Yanıt Açıklaması: Sağlık hizmetlerinde ödeme yöntemleri, sağlık hizmetini finanse eden kurumun, sağlık hizmetini üreten kuruma, güvence altına alınan bireylerin kullandığı hizmet karşılığında ödeme yapmasını içermektedir. Kısaca ödeme sistemi, finanse eden ve hizmeti üreten (bireysel veya kurumsal) arasındaki ilişkiyi tanımlamaktadır. Bu ilişkide kullanılan yöntemler, sağlık hizmetini üretenlerin ve hizmeti alanların davranışlarını önemli ölçüde etkilemektedir. Kullanılan ödeme yöntemleri, sigortalıları adına ödemede bulunan sigorta kurumunun harcamalarının boyutunu da belirlemektedir. Bu açıdan, bir ülkede sağlık sigortası tarafından seçilen ödeme yöntemi ya da yöntemleri, tüm paydaşların (hizmet alıcıları, hizmet üreticileri, hizmeti ödeyicileri) üzerinde önemle durdukları bir konudur. Sağlık hizmetlerinde ödeme sistemi, sağlık hizmetini finanse eden kurumun, sağlık hizmetini üreten kuruma veya kişilere, güvence altına alınan bireylerin kullandığı hizmet karşılığında ödeme yapmasını kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması:

Sigortalılara ve bakmakla yükümlü oldukları, bağımlı kişilere ait verilerin güvenilir olmaması, Kurumların finansman sorunlar, Nüfus yapısındaki değişim, Asgari koruma sisteminin yetersizliği, Kurumlar arasında norm ve standart birliğinin olmaması, Kurumların örgütlenme ve işleyiş sorunlar. Sosyal sigorta kurumlarının genel sorunları ile sağlık sigortacılığı ile ilgili sorunları birbirleri ile yakından ilişkilidir ve karşılıklı olarak birbirlerinden etkilenmektedirler. Ancak, sosyal sigorta kurumlarının sağlık sigortaları açısından yaşadığı sorunlar ayrı başlıklar olarak ortaya konulabilir. Bu sorunlardan biri de Sağlık sigortası prim oranları ile ilgili sorunlardır.

Yanıt Açıklaması:

Osmanlı dönemindeki ilk resmi sosyal güvenlik kurumu 1886 yılında askerler için kurulan “Askeri Tekaüt Sandığı”dır. Daha sonra sivil memurlar (1881), tersane işçileri (1909), Hicaz Demiryolu (1910) ve Şirket-i Hayriye çalışanları (1917) için yardım sandıkları kurulmuştur. Bu gelişmeler İmparatorlukta sosyal güvenlik kurumlarının oluşmaya başladığını göstermektedir.

Yanıt Açıklaması:

Aslında GSS’nin uygulanmaya başlaması zamanlama açısından bir talihsizlik olmuştur. Ekonomik krizin başlangıcı ile paralel bir uygulama süreci başlamıştır. Ekonomik kriz ortamlarında sosyal güvenlik sistemleri genellikle zayıflamaktadır. Bu zayıflamanın altında yatan temel neden ise işsizliğin artması ve kayıt dışı istihdamın artmasıdır. İşsizliğin artması bu dönemde iki nedenden dolayı olmaktadır. Birincisi bazı çalışanların kriz sebebiyle işten çıkarılmasıdır. İkincisi ise, ekonomik daralmadan dolayı tasarrufların daralması ve var olan tasarrufların da yeni istihdam alanları yaratacak yatırımlara yönlendirilmemesidir. İstihdamın azalması ve kayıt dışının artması ise değinildiği üzere çalışanların prim ödemelerine dayalı olan bir sosyal sağlık sigorta sisteminin erozyona uğraması anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Finansal sürdürülebilirlik, çok genel olarak belirtmek gerekirse, seçilen ağırlıktaki finansman mekanizması kullanılarak elde edilen gelirlerle sağlık giderlerinin karşılanabilmesi anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Sosyal sağlık sigortası: Sağlık hizmetlerinin finansmanında ağırlıklı olarak sosyal primler kullanılıyorsa söz konusu sağlık sistemi Bismarck sağlık sistemi/modeli olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması:

ABD sağlık sistemi ağırlıklı olarak özel sağlık sigortası mekanizması ile finanse edilmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Türkiye işgücü piyasalarının üç yönü ön plana çıkmaktadır.
Birincisi, istihdam düzeyidir. Dünyadaki en düşük istihdam oranı Türkiye’dedir (2004 yılında bu oran Türkiye için %43,7 iken AB-15 ortalaması %65 olmuştur). İkincisi, var olan istihdamın yapısıdır. İstihdamın yapısı vergi kaçırmaya önemli ölçüde fırsat vermektedir. Çünkü işgücünün yarısından fazlası ya kendi hesabına çalışmakta ya da birincil sektörde çalışırken yalnızca işgücünün %23’ü endüstri ve inşaat sektöründe çalışmaktadır.
Üçüncüsü ise sağlık hizmetleri finansmanının sürdürülebilirliğidir. Zayıf mali durum ve işgücü piyasasındaki yapısal tutarsızlıklardan dolayı sağlık hizmetleri finansmanı zarar görmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Cumhuriyet ilan edilmeden önce, sosyal sigortaların ilk uygulama örneği madencilik sektörü ile ilgili olan, 1921 tarihli Ereğli Havza-i Fahmiyesi Maden Amelesinin Hukukuna Müteallik Kanun’dur. Borçlar Kanunu ve Umumi Hıfzısıhha Kanunu Cumhuriyetin ilk yıllarında çıkarılmıştır.

Yanıt Açıklaması:

Uygunluk ağırlıklı olarak, belirli bir finansman mekanizmasının başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için yeterli yönetsel kapasitenin ve paydaşların yeterli desteğinin olup olmadığı bağlamında ele alınmaktadır. Uygunluk, genellikle sağlık finansman mekanizmalarının değerlendirilmesinde yeterince dikkate alınmayan bir olgudur. Çünkü GSS’nin hazırlanması, kabul edilmesi ve uygulanmasında da ana muhalefet partisi ve STK’larca ciddi bir şekilde muhalefet görmüştür. Ayrıca SGK’nın yönetsel kapasitesinin yeterli olmayışı uygunluk olgusunun dikkate alınmasına engel teşkil etmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Maaş yönteminin dezavantajları: 1. Sağlık çalışanlarının verimliliklerini artıracak şekilde çalışmalarını sağlayacak teşvik yoktur. 2. Emeğinin karşılığını almadığına inanan çalışanların motivasyonu azalmaktadır. 3. Emeğinin karşılığını alamayan sağlık çalışanları göreceli olarak ücretlerin daha yüksek olduğu özel sektörde çalışma yolunu tercih edebilmektedir. 4. Daha yüksek kalitede hizmet üretmeye teşvik etmemektedir. 5. Hizmet sunucularının hasta memnuniyeti ve bakım kalitesine yönelik özel bir çaba göstermemeleri nedeniyle hekim-hasta ilişkileri zayıflamaktadır. 6. Maaşa karşılık gelecek mesai saatleri, erişimin kısıtlı olmasına neden olmaktadır. 7. Sağlık çalışanlarının zamanlarını iyi kullanmamaları, uzun bekleme süresi ve kuyruklar oluşabilmektedir. D seçeneğindeki “Hizmeti sunanların hiçbir hastayı reddetmesi mümkün değildir” ifadesi hasta açısından bir avantajdır.

Yanıt Açıklaması:

Sigorta ürünlerinin ortaya çıkması ve gelişmesi ile teknolojik, ekonomik ve sosyal olaylar arasında yakın bir ilişki söz konusudur. Sanayileşmenin artması, teknolojik ilerlemenin hayatın hemen her alanında etkisini göstermesi, şehirleşme oranının giderek artması ve bunlara bağlı olarak sosyo-ekonomik yaşantının değişmesiyle birlikte, insanların sigorta ürünlerine olan talebi artmıştır.

Yanıt Açıklaması:

Tüm gelir grupları için geçerli olmak üzere cepten yapılan harcamaların en büyük oranı ilaçların satın alınmasında ödenmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Cumhuriyet ilan edilmeden önce, sosyal sigortaların ilk uygulama örneği madencilik sektörü ile ilgili olan, 1921 tarihli Ereğli Havza-i Fahmiyesi Maden Amelesinin Hukukuna Müteallik Kanun’dur. Kanun, işçi ve işverenlerin zorunlu katkılarına dayanan yardımlaşma sandıklarının kurulmasını ve bu yardımlaşma sandıklarının Amele Birliği adı altında örgütlenmesini öngörmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Türkiye sağlık politikalarını belirleyen ve uygulayan aktörlerin sağlığa ilişkin bakış açıları sosyal bir bakış açısı olarak değerlendirilebilir. Bu bakış açısı çerçevesinde GSS’nin herkesi kapsaması ve temel teminat paketinin dar olmaması nedeniyle özel sağlık sigortacılığına olan ihtiyaç çok sınırlı kalmaktadır.

GSS Kanununda yer alan bazı sınırlamalar da özel sağlık sigortacılığının gelişmesinin önünde engel olarak görülebilmektedir.

Yanıt Açıklaması:

Kurumun merkez teşkilatı; Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü, Emeklilik Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü, Hizmet Sunumu Genel Müdürlüğü’dür.

Yanıt Açıklaması:

Sağlık sistemlerinin amaçları ortaya konulurken genelde ikili bir ayırıma gidilmektedir. Buna göre sağlık sisteminin amaçları, temel amaçlar (sağlığın geliştirilmesi, beklentilerin karşılanması ve adil finansman) ve yardımcı amaçlar (erişim, toplum katılımı, sürdürülebilirlik ve yenilik) olmak üzere iki grupta ele alınmaktadır.

Yanıt Açıklaması:

GSS 1 Ocak 2012 tarihinde zorunlu hale gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’deki sosyal sağlık sigortacılığı programının adı Genel Sağlık Sigortası (GSS)'dir.