Osmanlı Türkçesine Giriş 1 Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangileri tonsuz ünsüzlere örnek olarak verilmiştir?
l-m-s-ş |
p-s-ş-t |
ç-h-f-k |
r-v-y-z |
g-d-h-k |
Tonsuz ünsüzler: ç f h k p s ş t.
2.Soru
Okunuşları verilen aşağıdaki harflerden hangileri şekilce birbirine benzer değildir?
çim - ha |
tı - zı |
fe - kaf |
sad - şın |
rı - je |
Sad ve şin birbirine şekil olarak benzemez. Sad-dad ile şin-sin ile şekilce benzerdir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "kelebek" kelimesinin Arap harfli yazımıdır?
كلبك |
کالاباک |
کالبک |
که له به ک |
قلبق |
E ünlüsü:
İkinci ve sonraki hecelerde kök ve gövde sesi olarak:
ba. Gösterilmez:
كلبك kelebek
4.Soru
Hangisi hâ-i resmiye'nin kullanımına örnektir?
قهوه |
آدم |
آمر |
جفاء |
جتارت |
قهوه kahve sözcüğü, biçimce he de denilen hâ-i resmiye'nin kullanımına örnektir.
5.Soru
Seçeneklerden hangisi şair ve yazarların eserlerini icra ederken kullandıkları dildir?
Günlük dil |
Sokak dili |
Şehirli dili |
Edebiyat dili |
Konuşma dili |
Edebiyat dili, daha çok ‘yazı dili’ anlamında kullanılır. Bu dilin sokak (konuşma) diliyle neredeyse hiçbir ilgisi bulunmadığı gibi, şehirli diliyle de pek yakınlığı bulunmamaktadır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir dilin başka dillerden aldığı kelime ve gramer biçimlerine verilen isimdir?
Günlük dil |
Alıntı |
Yazı dili |
Çevirme |
Uyarlama |
Alıntı: Bir dilin başka dillerden aldığı kelime ve gramer biçimlerine denir.
7.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde مصطفی kelimesindeki Arapça'ya mahsus harfler birarada verilmiştir?
ف ve م |
ص ve ط |
ص ve ی |
ف ve ط |
م ve ط |
Alfabedeki sırasına göre şu ünsüz harfleri yalnızca Arapça’ya özgü seslerin işaretleridir: ء hemze, ث se, ذ zel, ح ha, ص sad, ض dad, ط tı, ظ zı, ع ayın. Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.
8.Soru
Farsça'da Ortalama i. Farslar tarafından i ile e arasında, kapalı bir e (é) gibi söylenir. Bu söyleniş Arapça’dan alınma kelimelere de uygulanmıştır: éhsân (ihsan) gibi.
"Kelime içinde harfle gösterilmez, esreli okunan ünsüz harfiyle varlığı ortaya çıkarılmış olur."
Aşağıdakilerden hangisi tırnak içinde ("...") verilmiş kurala örnektir?
استاده |
شير |
خرد |
ايران |
بيرون |
خرد hired “akıl” verilen kurala örnektir. Doğru yanıt C'dir.
9.Soru
Aşağıdaki alfabelerden hangisi kavramlara dayalıdır?
Osmanlı alfabesi |
Arap alfabesi |
Fars alfabesi |
Çin alfabesi |
Latin alfabesi |
Yazı sistemleri türlü türlüdür. Kimi Çince gibi, kavramlara dayanır kimi ise sesçildir. Sesçil olanı, kelimede birbirini izleyen seslerin oluşturduğu zincirleme dizilişi göstermeyi amaçlar. Bunların da kimi hecelik kimi de alfabetiktir yani sözün en küçük birimlerine dayanır; Türkçe dernek, gezmek, keskinleştirmek, göstereceğim kelimelerinde olduğu gibi.
10.Soru
Aşağıdaki yardımcı işaretlerden hangisi bir harfin iki kez okunmasını sağlar?
ﹱ
|
ﹹ
|
ﹽ
|
ﹿ
|
ﹻ
|
11.Soru
"Arapça’nın tek yuvarlak ünlüsü olan bu ortalama u, Türkçe’de çeşitlenmiş, dört yuvarlak ünlü değeriyle söylenir duruma gelmiştir."
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde bu duruma örnek vardır?
عينا |
عنوان |
عبارت |
علم |
حضور |
عنوان-'Unvân zamanla Ünvân şekline dönüşmüştür. Doğru cevap B'dir.
12.Soru
Metin yazımlarında kullanılan alfabe düşünüldüğünde aşağıdaki harf eşleşmelerinden hangisi yanlıştır?
ب : b |
ت : t |
س: d |
چ : ç |
ر : r |
C seçenğindeki س harfinin karşılığı s olmalıdır. Cevaptaki d harfi د şeklinde gösterilir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi patlamalı ünsüzlerden biridir?
f |
v |
b |
s |
z |
Ünsüzler duyulurluklarındaki iki ana nitelik bakımından iki öbek oluştururlar: a. sızmalı ünsüzler: f v ğ h j ş l r s z y; b. patlamalı ünsüzler: b p c ç d t g k m n.
14.Soru
Arapça konuşanlar tarafından dar ve incelmiş, e’ye yakın uzun bir ses gibi söylen harf aşağıdakilerden hangisidir?
Uzun i. |
Uzun o. |
Uzun a. |
Uzun ı. |
Uzun u. |
Uzun a. Arapça konuşanlar tarafından dar ve incelmiş, e’ye yakın uzun bir ses gibi söylenir.Doğru cevap ''C'' şıkkıdır.
15.Soru
"Sözlü Anlatım Dili" diye nitelendirdiğimiz dil aşağıdakilerden hangisidir?
Günlük Dil
|
Yazılı Dil
|
Bilimsel Dil
|
Resmi Dil
|
Osmanlı Dili
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesi hakkında söylenemez?
Oğuz Türkleri’nin Anadolu’da geliştirdikleri yazı dilinin dönemlerinden biridir. |
Özellikle İstanbul’un fethiyle gelişmeye başlamış bir yazı dilidir. |
İki farklı seviyede gelişme göstermiştir. |
XVI.-XIX. yüzyıllar arasını kapsar. |
Her iki seviyesinde de geniş bir okur-yazar kitlesi tarafından kolayca okunup anlaşılabilir bir nitelik taşır. |
Gelişme süreci içinde iki ayrı seviyeye yöneldiği izlenen bu yazı dilinin ilk seviyesi, kimi yönleriyle konuşma dilinden oldukça farklıdır; ancak geniş bir okur-yazar kitlesi tarafından kolayca okunup anlaşılabilir bir nitelik taşır.
17.Soru
Hangisi Türkçe kimi metinlerde genizsi n sesini ayırt etmek için kullanılan ayrı bir biçimdir?
ك |
ﮓ |
ݣ |
ﮖ |
ڮ |
ك kef = k, g, ğ, n : Türkçe’nin tonlu ve tonsuz iki ön damak sesi ve tonlu olanının süreklileşmiş değeriyle yine bir damak sesi olan ve genizsi özelliğiyle ayrılan bir sesi karşılamaktadır. Farslar g’yi k’den ayırmak için bu harfi ‘keşide’ denilen çizgisini ikileyerek yazmışlardır: ﮓ ﮔ Bu iki çizgili biçime kimi ilk dönem Türkçe metinlerinde de yer verilmiştir. Öte yandan Türkçe’nin genizsi n sesini ayırt etmek için de, kimi metinlerde üstüne üç nokta ڭ ݣ konulmuş bir ayrı biçim kullanılmıştır.
18.Soru
Hangisi kelime içerisindeki ses/sesleri dikkate aldığımızda Farsçadır?
بأس |
رمضان |
خويش |
شعور |
شاعر |
خFarsça’ya özgü dudaksıl (labial) bir خ vardır. Dudakların yuvarlaklaştırılmasıyla çıkarılır. Sesin bu niteliğini belirtmek için önüne her zaman bir و vav yazılır: خويش hvîş “kendi”, خواب hvâb “uyku”, خوان hvân “sofra”, خواجه hvâce, استخوان üstühvân “kemik” gibi. Bu و vav bir ünlü ya da ünsüz sesi göstermediği için “okunmayan vav” (vâv-ı ma‘dûle) diye anılmıştır. Bu durum yalnızca C seçeneğinde bulunmaktadır. Dolayısıyla bu kelime Farsçadır. Diğerlerinde be’s “beis”, ramazan, şuûr ve şâir kelimelerinde böyle bir durum yoktur. Bunlar da Arapçadır.
19.Soru
“Bir kelimenin başka kelimelerle bir arada bulunmasından doğan anlamını belirleyici ilişki ve ortam” seçenektekilerden hangisidir?
bağlam |
hareke |
fetha |
kesre |
zamme |
Bağlam: Bir kelimenin başka kelimelerle bir arada bulunmasından doğan anlamını belirleyici ilişki ve ortamdır.
20.Soru
Çeviriyazı alfabesine göre, aşağıdaki kelimelerin hangisinde gereksiz ya da yanlış harf yoktur?
صوده - sûda |
خسته لنمق - hastalañmak |
كيجه - ğece |
صباح - sabâh |
جباق - bacâk |
â, î, ô, û
Bu harflerdeki uzatma işaretleri (şapkalar), Arapça ve Farsça kelimelerde hareke karşılığı olan a, i, u ünlülerinin nicelik (uzunluk) değerleri için kullanılmış olan ا elif, ى ye, و vav harflerine karşılıktır: جاهل câhil, بصريت basîret, صورت sûret, زور zôr gibi. Aynı harflerin Türkçe kelimelerde böyle bir değeri bulunmaz; bu yüzden çeviriyazıda herhangi bir değer ifade eden işaretle gösterilmeleri söz konusu değildir. Ancak Türkçe’nin yazım (imlâ) tarihiyle ilgili özel çalışmalarda yazılış durumlarını göstermek amacıyla birtakım işaretler kullanılabilir. Bu tür çalışmalar ise yalnızca ilim dünyasını ilgilendirir.
Bu bilgiler ışığında doğru cevap D şıkkıdır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ