Osmanlı Türkçesi Metinleri 2 Final 12. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Resimdeki metnin doğru okunuşu hangi seçenekte verilmiştir? 
|
Anadolu Fevka’l-âde Müfettiş Umûmî Mülki Vezâ’if ve Salâhiyetine Dâir Karârnâme |
|
Anadolu Fevka’l-âde Müften Umûm Mülk-i Vezâ’if ü Salâhiyetine Dâir Karârnâme |
|
Anadolu Fevka’l-âde Müfettiş-i Umûmî Mülk-i Vezâ’if ü Salâhiyetine Dâir Karârnâme |
|
Anadolu Fevka’l-âde Müfettiş-i Umûmîliği Vezâ’if ve Salâhiyetine Dâir Karârnâme |
|
Anadolu Fevka’l-âde Müften Umûmîlği Vezâ’if ve Salâhiyetine Dâir Karârnâme |
Metnin doğru okunuş D seçeneğinde verildiği gibi "Anadolu Fevka’l-âde Müfettiş-i Umûmîliği Vezâ’if ve Salâhiyetine Dâir Karârnâme" şeklindedir.
2.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde fiil ve fâil bir arada verilmiştir?
|
Muzâf-Müfevvaz |
|
Nâtıka-Refî‘ |
|
Bey'-Mübeyyi‘ |
|
Râbi‘-Müşterâ |
|
Re’y-Mümzât |
Bey' satın almak anlamında fiil olup, Mübeyyi‘ ise satıcı anlamında fâildir. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
Söylentiye göre Ta’lik yazısı kelimenin hangi anlamından dolayı bu ad verilmiştir?
|
asılı |
|
girintili |
|
yılankâvi |
|
eğimli |
|
karışık |
XI. yüzyılda ortaya çıkan bu yazıya, harflerinin asılı gibi görünüşü dolayısıyla “ta’lik” adı verildiği söylenir. A, doğru seçenektir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi XVII. yüzyıl ortalarından itibaren sadrazamlara hükümet yönetiminde kullanmaları amacıyla tahsis edilmiş konağa verilen isimdir?
|
Emn |
|
Vikaye |
|
Bâbıâlî |
|
Eşfak |
|
Vehb |
Bâbıâlî XVII. yüzyıl ortalarından itibaren sadrıazamlara hükümet yönetiminde kullanmaları amacıyla tahsis edilmiş konağa verilen isimdir
5.Soru
Aşağıdaki sıfatlardan hangisi İstanbul için kullanılmış sıfatlardan birisi değildir?
|
Der-aliyye |
|
Dârü’l-hilâfe |
|
Dârü’s-saltana |
|
Dârü’l-cihâd |
|
Südde-i sa‘âdet |
Der-sa‘âdet/Der-aliyye: Başkent demektir. Pâdişahın bulunduğu yer olması nedeniyle İstanbul’a çeşitli isim ve sıfatlar yakıştırılmış ve bunların bir kısmı İstanbul adı yerine kullanılmıştır. Der-sa‘âdet (: Mutluluk kapısı), Der-aliyye (: Yücelik kapısı), Âsitâne, Dârü’l-hilâfe, Dârü’s-saltana, Dergâh-ı Sa‘âdet, Südde-i sa‘âdet vs. gibi isimler yaygın olarak kullanılmaktaydı. Doğru yanıt “D” şıkkıdır.
6.Soru
Resimdeki metnin doğru okunuşu hangisidir? 
|
Fetvâhâne-i âlî posta odası müsevvidlerinden Rizeli mükerremetlü İbrahim Hilmi Efendi |
|
Fetvâhâne-i âlî-pusula otağı müsevvidlerinden Rizeli mükerremetlü İbrahim Hilmi Efendi |
|
Fetvâhâne âlî posta odası müsevvirlerinden Rizeli mükerremetlü İbrahim Hilmi Efendi |
|
Fetvâhâne-i âlî pusula odası müsevvidlerinden Rizeli mükerremetlü İbrahim Hilmi Efendi |
|
Fetvâhâne âlî pusula odası müsevvirlerinden Rizeli mükerremetlü İbrahim Hilmi Efendi |
Metnin doğru okunuşu D seçeneğinde verildiği gibi “Fetvâhâne-i âlî pusula odası müsevvidlerinden Rizeli mükerremetlü İbrahim Hilmi Efendi” şeklindedir.
7.Soru
Hangisi şeyhülislamlık makamının bir başka adıdır?
|
Bâb-ı meşihât |
|
Bâbüssaade |
|
Bâbüsselâm |
|
Bâb-ı Âli |
|
Bâb-ı Hümâyûn |
Osmanlı bürokrasisi içerisinde farklı ve mühim bir yeri olan Şeyhülislamlık makamı, Bâb-ı fetvâ, Meşîhat, Bâb-ı Meşîhat veya Fetvahane gibi isimlerle de anılmıştır. A, doğru seçenektir.
8.Soru
Metinde altı çizilerek işaretlenen kelimenin anlamı nedir?
|
muayene olmuş |
|
gözden geçirilmiş |
|
göz ardı edilmiş |
|
kararlaştırılmış |
|
yorumlanmış |
Metnin altı çizilerek işaretlenen kelime “mu‘yyen” olarak okunur ve D seçeneğinde de verildiği gibi “tayin edilmiş, belli, belirlenmiş, kararlaştırılış” anlamlarındadır.
9.Soru
"Tahrîren fi’l-yevmi’l-hâmis aşer min şehri Cumâdiye’l-âhire li-sene ihdâ ve seb‘în ve mi’eteyn ve elf." ifadesinin günümüz Türkçe'sindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?
|
Bin iki yüz yetmiş bir senesi Cemaziyelahir ayının on beşinci gününde yazıldı. |
|
Bin iki yüz yetmiş bir senesi Cemaziyelevvel ayının on yedinci gününde yazıldı. |
|
Bin iki yüz yetmiş beş senesi Cemaziyelahir ayının on beşinci gününde yazıldı. |
|
Bin üç yüz yetmiş bir senesi Cemaziyelahir ayının beşinci gününde yazıldı. |
|
Bin iki yüz yetmiş bir senesi Cemaziyelevvel ayının yirmi beşinci gününde yazıldı. |
Şer'iyye sicillerinde ilgili hükmün sonunda yazıldığı tarih yazıyla özelden genele, küçükten büyüğe şekliyle ifade edilir. Yani önce gün sonra ay sonra yıl belirtilir. Günümüz Türkçe ifadesinde ise, yıl-ay-gün şeklinde bir ifade biçimi mevcuttur. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Yukarıdaki Osmanlı Türkçesi metnin günümüz Türkçesi karşılığı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
|
"Mahrûsa-i Galata’ya muzâfe kasaba-i Tophane’de Cihangir Mahallesi’nde sâkin münâdî Çalık Yusuf Ağa ibn-i Ali meclis-i şer‘-i şerîf-i enverde Dâhiliye Kalemi hulefâsından..." |
|
"Mahrûsa-i Galata’ya muzâfe kaza-i Tophane’de Cihangir Mahallesi’nde sâkin menâdî Çalık Yusuf Ağa ibn-i Ali meclis-i şer‘-i şerîf-i enverde Dâhiliye Kalemi hulefâsından..." |
|
"Mahrûsa-i Galata’ya muzâfe kasaba-i Tophane’de Cihangir Mahallesi’nde sâkin münâdî Çalık Yusuf Ağa ibn-i Ali meclis-i şer‘-i şerîf-i anurde Dâhiliye Kelemi hulefâsından..." |
|
"Mahrûsa-i Galata’ya muzâfe kaza-i Tophane’de Cihangir Mahallesi’nde sâkin münâdî Çalık Yusuf Ağa ibn-i Ali meclis-i şer‘-i şerîf-i enverde Dâhiliye Kalemi halifesinden..." |
|
"Mahrûsa-i Galata’ya muzâfe kasaba-i Tophane’de Cangir Mahallesi’nde sâkin minâdî Çalık Yusuf Ağa ibn-i Ali meclis-i şer‘-i şerîf-i enverde Dâhiliye Kalemi hulefâsından..." |
Metnin günümüz Türkçesi hali:
"Mahrûsa-i Galata’ya muzâfe kasaba-i Tophane’de Cihangir Mahallesi’nde sâkin münâdî Çalık Yusuf Ağa ibn-i Ali meclis-i şer‘-i şerîf-i enverde Dâhiliye Kalemi hulefâsından..."
11.Soru
Yukarıdaki metnin tam ve doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?
|
Ve belki İbrâil’de olan akrânları dâ’irelerinden evfer olup el-yevm |
|
Ve bilge İbrâil’de olan akrânları dâ’irelerinden evfer olup el-yevm |
|
Ve belki İbrâhim’de olan akrânları dâ’irelerinden evfer olup el-yevm |
|
Ve belki İbrâil’de olan efrâtları dâ’irelerinden evfer olup el-yevm |
|
Ve belki İbrâil’de olan akrânları dâ’irelerinden evkar olup el-yevm |
Metnin tam ve doğru çevirisi “Ve belki İbrâil’de olan akrânları dâ’irelerinden evfer olup el-yevm” şeklindedir. Doğru yanıt “A” şıkkıdır.
12.Soru
"Gayrı, başkası. Diğeri" anlamına gelen kelime aşağıdakilerden hangisidir?
|
âhar |
|
ayân |
|
âli |
|
aşâyir |
|
atûfet |
âhar: Gayrı, başkası. Diğeri.
13.Soru
Osmanlı metinlerinde irâde-i seniyye ile hangisi kastedilmiştir?
|
Padişaha sunulan dilekçe |
|
Padişahın bir işin yapılması veya yapılmaması için verdiği emir |
|
Vezirin padişaha karşı sorumluluğu |
|
Şeyhülislamlık makamının verdiği fetva |
|
Doktor reçetesi |
Osmanlı metinlerinde irâde-i seniyye “Padişahın, bir işin yapılması veya yapılmaması hakkında verdiği emir. İrade eskiden şifahî, yani ağızdan emir vermek, yahut padişahın kendi el yazısı ile yazmak suretiyle verilirdi. Sonradan iradeler Mabeyn Başkâtibinin imzasını taşıyan yazılı kâğıtla bildirilmeğe başlamıştır. Çok yüksek ve mühim yerden gelen emir.” anlamında kullanılmıştır.
14.Soru
Hangisi belgenin sadrıazamlık makamına hitaben yazıldığını gösteren ibaredir?
|
vekâlet-penâhî |
|
nezâret-penâhî |
|
fetvâ-penâhî |
|
mülûkâne |
|
hümâyûn |
Osmanlı metinlerinde A seçeneğindeki vekâlet-penâhî ibaresi sadrıazamlık makamına hitaben yazarken kullanılır.
15.Soru
Metindeki altı çizili kelimenin anlamı nedir?
|
geri geri |
|
soldan sağa |
|
akın akın |
|
arkadan ileriye |
|
kaça kaça |
Metinde altı çizili kısım “fevc fevc” okunur ve “dalga dalga, kısım kısım,takım takım, akın akın, cemaat cemaat” anlamlarındadır. C doğru seçenektir.
16.Soru
Yukarıdaki metnin tam ve doğru çevirisi aşağıdakilerden hangisidir?
|
ahidnâme-i mezkûrenin sarılan müte‘allik olan sekizinci mâddesini serî‘an |
|
ahidnâme-i mezkûrenin Sırplu’ya müte‘allik olan sekizinci mâddesini serî‘an |
|
ahd-i sâmiye-i mezkûrenin Sırplu’ya müte‘allik olan sekizinci mâddesini serî‘an |
|
ahidnâme-i mezkûreden sayılur müte‘allik olan sekizinci mâddesini serî‘an |
|
ahidnâme-i mezkûrenin Sırplu’ya müte‘allik evlâd sekizinci mâddesini serî‘an |
Metnin tam ve doğru çevirisi “ahidnâme-i mezkûrenin Sırplu’ya müte‘allik olan sekizinci mâddesini serî‘an” şeklindedir. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.
17.Soru
"En uzak. En son. Nihayet. Irak." anlamına gelen kelime aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
|
aksâ |
|
alâ |
|
âmâl |
|
amel |
|
agleb |
aksâ: En uzak. En son. Nihayet. Irak.
18.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde zıt anlamlı kelimeler bir arada verilmiştir?
|
Şâkird-Talebe |
|
Dâhiliye-İç işleri |
|
Zâ’id-Elzem |
|
Mûcib-Muktezi |
|
Bed’-İbtidâ |
Zâ’id; fazlalık, lüzümsuz, gereksiz anlamlarında olup, gerekli, lazım anlamlarındaki elzem sözcüğünün zıttıdır. Doğru cevap C'dir.
19.Soru
Metinde altı çizilen yer neresi için kullanılmıştır?
|
Sarayın bulunduğu yer |
|
Sadrazamın hükümet ettiği yer |
|
Komutanlık merkezi |
|
Şeyhülislamlık makamı |
|
Elçihane |
Metinde altı çizilen Bâb-ı âsafî tamlaması “Bâb-ı âlî’nin önceki ismi. Sadrazamın hükümet ettiği yer. Paşa kapısı.” için kullanılmıştır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Sadî-i Şirâzî’nin 1258 yılında yazdığı eseridir?
|
Kemâl |
|
Müşîr |
|
Siyâkat |
|
Gülistân |
|
Bâbıâlî |
Gülistân Sadî-i Şirâzî’nin eseridir. 1258 yılında yazılmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ