Osmanlı Türkçesine Giriş 1 Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde “İkinci hecenin ünlüsü düz genişse, öylece kalır ve kendisinden sonraki hece ünlüleri de ona uyar” kuralı söz konusudur?
silinmek |
konağında |
buruşukluk |
sürgülü mü |
kutuyu |
“konağında” kelimesinde “İkinci hecenin ünlüsü düz genişse, öylece kalır ve kendisinden sonraki hece ünlüleri de ona uyar” kuralı söz konusudur. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.
2.Soru
Aşağıdaki Arapça kelimelerden hangisi için Türkçe'ye nakillerinde ünsüz benzeşmesi söz konusu değildir?
|
کاتب |
شجره |
سابق |
تﺜبيت |
سابق/Sâbık kelimesi "Sapık" şeklinde ünsüz benzeşmesi kuralına uymaz. Zira anlam kayması olur. Doğru cevap D'dir.
3.Soru
Harften harfe çeviri uygulamasına ne ad verilir?
Transliterasyon |
Harf çevirisi |
Translate |
Sesçil |
Metin çeviriyazısı alfabesi |
Harften harfe çeviri uygulamasına transliterasyon denir.
4.Soru
Farsçadan alıntı hangi kelimede ön ek bulunmaktadır?
سازنده |
مردانه |
آشنا |
بختيار |
نوميد |
Farsça’da, az sayıda da olsa, ön ekler de vardır. Bunların en önemlileri دشمن düşmen, دشوار düşvâr “zor” ve دشنام düşnâm “küfür” kelimelerindeki “kötü” demek olan düş- eki ile, Türkçe’nin -sız ekine karşılık olan, aşağıdaki örneklerdeki نا nâ- ve ن ne-’dir: نوميد nevmîd “umutsuz”, ناپاك nâ-pâk “kirli, bulaşık, arı olmayan”, ناكاه nâ-gâh “birden, ansızın” gibi.
5.Soru
Hangi birleşik kelimenin hecelenmesi Türkçenin hece yapısına aykırıdır?
oyunbozan < oy-un-bo-zan |
yavruağzı < yav-ru-ağ-zı |
filkulağı < fil-ku-la-ğı |
denizaltı < de-niz-al-tı |
camgüzeli < cam-gü-ze-li |
İkinci olarak, kelimeleri belli söz kalıpları içinde yan yana getirip birleşik kelime dediğimiz kelime öbekleri oluştururuz. İşte bu yolla bir araya gelen sayıları daha çok sesle de, aynı kural uyarınca, ünlülerin yönetiminde aynı tip heceler kurulur: deniz aşırı ama de-ni-za-şı-rı, Çocuk Esirgeme Kurumu ama ço-cu-ke-sir-ge-me-ku-ru-mu, nüfus artışı ama nü-fu-sar-tı-şı, onar onar ama o-na-ro-nar gibi. Birleşik kelimeler de birer tabandır ve çekim ekleriyle uzatılabilir: bastıbacak ama bas-tı-ba-ca-ğın (biri), sur içi ama su-ri-çin-de gibi.D seçeneğindeki heceleme Türkçenin hece yapısına uymaz doğrusu de-ni-zal-tı şeklindedir.
6.Soru
Aşağıdaki şıklardan hangisinde Farsça –istân eki ile zaman adı yapılmıştır?
?????? gülistân
|
??????? sengistân
|
??????? nahlistân
|
??????? rîgistân
|
?????? zemistân
|
7.Soru
“Mecnûn” kelimesinin Arap harfleriyle yazılışı aşağıdakilerden hangisidir?
|
|
|
|
|
“Mecnûn” kelimesi ﻤﺟﻨﻭﻦ şeklinde yazılmaktadır. Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.
8.Soru
Arapçadan alınan hangi kelimedeki ünlü kalın söylenmiştir?
ادب |
تجللى |
ثروت |
جمره |
ضرب |
İçinde kalın ünsüz harflerinden (خ, ص , ض , ط , ظ , ع , غ ,ق ) biri bulunan hecenin uzun olmayan düz geniş ünlüsü eğitimli kimselerce kalın, ancak klasik Arapça’nın e’ye yakın kapalı, incelmiş a’sı gibi söylenmiştir. Örnekleri inceleyiniz.
9.Soru
“كرامت” kelimesinin kalıbı aşağıdakilerden hangisidir?
Fi’âlet |
Fe’âlet |
Fu’ûlet |
Fâ’il |
İf’âl |
Soruda verilen kelime “kerâmet” olup “fe’âlet” kalıbına denk gelir. Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.
10.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisi tâ-i merbûta (bağlı te) düzenine uygun yazılmıştır?
معلمه |
دده |
دره |
دوه |
پيره |
معلمه-Muallime ya da aslında Muallime(tûn) şeklinde okunur. Doğru cevap A'dır.
11.Soru
Arapça kelimede anlamlı bir ses birliği en az kaç ünsüz sesten oluşur?
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
Arapça kelimede anlamlı bir ses birliği en az üç ünsüz sesten oluşur.
12.Soru
Bütün isim ve fiil köklerini, yapım ekleriyle genişlemiş gövdeleri, ek alabilen birleşik kelimelerle bütün alıntı kelimeleri içine alan ortak bir terime ne ad verilir?
Ses |
Ek |
Yazı |
Taban |
Bağlaç |
Bütün isim ve fiil köklerini, yapım ekleriyle genişlemiş gövdeleri, ek alabilen birleşik kelimelerle bütün alıntı kelimeleri içine alan ortak bir terime taban adı verilir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Arapça kelimelerde görülen “şc-şç” ünsüz benzeşmesine örnek verilebilir?
Tespîh |
Eşçâr |
Tastîk |
Aktem |
Taktîr |
Soruda benzeşme görülen ünsüz dizisi “şc-şç” olarak verilmiştir. Seçeneklerde bu ünsüzlere sahip olan tek seçenek B’dir. Yani doğrusu “eşcâr” (ağaçlar) olan kelime ünsüz benzeşmesine uğrayınca “eşçâr” biçiminde söylenmiştir. Bu nedenle doğru cevap B şıkkıdır.
14.Soru
Düzlük-yuvarlaklık uyumu Türkiye Türkçesinde hangi yüzyılda gerçekleşmeye başlamıştır?
XII |
XIII |
XIV |
XV |
XVI |
Düzlük yuvarlaklık uyumu (dudak uyumu)na gelince; bu uyumun XVI. yüzyıl içinde gerçekleşmeye başladığını, sonraki yüzyıl içinde hızla gelişerek tamamlandığını söyleyebiliriz.
15.Soru
Aşağıdaki kelimelerden hangisinde Arapça kök harf mevcuttur?
مهاجر |
دشمن |
سوکیلی |
ایپلکچی |
اونلق |
Muhacir kelimesi arapça olup h-c-r kök harflerinden türemiştir. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
Ünsüzler kalın veya ince olması durumuna göre sınıflandırıldığında aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden farklıdır?
ظ |
ك |
ص |
ع |
ح |
Seçeneklerdeki harfler sırasıyla zı, kef, sad, ayın ve ha’dır. Kalın ünsüzler: ha, hı, sad, dad, tı, zı, ayın, gayın, kaf. İnce ünsüzler: be, te, se, cim, çim, dal, zel, rı, ze, sin, şın, fe, kef, gef, lam, mim, nun, vav, he, ye.
17.Soru
Hangi kelimede vâv-ı ma‘rûfe bulunmaktadır?
مور “mûr” |
ويران “vîrân” |
وسوسه “vesvese” |
يوم “yevm” |
والی vâlî (vali) |
Farsça’da iki türü bulunur. Biri Türkçe’deki u’nun uzunudur. Buna eski gramerlerde “belirli vav” (vâv-ı ma‘rûfe) denirdi: دور dûr “uzak”, مور mûr “karınca” örneklerinde olduğu gibi. B seçeneğindeki virân kelimesinde bu durum görülmez. Diğer seçeneklerdeki kelimeler zaten Arapçadır.
18.Soru
Hangi seçenekteki tek hecenin sonunda ikiz ünsüz bulunur?
sen |
kim |
yüz (100) |
yok |
hür |
Arapça’nın kimi tek heceli kelimelerinin sonunda ikiz ünsüz bulunur: سرّ sırr, حرّ hürr, درّ dürr ‘inci’, ذلّ züll ‘alçaklık’ gibi. Osmanlı Türkçesi yazımında harekesiz metinlerde bu işarete yer verilmemiştir. Bu
gibi kelimeler yalın hâllerinde tek ünsüzle söylenmiş, başı ünlü bir ek aldıklarında
ise ikiz ünsüz ortaya çıkarılmıştır: sır, hür, dür, zül, ama: sırrı, hürriyet, dürrü, züllü gibi.
19.Soru
Aşağıdakilerin hangisi "Düzene uymayan çift ünsüz sondaysa, Türkçeleştirme daha çok iki ünsüz arasına
bir dar ünlü getirilerek sağlanmıştır." kuralına uygun bir örnek olabilir?
قهر kahır |
دراخمى dırahmi |
مهربان mihrübân |
برّ birr |
فق fık |
قهر kahır (<kahr)
20.Soru
Arapça'da toplamda kaç ünlü bulunur?
3 |
7 |
8 |
9 |
4 |
Görüldüğü gibi, Türkçe’de her biri yeni bir anlam katkısı sağlayan eklerle elde edilen
kelimeler, Arapça’da, uzunları da bulunan üç ünlüyle oluşturulmaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ