kere yatılıp kalkılması gerektiğini hesaplayabilir. Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ