Yanıt Açıklaması:

Dil ve konuşma güçlüğünün nedenleri organik bozukluklar ve işlevsel bozukluklar olmak üzere iki grupta toplanabilir. Organik bozukluklar bireyin sinir-kas mekanizmasındaki tanımlanabilir bir soruna bağlı olan bozukluklardır. İşlevsel bozukluklar ise ne organik ne de sinir sistemine bağlı olarak tanımlanan bozukluklardır. Organik bozukluklara örnek olarak serebral palsili ya da dudak damak yarıklığı olan bireylerdeki dil ve konuşma güçlükleri verilebilir. İşlevsel bozukluklara örnek olarak kekemelik ve ses kaybı verilebilir.

Yanıt Açıklaması: "Çocuğumun otistik olduğunu duyduğumda kendimi çok değersiz hissettim. Öyle ki, kendi kişiliğime yönelik takdir edebileceğim hiçbir özelliğim yok. Özürlü bir çocuğun annesi olmayı kabullenemiyorum." diyen bir ailenin tepkisi İkinci aşama-utanma aşamasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması:

Dil ve konuşma güçlükleri yaşayan bireylere sağlanabilecek müdahale doğal dil yaklaşımı ve kolaylaştırıcı dil stratejileri olarak iki gruba ayrılabilir. Doğal dil yaklaşımında müdahalenin çocuğun doğal çevresinde gerçekleşmesi önemlidir. Müdahaleyi dil ve konuşma terapistinin yalnız başına uygulaması etkili sonuçlar vermeyebilir. Müdahaleye evde anne-baba ve diğer aile bireylerinin ve okula giden bireyler için sınıf ve branş öğretmenlerinin de katılımı son derece önemlidir. Kolaylaştırıcı dil stratejileri ise yine genellikle okul öncesi çocuklarla kullanılabilecek stratejilerdir. Bunlardan birinde çocuğun henüz kullanmadığı bir dil yapısını öğretmek amacıyla model olmayı içerir (soru sorulurken –mi ekinin daha vurgulu söylenerek çocuğun ilgisi çekilebilir). Başka bir stratejide açık uçlu sorular sorularak çocuğun farklı cevaplar vermeye çalışması sağlanabilir. Genişletme stratejisinde ise yetişkin çocuğun söylediği sözcükleri genişleterek tekrar eder (çocuk “Bak balon.” dediğinde annesinin “Bak kırmızı balon uçuyor.” demesi gibi).

Yanıt Açıklaması:

Dinleme becerileri pasif ve aktif dinleme olarak ikiye ayrılır. Pasif dinleme, uzmanın karşısındaki kişiyle göz kontağı kurması, ailenin özelliklerine ilişkin not alması, zaman zaman baş sallayarak görüş birliğini ifade etmesi, gülümsemesi, etkileşimi sürdüren nitelikte yanıtlar vermesi gibi sözel olmayan davranışları içerir. Etkili iletişim becerileri arasında sözel olmayan davranışlar, belki de sözel iletişim becerilerinden daha da önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle etkileşimlerde vücut dili ile olumsuz mesaj verilmemesi etkili iletişim kurulmasına yardımcı olacaktır. Aktif dinleme, iyi bir yardım ilişkisinin temelini oluşturur. Anne babanın söylediklerini yorumlama, değerlendirme, gerektikçe sorular sorma ve yanıt verme gibi etkili sözel iletişim davranışlarını içerir. Sözel iletişim becerileri de yapılan çalışmayı olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebilir. O halde sorunun C şıkında olduğu gibi sözel olmayan davranış olarak kafa sallayarak görüş birliğini ifade etmek yerine sözel olarak onaylamak pasif dinlemeyi aktif dinlemeye dönüştürecektir.

Yanıt Açıklaması:

Otizm spektrum bozukluğu alanında gerçekleştirilen eğitim çalışmalarının başarılı olabilmesinin bir diğer koşulu da sunulan hizmetlerin otizm spektrum bozukluğunun temel yetersizlik alanlarına odaklanmasıdır. Bir başka deyişle, otistik özellikler gösteren bireylere uygulanan öğretim programlarında, sosyal etkileşim ve iletişim alanlarındaki yetersizliklerden kaynaklanan sorunlar ile sınırlı/yinelenen ilgi ve davranışların neden olduğu sorunların ortadan kaldırılmasına yönelik etkinliklere öncelikle ve yoğunlukla yer verilmelidir. Bu nedenle öncelikli olarak sadece iletişim alanındaki yetersizlikleri giderecek etkinliklerinin yapılması şıkkı yanlıştır.

Yanıt Açıklaması: Geç dönemdeki bakım, özel gereksinimli bireyin bebeklik döneminden yaşamının sonuna kadar sürecek rehabilitasyon bakım hizmeti olarak düşünülebilir. Geç dönemdeki bakım, özel gereksinimli bireyin tıbbi yönden takibi ve gerektiğinde yatırılarak değerlendirilmesi hizmetlerini kapsadığı gibi, bireye sosyal ve psikolojik destek sunma gibi hizmetleri de kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması:

Zihin yetersizliği olan bireylerin en az kısıtlayıcı ortamda eğitimi için yasal düzenlemelere başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması:

Gelişimsel yetersizlik terimi farklı biçimlerde kullanılabilmektedir: Bağımsız yaşama yeterliği, ekonomik anlamda kendine yetme, öğrenme, hareket edebilme, alıcı dil ve ifade edici dil, öz-bakım ve öz yönetim alanlarından üç ya da daha fazlasında günlük işlevde bulunmayı etkileyen yetersizlikleri ifade etmek amacıyla kullanılmaktadır. Doğru cevap E'dir. 

Yanıt Açıklaması:

Dünya’da, özellikle gelişmiş ülkelerde erken müdahale programlarının yanı sıra önlemeye yönelik çalışmalar da yapılmaktadır. Bebek sahibi olmadan önce anne babaya tıbbi ve eğisel hizmetlerin sunulması, annenin hamilelik sırasında kendisinin ve bebeğin sağlığını korumak için rutin testlerini yaptırması birincil önleyici müdahalelere örnek verilebilir. Doğum sonrasında, çocuklarının gelişimsel geriliğinin ya da yetersizliğinin farkına varabilmesi için hastanede gerekli bilgilendirmelerin yapılması, çocuğun durumuyla ilgili bir şüphe hissedildiğinde, tıbbi değerlendirmenin yapılması (yeni doğan taraması) ve hemen ardından eğitsel değerlendirmenin yapılması için aileye bilgi verilmesi akla ilk gelen ikincil önleyici müdahalelerdir. Yetersizliğin tanılanması, bireyin özelliklerine ve gereksinimlerine dayalı erken özel eğitim hizmetlerinin sunulması ise üçüncül önleyici müdahalelerdir.

Yanıt Açıklaması:

Uyumsal davranışlardaki sınırlılıklar şu alanlarda kendini göstermektedir: Bilişsel beceriler; dil becerileri, okuma-yazma becerileri, para becerileri, zaman ve sayı kavramları, kendini yönetme gibi becerilerdir. Sosyal beceriler; kişiler arası beceriler, sorumluluk, özgüven, sosyal sorunları çözme yeteneği, kurallara ve yasalara uyma, kendini koruma vb. becerilerdir. Pratik uyumsal beceriler; özbakım becerileri, günlük yaşam becerileri, iş becerileri, sağlık ve güvenlikle ilişkili beceriler, seyahat edebilme becerileri, telefon kullanma gibi becerilerdir.

Yanıt Açıklaması:

Birinci evre şok, reddetme, acı çekme ve depresyon aşamalarından; ikinci evre, suçluluk, kızgınlık ve utanç aşamalarından; üçüncü evre ise pazarlık etme, kabul ve uyum aşamalarından oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Zedenleme, bir vücut parçası ya da organının kaybı ya da işlevinin azalmasını ifade eder. Zedelenme, bireyin belli bir görevi yerine getirmesini sınırladığında ise yetersizlik oluşmaktadır.Trafik kazası sonrasında bacağını kaybeden bir bireyin yürüyememesi durumu zedelenme sonucunda yetersizlik ortaya çıkması olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Aktif ve pasif dinlemenin yanında uzman ve aile arasında etkili iletişimin kurulabilmesi için öncelikle aralarında güvene dayalı bir iletişimin kurulması gerekir. Bu güvenin kurulmasının birinci koşulu, ailenin uzmana güven duymasıdır.

Yanıt Açıklaması:

Dil ve konuşma güçlüğü olan bireylerin özellikleri; sorulara uygun cevaplar verememe, sözlü olarak sunulan bilgiyi kullanamama, sözlü yönergeleri takip edememe, nitelik, sıralama, karşılaştırma bildiren kavramları anlamada zorlanma, karmaşık cümleleri anlamada zorlanma, dil bilgisi kurallarını yanlış kullanma, bir konudan başka bir konuya atlama, sözcük dağarcıklarında sınırlılık, konuşurken doğru sözcüğü bulmada zorlanma, soru sormaktan çekinme, hangi soruyu soracağını, soruyu nasıl soracağını bilememe, konuşurken aynı bilgiyi defalarca tekrarlama ve konuşurken karşılarındakilere yeterli bilgiyi aktaramamadır.