Osmanlı Devleti Yenileşme Hareketleri (1876-1918) Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Osmanlı Milli Olimpiyat Cemiyeti aşağıdakilerin hangisi tarafından kurulmuştur?
Selim Sırrı Tarcan |
II. Abdülhamid |
Mithat Paşa |
Nedim Bey |
Enver Paşa |
Osmanlı Milli Olimpiyat Cemiyeti 1908’de Selim Sırrı Tarcan tarafından kuruldu.
2.Soru
Türk idare tarihinin ilk yazılı anayasası olan Kanuni Esasi kimin öncülüğünde hazırlanmıştır?
Mithat Paşa |
Hüseyin Bey |
Niyazi Bey |
Enver Paşa |
Niyazi Paşa |
Kanuni Esasi (Anayasa), II. Abdülhamid’in 31 Ağustos 1876’da tahta çıkmasından sonra, sadrazam olarak atadığı Mithat Paşa’nın öncülüğündeki bir komisyon tarafından hazırlanmıştır.
3.Soru
II.Abdülhamid devrini baskıcı olmakla suçlayan İttihat ve Terakki Cemiyeti, seçimlerden sonraki icraatlarıyla toplumda hayal kırıklığı ve öfke yarattı. İsyana dönüşen bu öfke, başkentte yeni bir siyasi kaosa yol açtı. Rumi takvim nedeniyle 31 Mart Vakası olarak adlandırılan bu isyan, Selânik’ten gelen İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne üye subayların idare ettiği Hareket Ordusu tarafından bastırıldı. Bu isyan kaç yılında ortaya çıkmıştır?
1903 |
1905 |
1907 |
1909 |
1911 |
II.Abdülhamid devrini baskıcı olmakla suçlayan İttihat ve Terakki Cemiyeti, seçimlerden sonraki icraatlarıyla toplumda hayal kırıklığı ve öfke yarattı. 13 Nisan 1909’da isyana dönüşen bu öfke, başkentte yeni bir siyasi kaosa yol açtı. Rumi takvim nedeniyle 31 Mart Vakası olarak adlandırılan bu isyan, Selânik’ten gelen İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne üye subayların idare ettiği Hareket Ordusu tarafından bastırıldı.
4.Soru
I. Avrupalı tüccarların kapitülasyonları gerekçe göstererek Osmanlı denetimini reddetmeleri
II. Avrupa’ya bağlı sigorta şirketlerinin Osmanlı Devleti içerisinde faaliyetlerde bulunmaları
III. Avrupalı sigorta şirketlerinin Osmanlı Devleti içerisindeki mağdurlara fazladan ödeme yapmaları
IV. Yabancı şirketlerin kapitülasyonları kullanarak Osmanlı Devleti’ne vergi ödememeleri
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri 19.yüzyılın ikinci yarısından itibaren kapitülasyonların Osmanlı Devleti’ne verdiği zararlardır?
I, II ve IV |
Yalnız I |
Yalnız III |
I, II ve III |
III ve IV |
Kapitülasyonlar 19. Yüzyılın ikinci yarısından sonra Osmanlı Devleti’nin iktisadi durumunu oldukça olumsuz etkileyen faktörlerden biri haline geldi. Avrupalı tüccar ve girişimciler kapitülasyonları gerekçe göstererek Osmanlı kanunlarını ve devletin denetimini kabul etmediler. Özellikle sigorta şirketleri büyük bir sorundu; Avrupa’daki bir sigorta şirketinin acentesi olmadığı halde, onların isimlerini kullanarak Osmanlı ülkesinde faaliyet gösteriyordu. Ayrıca şirketler, hasar durumunda çeşitli gerekçeler göstererek sigortalıya ödeme yapmıyordu ve devletin bu haksız duruma müdahalesi de kapitülasyonlara aykırıydı. Öte yandan; yabancı şirketler kapitülasyonları bahane ederek mali sorumluluk altına girmiyor ve devlete vergi ödemeden ticari faaliyetlerine devam ediyorlardı. Tüm bu durumlar Osmanlı Devleti’nin iktisadi yaşantısına zarar veriyordu.
5.Soru
Sadrazam Mahmud Nedim Paşa'nın, bütçedeki 5 milyon liralık açığı kapamak amacıyla devletin düzenli borçlarının yıllık faizlerinin toplamı olan 14 milyon liranın yarısının ödenmesini, diğer yarısının 5 milyonuyla bütçe açığını kapatılmasını ve 2 milyonuyla da ordunun giderlerinin karşılanmasını emrettiği kararlar tarihe hangi isimle geçmiştir?
Gülhane Paktı |
93 Harbi |
1877 Konsorsiyumu |
1873 Konsolidasyonu |
1875 Moratoryumu |
Sadrazam Mahmud Nedim Paşa'nın, bütçedeki 5 milyon liralık açığı kapamak amacıyla devletin düzenli borçlarının yıllık faizlerinin toplamı olan 14 milyon liranın yarısının ödenmesini, diğer yarısının 5 milyonuyla bütçe açığını kapatılmasını ve 2 milyonuyla da ordunun giderlerinin karşılanmasını kararlaştırdığı Beş sene süreyle borç faizlerinin yarısının nakit ve geri kalan yarısının da %5 faizli senetlerle ödeneceğini duyurduğu 6 Ekim 1875 tarihli karar "1875 Moratoryumu" olarak bilinir. İçte ve dışta büyük tepkilerle karşılandı ve Avrupa kamuoyunu Osmanlı Devleti aleyhine çevirdi.
6.Soru
Osmanlı- Rus savaşı sonunda imzalanan antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Rus antlaşması |
Osmanlı- Rus Antlaşması |
İngiltere Antlaşması |
Fransa Antlaşması |
Berlin Antlaşması |
1877-78 Osmanlı-Rus Harbi ve sonunda imzalanan Berlin Antlaşması, siyasi, iktisadi ve askeri sonuçlarının yanında, taşra idaresi için de önemli gelişmeleri ortaya çıkardı.
7.Soru
Mithat Paşa'nın 1888 yılında kurduğu banka hangisidir?
Ziraat Bankası |
Ticaret Bankası |
Osmanlı Bankası |
İstanbul Bankası |
Dersaadet Bankası |
Bankacılıkla ilgili en önemli gelişme şüphesiz ki, Mithat Paşa’nın kurduğu memleket sandıklarıyla onları takip eden menafi sandıkları geleneği üzerine oturan ve 15 Ağustos 1888 tarihli içtüzüğe göre kurulan Ziraat Bankası’nın faaliyete geçmesidir.
8.Soru
Bursa Ziraat Ameliyat Mektebi hangi tarihte açılmıştır?
1896 |
1879 |
1895 |
1897 |
1891 |
1881’de Edirne Hamidiye Ziraat Mektebi ve Nümune Çiftliği kuruldu; ancak, tahsisat yetersizliği nedeniyle üç yıl içinde kapatıldı. Daha sonra, 1888’de Selânik Ziraat Mektebi, 1891’de Bursa Ziraat Ameliyat Mektebi, 1892’de Halkalı Ziraat Mektebi ile taşranın diğer önemli şehirleri olan Adana, Ankara, Hama, Kastamonu ve Sivas’ta ziraat mektepleri açıldı.
9.Soru
İstanbul'da muhtarlık teşkilatı ilk kez hangi amaç için kurulmuştur?
Belediyeye yardımcı olmak |
Müslim ve gayrimüslimler arasında anlaşma sağlamak |
Kadı'ya yardımcı olmak |
Göçü kontrol etmek ve güvenliği sağlamak |
Zor durumda olanlara yardım sağlamak |
Göçü kontrol etmek ve güvenliği sağlamak
10.Soru
Midhat Paşa’nın 1861 Niş valiliği sırasında Pirot kasabasında kurduğu, daha sonra 1865’te Tuna valiliği esnasında geliştirdiği ilk zirai kredi sandığı için kullanılan terim nedir?
Ziraat Sandıkları |
Halk Sandıkları |
Memleket Sandıkları |
Kredi Sandıkları |
Menafi Sandıkları |
Memleket Sandıkları, Midhat Paşa’nın 1861 Niş valiliği sırasında Pirot kasabasında kurduğu, daha sonra 1865’te Tuna valiliği esnasında geliştirdiği ilk zirai kredi sandığı için kullanılan tabirdir. 19 Temmuz 1867 tarihli Memleket Sandıkları Nizamnamesi ile bütün ülkeye yaygınlaştırılan sandıkların sermayeleri, halkın imece usulüyle işleyeceği tarlalardan elde edilen ürünün satışıyla oluşturuldu. Her kazanın sandığı diğerinden bağımsızdı. Çiftçiye verilen kredinin miktarı en fazla 20 lira olup yıllık faizi %12 idi. Doğru cevap C şıkkıdır.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Fransız İhtilâli’nin Osmanlı üzerinde ortaya çıkan sonuçlardan değildir?
Bazı gayrimüslim cemaatlerin ayrıcalıklı konumları büyük ölçüde kaybetmeleri |
Kamuoyunun önem kazanması |
Devletin basın-yayını bir propaganda aracı olarak kullanması |
Muhalif basın-yayın faaliyetlerin devlet-toplum ilişkilerini farklılaştırması |
Padişahların halkla doğrudan temasa geçmek için yurt gezilerine çıkmaları |
1789 Fransız İhtilali’nin sonuçlarından biri olarak kamuoyunun önem kazanması, padişahların halkla doğrudan temas amacıyla yurt gezilerine çıkmaya başlamaları, devletin toplumu yönlendirmek amacıyla basın-yayını bir propaganda aracı olarak kullanması ve sivil girişimle genişleyen muhalif basın-yayın faaliyetleri devlet-toplum ilişkilerini farklılaştırdı. Gayrimüslim cemaatler güçlü konumlarını Tanzimat ve Islahat Fermanıyla birlikte kaybetmişlerdir.
12.Soru
Maksimum kâr elde etme hedefindeki özel teşebbüse ve piyasa serbestliğine dayanan ekonomik ve sosyal sistemdir. Üretim ve ticari değişim araçlarının özel mülkiyetin elinde olması, sistemin belirleyici unsurlarındandır. Bu nedenle serbest piyasa ekonomisi ya da serbest girişim ekonomisi olarak da bilinir. Aşağıdakilerden hangisi bu tanıma girer?
Grev |
Burjuva |
Kapitalizm |
İşçi hareketleri |
Tekel veya Yed-i Vahid |
Kapitalizm maksimum kâr elde etme hedefindeki özel teşebbüse ve piyasa serbestliğine dayanan ekonomik ve sosyal sistemdir. Üretim ve ticari değişim araçlarının özel mülkiyetin elinde olması, sistemin belirleyici unsurlarındandır. Bu nedenle serbest piyasa ekonomisi ya da serbest girişim ekonomisi olarak da bilinir.
13.Soru
Osmanlı topraklarında Anadolu’ya en yoğun göç olayları daha çok hangi olaydan sonra yoğunlaşmıştır?
Balkan Bunalımı |
Kırım Savaşı |
93 Harbi |
Makedonya ve Selanik’teki Ayaklanmalar |
II. Meşrutiyetin ilanı |
19. Yüzyıl sonlarında Osmanlı sosyal ve ekonomik tarihi bakımından en önemli gelişmelerden biri de göçlerdir. 93 Harbi ve sonrasında Varna, Silistre, Gümülcine, Şumnu, Sofya, Selânik, Kars, Sohum ve Batum halkı göç etmek zorunda kaldılar. Rusya, bu bölgedeki yerli halkı yurtlarından sürüp yerine Hıristiyanları yerleştirmek için sistemli bir baskı politikası uyguladı. Buradaki halk önce Bursa, İzmir, Samsun, Kastamonu, Giresun ve Sivas’a yerleştirilmiştir. Daha sonra bu alan genişletilmiştir.
14.Soru
1876’da I. Meflrutiyet’in ilânına kadar, toplam kaç vilâyet kurulmuştur?
1876’da I. Meflrutiyet’in ilânına kadar, toplam kaç vilâyet kurulmuştur?
27 |
13 |
5 |
81 |
129 |
27
15.Soru
II. Abdülhamid Dönemi vilayet idaresine dair aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
Merkeziyetçi bir yönetim anlayışı benimsenmiştir. |
Jurnal (ihbar) sistemi yaygınlık kazanmıştır. |
Valilerin atanması ve görevden alınmasını Padişah üstlenmiştir. |
Mekteb-i Mülkiye ve Mekteb-i Hukuk mezunları dışında vali atanmamıştır. |
Valilik zaman zaman sürgün aracı olarak görülmüştür. |
II. Abdülhamid öncelikle “merkeziyetçi” bir yönetim anlayışını benimsemiş taşra idaresini de kontrolü altına almıştır. Taşra idaresinde valilerin atama ve görevden alınmasını bizzat üstlenmiştir. Doğrudan padişahla iletişim kuran valiler ön plana çıkmış; jurnal (ihbar) sistemi yaygınlık kazanmıştır. Padişah güvenmeyip başkentten uzaklaştımak istediği üst düzey bürokratları taşra eyaletlerine atayarak valiliği bir “sürgün” aracı olarak da kullanmıştır. Bu dönemde valilerin Mekteb-i Mülkiyye ve Mekteb-i Hukuk mezunları arasından atanması, vilâyet yönetimi açısından mühim bir gelişmeydi. Bununla birlikte bu bir kural olmayıp kritik konumdaki yerlere zaman zaman asker kökenli idareciler de atanmaktaydı.
16.Soru
1933 yılında yapılan yeniden yapılandırmayla ismi değişen Darülfünun bugün hangi isimle anılmaktadır?
İstanbul Üniversitesi |
Marmara Üniversitesi |
Boğaziçi Üniversitesi |
Gazi Üniversitesi |
Ankara Üniversitesi |
Darülfünun II. Meşrutiyet döneminde bilimsel açıdan önemli bir ilerleme kaydetti. Misafir Alman akademisyenlerin de etkisiyle bilimsel düşünce ve yöntem yerleşti. Darülfünun 1933 yılında yapılan radikal bir reformla yeniden yapılandırılarak İstanbul Üniversitesi adını aldı.
17.Soru
1864 Vilayet nizamnamesine göre taşrada vilayetlerin altında bulunan yönetim birimlerine ne ad verilirdi?
Liva |
Kaza |
Kaymakamlık |
Köy |
Karye |
Vilâyet, sancak, kaza ve köylerin idare şekliyle idari birimlerin başlarındaki yöneticilerin görev ve sorumluluklarını belirleyen nizamnameye göre, taşradaki en büyük idari birim olan vilâyetleri vali yönetecek; vilâyetler, mutasarrıfların yönettiği liva/sancaklardan; livalar, kaymakamların yönettiği kazalardan; kazalar ise muhtarların yönettiği köy/karyelerden oluşacaktı.
18.Soru
Aşağıdaki nedenlerden hangisi 19. Yüzyılın sonlarında Osmanlı’nın tarım ürünleri ihracatını artırma nedenlerinden değildir?
Ulaşım sisteminin modernleşmesi |
Tarımın modern aletlerle yapılması |
Ülke genelinde çiftçilere vergi muafiyeti getirilmesi |
Kuzey Irak ve Doğu Anadolu’da yerleşik hayata geçilmesi |
Milyonlarca göçmenin Anadolu’ya yerleşmesi |
19. yüzyılın sonlarında gelişen ulaşım imkânlarının da etkisiyle artık ticari amaçlı olarak daha büyük ölçekte ve nispeten modern aletlerle yapılmaktaydı. Bu durum tarım ürünlerinin Osmanlı ihracatındaki payını öncesiyle kıyas kabul etmez derecede arttırdı. Bunda, devletin 1860’lardan itibaren boş arazileri işleyerek tarım yapılabilir hale getirenlere uyguladığı vergi muafiyeti ve satın alma önceliği gibi teşviklerin yanında, 19. yüzyıldaki merkezileşme politikaları çerçevesinde özellikle Kuzey Irak ve Doğu Anadolu’daki aşiretlerin yerleşik hayata geçmesi, Balkanlardaki toprak kayıpları neticesinde milyonlarca göçmenin gelip Anadolu’ya yerleşmesi, ulaşım sisteminin modernleşmesi, tarımın yeni usul ve aletlerle yapılmaya başlanması gibi pek çok nedenin değişen oranlarda etkisi oldu.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Duyun-Umumiyye’ye tahsis edilen gelirlerden birisidir?
Aşar |
İltizam |
İpek |
Demiryolu |
Emanet |
Avrupalı yatırımcıların borçlarını tahsil edebilmek amacıyla hükümetle yaptıkları görüşmeler neticesinde 20 Aralık 1881 tarihli Muharrem Kararnamesi’yle Duyûn-ı Umumiyye İdaresi kurulmuştur. İpek, tütün, tuz, balık avı, damga ve içkiden alınan vergileri, yani devletin gelirlerinin %20’sini tahsil ve borç ödemelerine tahsis etme hakkı bu idareye verilmiştir.
20.Soru
Aşağıdakilerin hangisinin sonucu yönetimde padişahın etkisinin azaldığı ve hükümetin devlet yönetimine hâkim olmaya başladığı bir döneme geçilir?
1913 Bâbıâli baskını |
31 Mart Olayı |
22 maddelik Islahat programı |
I.Sason Olayı |
II.Sason Olayı |
31 Mart Olayı
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ