Yanıt Açıklaması:

e-Sağlık, gelecekteki sağlık bakım politikasını belirleyen bir araçtır.

Yanıt Açıklaması:

Yükselen hasta beklentilerinin karşılanması, maliyetlerin düşürülmesi ve daha kaliteli bir hizmet alınması için bir çözüm olan e-sağlık, sağlık hizmetlerinin etkin ve verimli sunulabilmesi, vatandaşın hızlı erişiminin sağlanması, personel motivasyonu ve ilgili paydaşlar ile veri paylaşımının sürdürülebilir olması için internetin ve bilişim teknolojilerinin sağlık alanında kullanılmasıdır.

Yanıt Açıklaması:

Dünya Sağlık örgütü tarafından geliştirilen, Apllication of The International Classification of Disease to Dentistry And Stomatology-Hastalıkların Uluslararası Sınıflandırması Dişçilik ve Stomatoloji Uyarlaması; Dişlerde, Oral kavite ve ilişkili dokularda oluşan, belirtileri olan ya da ilgili hastalıklar veya koşullar için geliştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması:

Hastanedeki idari, mali, teknik, tıbbi tüm süreçlerin takibi,
• Hasta verilerinin güvenliği, veriye hızlı ulaşma, hasta mahremiyetinin sağlanması,
• Hasta ve çalışan güvenliği koşullarının takibi,
• Hekim ve diğer sağlık profesyonellerinin “hasta tedavisi” ni uygulamanın yanı sıra eğitim ve
uzaktan konsültasyonun gerçekleştirilmesi,
• Ek ödemeler dahil tüm özlük haklarının takibi,
• İlaç, malzeme güvenliğinin sağlanması,
• Yöneticilerin karar mekanizmasında ilgili verilere ulaşabilmesi,
• Sağlık Bakanlığı hastane hizmet kalite standartları, JCI, EFQM sistemlerinin koşullarının
karşılanması,
• Ödeme kuruluşlarının taleplerinin karşılanması,
• Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı gibi kural koyucuların
taleplerinin karşılanması, şeklinde sıralanabilir.
Günümüzde hastane yöneticileri profesyonel bir yönetim tarzı belirlemek zorundadır. Bu yaklaşım
sergilenmediği zaman kurum kaynaklarının (para, zaman, işgücü vb.) verimsiz kullanılması riski her
zaman var olacaktır. HBS fizibilite çalışmasında;
• Kuruluşun ne olduğu,
• Kurum modelinin ne olduğu,
• Kullanıcı profilinin ne olduğu

• Hastanenin ne istediği ve
• Sistem kurulumu bittiğinde hastane olarak nerede olmak istendiğinin iyi belirlenmesi
gerekecektir. Bu bakış açısı ile çalışma basamakları aşağıdaki şekilde yapılabilir.

Yanıt Açıklaması:

Pasif ve aktif klinik karar destek sistemi olmak üzere iki tür klinik karar destek sistemi vardır. Pasif karar destek sistemi, hasta ile ilgili bilgileri toplayan örgütleyen ve hekimin kullanımına sunan bilgi sistemleridir. Bu sistemin temel işlevi karar seçeneklerini üretmek değil, hekime doğrudan bilgi sağlamaktır. Aktif karar destek sistemi, hekime tanı koyma ve tedavi planı geliştirmede doğrudan yol gösterir.

Yanıt Açıklaması:

Bilgisayarlar özellikle yoğun bakım ünitelerinde hastanın durumunu izlemek amacıyla yaygın biçimde kullanılmaktadır. Hastanın yaşam fonksiyon belirtileri bilgisayar tarafından sürekli takip edilerek, herhangi bir olumsuz durum ortaya çıktığında görsel ve işitsel uyarılar aracılığı ile hekim ve sağlık personelinin dikkatini çekmekte ve acil müdahale sağlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması:

“Araştırmaya katılanların gizlilik haklarını korumak ve çalışmanın araştırmaya katılanın bedensel ve zihinsel bütünlüğüne ve kişiliğine etkilerini en aza indirmek için her önlem alınmalıdır” kavramı ile Helsinki bildirgesinde bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Commit; yazarak eklenen veriyi veri tabanında kalıcı hale getiririz. Doğru seçenek A'dır.

Yanıt Açıklaması:

Tıp profesyonellerinin, tanı ve tedavi sürecinde klinik, poliklinik, ameliyathane, yoğun bakımlar
vb. birimlerde uzmanlık bilgileri ile oluşan tıbbı verilerin yanı sıra, MR, CT, USG ve
görüntüleme cihazlarından elde edilen veriler ile farklı laboratuarlarda oluşan ve “tedavi
planlamasında” kullanılan veriler,
• “Hasta Bakım Planında” yer alan hemşire, eczacı, diyetisyen, sosyal çalışmacı, vb. meslek
gruplarının hizmet sunumunda oluşturduğu veriler,

• Hasta dosyası, eczane, tıbbi malzeme vb. birimlerde oluşan veriler,
• Bina yönetim sürecinde oluşan veriler,
• Geri ödeme kuruluşlarına yapılan faturalarda kullanılan veriler ile hastanenin finansal ve mali
düzenlemelerinden oluşan çok farklı verilerden oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Modüler hastane bilgi sistemleri ile hizmetini sürdüren birimler bizzat hizmet sunan birim olarak kendi modülleri ile ilişkin hizmetler için diğer birimlerle veya diğer birimlerden aldıkları hizmetle faaliyetlerine devam edebilmektedir. Buna ek olarak bu tür hastane bilgi sisteminin sağladığı en büyük yarar bütünlüğün korunması için merkezi bir yapı gerektirmemesidir. Özellikleri verilen bu bilgi sistemi modüler hastane bilgi sistemine aittir. Bu nedenle doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması:

Sağlık hizmetleri alanında en önemli sorun, gelir-gider dengesinin sağlanarak sağlam bir yapı içerisinde büyümektir. Mali bilgiler, hastanelerde işlem performansını gösterme açısından yönetime yardımcı vazgeçilmez bir unsurdur. Bu bakımdan mali bilgi sistemi, hastanelerde verimlilik performansını değerlendirmede yöneticilerin vazgeçemeyecekleri bir bilgi kaynağıdır. Buna göre bir mali yönetim bilgi sisteminin amaçlarını şu şekilde sıralamak mümkündür: Günlük muhasebe işlemlerini yürütmek, Yatırım kararlarında giderin en aza indirilmesi için gerekli sayısal bilgileri sağlamak, Verimli ve etkili mali alt bilgi sistemleri geliştirmek, İşlemlerin denetim ve değerlendirilmesi amacıyla yönetime bilgi sağlamak.

Yanıt Açıklaması: Klinik Bilgi Sistemleri tanı ve tedavi kararlarının alınması ve uygulanması faaliyetlerinde hekim ve diğer sağlık personelini destekleyerek etkili ve kaliteli hizmet sunumunu kolaylaştırmaktır.

Yanıt Açıklaması: İstem girişi ve bulguların iletilmesinin alt işlevleri; bir istemin hazırlanması, örnek alma veya randevu ve prosedürleri planlama, istemin iletilmesi ve bulguların raporlanmasıdır. Raporların arşivlenmesi alt işlevlerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması:

2009 yılından sonra, 2010-2014 yılları arasında karar ve hizmet sunumu sürecinde etkili bilgiye erişim sağlayacak Türkiye Sağlık Bilgi Sistemi/e-Sağlık’ı tamamlamak, işletmek ve geliştirmek stratejisi kapsamında birtakım öngörülen hedefler olmuştur. Bu hedefleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Bilgi güvenliği ve kişisel mahremiyetin korunması kapsamında, kişisel ve kurumsal sağlık kayıtlarının gizlilik, güvenlik ve mahremiyet esaslarının belirlenmesi ve uygulanması.
- Sağlık planlayıcı ve karar vericileri için; Karar Destek Sistemi kapsamında veri ambarını kurmak ve veri madenciliği uygulamalarını başlatmak.
- Sağlık verilerinin tek bir ana çatı üzerinden yönetilmesi ve planlanması için, Türkiye Sağlık Bilgi Sistemi’nin en önemli bileşenlerinden biri olan Sağlık-NET’i 2014 yılı sonuna kadar geliştirmek ve yaygınlaştırmak.
- 2014 yılı sonuna kadar sağlık sunucularının ve sağlık hizmeti kullananların e-sağlık uygulamalarına erişiminin artırılması ve yaygınlaştırılması için, sağlık bilişim standartlarını yürütmek, geliştirmek ve yaygınlaştırmak.
- Görüntüleme (radyoloji, patoloji, EKG, vb.) alanında uzaktan sağlık hizmet sunumunun verilebilmesi ve kronik hastaların da takibi amacıyla, Tele-tıp ve Tele-sağlık sistemlerini 2014 yılı sonuna kadar devlet hastanelerinin en az %15’ine yaygınlaştırmak.

Yanıt Açıklaması:

Ölüm olayı, mahremiyetin bozulması hakkını vermez.

Yanıt Açıklaması: Veri Kontrol Dili: (Data Control Language = DCL): Temel 2 ifadeden oluşur. VTYS'de tanımlı Roller ve kullanıcılar için ifade ve nesne kullanma izni tanımlar. Erişim (GRANT) ve erişim kaldırma (REVOKE) ifadeleri ile bu haklar ayarlanır. Doğru seçenek B'dir.

Yanıt Açıklaması: Programlama sistemleri, hastane kaynaklarından en iyi şekilde yararlanma, talebi karşılama, bütçe düzenleme, orta ve uzun vadeli planlama konularında hastane yöneticisine yol göstermektedir. Hastane kaynaklarının etkin olarak kullanımını, bütçe düzenlemesi ve uzun vadeli planlama yapmayı; dolu yatak oranı, ortalama yatış süresi gibi istatistik bilgilere dayalı olarak yapmayı sağlarogramlama sistemleri, daha önce hastaneye kabul edilmiş hastaların tanı, operasyon ve tedavilerinin sonuçları ve hastanın yaşı, cinsiyeti gibi verilere dayanarak hesaplanan ortalama yatış ve işlem sürelerinin belirlenmesi ve yeni başvuruları değerlendirmede kullanılabilir. Bu değerlendirme sonucuna göre gelecek dönemlerin hasta yoğunluğu belirlenebilir. Doğru seçenek B'dir.

Yanıt Açıklaması:

EHKS, birbirleri ile yakından ilişkili olan; sağlık bilgisinin toplanması (veri toplama işlevi), saklanması (saklama işlevi), işlenmesi (bilgi işleme işlevi), iletişimi (bilgi iletişimi işlevi), güvenliği (güvenlik işlevi) ve sunulması (bilgi sunumu işlevi) işlevlerinden oluşur.