Osmanlı Tarihi (1789-1876) Final 6. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Rus tehdidini başlamasına sebep olan olay aşağıdakilerden hangisidir?
1856 Paris barışı |
1856 Londra barışı |
1856 Venedik barışı |
1856 Roma barışı |
1856 Viyana |
1856 Paris Barışı ile önü alınan Rus tehdidi bu dönemde tekrar başlar.
2.Soru
Akka zaferini elde eden Osmanlı paşası kimdir?
Azamzade Abdullah Paşa |
Köse Mustafa Paşa |
Yusuf Ziya Paşa |
Nazif Paşa |
Cezzar Ahmet Paşa |
Kaleyi Cezzar Ahmed Paşa savunuyordu. Cezzar Ahmed Paşa’ya İstanbul’dan Nizam-ı Cedid birlikleri de yardıma gelmişti. Doğru cevap E şıkkdır.
3.Soru
Osmanlı-Rus Savaşı’nda hangi şehrin kaybı sonucu hızlandırmıştır?
Yaş |
Edirne |
Kars |
Mora |
Erzurum |
20 Ağustos 1829’da Edirne’nin düşmesi Osmanlı Devleti’ni barış istemek zorunda bırakmıştır.
4.Soru
Doğu Akdeniz'den kovulan Fransızları Mısırdan'da atmak için hazırlıklar yapılırken, 10 Ocak 1799’da Şam ve Trablus eyaletleri, Kudüs ve Nablus Sancakları ile Hac emirliği üzerinde olmak üzere Mısır Seraskerliğine atanan, esas görevi Mısır’ı Fransız işgalinden kurtarmak olan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Köse Mustafa Paşa |
Yusuf Ziya Paşa |
Azemzade Abdullah Paşa |
Cezzar Ahmed Paşa |
İzzet Ahmet Paşa |
Osmanlı ve Rus donanmasına Tepedelenli Ali Paşa’nın karadan destek vermesiyle Doğa
Akdeniz’den kovulan Fransızları Mısır’dan da atmak için hazırlıklar yapıldı. Bu kapsamda
10 Ocak 1799’da Cezzar Ahmed Paşa, Şam ve Trablus eyaletleri, Kudüs ve Nablus Sancakları ile Hac emirliği üzerinde olmak üzere Mısır Seraskerliğine atandı. Cezzar Ahmed Paşa’nın esas görevi Mısır’ı Fransız işgalinden kurtarmaktı. Ayrıca Tırhala Mutasarrıfı Köse Mustafa Paşa’nın da büyük bir orduyla deniz yoluyla Mısır’a gönderilmesi kararlaştırıldı. Sadrazam Yusuf Ziya Paşa da bizzat ordunun başında büyük bir orduyla sefere çıkma hazırlığına başladı. Bu ordunun hazırlanması için de Anadolu ve Rumeli’de tüm şehir ve kasabalara hükümler gönderilerek kimin ne kadar asker vereceği ve bunların nasıl toplanacağı bildirildi.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Fermanının okunduğu tarihtir?
3 Kasım 1839 |
1 Ocak 1840 |
3 Mart 1841 |
3 Mayıs 1842 |
3 Kasım 1842 |
3 Kasım 1839’da Tanzimat Fermanı’nın okunmasıyla başlayan Tanzimat Dönemi, Osmanlı reform tarihi içerisinde, dönüm noktalarından birini oluşturması nedeniyle, günümüze kadar süren farklı yaklaşımlara ve tartışmalara yol açmıştır.
6.Soru
Kütahya Barışı ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?
İbrahim Paşa ile yapılmıştır. |
Mehmed Ali Paşa’ya Mısır ve Girit valiliği verilmiştir. |
İbrahim Paşa’ya Adana valiliği verilmiştir. |
İbrahim Paşa’nın Anadolu harekâtı sırasında kendisine destek verenler affedilmiştir. |
Mehmed Ali Paşa tazminat şartlarından vazgeçmemiştir. |
İbrahim Paşa’nın Anadolu harekâtı sırasında kendisine destek verenler affedilecek ve İbrahim Paşa, Sultandağı’nın gerisine çekilecektir. Mehmed Ali Paşa veraset ve tazminat şartlarından vazgeçecekti.
7.Soru
“Resim” Osmanlı devrinde karşılıksız olarak tahsil olunabildiği gibi; hizmetten yararlanmanın veya bir hakkın elde edilmesi bedeli olarak da tahsil edilebilmektedir. Bu bilgeler doğrultusunda Osmanlı Devletindeki resimin günümüzde karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
Vergi |
Ödeme |
Bedel |
Hasılat |
Ödenek |
Yeniçeri Ocağı’nın kaldırılmasından sonra kurulan Asakir-i Mansure-i Muhammedîye isimli yeni ordunun ihtiyaçlarını karşılamak ve 1820’den beri artan fiyatlar karsısında düşük kalan gümrük resimlerinin (vergi) sebep olduğu hazine kaybını önlemek üzere yabancı tüccardan fazladan alınmaya başlanan resimler, basta İngilizler olmak üzere yabancı tüccarları rahatsız etmiştir.
8.Soru
Osmanlı Devleti İngiltere ile Balta Limanı Ticaret Antlaşması’nı hangi tarihte imzalamıştır?
16 Ağustos 1834 |
16 Ağustos 1836 |
16 Ağustos 1838 |
16 Ağustos 1840 |
16 Ağustos 1842 |
Osmanlı Devleti, 16 Ağustos 1838’de İngiltere ile Balta Limanı Ticaret Antlaşması’nı imzalamıştır. Doğru cevap C’dir.
9.Soru
“Tanzimat Dönemi” için kullanılan en genel tarihlendirme hangisidir?
1839-1856 |
1839-1871 |
1839-1876 |
1839-1908 |
1856-1876 |
Genellikle 1839-1876 yılları “Tanzimat Dönemi” olarak ifade edilmiştir. Bu bakımdan biz de bu dönemlendirmeyi esas aldık. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 27 Nisan 1856'da imzalanan Paris Antlaşması'nın maddelerinden biridir?
Rusya yedi yıl içinde Memleketeyn'de Osmanlı Devleti ile hemen hemen eşit haklara sahip olacak |
Dirlik ve düzen sağlanıncaya kadar Rusya ve Osmanlı yeterli miktarda kuvveti Memleketeyn'de bulunduracak |
Sultan yedi yıl için iki yeni bey seçecek, Boyer meclisleri dağıtılacak ve bunların yerine yeni divan kurulacak |
Antlaşma sürdükçe, Rusya ve Osmanlı beylere danışman göreviyle delegeler gönderecek |
Islahat Fermanıyla Osmanlı Devleti'ndeki gayrımüslimler korunacak ancak hiçbir yabancı devlet Osmanlı Devleti'nin iç işlerine karışmayacak |
A, B, C ve D seçenekleri Balta Limanı Antlaşması maddeleridir. Paris Barış Antlaşması maddelerinden 4. maddede "Islahat Fermanıyla Osmanlı Devleti'ndeki gayrımüslimler korunacak ancak hiçbir yabancı devlet Osmanlı Devleti'nin iç işlerine karışmayacak" açıklaması yer almaktadır.
11.Soru
Aşağıdakilerden Orta Asyada'ki hangi hanlık Osmanlı Devleti tarafından desteklenmiştir?
Taşkent |
Buhara |
Kaşgar |
Hive |
Türkistan |
Rusların Türkistan'da ilerledikleri 1860 sonrası dönemde, Türkistan'nın defalarca yapılan yardım istekleri karşılanmamıştır. Mesafenin uzak olması, doğrudan sınır olamaması, devletin iç ve dış problemler, ve Rusya ile yürütülen ihtiyatlı siyaset yardım taleplerinin cevap verilememesinde etkili olmuştur. Osmanlı Devleti, Türkistan Siyasetinde izlediği pasif politikayı terk ederek Kaşgar Han'ı Yakup Bey'i desteklemiştir.
12.Soru
Ali Paşa’nın ölümünden sonra devlet işlerini Bab-ı Âlî’den saraya intikal ettiren sadrazam hangisidir?
Fuad Paşa |
Müfid Mehmed Paşa |
Mahmud Nedim Paşa |
Ziya Paşa |
Sakızlı Esad Paşa |
Âlî Paşa’nın ölümünden sonra sadâret mührü, 8 Eylül 1871 tarihinde Mahmud Nedim Paşa’ya verilmiştir. Mahmud Nedim Paşa’nın Sadâreti ile birlikte, devlet işleri Bab-ı Âlî’den saraya intikal etmiş ve keyfi idare etkisini göstermeye başlamıştır.
13.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi beş bölüm şeklinde düzenlenen Tanzimat Fermanı'nın bu bölümlerde ele aldığı konulardan biri değildir?
Devlet idaresini iyileştirmek için eski kanunların işlerliğine devam edilmesine işaret edilmiştir. |
Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan itibaren Kur’an hükümlerine ve şeriat kanunlarına saygı gösterildiğinden, devletin kuvvetli ve halkın refaha sahip olduğu ifade edilmiştir. |
Son yüz elli yıldan beri türlü sebeplerle ne şeriata, ne de kanunlara saygı gösterilmediği, bu yüzden de devletin eski güç ve refahını kaybettiği vurgulanmıştır. |
Yeni kanunlar kapsamında Müslüman ve gayrimislim bütün tebaanın ırz, namus, can ve mal güvenliğinin sağlanmasına ait düzenlemeler içermiştir. |
Yeni kanunların dayandırılacağı genel prensipler belirtilmiş padişah da , hatt-ı |
Ferman metnini, beş bölüm şeklinde özetleyebiliriz. Birinci ve ikinci bölümde, Osmanlı Devleti’nin kuruluşundan itibaren Kur’an hükümlerine ve şeriat kanunlarına saygı gösterildiğinden, devletin kuvvetli ve halkın refaha sahip olduğu ifade edildikten sonra yüz elli yıldan beri türlü sebeplerle ne şeriata, ne de kanunlara saygı gösterilmediği, bu yüzden de devletin eski güç ve refahını kaybettiği vurgulanmaktaydı. Üçüncü bölümde, devlet idaresini iyileştirmek için bazı yeni kanunlar koymak gerekliliğine işaret edilmekte; dördüncü bölümde de yeni kanunların hangi konuları esas alacağı gösterilmekteydi. Buna göre; 1-Müslüman ve gayrimislim bütün tebaanın ırz, namus, can ve mal güvenliğinin sağlanması, 2-Verginin düzenli bir usule göre ayarlanması ve toplanması, 3- Askerlik ödevinin düzenli bir usule bağlanmasını esas alan düzenlemeler yapılacaktı. Beşinci bölümde ise yeni kanunların dayandırılacağı genel prensipler belirtilmekteydi. Padişah da, hatt-ı hümâyuna ve yapılacak kanunlara saygı göstereceğine dair ant içti.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Muhassılların maiyyetlerinde olanlardan biridir?
Beldenin hâkimi |
Beldenin müftüsü |
Bir asker zabiti |
Katib-i emlak |
Metropolit |
Tanzimatın öngördüğü amaçlardan biri de vergi adaletiydi. Buna yönelik ilk önlem Muhassıllık Meclisleri’nin kuruluşudur. Tanzimat sonrası Muhassıl gönderilen yerlerde, kurulan meclislere Muhassıllık Meclisleri denmiştir. Gayrimüslim topluluklarının da temsil edildiği bu meclis, valinin denetimine verilmişti. Bu meclisler hatt-ı hümâyunda vaadedilenlerin gerçekleşmesi için tasarlanmıştı. 25 Ocak 1840 tarihinde gönderilen bir talimatta Muhassılların maiyyetlerinde bir katib-i emlak ve nüfus ile bir tane mal kâtibi bulunacak ve gittikleri yerlerde öncelikle bir meclis kuracaklardı. Bu meclise beldenin hâkimi, müftüsü, bir asker zabiti ve vücûh-ı memleket denilen memleketin ileri gelenlerinden dört kişi, yine metropolit ve kocabaşılardan da birer kişi alınacaktı. Meclis haftada iki ya da üç gün gerek vergi gerekse o beldenin diğer sorunlarını görüşecekti. Muhassılların bulunmadığı yerlerde üç veya dört kazanın birleşmesiyle ve Muhassıl tarafından “vücûh”dan ileri gelenlerden birisi vekil tayin edilip müftü, nâib ve yine vücûhdan iki kişinin de olduğu bir meclis kuruluyordu. Muhassıllık talimatına göre, gayrimüslimlerin bulunduğu yerlerde Kocabaşı ve Metropolidin (Ermeni ve Rum temsilcileri) bu meclislere atanması öngörülüyorsa da başka cemaatlerin varlığı nedeniyle Yahudi ve Katoliklerin de bu meclislerde birer temsilcisi bulundurması Meclis-i Vâlâca kararlaştırılmış ve meclislere bunların da birer temsilcileri alınmıştı. Muhassıllık Meclisleri’ne seçimle üye olan vücûha “kadir ve haysiyyetlerine göre” aylık verileceği ifade edilmişti. Öte yandan Nâib ve vekillerine de maaş bağlanacak ve maaşlarını Emvâl-i Muhassıllıktan alacaklardı. Ancak bu durum fazla sürmedi. 18 Eylül 1841 tarihli karar gereğince nâib ve nâib vekillerinin maaşları kesildi. 31 Mart 1841’de Mustafa Reşid Paşa’nın sadaretten azli ve Rıza Paşa’nın sadarete tayiniyle Muhassıllık Meclisleri kaldırıldı. Adı Memleket Meclisleri olarak değiştirilen bu meclisler, 1849’da bu kez Eyâlet Meclisleri adını aldılar. Bunlar için Büyük Meclisler (Meclis-i Kebîr) ismi de kullanılıyordu. Çünkü sancak merkezlerinde de Küçük Meclisler kurulmuştu.
15.Soru
İki önemli ismi olan Kavuklu Hamdi ile Pişekâr Küçük İsmail Efendi kimlerdir?
Osmanlı padişahları. |
Mısır valileri. |
Şehzade isimleri. |
Ortaoyunu karakterleri. |
Sadrazam isimleri. |
Büyücü, Abdi, Eskici, Acem, Arap, Kayserili ve Tiryaki gibi karakterlere sahip ortaoyunun iki önemli ismi ise Kavuklu Hamdi ile Pişekâr Küçük İsmail Efendi’dir.
16.Soru
Osmanlı ordusunun iki taraftan kendisini sıkıştırması üzerine Napeleon aşağıdakilerden hangisini işgal etmeye karar vermiştir?
Irak |
İran |
Suriye |
İki Sicilya Kralığı |
Malta |
Napoleon, Osmanlı ordusunun iki taraftan kendisini sıkıştırması ve İngilizlerin sahillere egemen olmasına mani olmak için 10 Şubat 1799’da Suriye seferine çıkacağını Paris’e bildirdi. Suriye’ye hâkim olması hâlinde Napoleon, Akdeniz’de bulunan limanları kontrol edebilecek, İngilizlerin bu limanlara girişini engelleyecek ve Osmanlı Devleti’ne isteklerini kabul ettirebilecekti. Doğru cevap C'dir.
17.Soru
Aşağıdaki antlaşmalardan hangisi ile Karadeniz'in tarafsızlığı ilkesi iptal edilmiştir?
Paris |
Londra |
Bükreş |
Karlofça |
Yaş |
Londra Antlaşması ile Karadeniz'in tarafsızlığı ilkesi iptal edilmiştir. Aynı antlaşma ile Boğazların barış dönemi kapalılığı ilkesi de kaldırılmıştır. Rusya, Avrupa'nın siyasi ortamından faydalanarak, Kırım yenilgisi ile kabul etmek zorunda kaldığı hükümleri, poliitik girişimlerle kaldırtmayı başarmıştır.
18.Soru
Tanzimat döneminde yayımlanan hangi kanun içerdiği hükümler bakımından ilk kanun olma özelliğini taşır?
Genel Ceza kanunu |
Kara Ticareti Kanunu |
Arazi Kanunnamesi |
Deniz Ticaret Kanunu |
Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye |
Tanzimat Fermanı’nın ilanından kısa bir süre sonra da 3 Mayıs 1840’ta bu kez tüm Osmanlı toplumunu içeren genel bir ceza kanunu yayımlandı. Bu genel ceza kanunu, suçların kanuniliği ilkesini getirmesi ve keyfi ceza vermeyi engelleyici hükümleri içermesi bakımından ilk kanun olma özelliğini taşır. Toplumun bütün kesimlerini içeren bu kanunu, 1850 yılında Kara Ticareti Kanunu, 1858’de Arazi Kanunnamesi, 1863’te Deniz Ticaret Kanunu, 1876’da tamamlanan Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye isimli medeni kanunun yayını takip etmiştir.
19.Soru
III. Selim’i yeniden tahta geçirmeyi düşünen devlet adamları hangi âyana sığınmıştır?
Tirsiniklioğlu İsmail |
Pazvandoğlu Osman |
Alemdar Mustafa Paşa |
İşkodralı Mahmud Paşa |
Tepedelenli Ali Paşa |
O¨zellikle Niza^m-ı Cedi^d tara arı olmakla suçlanan yetkililer, hem İstanbul’dan hem de Rumeli’deki ordudan kaçarak bu şartlar altında Alemdar Mustafa Paşa’ya sığındılar. Osmanlı tarihinde Alemdar Mustafa Paşa’ya sığınan III. Selim ve Niza^m-ı Cedi^d taraftarları Rusçuk Ya^ra^nı olarak anılacaktı. U¨lke içindeki bu siyasi ayrışmaya ve III. Selim’in Fransızlarla yaptığı ittifaka güvenerek Ruslara karşı giriştiği savaşa, Tilsit’ten gelen havadisler eşlik edecekti.
20.Soru
Yakup Han, Osmanlı Devleti’nden aldığı yardım ve İngilizlerle yürüttüğü dostane ilişkilerle devletini geliştirirken, hangi devletin tehdidini uzakta tutmayı başaramamıştır?
Kamboçya |
Tayland |
Vietnam |
Çin |
Japonya |
Yakup Han, Osmanlı Devleti’nden aldığı yardım ve İngilizlerle yürüttüğü dostane ilişkilerle devletini geliştirirken, Çin tehditini uzakta tutmayı başaramamıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ