Siyaset Felsefesi 2 Ara 2. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Wilhelm Reich'ın "aç olan çoğunluğun neden çalmaya çalışmadığı, sömürülen çoğunluğun neden ayaklanma girişiminde bile bulunmadığı", Étienne de la Boétie’nin "yüzlerce, binlerce kişinin de ötesinde, yüz ülke, bin şehir ve içlerinde en iyi durumdaki insanların bile köle ve serf hâline getirilmiş bir milyon insanın tek bir kişiye saldırmamasının nasıl açıklanacağı" soruları en genel anlamda hangi kavramın temellerinin atılmaya çalışıldığını göstermektedir?
Faşizm |
Komünizm |
Demokrasi |
İdeoloji |
Anarşizm |
Tracy’den önce ideoloji kavramının ortaya çıkmasına katkısı olan başlıca düşünürler, De la Boétie, Bacon, Helvétius ve Holbach olarak sayılabilir. Bu anlamda sorulan sorular ideoloji kavramının temellerinin atıldığını gösterebilir.
2.Soru
Bireyin sınırsız özgürlüğünü savunan, bireyin topluma ve devlete karşı hiçbir sorumluluğunun olmadığını benimseyen görüş nedir?
Yeşil Anarşistler |
Sosyalistler |
Bireyci Anarşistler |
Faşistler |
Komünistler |
Farklı geleneklerden oluşan bireyci anarşizm, bireysel bilincin ve bireysel çıkarın, herhangi bir kollektif organ ya da kamu otoritesi tarafından engellenmemesi gerektiğine inanır.
3.Soru
Uygulandığı toplumlarda yol açtığı sonuçlar açısından değerlendirilen ve 20. y.y'ın lanetli ideolojisi olan ideoloji aşağıdakilerden hangisidir?
Faşizm |
Liberalizm |
Anarşizm |
Komünizm |
Sosyalizm |
Faşizm, sahip olduğu temel özellikler ve dayandığı ilkelerden daha çok, İtalya ve Almanya’daki uygulamalarından ve milyonlarca insana verdiği büyük ve etkisi uzun sürmüş zarardan dolayı, lanetlenmiş bir ideolojidir.
4.Soru
Tüm insanların üzerinde fikir edinebileceği bir adalet tanımı elde etmenin olanaksız olduğunu belirten düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Kant |
Mill |
Kelsen |
Dewey |
Sartre |
Hans Kelsen’e göre de, tüm insanların üzerinde fikir edinebileceği bir adalet tanımı elde etmek olanaksızdır. Doğru yanıt C seçeneğidir.
5.Soru
I. Temel amacı özgürlük ve mutlak eşitliği sağlayarak sosyal düzeni kurmaktır.
II. Sosyal ve ekonomik adalet gereği uygulanması gereken amaçlar hukuksal olarak da garanti altına alınır.
III. Toplumun bütün bireylerini kapsayan, asgari bir gelir ve yaşam düzeyi sağlanır.
IV. Ulusal gelir adaletli bir biçimde dağıtılır.
Yukarıdakilerden hangisi çağdaş devlet anlayışının özelliklerindendir?
I ve III |
I ve II |
III ve IV |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Doğru cevap D'dir. Buraya kadar sosyal adaleti, o toplumdaki tüm sosyal değerlerin, aynı toplumda yaşayan fakat farklı dünya görüşlerine sahip insan gruplarına adil bir şekilde paylaşımı olarak tanımladık. Ama bunun ekonomik adaletten de ayrılamayacağını, o toplumdaki ekonomik zenginliğin de yine toplumdaki en az avantajlının yararına olacak şekilde dağıtılması gerektiğinden söz ettik. Peki, bu dağıtım nasıl olacak,kim yapacaktır? Elbette ki bu dağıtım hukuki alanla başlayıp siyasi alanda gerçekleşecektir. Bir başka deyişle, devlet ve hukuk sosyal ve ekonomik adaletin uygulayıcısı ve garantörü olmalıdır. Ancak Hobbes ile başlayan toplumsal sözleşme düşüncesinin temel ilkeleriyle beslenen klasik devlet anlayışı bu amacı gerçekleştiremezdi. Zira o dönemde devletin temel amacı özgürlük ve mutlak eşitliği sağlayarak sosyal düzeni kurmaktı. Her ne kadar Fransız Devrimi ve sonrasında yapılan anayasada, yukarıda belirttiğimiz gibi, sosyal ve ekonomik haklardan bahsedilmiş olsa da, devletin temel amacı öncelikle hâlâ temel kişi haklarını korumaktı. Bu klasik devlet anlayışının değişmesi için sosyal ve ekonomik adalet anlayışının da iyice yerleşmesi gerekiyordu. Bu durum, sosyal ve ekonomik adalet anlayışı ile çağdaş devlet anlayışının gelişimi arasında parallelik olduğunu göstermektedir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Marx ve Engels’in materyalist, ilerlemeci ve belirlenimci bir tarih ve toplum anlayışı oluştururken dayandıkları temel ilke ve varsayımlardan biridir?
Toplumusal yaşamın bütününün lider ilkesine göre örgütlenmesi. |
Tarihte, sınıf çatışmalarının devrimle toplum yapısının değişmesine neden olduğu aşamalar belirleyicidir. |
Komünizme, liberalizme, demokrasiye ve faşizme düşman olması. |
Toplum sorunlarının çözümünde akla ve bilimin yol göstericiliğine güvenmesi. |
Toplum sorunlarının çözümünde duyguya, nefrete ve mitlere dayanması. |
Marx ve Engels’in materyalist, ilerlemeci ve belirlenimci (determinist) bir tarih ve toplum anlayışı oluştururken dayandıkları temel ilke ve varsayımlar şöyle sıralanabilir:
• Tarihi toplumların sosyoekonomik yapıları, yani maddi ilişkiler ağı belirler.
• Maddi ilişkiler ağının en temel iki unsuru, üretim güçleri-yani makineler, teknolojik altyapı, insan becerileri vb. ve üretim ilişkileri- yani üretenle tüketenler arasındaki toplumsal ilişkilerdir.
• O¨zel mülkiyet ortadan kaldırılmadıkça, sını ı toplumlar son bulmaz, başka bir ifadeyle, sını ar ekonomik temellidir ve özel mülkiyetin adaletsiz dağılımına bağlı olarak doğar.
• Tarihte, sınıf çatışmalarının devrimle toplum yapısının değişmesine neden olduğu aşamalar belirleyicidir.
• Proleteryanın (yani geçim kaynağı emeği olan işçi sınıfının) gerçekleştireceği devrimle birlikte, sını ar ortadan kalkacak ve gerçek özgürlük gelecek- tir, bu da gerçek insanlık tarihinin başlangıcı olacaktır
7.Soru
Bireyin tanımlanmasında kültürel kimliklerin ön plana çıkarılması hangi düşüncenin ürünüdür?
Liberalizm |
Marksizm |
Toplulukçuluk |
Varoluşçuluk |
Hedonizm |
Toplulukçular, farklı kültürel kimliklerin farklı değerler ve amaçlara sahip olabileceği inancına sahiptirler. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
İnsanlığı daha fazla ön plana çıkarmasıyla eleştirilen dağıtım kuramı aşağıdakilerden hangisidir?
Herkese kendi fiziksel ve insani sermayesinin katkı değerine göre vermek |
Herkese sadece kendi insani sermayesinin katkı değerine göre vermek |
Herkese çabasına göre vermek |
Herkese kişisel fedakarlığına göre vermek |
Herkese ihtiyacına göre vermek |
Herkese ihtiyacına göre vermek kuralına itiraz, onun insaniliği daha fazla ön plana çıkartması ile ilgili olabilir. Ancak şu da bir gerçektir ki, burada söz konusu olan hayırseverlik değil, haktır. Doğru yanıt E seçeneğidir.
9.Soru
Tek kişi, tek oy uygulaması liberal kuramın hangi anlayışıyla açıklanabilir?
Doğal eşitlik |
Siyasi eşitlik |
Yasal eşitlik |
Fırsat eşitliği |
Liberal eşitlik |
Liberal kuramın eşitlik kavrayışı üç başlık altında incelenebilir. Bunlardan birincisi tüm bireylerin eşit ve özgür doğduğu için eşit ahlaki değerlere sahip olması, ikincisi biçimsel eşitlik ve üçüncüsü fırsat eşitliğidir. Biçimsel eşitlik anlayışının uygulamada kendisini gösterdiği iki alan söz konusudur: siyasi eşitlikler ve yasal eşitlikler. Yasal eşitlik her bireyin hukuk önünde eşit olduğunu ve yasal çerçeveyle ilgili olmayan etkenlerin, yasal karar alma süreci üzerinde hiçbir etkisi olmayacağını ifade eder. Siyasi eşitliklerse, seçme ve seçilme haklarının her bireye aynı ölçüde eşit olmasıyla ilişkilidir. Doğru cevap B’dir.
10.Soru
"Doğal haklar" öğretisinde yatan görüşleri ile erken dönem liberalizminin babası kabul edilen İngiliz siyaset adamı ve filozofu hangisidir?
John Rawls |
Francis Fukuyama |
John Locke |
John Stuart Mill |
John Milton |
John Locke (1632-1704): İngiliz siyaset adamı ve filozofu. Locke erken dönem liberalizminin babası sayılır. Locke’a böylesi bir unvanı kazandıran görüşleri “doğal haklar” öğretisinde yatar.
11.Soru
John Locke’nin mülkiyeti de tıpkı özgürlükler gibi doğal bir hak olarak değerlendirmesinin liberalizm açısından önemi nedir?
Antik Yunan’a değin uzanan köklü cumhuriyetçi geleneği yeniden canlandırması |
Statü gereği doğan sınıfsal farkları ve aristokrasiyi koruması |
Yönetimdekilerin iktidarının ilahi bir hakka dayanması gerekliliğini savunması |
Siyasal özgürlükler ve ekonomik özgürlükler arasındaki değer farkını ortadan kaldırması |
Ekonomik alanda devlet müdahalesini savunması |
Liberal ideolojinin siyasi temellerini ortaya koyan John Locke’nin mülkiyeti de tıpkı özgürlükler gibi doğal bir hak olarak değerlendirmesi siyasal özgürlükler ve ekonomik özgürlükler arasındaki değer farkını ortadan kaldırmıştır. Bu görüşü ile John Locke “burjuvazinin sözcüsü” haline gelmiştir. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi "sosyalizm”i sözcük olarak ilk kez kullanan Robert Owen, Saint-Simon ve Proudhon'un sosyalizm anlayışına göre yanlıştır?
Aşağıdakilerden hangisi "sosyalizm”i sözcük olarak ilk kez kullanan Robert Owen, Saint-Simon ve Proudhon'un sosyalizm anlayışına göre yanlıştır?
Özel mülkiyet kaldırılmalıdır. |
Toplumun ürettiği gelir adaletli bir biçimde yeniden dağıtılmalıdır. |
Üretim araçları tamamen devlete devredilmelidir |
Devlet üretim araçlarının sahibi ve ekonomideki üretim ve yatırımların planlayıcısıdır. |
Ekonomiyi yönetecek kimseler, Devlet kararı ile göreve gelmelidir. |
“Sosyalizm”i sözcük olarak ilk kez Robert Owen, Saint-Simon ve Proudhon gibi eleştiri düşünürlerinin yapıtlarında kullanılmıştır. Bu düşünürlerin sosyalizm anlayışlarına göre, özel mülkiyet kaldırılmalı, toplumun ürettiği gelir adaletli bir biçimde yeniden dağıtılmalı ve üretim araçları tamamen devlete devredilmelidir. Sosyalizmde devlet, üretim araçlarının sahibi ve ekonomideki üretim ve yatırımların planlayıcısıdır. Ayrıca sosyalizmde, ekonomiyi yönetecek kimselerin demokratik seçimle, halktan yetki alarak göreve gelmesi gibi kısmen kapitalizmle de örtüşen görüşler de yer alır; zaten sosyalizmin komünizm gibi tek bir uygulama modeli yoktur, aksine her toplumun kendi koşullarına uygun farklı sosyalizmlerden söz edilebilir.
13.Soru
Leviathan isimli eserde liberal özgürlüğün ilk açık tanımını yapan aşağıdakilerden hangisidir?
John Stuart Mill |
Thomas Hobbes |
Isaiah Berlin |
John Locke |
Benjamin Constant |
Her ne kadar ünlü eseri Leviathan’da mutlak devlete giden yolları göstermiş olsa da, Thomas Hobbes, liberal özgürlüğün ilk açık tanımını yapar. Hobbes’un, özgürlük üzerine yapmış olduğu saptamalar, liberal kuramcılara ilham kaynağı oluşturur. Hobbes, Leviathan’da özgürlüğün tanımını şöyle yapar:
“O¨zgürlük nedir. O¨ZGU¨RLU¨K veya HU¨RRİYET tam olarak, engelleme olmaması demektir; engelleme ile, hareketin önündeki dışsal engelleri kastediyorum; (...).
O¨zgür olmak nedir. Kelimenin bu doğru ve tam olarak kabul edilen anlamına göre, O¨ZGU¨R bir insan, gücü ve zeka^sıyla yapmaya muktedir olduğu şeylerde, istediği şeyi yapması engellenmemiş olan birisidir” (Hobbes 2004, s. 155)
14.Soru
Liberalizmin içkin eleştirisinin en sarsıcı olanı olarak görülen ve 1970 yılında ortaya konan Bir Adalet Kuramı eseri kime aittir?
John Rawls |
Francis Fukuyama |
John Locke |
John Stuart Mill |
John Milton |
Liberalizmin içkin eleştirisinin en sarsıcı olanı, özellikle 1970 yılında Bir Ada-let Kuramı eseriyle John Rawls’tan gelir. Rawls, ideolojik kamplaşmalarla geçen yaklaşık yüzyıl boyunca bilinçli olarak bazı sorunları görmezden gelme eğilimin-de olan liberalizmi, özellikle adalet kavramı konusundaki eksiklikleri nedeniyle eleştirir.
15.Soru
Toplulukçulara göre devletin amacı nedir?
İyi olan |
Adil olan |
Faydalı olan |
Ekonomik olan |
Dini olan |
İyi, insanların elde etmek istediği ve bu isteklerine ulaşmak için de eylemlerine yol gösterici olarak aldığı ilkedir. Bu nedenle tüm topluluklar ve bu toplulukları kapsayan devlet, iyiyi amaç edinir. O ha^lde devletin iyisiyle toplulukların iyisi iç içe geçmedikçe ulaşılması istenen hedeflerin gerçekleştirilemeyeceği de açıktır. Bu nedenle devlet asla yansız olamaz. Aksine her devlet, kendisini oluşturan toplulukların iyisini taşır. Doğru cevap A'dır.
16.Soru
I. Ekonomik adalet
II.Dağıtıcı Adalet
III.Sosyal adalet
IV. Denkleştirici adalet
V. Prosedürel adalet
Aristoteles ''Nikomakhos'a Etik'' adlı eserinde yaptığı adalet ayrımı aşağıdakilerden hangisinde doğru bir şekilde verilmiştir?
II ve III |
I ve III |
IV ve V |
III ve V |
II ve IV |
Adaletin türleri derken adaletin farklı görünümlerinden, farklı kavranışlarından söz edilmektedir. Bu bağlamda ilk ayrım Aristoteles’in yaptığıdır. Onun eşitlik kavramı ile ilişkilendirdiği dağıtıcı adalet ile hak kavramı ile ilişkilendirdiği denkleştirici adalet ayrımı kendisinden sonra gelen teorik tartışmaların temelinde bulunmaktadır. Zira klasik liberalizmin “kural adaleti” ile “hakkaniyet olarak adalet” teorisi arasındaki ayrım temelde Aristoteles’in Nikomakhos’a Etik adlı eserinde yaptığı bu ayrıma dayanır. Doğru cevap E'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi liberalizmin temel ilkeleri ve liberal devletin dayanakları arasında gösterilemez?
Bireycilik |
Sınırlı devlet anlayışı |
Akılcılık |
Milliyetçilik |
Adalet |
Diğer şıklarda yer alan seçenekler liberalizmin temel ilkeleri ve liberal devletin dayanakları arasında kabul edilirken "milliyetçilik" bunların dışında kalmaktadır.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bir adalet türü sayılamaz?
Dağıtıcı Adalet |
Denkleştirici Adalet |
Hukuki Adalet |
Hakkaniyet olarak Adalet |
Kural Adaleti |
Doğru cevap C'dir. Adaletin türleri denilince akla siyasi adalet, ekonomik adalet, hukuki adalet gibi ayrımlar gelebilir. Ancak bu ayrımlar adaletin türleri değil, sadece farklı adaletin talep edildiği, arandığı farklı alanlardır. Adaletin türleri derken adaletin farklı görünümlerinden, farklı kavranışlarından söz edilmektedir.
19.Soru
- Düşünce özgürlüğü
- Yaşam hakkı
- Mülkiyet hakkı
John Locke'a göre yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri "doğal haklar" kapsamındadır?
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
John Locke’un yaşam ve düşünce özgürlüğüyle mülkiyet özgürlüğünü içererek devletin bu alanlardaki müdahalesinin sınırlandırılması gerekliliğini ortaya koyan doğal haklar öğretisi, liberalizmin siyasi ve ekonomik ilkelerinin dayandığı düşünsel alt yapıyı oluşturur. Doğru cevap E'dir.
20.Soru
Sosyalizm sözcüğü ilk olarak hangi düşünürlerin eserlerinde rastlanmaktadır?
Marx-Engels-Proudhon |
Proudhon-Moore-Owen |
Owen-Simon-Proudhon |
Marx-Moore-Bacon |
Engels-Bonoporte-Simon |
Sosyalizmin temelini, yalnızca Marx’ın ve Engels’in felsefesinde bulan bir ideoloji olduğunu ileri sürmek doğru değildir. Platon’un Devlet ve Thomas More’un Ütopya adlı yapıtlarında sosyalizmi çağrıştıran pek çok unsur bulunmakla birlikte, “sosyalizm” sözcük olarak ilk kez Robert Owen, Saint-Simon ve Proudhon gibi eleştiri düşünürlerinin yapıtlarında kullanılmıştır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ