"Kariyerinde güçlü yükselme isteği" perakende ürün yöneticilerinde aranan özellikler arasında yer almaz.

Perakendecilikte strateji terimi çok sık kullanılır. Perakendeciler; ürün stratejileri, tutundurma stratejileri, yer stratejileri ve özel marka/perakendeci markası stratejileri hakkında sıkça konuşurlar. Esasında strateji terimi o kadar yaygın bir biçimde kullanılmaktadır ki perakendeci kararlarının hepsi stratejik kararlarmış gibi görülür. Bu beşinci adımın başlığına bakıldığında da aynı anlayışın devam ettiğini rahatlıkla görebiliriz. Beşinci adımın başlığı “kategori için bir pazarlama stratejisi oluşturma”dır.
Görüldüğü gibi burada da her bir kategori için alınacak kararlar strateji olarak nitelendirilmektedir.
Perakendede bugün yedi yaygın pazarlama stratejisi kabul görmektedir. Bunlar:
1. Trafik Yaratmak: Müşterileri mağazaya, koridorlara (mağaza gezinti alanlarına) ve kategoriye çekmek,
2. İşlem Yaratmak: Ortalama satın alma büyüklüğünü geliştirmek,
3. Kar Yaratmak: Karları artırmak,
4. Nakit Yaratmak: Nakit akışı üretmek,
5. Heyecan Yaratmak: Müşteriler arasında ilgi ve heyecan yaratmak,
6. İmaj Güçlendirme: Perakendecinin müşteri tarafından algılanışını güçlendirmek,
7. Çim Savunması: Kategoriyi rakiplere karşı güçlü bir biçimde konumlandırma.

Doğru cevap A şıkkıdır.

Kategori yönetimi iş sürecinin kategori rolü aşamasında kategoriler arasında bir analiz yapılarak kategoriye bir görev verilir. Doğru cevap B seçeneğidir. 

KATEGORİ YÖNETİMİNİN TARAFLARA SAĞLADIĞI YARARLAR
Kategori yönetimi konusunda yapılan bazı keşifsel araştırmalar sonucunda kategori yönetiminin
tedarikçilere, perakendecilere ve tüketicilere sağladığı yararlar şöyle sıralanmaktadır:

Tedarikçilere Sağladığı Yararlar
• Artan kârlılık
• Artan iş bilgisi
• Perakendeciler ile iyileştirilmiş ilişkiler

Perakendecilere Sağladığı Yararlar
• Finansal yararlar
• Artan satışlar
• Artan marjlar
• Düşen maliyetler
• İyileşen etkinlik
• Artan pazar payı
• Finansal olmayan yararlar
• Örgütsel öğrenme
• Çok daha etkin stratejiler uygulama
• Daha iyi müşteri hizmeti
• Daha fazla müşteri bilgisi
• Maliyet yapılarını anlama
• Tedarikçilerle daha açık iletişim
• İyileşen kişisel ilişkiler
• Kararlı-dengeli işletme uygulamaları

Tüketicilere Sağladığı Yararlar
• Azalan tüketici karmaşası
• Tüketici isteklerini yansıtan ürün aralıkları
• Daha fazla ürün çeşitliliği
• Artan ürün bulunabilirliği
• Artan ürün bilgisi
• Yeni kolaylıklar
• Daha düşük fiyatlar

Doğru cevap A şıkkıdır.

Artan ürün bilgisi, kategori yönetiminin tüketicilere sağladığı yararlardan birisidir. 

Sepet Analizi: İnsanlar bir alışverişe çıktıklarında ne alırlar? Yani hangi ürünleri alışveriş sepetlerine koyarlar. Kategoriler arasında daha güçlü bağlantılar kurularak nasıl daha büyük bir sepet alışverişi yapılması sağlanır?

Perakende karması, ürün, fiyat, reklam, satışı özendirme, yer, müşteri hizmetleri ve satış ile mağaza tasarım ve yerleşiminin bir birleşimidir.

Premium Markalı U¨rünler: Bu ürünler imaj oluşturan ürünlerdir ve gerek teknoloji gerekse de ürün hattında yeniliğe sahiptirler. Ulusal markalarla rekabet edebilen, raflarda ilk sıralarda yer alan ve marka oluşumunu tamamlamış ulusal marka değerindeki ürünlerdir. Daha iyi ürün özelliği ile satın alma motivasyonu yaratan bu ürünler uluslararası ve konusunda uzman imalatçılar tarafından üretilirler. Vakko, Beymen, Levis, De Beers gibi.

Sayılan unsurların tümü kategori yönetiminin tedarikçilere sağladığı yararlar arasındadır. 

Kategori planının uygulanmasında aşağıda belirtilen hususlara dikkat edilmelidir.

-Organizasyon Yapısında Düzenleme

Kategori yönetiminde organizasyon yapısı dikkate alınması gereken önemli bir olgudur. Organizasyonda fonksiyonların bütünleştirilmesi ve işbirliği yeteneği göz ardı edilmemelidir. Perakendeciler için satın alma, dağıtım, pazarlama ve görsel sunumun (merchandising) bütünleştirilmesi önemlidir. Tedarikçiler için bunlar satış, pazarlama ve lojistiktir. Başarı için bir organizasyonda ihtiyaç duyulan anahtar belirleyiciler; güven, uzun dönemli ilişkiler, çalışanların becerileri, değişimlere karşı özendirici ve olumlu tutumlardır.

-Kategori Planı Kontrol Listesi

Kategori yöneticileri aktiviteleri ayrıntılı olarak gösteren kontrol listeleriyle uygulamaya başlarlar. Söz

konusu kontrol listelerinde promosyon, fiyatlandırma, çeşitlendirme ve değerlendirme gibi temel

eylemlerle ilgili alınacak kararların ne olduğu, bunların yapılma zamanları ve sorumlusunun kim olduğu

belirtilir. Planın etkin bir biçimde uygulanabilmesi için eş zamanlı hareket edilmesi gerekir.

-Uygulama ve Ödüllerini Alma

Kategori yöneticileri için hiçbir şey uyguladıkları strateji ve taktikler sonucu sağladıklarını gördükleri

satış ve karlılık başarıları ile olumlu müşteri tepkilerinden daha büyük bir ödül olamaz. Sonuçları hızlı bir şekilde görecekler ve her şey yolunda gittiğinde uygulamada fikirlerini başarılı bir şekilde uygulamaya sokan firmalara ve mağaza satıcılarına sonsuz teşekkür etme gereksinimini duyacaklardır. Uygulama, kategori yönetim sürecinin diğer adımlarından farklıdır; kategori yöneticileri her adım üzerinde kontrolü ellerinde bulundurmalarına karşın uygulama sürecinde kontrol üzerinde birçok kişi yer almaktadır. Bu durum; hem uygulamanın gücü hem de potansiyel gizli bir tuzağıdır. Bununla birlikte, doğru ve yerinde bir koordinasyon genellikle olumlu sonuçlar ortaya koymaktadır.

-Başarı İçin Uygulamayı Basit Tutmak

Kategori yöneticileri, stratejik plan ve taktikleri geliştirmek için büyük bir dikkat ve çaba göstermelerine

karşın merkezde yapılan planlama ile mağaza seviyesindeki uygulamalar uyumlu değilse sonuç başarılı olamayacaktır. Bu durumda kategori yöneticilerinin üzülmeleri gerekecektir. Çünkü bu uyumsuzluk performansların düşmesine neden olacaktır. Doğru cevap E'dir.

Satın alma organizasyonlarında aynı işverene ait mağaza adına hareket edilirken, satın alma grupları farklı kişi ya da kuruluşların sahip olduğu mağazalar adına hareket edilmektedir.

Tedarik zincirinde ürünün taşıma ve depolama maliyetlerinin en aza indirilmesinde bir araç olarak kullanılan sistemin adı Faaliyet temelli maliyetleme sistemidir. 

Perakende otomasyon yazılımlarıyla

Planlama en genel anlamda önceden kararlaştırılan amaçları gerçekleştirmek için yapılması gereken işlerin belirlenmesi ve buna göre izlenecek yolların seçilmesidir. İyi bir planlama şu özellikleri taşımalıdır. Analitik olmalı, karmaşıklığı yönetmeli, dinamik olmalı ve kontrol edilebilir ve izlenebilir olmalıdır.

TEMEL KAVRAMLAR
Perakende işinin hedefi nihai tüketici ya da son kullanıcıdır. Bu nedenle konuyla yakından ilgili kavramlardan tüketici, müşteri, örgütsel müşteri, perakende, perakendecilik, ürün ve ürün yönetimi gibi kavramları açıklamak yararlı olacaktır.
Tüketici, kendi ya da aile bireylerinin istek ve ihtiyaçlarını tatmin etmek amacıyla satın alma faaliyetinde bulunan veya satın alma potansiyelinde olan gerçek kişi olarak tanımlanmaktadır. Müşteri ise belirli bir mağaza ya da şirketten düzenli olarak alışveriş yapan kişi olarak tanımlanabilir. Mal ve hizmetleri ticari amaçla bir başkasına satma ya da başka bir mal ya da hizmetin üretilmesi amacıyla satın almada bulunan kuruluşlar ise örgütsel müşteri olarak tanımlanabilir. Örneğin, zeytinyağını bir başka kişi ya da kuruluşa satmak üzere satın almada bulunan toptancı ya da perakendeci ile yemek yapmak üzere satın almada bulunan yemek fabrikası örgütsel müşteri olarak tanımlanabilir. Örgütsel müşteriler, kar amacı güden ticari işletmeler ya da üretici firmalar olabileceği gibi kar amacı gütmeyen STK (Sivil Toplum Kuruluşu) veya kamu hizmeti sunan kurumlar da olabilir. Ticari işletmelerin amacı, uzun dönemde kar elde edebilmek iken, kar amacı gütmeyen organizasyonların amacı hizmetlerin etkin ve verimli bir biçimde sunulmasını sağlamaktır. Hedef Pazar, perakendecilerin hizmet etmek için araştırdıkları müşteri grubudur. Belirli bir hedef pazar, perakendecinin hizmet etmek için yöneldiği grup ya da müşteri grubudur. Perakendeci açısından, farklı hedef pazarların farklı ürün talep edeceklerinin bilinmesi önemlidir. Bu nedenle, başarılı
perakendeciler, hangi müşterilerin onlara daha fazla kazanç sağlayacaklarını belirleyerek; mağazalarını buna göre tasarlayarak, çalışanlarını güçlendirmeleri ve böylece müşterilerin beğenecekleri mal ve hizmetleri sunarak, onları daha fazla harcamaya ve yeniden satın almaya teşvik edeceklerdir. Perakende karması, ürün, fiyat, reklam, satışı özendirme, yer, müşteri hizmetleri ve satış ile mağaza tasarım ve yerleşiminin bir birleşimidir. Perakendeciler, perakende karmasını hedef müşterilerinin istek ve ihtiyaçlarını en iyi bir biçimde karşılayacak şekilde oluştururlar. Çoğu perakendeciye göre, perakende karmasının en önemli elamanı üründür. Değer Önerisi, perakendecinin ürün ve hizmetlerini kullanmak suretiyle, müşterinin elde edeceği
somut ve soyut sonuçların açık bir ifadesidir. Bu, rakip firmaların önerilerine karşı ortaya konulan önemli bir yarar farkıdır. Wal-Mart çok basit bir değer önerisine sahiptir. “Tasarruf Et, daha İyi Yaşa”. Özetle; eğer Wal-Mart’tan alışveriş yaparsanız, aynı ürünleri diğer perakendecilere göre daha düşük fiyattan alarak bu tasarrufla diğer alanlarda yaşam tarzınızı zenginleştirebilirsiniz. Bu, basit ama ilgi çeken bir öneridir.
Tüketim mallarının dağıtımı, dağıtım kanalının ilk üyesi olan üretici ile başlar ve nihai tüketici ile sona erer; ama çoğu zaman arada en az bir aracı vardır ki o da perakendecidir. Dağıtım kanalının başlıca üyeleri olan; üretici, toptancı ve perakendecilerin hepsi de nihai tüketiciye mal satarlarsa da perakende ticaret en çok perakendeciler tarafından yapılır. Zira bu onların asıl işidir. Perakendeciliği uğraş edinen kişilere ya da işletmelere perakendeci denir. Pazarlama kanalında perakendecilik eylemlerini yürütmek üzere yer alan aracılar perakendeciliği meslek edinen kişiler ya da
işletmelerdir. Perakendecilik, kişisel ve aile bireylerinin kullanımı için tüketicilere satılan mal ve hizmetlere değer katan işletme faaliyetlerinin oluşturduğu bütündür. İnsanlar, perakendeciliği çoğu kez sadece mağazada malların satılması olarak düşünürler. Oysa perakendecilik aynı zamanda hizmetlerin satışını da içerir. Örneğin, bir otelde konaklama, bir doktorun muayenesi, bir saç kesimi, DVD, VCD kiralama ya da eve
teslim pizza birer hizmet perakendeciliğidir. Perakendecilik, kişisel ve işletme dışı kullanım için, doğrudan nihai tüketicilere satılan mal ve hizmetlerle ilgili bütün faaliyetleri kapsar. Bir perakendeci ya da perakende mağaza, satışlarının büyük
bir bölümünü öncelikle perakendecilikten sağlayan iş ya da işletme girişimidir.
Perakendecilik tanımlarının çoğu aynı temel kavramı paylaşır. Perakendecilik, ürün ya da hizmetlerin son kullanıcılara satışı ile ilgili işletme faaliyetidir. Perakendeci, ürün ya da hizmetlerin satışı için pazarlama çabalarını doğrudan nihai (son) tüketicilere yönelten kuruluşlardır. Bu tanımlarda anahtar sözcükler “ nihai tüketici” sözcükleridir.
Perakendecilik aynı zamanda kendi kavramlarını geliştirmiştir. Bu yüzden İngilizcede her ikisi de aynı anlama (ürün) gelmekle beraber “product” yerine “merchandise” kavramının kullanılması tercih edilir. Bu anlamda “merchandise” kavramı aynı zamanda çeşit, fiyat/kalite, markalama ve stok devir hızı gibi elemanları da içeren daha geniş bir kavramdır. Diğer taraftan, perakendecilikte “merhandising” kavramı sıklıkla kullanılmasına karşın iyi tanımlanmamış bir kavramdır. Bazıları, bu kavramı ürünlerin
sunulması ya da teşhir edilmesi anlamında kullanırken bazıları çok daha geniş anlamda kullanırlar. Türkiye’de de perakende sektöründe ürün yönetimi ve ürün yöneticisi kavramları için çoğu kez İngilizce sözcüklerin kullanımının tercih edildiği görülmektedir.
Bu kitapta, perakende literatüründe çok sık kullanılan “merchandise” yerine ürün, “merhandising” yerine ürün yönetimi ve “merchandiser” yerine de ürün yöneticisi kavramları kullanılacaktır.

Doğru cevap D şıkkıdır.

Tüketici odaklı satın alma organizasyonunda en önemli amacı, perakendecinin müşterisine memnuniyet sağlanmasıdır. 

Bazı perakende işletmelerde  satın almacılar kendi bölümlerini yönetme inisiyatifine sahiptirler. Bu durum, daha girişimci bir yaklaşım olarak gözükse de sonunda ürün yöneticilerinin ya da satın almacıların performansı satın aldıkları ürünlerin satış ve karlılığına bağlıdır. Bu durumda, satın alma komitelerinden yararlanmak dengeli bir yaklaşım olabilir, böylelikle ürünün kendisi veya satın alma planları organizasyon içindeki uzmanlar tarafından dikkatlice incelenir.

Perakendeci markalarının amaçları genel amaçlar ve özel amaçlar olarak iki grupta sınıflandırılabilir.