Etkili iletişimi engelleyen durumlara öğüt verme, yanlış hatırlatma, yanlış yönlendirmeli sorular sorma, dikkatini vermeme, etkileşimden kopmalar, rahatsız edici sözel olmayan davranışlar sergileme, ani kararlar verip çözümler üretme örnek olarak verilebilir. Dikkatini verme iletişimi engelleyici bir durum değildir.

1997 yılında çıkarılan 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’de tanısı konmuş özel eğitime gereksinimi olan çocuklar için okulöncesi eğitim zorunlu hale getirilmiş ve bu zorunluluk bu kanuna dayalı olarak yayımlanan özel eğitim hizmetleri yönetmeliklerinde yer almıştır.

Sıralanan altı alanda bilgi toplanarak çocuk ve uygulanacak olan eğitime ilişkin karalar alınır. Bu alanlar; tarama, tanılama özel eğitime uygunluğu belirleme, program planlanma, gelişimi kaydetme ve son değerlendirmedir. Kimi kaynaklarda bu alanlar değerlendirmenin amaçları, kimi kaynaklarda ise değerlendirmenin aşamaları olarak ele alınmaktadır.

Değerlendirme araçları öncelikle iki grupta toplanmıştır:
(a) testler,
(b) alternatif değerlendirme yöntemleri. Testler, norm dayanaklı testler ve ölçüt dayanaklı testler olmak üzere iki grupta toplanırken alternatif değerlendirme yöntemleri ise belli başlıcaları gözlem, görüşme ve portfolyo değerlendirmesi (özgün değerlendirme) olmak üzere üç grupta toplanabilir. 

Ekip başkanının BAHP’yi geliştirme ve uygulama ile sorumlulukları: Erken özel eğitim hizmetlerine seçilen her çocuk için BAHP sürecini planlama, aileye, hizmetler hakkında bilgi verme, aileyi, çok disiplinli ekibin bir üyesi olarak görme, ailenin de dahil olduğu tüm uzmanları belirleme, değerlendirme hizmetlerini ve BAHP toplantılarını düzenleme, özel eğitim seçeneklerini oluşturma ve düzenleme, ekip üyeleri arasındaki çatışmaları önleme, zamanı geldiğinde okulöncesi hizmetler için geçiş planı geliştirmedir.

Geçerlik, bir testin ölçmek istenen değişkeni ne derecede ölçtüğüdür.

BAHP’de, çocuğun fiziksel gelişim (görme, işitme ve sağlık), bililsel gelişim, dil ve konuşma gelişimi, sosyal/duygusal gelişim ve öz bakım becerilerindeki var olan performans düzeyleri ile ilgili özet bilgiler yer almalıdır. Bu bilgiler, ailenin de dahil olduğu ekip üyeleri tarafından çeşitli değerlendirme teknikleri kullanılarak toplanmalıdır.

Anne baba ve ailelerle yapılacak çalışmalarda öğretmenlere öneriler şu şekilde olabilir;
-Çocuğun gereksinimlerini ailesinden daha iyi bildiğinizi sanmayın.
-Günlük dille ve planlı konuşun.
-Özel gereksinimi olan çocukların anne babaları hakkında yapılan genellemelere izin vermeyin.
-Anne babalara karşı korkutucu ya da savunmacı olmayın.
-Çocuklar için öncelikli konulara yer verin. Anne babaların iyimser olabilme çabalarında onlara yardımcı olun.
-Bir an önce bir şeylerle başlayın. Ne kadar erken başlanırsa o kadar yol alınır.
-“Biliyorum.” demekten korkmayın.

Kaynaştırma yoluyla eğitim uygulamaları yapılan okul ve kurumlarda öğrencinin yetersizliğine uygun fiziksel, sosyal, psikolojik ortam düzenlemeleri yer alır. Okul ve kurumlarda, kaynaştırma yoluyla eğitim alacak bireylerin bir sınıfta en fazla iki birey olacak şekilde eşit olarak dağılımı sağlanır. Kaynaştırma yoluyla eğitimlerine devam eden öğrenciler, yetersizliği olmayan akranlarıyla aynı sınıfta eğitim görmeleri halinde kayıtlı bulundukları okulda uygulanan eğitim programını takip ederler. Eğitim hizmetleri, bireylerin eğitim performansına ve öncelikli ihtiyaçlarına göre planlanır. 

Pazarlık etme olan bu dönemde aile, çocuğunun yetersizliğini ortadan kaldırmanın yollarını arar. Aile için önemli olan çocuğun normal hale gelmesi olduğundan herkesle anlaşmaya girebilir. Bu kişi tıp doktoru, uzman, sihirli güçleri olduğu sanılan biri, hatta Tanrı olabilir.

Kayıt tutmak, son derece önemlidir; ancak kayıt tutma işleminin kısa sürmesi, pratik olması ve kapsamlı olması da bir o kadar önemlidir. Dolayısıyla kullanılacak olan kayıt sistemi; basit, verimli ve işlevsel olmalıdır.

Uygun göz kontağı kurma, yüz ifadeleri, dönüt verme, vücut dili, bekleme ve dinleme becerileri sözel olmayan iletişim becerileridir.

Özel eğitime gereksinimi olan bireyler için evde, hastanede, okul ve kurumlarda eğitim ve destek eğitim hizmetlerini yürütmekle görevlendirilen özel eğitim öğretmenleri gezici öğretmenlerdir. 

Özel eğitime gereksinimi olan çocuklar terimi, öğrenme ve/veya davranış problemleri gösteren çocukları, bedensel ya da duyusal yetersizliği olan çocukları olduğu kadar zihinsel olarak üstün ya da özel yetenekli çocukları da içerisine almaktadır.

Problem çözme basamakları: Problemi tanımlayınız, olası çözüm önerilerini üretiniz, tartışarak çözüm önerilerinden birini uygulamak için seçiniz, seçilen çözüm önerisini uygulayınız ve sonuçları değerlendiriniz şeklinde sıralanmaktadır.

Alternatif değerlendirme yöntemlerinde, çocuğun doğal ortamlarda gözlenmesi esas alınır.

Okulöncesi dönemdeki çocukların değerlendirilmesi karmaşık bir süreçtir. Yalnızca çocukların küçük yaşta olmaları bile değerlendiren kimse için bir sorun kaynağıdır. Bu yaş grubu çocuklar; yabancı kişilerin yanlarında ve yabancı ortamlarda doğal davranamamakta, yaşları gereği bir konuya ilgi ve dikkatlerini uzun süre yöneltememekte, çoğu zaman sınırlı iletişim becerileri sergilemekte, yönergeleri takip etmekte sorun yaşamaktadırlar.

Okul müdürü ya da görevlendireceği bir müdür yardımcısı, bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme birimi başkanı olarak görev yapar. Bu birim, bireylerin gelişim özelliklerini değerlendirme ve eğitim performanslarına göre bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlamakla görevli olduğu gibi programın uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili çalışmaların koordinasyonunu sağlamakla da görevlidir. Bu birim içinde sınıf öğretmeni, özel eğitim öğretmeni ve anne baba önemli ve çekirdek kişilerdir. Bu kişilerin yanı sıra gerekli görüldüğü takdirde konuşma ve dil terapisti, fizyoterapist, iş ve uğraşı terapisti ya da psikolog gibi ek personel de birimin çalışmalarına dahil edilmelidir.

Yanlış rahatlamada asıl probleme odaklanmak yerine ya da karşıdakinin duygularına hitap etmek amacıyla “Merak etmeyin, her şey düzelecek!” gibi ifadelerle asıl durum görmezden gelinmemelidir.

Okulöncesi eğitimde anne babalarla yapılacak çalışmalar; anne babaları gözlemci ve katılımcı olarak görme, bireysel ve grup toplantıları düzenleme şeklinde sıralanabilir.