Ortaçağ Felsefesi 1 Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Thomas Aquinas'a göre insanlardaki bireyselleştirici özelliklerin etkin akıl tarafından çekip çıkarılması sürecine ne ad verilmektedir?
Tabula raso |
Abstractio |
İlluminatio |
Abstractio totius |
Abstractio formae |
Bireyselleştirici özelliklerin, etkin akıl tarafından çekip çıkarılması sürecine soyutlama (abstractio) adı verilmektedir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Augustinus’un bilgi öğretisinde yer almaz?
Tanrı ruhsal ışıktır ve tüm insanları aydınlatır.
|
Tanrı tarafından aydınlatılmış bir hakikat dünyası vardır.
|
Doğuştan içimizde bulunan ahlak yasası bize tanrı tarafından verilmiştir.
|
Tanrı’nın yarattığı herşey aynı mükemmelliktedir.
|
İnsan ilk günah sayesinde seçme özgürlüğünü kaybetmiştir.
|
3.Soru
Thomas Aquinas’a göre birbirinden farklı varoluşlar ve formlar bulunmaktadır. Bu formlar arasında en altta yer alan aşağıdakilerden hangisidir?
Thomas Aquinas’a göre birbirinden farklı varoluşlar ve formlar bulunmaktadır. Bu formlar arasında en altta yer alan aşağıdakilerden hangisidir?
Hayvansal ruhlar |
Temel varlık formları |
Temel ögelerin formları |
Bitkisel formlar |
İnsani ruhlar |
Thomas Aquinas’a göre birbirinden farklı varoluşlar olduğu gibi birbirinden farklı pek çok form da vardır. En altta temel ögelerin formları (formae elementorum) bulunmaktadır. Bu formlar, maddeye en yakın durumda bulunduklarından en alttadırlar. Bunların üstünde bileşik formlar, onların da üstünde bitkisel formlar (animae plantarum) yer almaktadır. Bitkisel formların veya ruhların üstünde de hayvansal ruhlar (animae brutorum), bir üstte de insani ruhlar (animae humanae) bulunmaktadır.
4.Soru
Hangisi pozitif ilahiyatın ana kaynağıdır?
Vahiy |
Peygamberlik |
Doğa |
Akıl yürütme |
Yasa |
Akıl Yürütme
5.Soru
Ortaçağda Platon etkisi sona erdiğinde yerini önce aşağıdaki düşünürlerden hangisinin etkisine bıraktı?
Pseudo Aristoteles |
Pythagoras |
Roscelinus |
Plotinus |
Anselmus |
Plotinus
6.Soru
Thomas Aquinas’a göre varlık tanımı kaça ayrılır?
İki |
Üç |
Dört |
Beş |
Altı |
Thomas Aquinas’a göre varlık “zorunlu” ve “zorunsuz” olmak üzere ikiye ayrılır.
7.Soru
Varlığını sürdürebilmek için bir başka şeye gereksinim duyan bir şey aşağıdaki özelliklerden hangisini zorunlu olarak taşımaktadır?
Zorunluluk |
Sorumluluk |
Değer |
Tanrısallık |
Yaratılmışlık |
Yaratılmışlık
8.Soru
Philon ve Scotus Erigena'dan sonra yaratılış sürecindeki döngüsellik düşüncesi daha sonrasında hangi filozof tarafından benimsenmiştir?
Guillelmus De Ockham |
Nicolaus Cusanus |
Thomas Aquinas |
Duns Scotus |
Augustinus |
Philon ve Scotus Erigena'dan sonra yaratılış sürecindeki döngüsellik düşüncesi daha sonrasında Thomas Aquinas tarafından benimsenmiştir.
9.Soru
Thomas Aquinas’ın Ülkemizde, Betül Çotuksöken-Saffet Babür tarafından Türkçeye aktarılmış eserinin adı aşağıdakilerden hangisidir?
Varlık ve Töz üzerine |
Varlık ve Öz üzerine |
Varlık ve Tanrı |
Tanrı ve İnsan |
Varlık ve Tanrı Üzerine Deneme |
Ülkemizde, De Ente et Essentia adlı çalışması, Betül Çotuksöken-Saffet Babür tarafından Türkçeye aktarılmıştır.(Thomas Aquinas, Varlık ve Öz Üzerine (De Ente et Essentia - Varlık ve Öz Hakkında)
10.Soru
Doğal yasa ile ilgili ifadelerden hangisi yanlıştır?
Akıl, bizim iyi olana doğru yönelmemizi sağlar. Buna doğal yasa denir.
|
Doğal yasa, akıl sahibi olan her varlığı, Hayatını korumak ve muhafaza etmeye yönlendirir.
|
Doğal yasa, akıl sahibi olan her varlığı, çoğalmak, karısı ve ailesine göz kulak olmaya yönlendirir.
|
Doğal yasa, akıl sahibi olan her varlığı, hakikati gözetmek suretiyle akılsal hayatını geliştirmek ve sosyal erdem içinde olmaya yönlendirir.
|
İnsan bazen tutkularına ve kötü geleneklere yönelir. Bu akıldışı durumdan kurtulmak için ise gerekli yasa doğal yasadır.
|
11.Soru
Eriugena, Tanrı’yı yaratılanların varlığı ile özdeşleştirdiği için aşağıdakilerden hangisi ile suçlanmıştır?
Panteist
|
Ateist
|
Teist
|
Deist
|
Agnostisst
|
12.Soru
Eriugena'ya göre insanın diğer hayvanlarda olmayan bazı özellikleri bulunmaktadır.
Aşağıdakilerden hangisi bu özelliklerinden biri değildir?
Akıl |
Zihin |
İç duyu |
Erdem |
Duyu hafızası |
insanın, öteki hayvanlarda olmayan baz özellikleri bulunmaktadır. Eriugena bunların akıl, zihin, iç duyu, erdem olarak adlandırılabilecek akılsal hareketler ile ilahi ve ezeli
ebedi olan şeylere ait hafızası olduğunu ileri sürer
13.Soru
Thomas Aquinas’ın varlık anlayışı ile ilgili verlen bilgilerden hangileri doğrudur?I-Varlık, kendisi dışındaki bütün varolanların nedenidir.II-Tanrı, kendi içindeki tamamlanmışlığından dolayı bu evreni ve içindekileri yaratmış ve onlara birlik içinde bir düzen sağlamıştır.III-Özü ve Varoluşu bir ve aynı olan Tanrı dışında hareketinin kaynağı olan bir başka varolan yoktur.IV-Tanrı Kanıtlamaları’nda hem Tanrı’nın özü değil hemde O’nun etkileri üzerinden giderek Tanrı’yı kanıtlamaktadır.
I-III |
I-II-III |
I-III-IV |
I-II-IV |
II-III-IV |
Ilk üç bilgi doğru iken dördüncü bilgi yanlıştır. Thomas Aquinas, Tanrı Kanıtlamaları’nda Tanrı’nın özü değil, O’nun etkileri üzerinden giderek Tanrı’yı kanıtlamaktadır.
14.Soru
I. Bu ayrım ilahi ideaları işaret etmektedir II. Yaratan Tanrı düşünme aracılığıyla şeylerin özlerini varoluşa taşır. III. Tanrı varoluş ile şeylerin var olmalarını sağlar. IV. Başlangıçta akıl vardır. V. Tanrı, yaratılanların varlığı ile özdeşleşmştir.Eriugena’nın yukarıdaki düşünceleri, onun hangi doğa ayrımına uygundur?
Yaratılan ve yaratmayan doğa |
Yaratan ve yaratılmayan doğa |
Yaratılan ve yaratan doğa |
Ne yaratan ne de yaratılan doğa |
Sadece yaratılan doğa |
Eriugena’nın ikinci doğa ayrımı olan “yaratılan ve yaratan” doğa, anlaşılması bakımından diğerlerinden biraz daha güç bir ayrımdır. Yaratan ve yaratılan ayrımı İlahi ideaları işaret etmektedir. Eriugena’nın Yaratan Tanrı’sı ise, bunun tersine, düşünme aracılığıyla şeylerin formlarını veya özlerini varoluşa taşır ve bunlar bireysel şeyleri/nesnelerin varolmalarını sağlar. “Başlangıçta akıl vardı” veya “başlangıçta neden vardı” demek de, ilki kadar geçerli olabilecek bir tercih kullanımıdır. Dolayısıyla, Eriugena’daki doğanın ikinci ayrımı olan ilahi idealar, Yaratıcı tarafından yaratıldıktan sonra, fizik dünyaya düzen verecek bir şekilde, kendi varoluşlarının altındaki bireysel nesneleri yaratmışlardır.
15.Soru
Aquinas'ın ahlak ve toplum anlayışına göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlış bilgi içermektedir?
Akıl, ahlaki zorunluluğun köküdür. |
Toplumda yer alan insanların huzur ve refah içinde amaçladıkları hedefe doğru düzgün bir hayat sürmeleri için o toplumun düzgün yasalarla idare edilmesi gerekir. |
Özgür bir toplumun hedeflerini seçmedeki isabeti köle bir toplumunkinden daha fazladır. |
Akıl sahibi olan her varlık, akılsal hayatını geliştirme eğilimindedir ve akıl sahibi varlıklar arasında cinsiyet ayrımı gözetilmez. |
Bütün insanlarda ortak olarak bulunan bir tür yasa vardır. |
Thomas Aquinas’a göre akıl ahlaki zorunluluğun köküdür. İrade doğal bir biçimde iyi olana doğru yönelir ve pratik akıl bizim iyiye yönelmemizi, kötüden de kaçınmamızı buyurur. Bu şekilde ortaya çıkan ve adına doğal yasa denilen yasa, akıl sahibi olan her bir varlığı üç doğal eğilim çerçevesinde yönlendirir: 1. hayatını korumak ve sağlığını muhafaza etmek; 2. çoğalmak ve karısı ve ailesine göz kulak olmak; 3. hakikati gözetmek suretiyle akılsal hayatını geliştirmek ve sosyal erdem içinde büyümek. Bu üçüncü madde, insanın mutlaka bir toplum içinde yaşaması gerektiğini belirginleştirmektedir. Burada, üzerinde en fazla durulması gereken konu, akıl sahibi varlıktan Aquinas’ın anladığı canlının erkek olduğudur. Yani, D seçeneğinin ilk kısmı doğru iken, ikinci kısmı cinsiyet ayrımı olmadığına dair verilen bilgi ile Aquinas'ın bakış açısıyla ters düşmektedir.
16.Soru
I. Niyet eylemden daha önemlidir.
II. Günah, kötü niyet sonucunda ortaya çıkmaktadır.
III. Niyetimizin Tanrı'nın irade ve niyetine uygun olması gerekmektedir.
IV. İnsanın eylemleri söz konusu olduğunda eylemimizi belirleyecek nesnel bir zemine dayalı içsel ahlak yasasına gereksinim vardır.
Yukarıdakilerin hangisi ya da hangileri Abelardus'un ahlak anlayışı ile ilgili olarak doğrudur?
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
III ve IV |
Yalnız IV |
Abelardus’un ahlak öğretisi, öznel bir ahlaktır. Bu ahlakın temelinde tek bir ölçüt bulunmaktadır, o da bireysel niyettir. Başka türlü ifade edecek olursak, insanın eylemleri söz konusu olduğunda eylemimizi belirleyecek nesnel bir zemine dayalı herhangi bir içsel ahlak yasasına gereksinim yoktur. Bunun yerine görülmesi gereken asıl durum, eylemlerimizi ilahi niyetle uyumlu bir şekilde yargıladığımız olmalıdır. Bu bilgiye dayanarak, IV numarada verilen ifade yanlıştır, ancak diğerleri Abelardus'un ahlak anlayışı ile ilgili olarak doğru ifadelerdir.
17.Soru
Eriugena, doğayı kaç bölüme ayırarak açıklamaktadır?
İki |
Üç |
Dört |
Beş |
Yedi |
Eriugena, doğayı Periphyseon’da dörde ayırmaktadır: 1) Yaratan ve yaratılmayan doğa, 2) Yaratılan ve aynı zamanda yaratan doğa, 3) Yaratılan ve yaratmayan doğa, 4) Ne yaratan ne de yaratılan doğa.
18.Soru
Ortaçağ ahlak anlayışını biçimlendiren filozof kimdir?
Anselmus |
Abelardus |
Aristoteles |
Roscelinus |
Porphyrios |
Abelardus, “Scito te Ipsum” başlıklı eserinde çeşitli ahlak sorunlarını ele almaktadır. Tümeller tartışmasındaki yerini net olarak saptamak zor olan Abelardus, ahlak anlayışında bireyi ön plana çıkartan, daha çok adcı diyebileceğimiz bir çizgide yer almaktadır. Bu bakımdan onun bireyin sorumluluğunu ön plana çıkartan ve suç ve günahı kişinin kendi sorunu yapan bir ahlak anlayışı biçimlendirmeye çalışan Abelardus, denebilir ki, Ortaçağın ahlak anlayışını biçimlendirmiş, ona yön vermiştir. Ortaya koyduğu moral öğreti hâlâ Hıristiyan dünyasında tartışılmakta, yeni çalışmalara ışık tutmaktadır.
19.Soru
Anselmus hangi tarikatın rahipleri tarafından eğitilmiştir?
Fransisken |
Benedikten |
Cizvit |
Dominiken |
Karmel |
Anselmus, 23 yaşına kadar kaldığı Aosta’da Benedikten tarikatının rahipleri tarafından eğitildi. Yaklaşık üç yıl boyunca Avrupa’da değişik yerleri ziyaret etti ve 1059’da Bec Manastırı’na geldi. Bec Manastırı o dönemde ünlü diyalektikçi Lanfranc tarafından yönetilmekteydi.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Eriugena'nın doğa ayrımındaki analiz sürecini anlatırken başvurduğu Latince ve Grekçedeki kavramlardan biri değildir?
Füsis |
Ousia |
Natura |
Füomai |
Essentia |
Analiz sürecini anlatırken Eriugena’nın başvurduğu kavramlardan ikisi Grekçedeki “füsis” (doğa) ve “ousia” (öz) ile Latincedeki “natura” (doğa) ve “essentia” (öz) kavramlarıdır. Bunlar arasında "füomai" yer almamaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ