AOF.SORULAR.NET
aof.sorular.net Orhon Türkçesi Orhon Türkçesi Final 13. Deneme Sınavı

Orhon Türkçesi Final 13. Deneme Sınavı

Toplam 20 Soru
Diğer "Orhon Türkçesi" Sınavları
PAYLAŞ:

1.Soru

katıgdı sözcüğünün aldığı ekler aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla ve doğru olarak verilmiştir?


Fiilden isim yapım eki, belirtme durumu eki

Fiilden isim yapım eki, ilgi (tamlayan) durumu eki

Fiilden isim yapım eki, isimden isim -zarf- yapım eki

İsimden fiil yapım eki, sıfat-fiil eki

İsimden fiil yapım eki, geçmiş zaman eki

2.Soru

Orhun türkçesine göre "eçü" ne demektir?  


“ata dede, ced” +m [1. tekil kiúi iyelik eki]

“arkadaş dede, ced” +m [1. tekil kiúi iyelik eki]

“düşman dede, ced” +m [1. tekil kiúi iyelik eki]

hepsi

hiçbiri

3.Soru

“Tabgaç oguz kııtan buçegü kabışsar kaltaçı biz.” ifadesinin Türkiye Türkçesindeki tam ve doğru karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?


Çin, Oğuz, Kıtaylılar bu üçü savaşırsa çaresiz kalırız.

Çin, Oğuz, Kıtaylılar bu üçü birleşirse çaresiz kalırız.

Moğol, Oğuz, Kıtaylılar bu üçü birleşirse çaresiz kalırız.

Çin, Oğuz, Kıtaylılar bunları birleştirirse çaresiz kalırız.

Çin, Oğuz, Kıtaylılar bu üçü birleşirse daha çok güçleniriz.

4.Soru

Hangisi Kişi zamirleri kullanılarak çekimlenen fiil zaman ve kiplerinden olamaz?


Geniş ve şimdiki zaman

-mIş ekli geçmiş zaman

-DAçI ekli gelecek zaman

-çI ekli gelecek zaman

–sIK ekli gelecek zaman

5.Soru

“ötüken yış olursar be?gü il tuta olurtaçı sen” ifadesinin Türkiye Türkçesindeki tam ve doğru karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?


Ötüken yaylasında oturursan ebedî ülke tutarak oturacaksın.

Ötüken ormanında kalırsan bey olursun.

Ötüken yaylasındaki ülkenden ayrılırsan ebedi devlet kuracaksın.

Ötüken yaylasında her zaman olursan mutlu olacaksın.

Ötüken dağlarında olursan ebedi bey olursun.

6.Soru

Aşağıdaki Köl Tigin yazıtının güney yüzünde geçen kelimelerden hangisinin çözümlemesi yanlış verilmiştir?


Olur- "oturmak" -tum [1. tekil kişi belirli geçmiş zaman]

İni(y) "erkek kardeş" +gün [çokluk eki] +üm [1. tekil kişi iyelik eki]

Sab "söz" +ım [1. tekil kişi iyelik eki] +(ı)n [belirtme durum eki]

Eşid- "işitmek" -gil [2. çoğul kişi emir kipi]

Öd "zaman" +ke [yönelme durum eki]

7.Soru

Aşağıdaki Köl Tigin yazıtının güney yüzünde geçen kelimelerden hangisinin çözümlemesi yanlış verilmiştir?


bat- “batmak” –sık [gelecek zaman sıfat-fiil eki] +ıŋa < +ınga < +ınka +ı [3. tekil kişi iyelik eki] +n+ [zamir n’si] +ka [yönelme durumu eki]

tug- “doğmak” –sık [gelecek zaman sıfat-fiil eki] +ka [yönelme durumu eki]

katıgdı “sağlamca” < kat- “katmak, katılaştırmak” –(ı)g “katı” [isimden isim yapım eki] +tı [isimden isim -zarf- yapım eki]

tug- “ölmek” –sık [gelecek zaman sıfat-fiil eki] +ka [yönelme durumu eki]

bat- “batmak” –sık [gelecek zaman sıfat-fiil eki] +ıŋa < +ınga < +ınka +ı [3. tekil kişi iyelik eki] +n+ [zamir n’si] +ka [yönelme durumu eki]

8.Soru

begli bodunlı “bey ve halk” +g sözcüğünde aşağıdaki eklerden hangisi vardır?


Fiilden isim yapım eki

İsimden isim (sıfat) yapım eki

 İsimden fiil yapım eki

İkinci tekil şahıs iyelik eki

Belirtme durumu eki

9.Soru

“Sü sülepen tört bulu?dakı bodunug kop almış kop baz kılmış.” İfadesindeki altı çizili sözcüğün aldığı ek aşağıdakilerin hangisidir?


Belirtme durumu eki

III. tekil kişi iyelik eki

Araç durumu eki

Fiilden isim yapım eki

İsimden fiil yapım eki

10.Soru

“Te?ri türük bodun atı küsi yok bolmazun.” İfadesindeki “bolmazun” fiili aşağıdaki fiil çekim eklerinden hangisini almıştır?


İkinci tekil kişi emir ekini

Birinci tekil kişi gelecek zaman ekini

Üçüncü tekil kişi emir ekini

Üçüncü tekil kişi geniş zaman ekini

Birinci tekil kişi geniş zaman ekini

11.Soru

it- “düzenlemek” –i ifadesinde, aşağıdaki eklerden hangisi kullanılmıştır?


Edilgenlik eki

Yön gösterme eki

Zarf-fiil eki

Belirtme durumu eki

Bulunma-çıkma durumu eki

12.Soru

“ur(u)gs(ı)r(a)t(a)yın” sözcüğünün çözümlemesi hangi seçenekte doğru verilmiştir?


urug (isim kökü)+sıra (isimden fiil yapım eki)-t (ettirgenlik eki)-ayın (1. Tekil kişi emir eki)

urug (fiil kökü)+sıra (fiilden fiil yapım eki)-t (ettirgenlik eki)-ayın (1. Tekil kişi emir eki)

urug (isim kökü)+sıra (isimden fiil yapım eki)-t (ettirgenlik eki)-ayın (2. Tekil kişi emir eki)

urug (fiil kökü)+sıra (isimden fiil yapım eki)-t (ettirgenlik eki)-ayın (I. Tekil kişi emir eki)

urug (isim kökü)+sıra (isimden fiil yapım eki)-t (ettirgenlik eki)-ayın (I. Tekil kişi geçmiş zaman eki)

13.Soru

Türk dilinin yazı dili olduktan sonraki dönemleri, aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla ve doğru olarak verilmiştir?


İlk Türkçe, Ana Türkçe, Eski Türkçe
Eski Türkçe, İlk Türkçe, Ana Türkçe
İlk Türkçe, Eski Türkçe, Yeni Türkçe
Eski Türkçe, Orta Türkçe, Yeni Türkçe
Ana Türkçe, Eski Türkçe, Yeni Türkçe

14.Soru

“teŋri küç birtük üçün kaŋım kagan süsi böri teg ermiş yagısi koń teg ermiş” ifadesinin Türkiye Türkçesindeki tam ve doğru karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?


Göklerde küçükler olduğu için kağanlar süsü çok severmiş ve yağlı gibi görünürlermiş.

Tanrı güçlükler verdiği için kanlarını düşmanlara kurt gibi döktürürmüş.

Tanrı güç verdiği için babam Hakanın askerleri kurt gibi imiş, düşmanları koyun gibi imiş.

Tanrı güçlü birlikleri sevdiği için kağanlar süslü gibiymiş ve düşmanları çok zayıfmış.

Tanrı güç verdiği için aynı kandan olan kağanlar kurt gibi hızlı koşarmış.

15.Soru

Aşağıdaki tasvirî fiillerden hangisi bir işi yapabilme, bir işe gücü yetme, muktedir olma anlamı taşımaktadır?


ıd-

u-

kal-

kel-

bar-

16.Soru

Türkçenin yazımı için Türkler tarafından kullanılmış, bugüne kadar bilinen, ilk alfabe aşağıdakilerden hangisidir?


Sogd
Uygur
Köktürk
Arap
Manihey

17.Soru

Ural-Altay dillerini Çud ve Tatar dilleri olmak üzere iki gruba ayıran bilim adamı, aşağıdakilerden hangisidir?


W. Schott
M. A. Castrén
P. J. T. von Strahlenberg
D. G. Messerschmidt
G. J. Ramstedt

18.Soru

Türk dilinin tarihinde en erken dönem “Altay Dil Birliği” dönemidir; yani Türk, Moğol, Tunguz, Kore dilleri ve belki Japon dilinin ortak olduğu dönem. Bu ortak dil döneminde mahallî farklılıkların alt gruplar oluşturduğunu varsaymalıyız; yani Korelilerin, Türklerin, Moğolların ve Tunguzların atalarının, bu ortak dil döneminde birbirinden farklı, yani birinden öbürüne farklılıklar gösterebilen ortak dilin (Ana Altayca) varyantlarına (çeşitleme) sahip olduğunu düşünmek zorundayız. Bu dönemde mahallî farklılıkların oluşturduğu ağızlar, dil seviyesinde düşünülmelidir.Yukarıdaki pasaj için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?


Ortak coğrafyadaki bölgesel dağılımlar, zamanla dilin farklılaşmasına yol açabilir.
Mahalli farklılıklar dilin ortaklığında belirleyici unsur değildir.
"Altay Dil Birliği" döneminde, bölgenin tüm halkları aynı ortak dili konuşmaktadır.
Geçmişte ortak dilin birinden öbürüne farklılık göstermesi, günümüzde halkların ortak dil üzerinden anlaşmasına engel teşkil etmez.
Korelilerin, Türklerin, Moğolların ve Tunguzların atalarının geçmişte ortak dile sahip olmaları, aynı soydan geldiklerinin kanıtıdır.

19.Soru

Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Orhon Türkçesindeki çokluk (topluluk) eklerine örnek bulunmaktadır?


Yılpagut

İlteriş

Börü

Alpagu

Kunçuy

20.Soru

Hangisi karşılaştırmalı Altay dil ekolünün kurucusudur?


Daniel Gottlieb Messerschmidt

Philipp Johann Tabbert von Strahlenberg

Wilhelm Radloff

Nikolay Mihayloviç Yadrintsev

Gustaf John Ramstedt

Sorular