Özel Gereksinimli Bireyler ve Bakım Hizmetleri Ara 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Otizm Spektrum’da sosyal beceriler ve iletişim alanında gözlenen en önemli sorun aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyal ilişkiler kurma konusunda güçlük
|
Ortak dikkat kurmada yaşanan yetersizlikler
|
Grup etkinliğine katılamama
|
Başkalarıyla duyguları paylaşamama
|
Oyun oynayamama |
Sosyal becerilerde ve iletişim alanında gözlenen en önemli sorunlardan biri ortak dikkat kurmada yaşanan yetersizliklerdir. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ekolojik modele göre ailenin büyüklüğü, kültürel yapısı, ruhsal ve fiziksel sağlığı gibi aile dinamiklerinde önemli olan değişkenleri temel alan sistemdir?
Mezosistem |
Makrosistem |
Mikrosistem |
Ekosistem |
Megasistem |
Mikrosistem
3.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğru değildir?
İşitme yetersizliği olan bireyler yalnızca işaret diliyle eğitim alabilirler.
|
Kalıtsal faktörler işitme yetersizliğine neden olabilir.
|
Çevresel faktörler işitme yetersizliğine neden olabilir.
|
İşitme yetersizliği olan bireylerin konuşmaları ve dil gelişimlerinde diğer bireylere oranla gecikmeler görülebilir.
|
Ülkemizde işitme yetersizliği olan bireylere yatılı eğitim hizmeti veren okullar bulunmaktadır.
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi otizm sprektrum kategorilerinden biri değildir?
RAM bozukluğu
|
Otizm
|
Asperger sendromu
|
Rett sendromu
|
A-tipik otizm |
Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından yayınlanan kılavuzda otizm spektrum bozukluğu beş ayrı alt kategoride ele alınmaktadır: Otizm ya da otistik bozukluk, Asperger sendromu, A-tipik otizm, çocukluk dezentegratif bozukluğu ve Rett sendromu. Doğru cevap A'dır.
5.Soru
Otizm Spektrum bozukluğu alt kategorilerinde yer alan Asperger sendromu ve Otizm ya da otistik bozukluk tanılarının birbirinden ayıran özellik aşağıdakilerden hangisidir?
asperger sendromu tanısı almış çocuklar otizm tanısı almış çocuklardan farklı olarak dil gelişiminde gerilik göstermezler.
|
asperger sendromu tanısı almış çocuklar otizm tanısı almış çocuklardan farklı fiziksel gelişim özellikleri gösterirler.
|
asperger sendromu tanısı , otizm tanısının belirlenemeyen nedenlerine karşın yalnızca genetik faktörlerin etkili olduğu bir sendromdur.
|
asperger sendromu tanısı almış çocuklar otizm tanısı almış çocuklardan farklı olarak yoğun davranış problemleri gösterirler.
|
asperger sendromu tanısı almış çocuklar otizm tanısı almış çocuklardan farklı olarak sosyal gelişimde gerilik göstermezler
|
6.Soru
Aşağıda verilenlerin hangisi otizm spektrum bozukluğu alt kategorilerinden biri değildir?
Rett sendromu
|
Çocukluk dezentegratif bozukluğu
|
Asperger sendromu
|
A-tipik otizm
|
Fragile x sendromu
|
7.Soru
Ali 20 yaşlarında ortopedik yetersizliği yaşayan bir bireydir. Ali bu nedenle bağımsız olarak hareket etmekte zorlanmaktadır ve okul hayatı boyunca ailesinin desteği ile bir özel eğitim okuluna devam edebilmiştir. Ali okulu bitirdikten sonra evde zaman geçirmeye devam etmekte ve herhangi bir hizmetten yararlanmamaktadır. Oysaki Ali’nin psiko-sosyal ve kişisel bakım gibi hizmetleri almaya gereksinimi bulunmaktadır.
Yukarıda yer verilen örnek olayda özel gereksinimli bireyin yararlanabileceği hizmet aşağıdaki maddelerin hangisinde yer almaktadır?
Erken dönem bakım hizmetleri |
Toplum temelli bakım |
Evde bakım |
Kurumsal bakım |
Hastane bakımı |
Bakıma gereksinim duyan bireye ve aileye verilen her türlü desteği içerir. Evde bakım hizmetlerinin temel amacı, bireyin kendi evinde bağımsız bir şekilde yaşamasını sağlamaktır. Aynı zamanda bu hizmet kapsamında bakıma gereksinimi olan bireyin ailesine de destek olunması hedeflenir. Evde bakım; diğer bakım türlerinin sağladığı katkıların yanında, aile bütünlüğünün korunmasına ve bireyin normal yaşamındaki sosyal etkinliklerini sürdürebilmesine olanak tanımaktadır. Evde bakım hizmetleri temel olarak bireye yaşadığı ortamda psiko-sosyal, tıbbi ve kişisel bakım hizmetlerini kapsar. Ancak bu hizmetlerin yanı sıra evde bakım hizmetleri kapsamında bakıma gereksinim duyan bireyin, serbest zamanını değerlendirme, işyerinde ve okulda gerekli çevresel ve mimari düzenlemelerin yapılması, basit tıbbi müdahaleleri ve kamusal ve sosyal alanda bireyin topluma uyumunu ve bütünleşmesini sağlama gibi hizmetleri de kapsamaktadır.Bu açıklamalarda da görülebileceği gibi doğru yanıt C seçeneğidir.
8.Soru
İnsan hakları ve demokrasi alanında yaşanan gelişmelerin özel gereksinimli bireylerin normal gelişim göstren akranlarından ayrılmadan eğitim almasına verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Özel eğitim okulları
|
Özel eğitim sınıfları
|
Özel okullar
|
Kaynaştırma eğitimi
|
Engelliler okulu |
Son 50 yıldır tüm dünyada insan hakları ve demokrasi alanında yaşanan gelişmeler özel gereksinimli bireylerin normal gelişim gösteren akranlarından ayrılmadan, normal eğitim sınıflarında eğitim alması temeline dayanan kaynaştırma eğitimi uygulamalarının yaygınlaşmasına neden olmuştur.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi anne babanın çocuğunun eğitimine katılımını olumsuz yönde etkileyen etmenleri açıklayan ekolojik modelin alt sistemlerinden değildir?
Makrosistem
|
Mikrosistem
|
Biyosistem
|
Mezosistem
|
Ekosistem |
Ekolojik model, aile üzerinde etkili olan farklı düzeyde dört sistemi içermektedir. Bu sistemler: mikrosistem, mezosistem, ekosistem, ve makrosistemdir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi özel eğitimi genel eğitimden farklı kılan özelliklerden değildir?
Özel eğitimin kapsamı |
Özel eğitimin içeriği |
Nasıl öğretileceği |
Nerede öğretileceği |
Özel sektör işbirliği |
Özel eğitimi öğretim biçimi olarak ele aldığımızda, onu genel eğitimden farklı kılan dört önemli özelliği karşımıza çıkmaktadır. Bu özellikler özel eğitimin kapsamı, özel eğitimin içeriği (ne öğretmeyi hedeflediği), bu hedeflerin nasıl ve nerede öğretileceğinin planlanmasını ve değerlendirmeyi kapsar.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yetersizlik kavramı için bir örnektir?
Göz tembelliği |
Bir bacağın olmaması |
İşitememe |
Psikolojik sorunlar |
Sağ kolda felç olması |
Yetersizlik bir eylemi ya da davranışı sergilemede yeterli olmamayı, belirli bir şekilde davranmada kapasitenin sınırlılığını tanımlamaktadır. Diğer bir deyişle, herhangi bir etkinliği normal sınırlarda olduğu kabul edilen bireyler gibi yerine getirememe olarak açıklanabilir. Örneğin birey, yetersizliğe bağlı olarak bacağı olmadığı için yürüyemeyebilir, çoğu kimsenin işittiği gibi işitemeyebilir ya da öğrendiği gibi öğrenemeyebilir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1990’lı yıllardan bugüne değin otizm spektrum bozukluğunun görülme sıklığının artışının olası nedenlerinden biri olabilir?
Ağır metaller gibi çevresel toksinlerin artışı
|
Otizm spektrum bozukluğuna ilişkin farkındalığın artması
|
Genetiği değiştirilmiş gıdaların artışı
|
Akraba evliliklerinin artışı
|
Anne-babaların çocuk yetiştirme yaklaşımlarının değişmesi |
1990’lı yıllardan bugüne değin elde edilen çeşitli istatistiksel bulgular otizm spektrum bozukluğunun görülme sıklığında ciddi düzeyde bir artış göstermektedir. Örneğin, 1990’lı yıllarda elde edilen rakamlara dayalı olarak yaklaşık 500 çocuktan birinde otizm spektrum bozukluğuna rastlandığı ifade edilirken; güncel rakamlar yaklaşık 150 çocuktan birinde otizm spektrum bozukluğuna rastlandığını göstermektedir. Otizm spektrum bozukluğu tanısı almış bireylerin sayısındaki bu artışın nedenleri henüz tam olarak ortaya konabilmiş değildir. Ancak, otizm spektrum bozukluğuna ilişkin farkındalığın artması, tanılama çalışmalarına yönelik hizmetlerin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması otizm spektrum bozukluğu tanısı alan bireylerin sayısındaki artışın olası nedenleri arasında gösterilmektedir.
13.Soru
I. Özel gereksinimli birey ve ailesiyle yapılan bireysel çalışmalar. II. Özel gereksinimli gruplar ve aileleriyle yapılan kollektif çalışmalar. III. Toplumsal bilinçlenmeyi sağlamak amacıyla özel gereksinimli bireyler ve ailelerin katılımı sağlama toplumsal boyut çalışmaları. IV. Aile ile grupla psikolojik danışmanlık. Sosyal hizmet uzmanları özel gereksinimli bireylere çalışmaları hangileri ile yürütmektedirler ?
Yalnız I
|
I ve II
|
I ve III
|
I,II ve III
|
I, II ve IV |
Sosyal hizmet uzmanları özel gereksinimli bireylerle çalışmalarını üç şekilde yürütmektedirler: (a) özel gereksinimli birey ve ailesiyle yapılan bireysel çalışmalar, (b) özel gereksinimli gruplar ve aileleriyle yürütülen kolektif çalışmalar, (c) toplumsal bilinçlenmeyi sağlamak amacıyla özel gereksinimli bireyler ve ailelerin katılımının sağlandığı toplumsal boyuttaki çalışmalardır.
14.Soru
Otizm spektrum bozukluğu ile ilgili ilk kapsamlı eğitim çalışmaları kaçlı yıllarda başlamıştır?
1940 |
1960 |
1970 |
1980 |
1990 |
Otizme ilişkin ilk makaleler 1940’ların başlarında Amerika Birleşik Devletleri ve Avusturya’da yayımlanmıştır. 1960’lı yıllara kadar otizme ilgisiz, soğuk ve entelektüel özellikler gösteren annelerin neden olduğu görüşü hâkim olmuştur. 1960’lı yıllarda ise bu görüş tamamen çürütülerek otizmin biyolojik nedenlerden kaynaklanabileceğine ilişkin ilk çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Otizm spektrum bozukluğu alanında ilk kapsamlı eğitim çalışmaları 1960’lı yılların sonunda başlamıştır. Bu bağlamda sorunun doğru cevabının B seçeneği olduğu görülebilir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi görme yetersizliğinin nedenleri arasında değildir?
Yapısal yetersizlik
|
Katarakt
|
Motor kas yetersizliği
|
Kırılma hataları
|
Kortikal görme yetersizliği |
Görme yetersizliğinin nedenleri yapısal yetersizlik (doğum öncesinde meydana gelebileceği gibi doğumdan sonraki yaşlarda da oluşabilir), katarakt, kırılma hataları (miyop, hipermetrop, astigmat) ve kortikal görme yetersizliğidir (beyindeki görme merkezinin çalışmamasından dolayı beyne iletilen uyaranların istenilen şekilde algılanmamasıyla oluşur).
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi süreğen hastalıklar arasında yer almaktadır?
Serebral palsi |
Orta kulak iltihabı |
Sarılık |
Diş eti hastalıkları |
Disleksi |
Süreğen hastalıklar, serebral palsi, spina bifida, kas hastalıkları, omurilik yaralanmaları, epilepsi, şeker hastalığı, astım, çocukluk çağı romatizması, AIDS ve kanserdir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi aşama modeline göre ailenin, çocuğunun yetersizliğini ortadan kaldırmanın yollarını aradığı aşamadır?
Kabul-uyum |
Şok |
Pazarlık etme |
Suçluluk |
İnkâr |
Pazarlık etme: Bu dönemde aile, çocuğunun yetersizliğini ortadan kaldırmanın yollarını arar. Aile için önemli olan çocuğun normal hale gelmesi olduğundan bu konuda herkesle anlaşmaya girebilir. Bu kişi tıp doktoru, uzman, sihirli güçleri olduğu sanılan biri, hatta Tanrı olabilir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi görme yetersizliğinin belirtilerinden biridir?
Doğrudan iletişim girişimlerine tepki vermeme |
Çok yüksek ya da çok yavaş sesle konuşma |
Çevredeki nesneleri fark edememe |
Söylenilenlerin tekrar edilmesini isteme |
Sınırlı sözcük dağarcığına sahip olma |
Görme yetersizliğinin belirtileri fark edildiğinde, bireyin en kısa sürede
bir göz doktoruna giderek tıbbi değerlendirmeden geçmesi sağlanmalıdır. Bu belirtiler şöyle sıralanabilir:
- Gözlerini sıklıkla ovuşturma ve kaşıma
- Gözlerde sulanma ve kızarma
- Işıktan rahatsız olma
- Sık sık göz kırpma
- Çevredeki nesneleri fark edememe
- Çevredeki nesnelere çarpma
- Çevredeki nesnelerin hareketini takip edememe
- Renkleri ayırt edememe
- Odaklanmada sorun yaşama vb.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de özel gereksinimli çocuklara yönelik erken çocukluk özel eğitim hizmetleri ile ilgili doğru bir ifadedir?
Erken çocukluk özel eğitiminden özel gereksinimli olan tüm çocuklar yararlanabilmektedir. |
Erken çocukluk özel eğitimi kurumsal niteliğe sahip ve ülke genelinde yaygın olarak sunulmaktadır. |
Erken çocukluk özel eğitimi Türkiye’de uzman olarak yetiştirilmiş personel tarafından sunulmaktadır. |
Erken çocukluk özel eğitimi boyutunda Türkiye’de yıllardır uygulanan standart öğretim programları uygulanmaktadır. |
Erken çocukluk özel eğitimi daha çok üniversite birimlerinde ve rehabilitasyon merkezlerinde sunulmaktadır. |
1997 yılında çıkarılan 573 Sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’de erken eğitim, erken çocukluk eğitimi dönemini, “0-36” ay arasındaki çocukları, kapsayan eğitim hizmetleri olarak tanımlanmıştır. Yönetmelikte erken eğitim hizmetlerinin ailelerin bilgilendirilmesi ve desteklenmesi yoluyla yapılacağı, bu hizmetlerin okul ve kurumlarda verilebileceği gibi evde de verilebileceği belirtilmiştir. Yönetmelikte, 0-36 ay arasındaki çocuklara ilişkin düzenlemelere yer verilmekle birlikte bu konuda sunulan hizmetler ve yapılan çalışmalar henüz kurumsal bir nitelik kazanmış değildir. Bu nedenle pek çok ilde özel gereksinimli çocuklar, eğitim hizmetlerinden yararlanmak için okul öncesi eğitimi (37- 72 aylık çocuklara sunulur) ya da ilköğretim dönemindeki eğitimi beklemek zorunda kalmaktadır. Ülkemizde bu aylardaki çocukların ve ailelerinin eğitimlerine yönelik bazı üniversitelerin ilgili birimleri, özel rehabilitasyon merkezleri ve konuyla ilgili vakıflar hizmet sunmaktadır. Bu açıklamalardan görülebileceği gibi sorunun doğru yanıtı E seçeneğidir.
20.Soru
Hâlihazırda herhangi bir yetersizliği belirlenemeyen, ancak ileride yetersizlik gösterme olasılığı normalde beklenenden daha fazla olan çocukları ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Özür
|
Sakatlık
|
Yetersizlik
|
Risk taşıma
|
Engel taşıma |
Risk taşıma, hali hazırda herhangi bir yetersizliği belirlenemeyen, ancak ileride yetersizlik gösterme olasılığı normalde beklenenden daha fazla olan çocukları ifade etmektedir. Bu terim ayrıca öğrenme, sosyalleşme ve olgunlaşma güçlükleri nedeniyle genel eğitim sınıflarında akademik başarısızlık yaşayan ya da özel eğitim alma riski bulunan çocuklar için de kullanılmaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ