Tanılama, çocuğun bir yetersizlik ya da gelişimsel bir gecikmeye sahip olup olmadığını ortaya koymak üzere gerçekleştirilen ve tarama aşamasından daha yoğun olan aşamadır. 

Okulöncesi dönemdeki çocukların değerlendirilme sürecinde büyük ölçüde normal gelişim normları kullanılarak değerlendirme yapılır. Bu değerlendirme, disiplinler arası bir yaklaşım benimsenerek bir ekiple yapılmalıdır. Aile, değerlendirme sürecine katılım konusunda teşvik edilmeli ve ailenin istemesi durumunda bu ekipte yer almasına özen gösterilmelidir.  Program uygulandıktan sonra belirli aralıklarla çocuk değerlendirilmeli, diğer bir deyişle yeniden değerlendirme yapılmalıdır. Değerlendirme sırasında çocuk davranışları nedeniyle uygun biçimde pekiştirilmelidir. 

Kaynaştırmanın çeşitli kaynaklardaki tanımlarına bakıldığında, hemen hepsinde destek hizmetlerden söz edildiği görülmektedir. Bu amaçla geliştirilmiş çeşitli destek sağlama modelleri bulunmaktadır. Bu modellerin başlıcaları, öğretmenlere hizmet içi eğitimlerin sunulması, öğretmen yardımcısı kullanılması ve gezici öğretmenlik uygulaması olarak sıralanabilir.

Gezici öğretmenin sorumlu olduğu bazı kişiler; özel gereksinimi olan çocukla ilgilenen okulöncesi eğitim öğretmeni, okul personeli, kaynaştırma öğrencisinin sınıfında bulunan özel gereksinimi olmayan akranlar, ekipte yer alan diğer çalışanlar ve okul yöneticileri olarak sayılabilir. 

Program planlamasında, çocuğun güçlü ve zayıf yönleri ve buna bağlı olarak çocuğa uygun öğretimsel amaçlar belirlenir.

Çoğunlukla öğretmenler, çocuğu akranları ve diğer yetişkinlerle etkileşim halindeyken en fazla gözleyebilme olanağına sahip kimselerdir ve bu anlamda öğretmenin formal ve formal olmayan gözlemleri, çocuğun durumuna ilişkin en iyi bilgi kaynağıdır.

Tarama sürecinde değerlendirme, çocuğun daha fazla değerlendirilmeye gereksinimi olup olmadığını belirlemek üzere yapılır.

Okulöncesi sınıflarnda, çocuklar için belirlenen öğretim amaçlarının her birisine yönelik olarak detaylı bir biçimde veri toplamaya gerek olmadığı ifade edilmektedir. Ancak bu sınıflar yetersizlikten etkilenen ya da özel gereksinimleri olan çocuk ya da çocuklar dahil edildiğinde bu çocuklar için belirlenen öğretim amaçlarının ne ölçüde karşılandığını görebilmek, çocukların programdan yararlanma düzeylerini ortaya koymak, programda gerektiğinde değişiklik ve uyarlamalar yapmak, gerektiğinde bu bilgileri aile ve ilgili uzmanlarla paylaşabilmek için çocuğun performansına ilişkin kayıt tutulmalıdır.

Reynolds ve Birch, özel gereksinimi olan öğrencilerin eğitimlerine ilişkin geleneksel yaklaşımı “iki ayrı kutu” modeli olarak adlandırmaktadırlar.

Değerlendirme için çeşitli tanımlar yapılmaktadır. En kabul gören tanıma göre değerlendirme, çocuk hakkında eğitsel bir karar alabilmek için gerçekleştirilen bilgi toplama sürecidir.

Uygun davranışların hem ev hem de okul ortamlarında pekiştirilmesi için daha fazla olanak sağlaması anne baba-öğretmen iş birliğinin öğretmene sağladığı yararlardan biridir. Diğer seçeneklerde anne babaya sağladığı yararlara yer verilmiştir.

Eğitimsel değerlendirme evresinde, öğrenme ve yaşam kalitesini değerlendirmek amacıyla formal testler, çevresel değerlendirme, çoklu disiplinler arası değerlendirme, informal değerlendirme tekniklerinden yararlanılmaktadır.

Aile sistemi, kendisini oluşturan parçaların toplamıyla ortaya çıkan dört alt sistemden oluşur:
-Evlilik,
-Anne babalık,
-Kardeş olma ve
-Geniş aile olma.

Yapılan araştırmalarda kaynaştırmanın, etiketlemeyi ortadan kaldıran, çocuğun sosyal statüsünü yükselten, daha iyi bir öğrenme çevresi sağlayan, öğrencinin özelliğine daha uygun hizmet alabilmesini kolaylaştıran bir uygulama olduğu belirlenmiştir.

İş birlikçi danışmanlık modelinde anahtar noktalardan biri danışman ve danışan arasındaki karşılıklı iş birliğidir. 

Sınıfınızdaki öğrencilerinizin yetersizlik gösterme durumlarının değerlendirilmesi sürecinde yer alan basamaklar şunlardır;
Karşılanmayan gereksinimlerin analizini yapmak,
Gözlemlerinizi paylaşın ve kendi müdahalelerinizi deneyin,
Aileyle ilişki,
Diğer öğretmen ve meslek elemanları ile ilişki kurmak,
Basit müdahaleler,
Karşılanmayan gereksinimin kaydedilmesi.

Özel gereksinimi olan çocuk, okulöncesi eğitim hizmetlerine geçiş yapabilmesi için iki yaş altı aylık iken ailenin bilgilendirilmesi ve iki yaş dokuz aylık iken BAHP’ın bir parçası olarak yazılı bir geçiş planının hazırlanması gerekmektedir.

Gezici öğretmenlik uygulaması ülkemizde yasal düzenlemelerde ilk kez yer aldığı yıllarda evlere götürülen hizmet olarak uygulanan, ancak daha sonra yeterli personel olmadığında uygulaması durdurulan sistemdir.

İş birliğinin temel bileşenleri; etkili iletişim becerileri, problem çözme ve çatışmaları/çelişkileri çözmeye ilişkin becerilerdir.

İşbirliği nerede, nasıl ve kimlerle gerçekleştirilirse gerçekleştirilsin uzmanlar, başarılı işbirliği uygulamaları için altı temel özelliğe dikkat çekmektedir. Bunlar; işbirliği yapmak isteyen kişiler, işbirliği yapmaya gönüllü olmalıdırlar, işbirliği yapan kişiler arasında eşitlik olmalıdır, işbirliğinde bulunacak kişilerin ortak amacı olmalıdır, işbirliği yapan kişiler arasında sorumluluk ortak olarak paylaşılmalıdır, işbirliği yapan kişiler sahip oldukları kaynakları kullanmalı ve karar verme süreçlerinde rol almalıdırlar ve işbirliği yapan kişiler aynı zamanda işbirliğine dayalı uygulamaların sonuçlarını da paylaşmalıdırlar. D şıkkı bunlar arasında yer almaz.