Osmanlı Türkçesi Metinleri 1 Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıda eski harflerle verilen cümlenin yeni harflere çevirisi hangi şıkta doğru ve eksiksiz yapılmıştır?
Sultân bunları görüp, gönli güşâde olup ferah oldı. |
Selâtin bunları görüp, gönli güşâde olup ferah oldı. |
Sultân bunları gözedüp, gönli güşâde olup ferah oldı. |
Sultânlar bunları görüp, gönülleri güşâde olup ferah oldı. |
Saltân beyleri görüp, gönli güşâde olup ferah oldı. |
Cümlenin yeni harflere çevirisi: Sultân bunları görüp, gönli güşâde olup ferah oldı.
2.Soru
“Sahip, malik” anlamına gelen kelime aşağıdakilerden hangisidir?
A‘zam |
Âl |
İs |
Kethudâ |
Muttali |
A‘zam: en büyük, çok büyük; Âl: sülâle, soy, hanedan; Kethudâ: kâhya; Muttali: haberli, bilen anlamındadır. İs: sahip, malik anlamında kullanılmaktadır. Doğru cevap C’dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Arapça kameri tamlamalara örnek olarak verilebilir?
Târîh-i mezkûr |
Bi’l-külliyye |
Kesb-i vüs‘at |
Sevk-i asker |
Bahr-i ebyaz |
Târîh-i mezkûr, Kesb-i vüs‘at, Sevk-i asker, Bahr-i ebyaz Farsça tamlamalara örnek olarak verilebilir. Bi’l-külliyye Arapça kameri tamlamadır. Doğru cevap B'dir.
4.Soru
Keyfiyet-i Rûsiyye adlı eserden alıntılanan aşağıdaki metnin Türkçe latinizesi hangisinde doğru verilmiştir?
ve bunların râhibleri Moskov Çarı sâhib hurûcdur ve İslambol’a mâlik olacak bu |
ve bunların râhibleri hâlâ Moskov Çarı sâhib-i hurûcdur ve İslambol’a mâlik olacak bu |
ve bunların rakipleri hâlâ Moskov Çarı sâhib-i hurûcdur ve İslambol’a mâlik olacak bu |
ve bunların râhibleri hâlâ Moskov Çarı sâhib-i hurûcdur ve İstanbul’a mâlik olacak |
ve bunların râhibleri hâlâ Moskov Çarı sâhib-i hurûcdur ve İslambol’a sahib olacak bu |
İlgili metnin Türkçe latinizesi: "ve bunların râhibleri hâlâ Moskov Çarı sâhib-i hurûcdur ve İslambol’a mâlik olacak bu"dur.
5.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi cem‘-i mükesser grubuna girer?
ensâr
|
cebeciyân
|
husûsât
|
tahayyülat
|
mu‘âmelât
|
6.Soru
Aşağıdaki kelime-çeviri eşleştirmelerinden hangisi doğrudur?
|
|
|
|
|
C şıkkında yer alan eşleştirme yani vâkı' kelimesinin okunuşu doğrudur.
7.Soru
"Osmân Gazî gayet sâlih müslimân ve dîndâr kişiyidi. Ve âdetiyidi, üç günde
bir ta‘âm bişirüp fukarâyı ve sulahâyı cem‘ idüp it‘âm ideridi." Cümlelerinin günümüz Türkçesi ile ifadesi hangi şıktadır?
Osman Gazi meşhur bir dindardı. Üç günde bir ahaliyi toplayıp, yemek yaptırıp sınırsızca yedirirdi. |
Osman Gazi dini kurallara gayet saygılı idi. Üç günde bir yemek yaptırıp fakirleri ve oruçluları toplayıp yedirirdi. |
Osman Gazi iyi bir Müslüman ve dindardı. Günlerce yemek yaptırıp fakirleri ve iyi insanları toplayıp yedirirdi. |
Osman Gazi gayet dindar ve Müslümandı. İbadete düşkün olanları üç günde bir toplayıp yemek yedirirdi. |
Osman Gazi gayet Müslüman ve dindardı. Üç günde bir yemek yaptırıp fakirleri ve iyi insanları toplayıp yedirirdi. |
"Osmân Gazî gayet sâlih müslimân ve dîndâr kişiyidi. Ve âdetiyidi, üç günde
bir ta‘âm bişirüp fukarâyı ve sulahâyı cem‘ idüp it‘âm ideridi." Cümlelerinin günümüz Türkçesi ile ifadesi: "Osman Gazi gayet Müslüman ve dindardı. Üç günde bir yemek yaptırıp fakirleri ve iyi insanları toplayıp yedirirdi." şeklinde olacaktır.
8.Soru
Aşağıdaki sülâsî mücerred mastarlardan hangisinin aruz vezni diğerlerinden farklıdır?
Vusûl |
Zuhûr |
Hurûc |
Huzûr |
Da’vet |
Vusûl, zuhur, hurûc, huzur masdarlarının aruz vezni Fu’ûl iken, da’vet masdarının vezni fa’let biçimindedir.
9.Soru
Aşağıda eski harflerle verilen cümlenin doğru ve eksiksiz okunuşu hangi şıkta verilmiştir?
Çubukovası’nda buluşup Mahmud Bey münhezim olup mecrûh dutılup vefât itdi. |
Çukurovası’nda buluşup Mehmed Bey münhezim olup mecrûh dutılup vefât itdi. |
Çubukovası’nda buluşup Mehmed Bey münhezim olup mecrûh dutılup vefât itdi. |
Çabuk Ovası’nda buluşup Mehmed Bey münhezimen mecrûh dutılup vefât itdi. |
Çubukovası’nda bölüşüp Mahmud Bey münhezim olup mecrûh dutılup vefât itdi. |
Eski harflerle verilen cümlenin doğru okunuşu "Çubukovası’nda buluşup Mehmed Bey münhezim olup mecrûh dutılup vefât itdi." şeklinde olacaktır.
10.Soru
‘’Sözün kısası, kısacası’’ anlamına gelen velhâsıl sözcüğünün Osmanlıca yazımı aşağıdakilerden hangisidir?
|
|
|
|
|
Seçeneklerde Osmanlıca yazımı verilen sözcükler sırasıyla şöyledir: Tedârük ( sağlamak, elde etmek ), ta’lîk ( alakadar etmek, alakası olmak ), velhâsıl ( sözün kısası, kısacası ), şevket ( ululuk, azamet, yücelik ), vâkıf ( bir şeyi hakkıyla bilen )
11.Soru
"Şeyhü’l-islâm olan Tabbâğ-zâde Mehemmed Efendi’nin Der-i devletde ba?zı evzâ? u etvâr-ı nâ-hemvârı zuhûr etmeğin rütbe-i iâdan şerbet-i nâ-güvâr-ı azl ile telh-kâm olunup" cümlesine göre Şeyhülislâm'ın azline neden olan nedir?
bazı hoş olmayan hareket ve davranışları |
bazı kimselere iltimas geçmesi |
makamının gerektirdiği liyakata sahip olmaması |
divan üyeleriyle sürtüşmesi |
padişahın istek ve emirlerine uymaması |
Cümlede geçen "ba?zı evzâ? u etvâr-ı nâ-hemvârı zuhûr etmeğin" ifadesine göre azlin sebebi bazı hoş olmayan hareket ve davranışlarıdır.
12.Soru
Osmanlı Türkçesi yazının transkripsiyonu seçenektekilerden hangisidir?
Çünki Ertuğrul Söğüt’de |
boyıyla mutavattın olup |
sâlhâ anda kaldı |
İbtidâ-yı Devlet-i Osmân |
Gündüz ve biri Saru Yatı |
İbtidâ-yı Devlet-i Osmân
13.Soru
‘’Keyfiyet-i Rûsiyye’’ adlı eser, aşağıdaki yazı türlerinden hangisiyle yazılmıştır?
Ta’lîk |
Siyâkat |
Rik’a |
Sülüs |
Nesih |
Nesih yazı türüyle yazılmıştır. Kufi, yazı, dik, yalın ve köşeli harflerle yazılan, Arapça hat sanatında yaygın olarak kullanılan bir yazı türüdür. Nesih, kufi yazıdaki harflerin yuvarlaklaştırılmış biçimidir.
14.Soru
Aşağıdaki metne göre anlatılan vakanın tarihi nedir?
1102 Senesi Ramazan Ayının 14. Günü |
1101 Senesi Ramazan Ayının 19. Günü |
1151 Senesi Ramazan Ayının 13. Günü |
1101 Senesi Ramazan Ayının 14. Günü |
1100 Senesi Ramazan Ayının 14. Günü |
Metinde tarih olarak "Yevmü’l-hamîs fî 14 şehr-i ramazân sene 1101" yani 1101 senesi Ramazan aynın 14. günü, Perşembe verilmektedir.
15.Soru
Osmanlıcada kullanılan aşağıdaki Farsça tamlamalardan hangisinde İzâfet kesresi kullanılmamıştır?
Devlet-i Osmâniyye |
Vâsıta-i temevvül |
Şecâ’at-i harbiye |
Vech-i mezkûr |
Bahr-i ebyaz |
Osmanlıcada İzafet kesresi (-i veya -ı) ile isim tamlaması yapılmaktadır. Bu yapı Farsça'dan geçmiştir. Tamlanan önce, tamlayan ise sonra yazılır. Devlet-i Osmâniyye ( Osmanlı Devleti ), Şecâ’at-i harbiye (Savaşta gösterilen kahramanlık ), Vech-i mezkûr ( Adı geçen yer ), Bahr-i ebyaz ( Beyaz deniz ) İzâfet kesresi ile yapılan Farsça tamlamalardır. Sonda telaffuz edilmeyen ve “e” sesi verilerek okunan “ha” ? harfi geldiğinde, bu harfin üzerine “tamlama hemzesi” konularak “i” sesi verilir. Birinci kelimenin sonunda “i” şeklinde okunan “ya” harfi bulunursa, tamlama “yi” sesiyle ifade edilir ve “ya” harfinin üzerine izafet hemzesi koyulur. Vâsıta-i temevvül ( Zenginleşme aracı ) İzâfet hemzesi ile yapılan Farsça tamlamadır.
16.Soru
Edirneli Rûhî’nin “Tevârîh-i Âl-i Osmân” adlı eserinden alınan yukarıdaki metnin yazı türü aşağıdakilerden hangisidir?
Rika |
Divani |
Talik |
Nesih |
Kufi |
Edirneli Rûhî’nin “Tevârîh-i Âl-i Osmân” adlı eserinden alınan yukarıdaki metnin yazı türü "Nesih"tir.
17.Soru
"Mahlûl kalan hizmet-i fetvâ Ebû’s-su'ûd Efendi-zâde Mevlânâ Feyzullâh Efendi tarafına cilve-ger olmağın..." Cümlesinin günümüz Türkçesi ile doğru ifadesi hangi şıkta verilmiştir?
Devredilen şeyhülislamlık memuriyeti Ebussuud-zâde Mevlânâ Feyzullah Efendi |
Azledilen şeyhülislamlık memuriyeti Ebussuud-zâde Mevlânâ Feyzullah Efendi |
Boşta kalan şeyhülislamlık memuriyeti Ebussuud-zâde Mevlânâ Feyzullah Efendi |
Kutsal şeyhülislamlık memuriyeti Ebussuud-zâde Mevlânâ Feyzullah Efendi |
Bir sonraki şeyhülislamlık memuriyeti Ebussuud-zâde Mevlânâ Feyzullah Efendi |
"Mahlûl kalan hizmet-i fetvâ Ebû’s-su'ûd Efendi-zâde Mevlânâ Feyzullâh Efendi tarafına cilve-ger olmağın..." Cümlesinin günümüz Türkçesi ile doğru ifadesi:
"Boşta kalan şeyhülislamlık memuriyeti Ebussuud-zâde Mevlânâ Feyzullah Efendi
tarafına nasip olduğundan..." şeklinde olacaktır.
18.Soru
Verilen cümlenin günümüz harflerine çevirisi aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru yapılmıştır.
Bin yetmişde Mısır Eyaleti virilüp sonra ma'zûlen Âsitane'ye geldi. |
Bin yetmiş birde Mısır Eyaleti virilüp sonra mağduben Âsitane'ye geldi. |
Bin yetmiş ikide Mısır Vilâyeti virilüp sonra ma'zûlen Âsitane'ye geldi. |
Bin yetmiş yedide Mısır Eyaleti virilüp sonra mesrûren Âsitane'ye geldi. |
Bin yetmiş birde Mısır Eyaleti virilüp sonra ma'zûlen Âsitane'ye geldi. |
Bin yetmiş birde Mısır Eyaleti virilüp sonra ma'zûlen Âsitane'ye geldi.
19.Soru
Metinde altı çizilerek işaretlenen kelimenin anlamı nedir?
değerli |
savaşçı |
güreşçi |
dost |
düşman |
Metinde altı çizilerek işaretlenen "yağı" kelimesi Farsça asıllı düşman kelimesinin Türkçesidir.
20.Soru
Yukarıda Osmanlıcası verilen ve Üsküdârî Abdullah B. İbrahim’in Vâkı’ât-ı Rûz-Merre adlı eserinde yer alan istek aşağıdakilerden hangisidir?
Padişah efendimizi her iki cihanda da muvaffak eyleye. |
Osmanlı askerini galib ve yere yeksan olası düşmanı mağlub ve perişan ede. |
Çaresiz, zayıf düşmüş Müslümanların yardımcısı olup onları bahtiyar eyleye. |
Bütün Müslümanların günahlarını affeyleye. |
Hepimizi Muhammed’in dininden ve doğru yoldan ayırmaya. |
Üsküdârî Abdullah B. İbrahim’in Vâkı’ât-ı Rûz-Merre adlı eseri bir günlüktür, bir tarih düşürmedir. Her gün olanları yazmaktadır. Eserin Tebdîl-i müftî (şeyhülislamın değiştirilmesi) bölümünde Allah’a dua edilmektedir. Yukarıya alınan cümlede Osmanlı askerinin düşmanı yenmesi ve düşmanın yok olması istenilmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ