Sağlık Hizmetlerinde Araştırma Ve Değerlendirme Ara 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Kişiler arasında karşılıklı soru
Sırasız Veri
Sıralı Veri
Görüşme Yöntemi
Gözlem Yöntemi
Belge İnceleme
Yanıt Açıklaması:
2.Soru
Aşağıda sağlık yöneticiliğinin başlı başına bir meslek ve uzmanlık alanı olmasında rol oynayan etkenlerden hangisinin ikibinli yıllara ait bir gelişme olduğu söylenemez?
Bilişim teknolojileri sayesinde tele tıp ve tele konsultasyon hizmetlerinin yaygınlaşması
Hasta ve çalışan beklentilerinin değişmesi
Demografik değişimler sonucu nüfusun gençleşmesi
Evde bakım hizmetlerinin yaygınlaşması
Medikal turizme verilen önemin artması
Yanıt Açıklaması:
İki binli yıllara gelindiğinde, demografik değişimler sonucu nüfusun yaşlanması, bilişim teknolojileri sayesinde tele tıp ve tele konsultasyon hizmetlerinin yaygınlaşması, medikal turizmin öneminin artması, evde bakım hizmetlerinin yaygınlaşması, hasta ve çalışan beklentilerinin değişmesi gibi etkenler sağlık yöneticiliğinin başlı başına bir meslek ve uzmanlık alanı olmasında rol oynamıştır. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
Araştırma evreni içinde belli özelliğe sahip bir alt grup aşağdakilerden hangisidir?
İnsidans
Odds
Kohort
Randomizasyon
Körleme
Yanıt Açıklaması:
Kohort: Araştırma evreni içinde belli özelliğe sahip bir alt gruptur.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, epidemiyoloji uygulamalarının temelini oluşturur?
Sağlığın, sağlıkla ilgili durumların ve hastalıkların ölçülmesi
Sağlığın, bireyle ilgili durumların ve ilgilerinin ölçülmesi
Sağlığın, toplumla ilgili durumların ve ihtiyaçlarının ölçülmesi
Sağlığın, teknolojiyle ilgili durumların ve beklentilerin ölçülmesi
Sağlığın, kurumla ilgili durumların ve iyileştirmelerinin ölçülmesi
Yanıt Açıklaması:
Sağlığın, sağlıkla ilgili durumların ve hastalıkların ölçülmesi epidemiyoloji uygulamalarının
temelini oluşturmaktadır. Epidemiyologlar ölçümün nasıl yapılacağını teknik olarak
bilseler de yöneticiler konulara vakıf olmadıklarından ve bakış açıları farklı olabildiğinden
dünyanın çoğu yerinde toplumların sağlık durumlarının ölçümü yeterli ölçüde yapılamamaktadır.
Yönetim epidemiyolojisi bilgisine ve yaklaşımına sahip olan yeni yönetici profili
sayesinde bu konuda da iyileşmeler olacaktır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hastalık veya ölüm gibi sağlıkla ilgili durumların sıklığını en basit şekilde ifade eden ölçüttür?
Sayı
Hız
Oran
İnsidans
Prevelans
Yanıt Açıklaması:
Hastalık veya ölüm gibi sağlıkla ilgili durumların sıklığını en basit şekilde ifade eden ölçüt sayıdır. Doğre cevap A seçeneğidir.
6.Soru
I. Sorun nedir ve bu sorunun sıklığı nedir?
II. Kimler etkilenmiştir?
III. Bu sorun nerede ve ne zaman ortaya çıkmıştır?
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri bir toplumda sağlık sorunlarının dağılımı tanımlanırken kullanılan sorular arasında yer almaktadır?
Yalnız I
Yalnız II
I ve II
II ve III
I, II ve III
Yanıt Açıklaması:
Her üç seçenekte bir toplumda ki sağlık sorunlarının dağılımı tanımlanırken kullanılan sorular arasında yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.
7.Soru
Aşağıdaki bilgilerden hangisinde, kanıta dayalı tıp ile kanıta dayalı sağlık yönetimi uygulamaları arasında usül ve tarz farklılıklarının nedeni yanlış verilmiştir?
Klinik kararlar için kullanılacak kanıtları bulmak ve kullanmak ağırlıklı olarak hekimlerin görevi iken, yönetim alanındaki kanıtlar farklı iş ve mesleklerden kişilerin görev alanına girmektedir.
Klinik amaçlı kanıtlar için yapılacak araştırma türleri arasında hiyerarşik bir güçsıralanması var iken, yönetsel konulardaki her araştırmanın amaca uygunluğu yeterli olabilmektedir.
Tıp ve sağlık bilimleri eğitiminde kantitatif ölçümlere ve deneysel araştırmalara öncelik veren bir bilim anlayışı varken, sosyal bilimler alanındaki yönetim eğitiminde ise sadece deneysel araştırmalara öncelik veren bir anlayış vardır.
Klinik amaçlı kararlar olabildiğince homojen, net, hızla alınması gereken ve genellikle aynı veya benzer işleri yapan kişileri ilgilendiren kararlardır. Yönetsel kararlar ise gerek nitelikleri, gerekse kararların ilgilendirdiği paydaşları açısından heterojen olmaları nedeniyle tartışılması ve üzerinde uzlaşılması gereken kararlardır.
Kanıta dayalı tıbbi uygulamaların sonuçlarının başarılı olup olmadığını kısa sürede görmek, neden-sonuç ilişkisini net olarak değerlendirmek mümkün iken kanıta dayalı yönetim uygulamalarının sonuçlarını görmek zaman alıcı, neden-sonuç ilişkisini değerlendirmek ise karmaşık yorumları gerektirmektedir.
Yanıt Açıklaması:
Kanıta dayalı tıp ile kanıta dayalı sağlık yönetimi uygulamaları arasında usül ve tarz farkı vardır. Bu farklılıklar ve nedenleri şu şekilde özetlenebilir:
-
Klinik kararlar için kullanılacak kanıtları bulmak ve kullanmak ağırlıklı olarak hekimlerin görevi iken, yönetim alanındaki kanıtlar farklı iş ve mesleklerden kişilerin görev alanına girmektedir.
-
Klinik amaçlı kanıtlar için yapılacak araştırma türleri arasında hiyerarşik bir güç sıralanması var iken, yönetsel konulardaki her araştırmanın amaca uygunluğu yeterli olabilmektedir.
-
Hekimlerin ve sağlık personelinin klinik araştırma konularında aldıkları eğitim olabildiğince standart olduğu için ortak bir dilin gelişmesi sağlanmış olmakla birlikte
farklı kökenlerden gelen sağlık yöneticileri için bu dilin geliştirilemediği görülmektedir. Bu durum yöneticilerin kendi aralarındaki iletişimi de, hekimlerleolan iletişimlerini de olumsuz etkileyebilmektedir.
• Tıp ve sağlık bilimleri eğitiminde kantitatif ölçümlere ve deneysel araştırmalaraöncelik veren bir bilim anlayışının, sosyal bilimler alanındaki yönetim eğitiminde ise kalitatif değerlendirmeler ve gözlemsel araştırmalara öncelik veren bir anlayış olması farklı tarz ve yaklaşımların bir başka nedenidir.
• Klinik amaçlı kararlar olabildiğince homojen, net, hızla alınması gereken ve genellikleaynı veya benzer işleri yapan kişileri ilgilendiren kararlardır. Yönetsel kararlar
ise gerek nitelikleri, gerekse kararların ilgilendirdiği paydaşları açısından heterojenolmaları nedeniyle tartışılması ve üzerinde uzlaşılması gereken kararlardır. Bu nedenlerle
her iki alandaki kanıtların nitelik ve ikna edicilikleri de doğal olarak farklıolmaktadır.
• Kanıta dayalı tıbbi uygulamaların sonuçlarının başarılı olup olmadığını kısa sürede görmek, neden-sonuç ilişkisini net olarak değerlendirmek mümkün iken kanıta dayalı yönetim uygulamalarının sonuçlarını görmek zaman alıcı, neden-sonuç ilişkisini değerlendirmek ise karmaşık yorumları gerektirmektedir.
8.Soru
"Tutum, eğilim, algı gibi nitelikle ilgili konularda kişilerin subjektif değerlendirmelerini saptamak amacıyla kullanılan ölçeklerdir. Araştırılan konu ile ilgili olarak ifade edilen bir görüşe katılma ya da katılmama durumunun saptanması esasına dayanır." Yukarıda verilen tanım değişkenleri tanımlamak ve ifade etmek için kullanılan başlıca ölçeklerden hangisine aittir?
Sözel Ölçekler
Sıralı Ölçekler
Likert Türü Ölçekler
Yüz İfadesi Ölçekleri
Boyutlu Ölçekler
Yanıt Açıklaması:
Yukarıda verilen tanım Değişkenleri tanımlamak ve ifade etmek için kullanılan başlıca ölçeklerden "Likert Türü Ölçekler" e aittir. Doğru yanıt C'dir.
9.Soru
"Hastalık veya ölüm gibi sağlıkla ilgili durumların sıklığını en basit şekilde ifade eden ölçüttür." Tanımı verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Hız
Sayı
Oran
İnsidans
Prevalans
Yanıt Açıklaması:
Hastalık veya ölüm gibi sağlıkla ilgili durumların sıklığını en basit şekilde ifade eden ölçüt sayıdır. Dolaysıyla doğru cevap B seçeneğidir.
10.Soru
Aşağıdaki cümlede boş bırakılan sözcükleri en uygun şekilde yerleştiriniz.
------------ oluşumu ve niteliği bizim ------------- ne tür
bir etkileşim içinde olduğumuzla yakından ilgilidir.
irfanın, bilgiyle
verinin, enformasyonla
bilginin, enformasyonla
bilginin, irfanla
verinin, bilgiyle
Yanıt Açıklaması:
Bilginin oluşumu ve niteliği bizim enformasyonla ne tür
bir etkileşim içinde olduğumuzla yakından ilgilidir.
11.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi araştırmalarla ilgili doğru bir ifade içermektedir?
Nicel araştırmalar, kalitatif araştırma olarak da ifade edilmektedir.
Nitel araştırmalara, kantitatif araştırma da denmektedir.
Araştırma tasarımı üç grupta incelenmektedir.
Nitel araştırmalar, bir olayın sayısal tekniklerle sistematik olarak incelenmesidir.
Açık uçlu sorulardan oluşan anketler kantitatif araştırmalara örnektir.
Yanıt Açıklaması:
Araştırma tasarımı, gözlemsel araştırmalar, deneysel (müdahale) araştırmalar ve yarı deneysel araştırmalar olmak üzere üç grupta incelenmektedir. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi epidemiyolojik çalışmalar ile ilgili yanlış ifade edilmiştir ?
Olayları açıklamada etken-kişi-çevre üçlüsü sıklıkla kullanılır
- Neden-sonuç ilişkisinde neden sonuçtan önce var olmalıdır.
- Sağlık sorunlarında tek etken-tek sonuç ilişkisine nadir rastlanır.
- Bir ilişkide nedenselliğin gücü, bulunan sonucun kriterlere uygunluğuna bağlıdır.
Araştırmalardaki iki değişken arasındaki pozitif ilişki nedenselliği kesinleştirmeye yetmektedir
Yanıt Açıklaması:
Araştırmalardaki iki değişken arasındaki pozitif ilişki nedenselliği kesinleştirmeye yetmekte olduğu düşüncesi epidemiyolojik ilişkiler için yanlıştır.
13.Soru
- Veriler amaca uygun olmalıdır.
- Parça parça olmalıdır.
- Manipule edilmiş olmalıdır.
- Kesin olmalıdır.
- Makul bir maliyeti olmalıdır.
- Maliyetinin bir önemi yoktur.
Verilerin işe yaraması için gereken özellikler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
II-IV-V
I-IV-V
I-II-V
III-IV-V
I-II-III
Yanıt Açıklaması:
Verilerin işe yaraması için gereken özellikler şunlardır:
- Veriler amaca uygun olmalıdır.
- Tam olmalıdır.
- Kesin olmalıdır.
- Makul bir maliyeti olmalıdır.
- Zamanında toplanmış olmalıdır.
- Doğru biçimde olmalıdır.
Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Belirli varsayımlara dayanan, mantıksal bir sırası olan, gözlem veya deneyle elde edilen her türlü veriye ne ad verilir?
Kanıt
Veri
Bilgi
Tecrübe
Envanter
Yanıt Açıklaması:
Belirli varsayımlara dayanan, mantıksal bir sırası olan, gözlem veya deneyle elde edilen her türlü veriye kanıt adı verilir. Doğru cevap A'dır.
15.Soru
- Hastanede bulunan sağlık personeli sayısı,
- Hastaların memnuniyetsizlik düzeyleri,
- Tıbbi cihaz alımları,
- Hastanelere yapılan yatırımlar,
- Ameliyathanelerin yenilenmesi,
- Hekim ve hemşilere yönelik eğitimler,
Aşağıda verilen seçeneklerden hangisi kanıta dayalı tıp anlayışı kapsamında yukarıda verilenleri azaltmada kullanılabilecek bir yöntem değildir?
İnsan kaynakları planları
Finansal göstergeler
Performansa ilişkin kanıtlar
Hastane ihtiyaçlarının analizi
Hastalara uygulanan anketler
Yanıt Açıklaması:
Performans göstergeleri ve performans çıktıları gibi ölçülebilen kanıtların toplanması nedeniyle hangi personelin ne kadar iş yükü olduğu ve bu yükün altından ne ölçüde kalkabildiği bilindiğinden yeni işlerin dağıtımı için en uygun kişiler kolayca belirlenebilir. Diğer seçenekler ise, verilenleri azaltmak için kullanılabilecek çözüm önerileri içermektedir. Doğru cevap C'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlık planlaması döngüsünün başlangıç noktası olarak kabul edilir?
Hastalık yükünün ölçülmesi ve araştırılması
Hastalıkların sebeplerinin belirlenmesi
Değişik müdahalelerin etkilerinin değerlendirilmesi
Kullanılan kaynaklar bağlamında müdahalelerin verimliliğinin belirlenmesi
Müdahalelere karar verilmesi ve uygulanması
Yanıt Açıklaması:
Sırasıyla toplum sağlığı sorunlarının belirlenmesi, karşılanmamış ihtiyaçların ortaya çıkarılması, bunları karşılayacak kaynakların oluşturulması ve öncelikli amaçların tanımlanmasıdır. Sağlık planlaması denildiğinde aşağıdaki aşamaların yerine getirilmesi ifade edilmiş olmaktadır:
Hastalık yükünün ölçülmesi ve araştırılması
Hastalıkların sebeplerinin belirlenmesi
Değişik müdahalelerin etkilerinin değerlendirilmesi
Kullanılan kaynaklar bağlamında müdahalelerin verimliliğinin belirlenmesi
Müdahalelere karar verilmesi ve uygulanması
Faaliyetlerin izlenmesi
Hastalık yükünün tekrar ölçülerek bir düşüş oluşup oluşmadığının anlaşılması
Kullanılan kaynaklar bağlamında müdahalelerin verimliliğinin belirlenmesi
Müdahalelere karar verilmesi ve uygulanması
17.Soru
"Gözlemsel araştırmalar ............... olabileceği gibi uzunlamasına (longitudinal) da olabilir, geriye dönük olabileceği gibi ................. de olabilir." ifadesinde boş bırakılan alanlara hangi kavramlar getirilmelidir?
prospektif-retrospektif
kesitsel-prospektif
kesitsel-retrospektif
retrospektif-kesitsel
prospektif-kesitsel
Yanıt Açıklaması:
Gözlemsel araştırmalar kesitsel olabileceği gibi uzunlamasına (longitudinal) da olabilir, retrospektif (geriye dönük) olabileceği gibi prospektif (ileriye dönük) de olabilir. Doğru cevap B'dir.
18.Soru
Kavram olarak belli bir konuyla ilgili verinin bir sistem dahilinde toplanması, analiz edilmesi ve yorumlanması aşağıdakilerden hangisidir?
Araştırma
Bilimsel araştırma
Nicel araştırma
Nitel araştırma
Gözlemsel araştırma
Yanıt Açıklaması:
Araştırma, kavram olarak belli bir konuyla ilgili verinin bir sistem dahilinde toplanması, analiz edilmesi ve yorumlanmasıdır.
19.Soru
Kan trigliserid düzeyi ne tür veriye örnektir?
Nitel-sıralı
Nitel-kesikli
Nitel-sürekli
Nicel-kesikli
Nicel-sürekli
Yanıt Açıklaması:
Değişkenlere ilişkin değerler ölçülmüş ve sayısal olarak ifade edilmiş ise nicel veri toplanmış olur. Nicel veriler miktar belirtirler, ölçme yoluyla toplanırlar ve sayısal olarak ifade edilirler. Sürekli veri ise değişkenlere ilişkin değerler arasında sürekliliğin olduğu ve birbirini izleyen iki değer arasındaki sınırın ölçüm cihazının yada ölçüm biriminin ölçebilme gücü ile tanımlandığı veri türüdür. Kan trigliserid düzeyi hem nicel hem sürekliliği olan veri türüdür. Bu nedenle doğru cevap E'dir.
20.Soru
“Tıpta hastalık yok hasta vardır” diyen biri sağlık hizmetlerinin hangi özelliğine atıfta bulunmaktadır?
Heterojenlik
Soyutluk
Bütünlük
Kapsamlılık
Ucuzluk
Yanıt Açıklaması:
Sağlık hizmetlerinin bir diğer özelliği heterojen olmalarıdır. Aynı hastalığa sahip farklı hastaların hizmetten beklentileri farklı olabilmektedir. Yani belirli kalitedeki bir sağlık hizmeti bir hastaya çok iyi gelir iken aynı hastalığa sahip bir başka hastaya iyi gelmeyebilmektedir ve bunu kontrol edebilmenin de yolu yoktur. Bu nedenle sunulan hizmetleri standardize etmek, belirli kural ve ilkelere bağlamak, yararlı olsa bile her durumda işe yaramamaktadır.
-
-
1.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
2.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
3.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
4.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
5.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
6.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
7.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
8.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
9.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
10.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
11.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
12.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
13.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
14.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
15.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
16.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
17.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
18.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
19.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
-
20.SORU
ÇÖZÜLMEDİ
© 2019 sorular.net
Kişiler arasında karşılıklı soru
Sırasız Veri |
Sıralı Veri |
Görüşme Yöntemi |
Gözlem Yöntemi |
Belge İnceleme |
2.Soru
Aşağıda sağlık yöneticiliğinin başlı başına bir meslek ve uzmanlık alanı olmasında rol oynayan etkenlerden hangisinin ikibinli yıllara ait bir gelişme olduğu söylenemez?
Bilişim teknolojileri sayesinde tele tıp ve tele konsultasyon hizmetlerinin yaygınlaşması |
Hasta ve çalışan beklentilerinin değişmesi |
Demografik değişimler sonucu nüfusun gençleşmesi |
Evde bakım hizmetlerinin yaygınlaşması |
Medikal turizme verilen önemin artması |
İki binli yıllara gelindiğinde, demografik değişimler sonucu nüfusun yaşlanması, bilişim teknolojileri sayesinde tele tıp ve tele konsultasyon hizmetlerinin yaygınlaşması, medikal turizmin öneminin artması, evde bakım hizmetlerinin yaygınlaşması, hasta ve çalışan beklentilerinin değişmesi gibi etkenler sağlık yöneticiliğinin başlı başına bir meslek ve uzmanlık alanı olmasında rol oynamıştır. Doğru cevap C'dir.
3.Soru
Araştırma evreni içinde belli özelliğe sahip bir alt grup aşağdakilerden hangisidir?
İnsidans |
Odds |
Kohort |
Randomizasyon |
Körleme |
Kohort: Araştırma evreni içinde belli özelliğe sahip bir alt gruptur.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, epidemiyoloji uygulamalarının temelini oluşturur?
Sağlığın, sağlıkla ilgili durumların ve hastalıkların ölçülmesi |
Sağlığın, bireyle ilgili durumların ve ilgilerinin ölçülmesi |
Sağlığın, toplumla ilgili durumların ve ihtiyaçlarının ölçülmesi |
Sağlığın, teknolojiyle ilgili durumların ve beklentilerin ölçülmesi |
Sağlığın, kurumla ilgili durumların ve iyileştirmelerinin ölçülmesi |
Sağlığın, sağlıkla ilgili durumların ve hastalıkların ölçülmesi epidemiyoloji uygulamalarının
temelini oluşturmaktadır. Epidemiyologlar ölçümün nasıl yapılacağını teknik olarak
bilseler de yöneticiler konulara vakıf olmadıklarından ve bakış açıları farklı olabildiğinden
dünyanın çoğu yerinde toplumların sağlık durumlarının ölçümü yeterli ölçüde yapılamamaktadır.
Yönetim epidemiyolojisi bilgisine ve yaklaşımına sahip olan yeni yönetici profili
sayesinde bu konuda da iyileşmeler olacaktır.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hastalık veya ölüm gibi sağlıkla ilgili durumların sıklığını en basit şekilde ifade eden ölçüttür?
Sayı |
Hız |
Oran |
İnsidans |
Prevelans |
Hastalık veya ölüm gibi sağlıkla ilgili durumların sıklığını en basit şekilde ifade eden ölçüt sayıdır. Doğre cevap A seçeneğidir.
6.Soru
I. Sorun nedir ve bu sorunun sıklığı nedir?
II. Kimler etkilenmiştir?
III. Bu sorun nerede ve ne zaman ortaya çıkmıştır?
Yukarıda verilenlerden hangisi ya da hangileri bir toplumda sağlık sorunlarının dağılımı tanımlanırken kullanılan sorular arasında yer almaktadır?
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
II ve III |
I, II ve III |
Her üç seçenekte bir toplumda ki sağlık sorunlarının dağılımı tanımlanırken kullanılan sorular arasında yer almaktadır. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.
7.Soru
Aşağıdaki bilgilerden hangisinde, kanıta dayalı tıp ile kanıta dayalı sağlık yönetimi uygulamaları arasında usül ve tarz farklılıklarının nedeni yanlış verilmiştir?
Klinik kararlar için kullanılacak kanıtları bulmak ve kullanmak ağırlıklı olarak hekimlerin görevi iken, yönetim alanındaki kanıtlar farklı iş ve mesleklerden kişilerin görev alanına girmektedir. |
Klinik amaçlı kanıtlar için yapılacak araştırma türleri arasında hiyerarşik bir güçsıralanması var iken, yönetsel konulardaki her araştırmanın amaca uygunluğu yeterli olabilmektedir. |
Tıp ve sağlık bilimleri eğitiminde kantitatif ölçümlere ve deneysel araştırmalara öncelik veren bir bilim anlayışı varken, sosyal bilimler alanındaki yönetim eğitiminde ise sadece deneysel araştırmalara öncelik veren bir anlayış vardır. |
Klinik amaçlı kararlar olabildiğince homojen, net, hızla alınması gereken ve genellikle aynı veya benzer işleri yapan kişileri ilgilendiren kararlardır. Yönetsel kararlar ise gerek nitelikleri, gerekse kararların ilgilendirdiği paydaşları açısından heterojen olmaları nedeniyle tartışılması ve üzerinde uzlaşılması gereken kararlardır. |
Kanıta dayalı tıbbi uygulamaların sonuçlarının başarılı olup olmadığını kısa sürede görmek, neden-sonuç ilişkisini net olarak değerlendirmek mümkün iken kanıta dayalı yönetim uygulamalarının sonuçlarını görmek zaman alıcı, neden-sonuç ilişkisini değerlendirmek ise karmaşık yorumları gerektirmektedir. |
Kanıta dayalı tıp ile kanıta dayalı sağlık yönetimi uygulamaları arasında usül ve tarz farkı vardır. Bu farklılıklar ve nedenleri şu şekilde özetlenebilir:
-
Klinik kararlar için kullanılacak kanıtları bulmak ve kullanmak ağırlıklı olarak hekimlerin görevi iken, yönetim alanındaki kanıtlar farklı iş ve mesleklerden kişilerin görev alanına girmektedir.
-
Klinik amaçlı kanıtlar için yapılacak araştırma türleri arasında hiyerarşik bir güç sıralanması var iken, yönetsel konulardaki her araştırmanın amaca uygunluğu yeterli olabilmektedir.
-
Hekimlerin ve sağlık personelinin klinik araştırma konularında aldıkları eğitim olabildiğince standart olduğu için ortak bir dilin gelişmesi sağlanmış olmakla birlikte
farklı kökenlerden gelen sağlık yöneticileri için bu dilin geliştirilemediği görülmektedir. Bu durum yöneticilerin kendi aralarındaki iletişimi de, hekimlerleolan iletişimlerini de olumsuz etkileyebilmektedir.
• Tıp ve sağlık bilimleri eğitiminde kantitatif ölçümlere ve deneysel araştırmalaraöncelik veren bir bilim anlayışının, sosyal bilimler alanındaki yönetim eğitiminde ise kalitatif değerlendirmeler ve gözlemsel araştırmalara öncelik veren bir anlayış olması farklı tarz ve yaklaşımların bir başka nedenidir.
• Klinik amaçlı kararlar olabildiğince homojen, net, hızla alınması gereken ve genellikleaynı veya benzer işleri yapan kişileri ilgilendiren kararlardır. Yönetsel kararlar
ise gerek nitelikleri, gerekse kararların ilgilendirdiği paydaşları açısından heterojenolmaları nedeniyle tartışılması ve üzerinde uzlaşılması gereken kararlardır. Bu nedenlerle
her iki alandaki kanıtların nitelik ve ikna edicilikleri de doğal olarak farklıolmaktadır.
• Kanıta dayalı tıbbi uygulamaların sonuçlarının başarılı olup olmadığını kısa sürede görmek, neden-sonuç ilişkisini net olarak değerlendirmek mümkün iken kanıta dayalı yönetim uygulamalarının sonuçlarını görmek zaman alıcı, neden-sonuç ilişkisini değerlendirmek ise karmaşık yorumları gerektirmektedir.
8.Soru
"Tutum, eğilim, algı gibi nitelikle ilgili konularda kişilerin subjektif değerlendirmelerini saptamak amacıyla kullanılan ölçeklerdir. Araştırılan konu ile ilgili olarak ifade edilen bir görüşe katılma ya da katılmama durumunun saptanması esasına dayanır." Yukarıda verilen tanım değişkenleri tanımlamak ve ifade etmek için kullanılan başlıca ölçeklerden hangisine aittir?
Sözel Ölçekler |
Sıralı Ölçekler |
Likert Türü Ölçekler |
Yüz İfadesi Ölçekleri |
Boyutlu Ölçekler |
Yukarıda verilen tanım Değişkenleri tanımlamak ve ifade etmek için kullanılan başlıca ölçeklerden "Likert Türü Ölçekler" e aittir. Doğru yanıt C'dir.
9.Soru
"Hastalık veya ölüm gibi sağlıkla ilgili durumların sıklığını en basit şekilde ifade eden ölçüttür." Tanımı verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Hız |
Sayı |
Oran |
İnsidans |
Prevalans |
Hastalık veya ölüm gibi sağlıkla ilgili durumların sıklığını en basit şekilde ifade eden ölçüt sayıdır. Dolaysıyla doğru cevap B seçeneğidir.
10.Soru
Aşağıdaki cümlede boş bırakılan sözcükleri en uygun şekilde yerleştiriniz.
------------ oluşumu ve niteliği bizim ------------- ne tür
bir etkileşim içinde olduğumuzla yakından ilgilidir.
irfanın, bilgiyle |
verinin, enformasyonla |
bilginin, enformasyonla |
bilginin, irfanla |
verinin, bilgiyle |
Bilginin oluşumu ve niteliği bizim enformasyonla ne tür
bir etkileşim içinde olduğumuzla yakından ilgilidir.
11.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi araştırmalarla ilgili doğru bir ifade içermektedir?
Nicel araştırmalar, kalitatif araştırma olarak da ifade edilmektedir. |
Nitel araştırmalara, kantitatif araştırma da denmektedir. |
Araştırma tasarımı üç grupta incelenmektedir. |
Nitel araştırmalar, bir olayın sayısal tekniklerle sistematik olarak incelenmesidir. |
Açık uçlu sorulardan oluşan anketler kantitatif araştırmalara örnektir. |
Araştırma tasarımı, gözlemsel araştırmalar, deneysel (müdahale) araştırmalar ve yarı deneysel araştırmalar olmak üzere üç grupta incelenmektedir. Doğru cevap C'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi epidemiyolojik çalışmalar ile ilgili yanlış ifade edilmiştir ?
Olayları açıklamada etken-kişi-çevre üçlüsü sıklıkla kullanılır |
|
|
|
Araştırmalardaki iki değişken arasındaki pozitif ilişki nedenselliği kesinleştirmeye yetmektedir |
Araştırmalardaki iki değişken arasındaki pozitif ilişki nedenselliği kesinleştirmeye yetmekte olduğu düşüncesi epidemiyolojik ilişkiler için yanlıştır.
13.Soru
- Veriler amaca uygun olmalıdır.
- Parça parça olmalıdır.
- Manipule edilmiş olmalıdır.
- Kesin olmalıdır.
- Makul bir maliyeti olmalıdır.
- Maliyetinin bir önemi yoktur.
Verilerin işe yaraması için gereken özellikler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
II-IV-V |
I-IV-V |
I-II-V |
III-IV-V |
I-II-III |
Verilerin işe yaraması için gereken özellikler şunlardır:
- Veriler amaca uygun olmalıdır.
- Tam olmalıdır.
- Kesin olmalıdır.
- Makul bir maliyeti olmalıdır.
- Zamanında toplanmış olmalıdır.
- Doğru biçimde olmalıdır.
Doğru cevap B'dir.
14.Soru
Belirli varsayımlara dayanan, mantıksal bir sırası olan, gözlem veya deneyle elde edilen her türlü veriye ne ad verilir?
Kanıt |
Veri |
Bilgi |
Tecrübe |
Envanter |
Belirli varsayımlara dayanan, mantıksal bir sırası olan, gözlem veya deneyle elde edilen her türlü veriye kanıt adı verilir. Doğru cevap A'dır.
15.Soru
- Hastanede bulunan sağlık personeli sayısı,
- Hastaların memnuniyetsizlik düzeyleri,
- Tıbbi cihaz alımları,
- Hastanelere yapılan yatırımlar,
- Ameliyathanelerin yenilenmesi,
- Hekim ve hemşilere yönelik eğitimler,
Aşağıda verilen seçeneklerden hangisi kanıta dayalı tıp anlayışı kapsamında yukarıda verilenleri azaltmada kullanılabilecek bir yöntem değildir?
İnsan kaynakları planları |
Finansal göstergeler |
Performansa ilişkin kanıtlar |
Hastane ihtiyaçlarının analizi |
Hastalara uygulanan anketler |
Performans göstergeleri ve performans çıktıları gibi ölçülebilen kanıtların toplanması nedeniyle hangi personelin ne kadar iş yükü olduğu ve bu yükün altından ne ölçüde kalkabildiği bilindiğinden yeni işlerin dağıtımı için en uygun kişiler kolayca belirlenebilir. Diğer seçenekler ise, verilenleri azaltmak için kullanılabilecek çözüm önerileri içermektedir. Doğru cevap C'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sağlık planlaması döngüsünün başlangıç noktası olarak kabul edilir?
Hastalık yükünün ölçülmesi ve araştırılması |
Hastalıkların sebeplerinin belirlenmesi |
Değişik müdahalelerin etkilerinin değerlendirilmesi |
Kullanılan kaynaklar bağlamında müdahalelerin verimliliğinin belirlenmesi |
Müdahalelere karar verilmesi ve uygulanması |
Sırasıyla toplum sağlığı sorunlarının belirlenmesi, karşılanmamış ihtiyaçların ortaya çıkarılması, bunları karşılayacak kaynakların oluşturulması ve öncelikli amaçların tanımlanmasıdır. Sağlık planlaması denildiğinde aşağıdaki aşamaların yerine getirilmesi ifade edilmiş olmaktadır:
Hastalık yükünün ölçülmesi ve araştırılması
Hastalıkların sebeplerinin belirlenmesi
Değişik müdahalelerin etkilerinin değerlendirilmesi
Kullanılan kaynaklar bağlamında müdahalelerin verimliliğinin belirlenmesi
Müdahalelere karar verilmesi ve uygulanması
Faaliyetlerin izlenmesi
Hastalık yükünün tekrar ölçülerek bir düşüş oluşup oluşmadığının anlaşılması
Kullanılan kaynaklar bağlamında müdahalelerin verimliliğinin belirlenmesi
Müdahalelere karar verilmesi ve uygulanması
17.Soru
"Gözlemsel araştırmalar ............... olabileceği gibi uzunlamasına (longitudinal) da olabilir, geriye dönük olabileceği gibi ................. de olabilir." ifadesinde boş bırakılan alanlara hangi kavramlar getirilmelidir?
prospektif-retrospektif |
kesitsel-prospektif |
kesitsel-retrospektif |
retrospektif-kesitsel |
prospektif-kesitsel |
Gözlemsel araştırmalar kesitsel olabileceği gibi uzunlamasına (longitudinal) da olabilir, retrospektif (geriye dönük) olabileceği gibi prospektif (ileriye dönük) de olabilir. Doğru cevap B'dir.
18.Soru
Kavram olarak belli bir konuyla ilgili verinin bir sistem dahilinde toplanması, analiz edilmesi ve yorumlanması aşağıdakilerden hangisidir?
Araştırma |
Bilimsel araştırma |
Nicel araştırma |
Nitel araştırma |
Gözlemsel araştırma |
Araştırma, kavram olarak belli bir konuyla ilgili verinin bir sistem dahilinde toplanması, analiz edilmesi ve yorumlanmasıdır.
19.Soru
Kan trigliserid düzeyi ne tür veriye örnektir?
Nitel-sıralı |
Nitel-kesikli |
Nitel-sürekli |
Nicel-kesikli |
Nicel-sürekli |
Değişkenlere ilişkin değerler ölçülmüş ve sayısal olarak ifade edilmiş ise nicel veri toplanmış olur. Nicel veriler miktar belirtirler, ölçme yoluyla toplanırlar ve sayısal olarak ifade edilirler. Sürekli veri ise değişkenlere ilişkin değerler arasında sürekliliğin olduğu ve birbirini izleyen iki değer arasındaki sınırın ölçüm cihazının yada ölçüm biriminin ölçebilme gücü ile tanımlandığı veri türüdür. Kan trigliserid düzeyi hem nicel hem sürekliliği olan veri türüdür. Bu nedenle doğru cevap E'dir.
20.Soru
“Tıpta hastalık yok hasta vardır” diyen biri sağlık hizmetlerinin hangi özelliğine atıfta bulunmaktadır?
Heterojenlik |
Soyutluk |
Bütünlük |
Kapsamlılık |
Ucuzluk |
Sağlık hizmetlerinin bir diğer özelliği heterojen olmalarıdır. Aynı hastalığa sahip farklı hastaların hizmetten beklentileri farklı olabilmektedir. Yani belirli kalitedeki bir sağlık hizmeti bir hastaya çok iyi gelir iken aynı hastalığa sahip bir başka hastaya iyi gelmeyebilmektedir ve bunu kontrol edebilmenin de yolu yoktur. Bu nedenle sunulan hizmetleri standardize etmek, belirli kural ve ilkelere bağlamak, yararlı olsa bile her durumda işe yaramamaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ