Siyasi Tarih 1 Final 24. Deneme Sınavı

Yanıt Açıklaması:

İlk kez Kuzeybatı İrlanda’da bulunan County Mayo’da ortaya çıkan boykot, “zayıfın silahı” olarak İran’dan Hindistan’a, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Çin’e kadar dünyanın birçok bölgesine yayılmıştır. Bu eylem metodu Osmanlı İmparatorluğu’nda politik bir silah olarak ilk kez Avusturya-Macaristan’a karşı uygulandı. Halk, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin yönlendirmesiyle bu ülkenin mallarını satın almadı. Fes boykotu da denilmektedir. En önemli toplumsal-iktisadi sonucu “mili iktisat” fikrini doğurmasıdır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması:

Dünya’nın geri kalmış bölgelerinin paylaşıldığı ve pazar arayışlarının arttığı bir süreçte, Kuzey Afrika’da bulunan dört-beş milyon nüfuslu Fas, 19. yüzyıl sonlarında Avrupalı devletlerin ilgisini çekti ve aralarında anlaşmazlıklara neden oldu. Alman Büyükelçisi, sorunu ele alırken 1880’de 13 devletin imzaladığı Madrid Konvansiyonu’na işaret etmesi Avrupa’da yeni bir krizin çıkmasına yol açtı. Çünkü Madrid Konvansiyonu’na göre, Fas Sultanı yabancı devletlerin uyruklarını etkin şekilde koruyacak ve bütün devletlere “en fazla kayırılan devlet” ilkesini uygulayacaktı.  Avrupa ülkeleri arasındaki anlaşmazlıklar “Birinci Fas Krizi” olarak adlandırılan uluslararası gelişmenin fitilini ateşledi. Alman Şansölyesi Bülow 1880 Madrid Konvansiyonu’na dayanarak, sorunun uluslararası bir konferansta ele alınmasını ve Fas’ın bağımsızlığının yeniden onaylanmasını önerdi.

Yanıt Açıklaması:

Birinci Fas Krizi, dünya savaşına giden süreçte ilk kırılmadır. Çünkü 1875’ten beri Fransa ve Almanya arasında bir savaşın başlaması olasılığı ilk kez belirgin bir şekilde hissedildi.

Yanıt Açıklaması:

Troppau’da Avusturya ve Rusya arasında tam bir görüş birliğine varıldı. Metternich bir protokol hazırlığına girişti. Buna göre, Avrupa devletleri ortaklaşa
savunulacaktı. Bu koruma, kuvvet yoluyla meydana gelebilecek iç değişikliklere
karşı da işleyebilecekti. Fakat, İngiltere ve Fransa buna katılmadılar. Metternich,
protokolü ancak Rusya ve Prusya’ya imzalatabildi.

Yanıt Açıklaması:

Balkan Savaşı, Karadağ’ın 8 Ekim 1912’de Osmanlıya savaş ilan etmesiyle başladı.

Yanıt Açıklaması:

1649

Yanıt Açıklaması:

Hiç evlenmeyen I. Elizabeth’in arkasında bir varis bırakmadan ölümüyle, İngiltere tahtında Tudor hanedanının dönemi sona ermiş oldu. Elizabeth’in başbakanı Robert Cecil’in siyasi çabalarıyla, İskoçya Kralı IV. James, I. James adıyla İngiltere tahtına da oturtuldu. Böylece, Stuart hanedanı İngiltere’yi yönetmeye başladı. 

Bu nedenle doğru yanıt B'dir. 

Yanıt Açıklaması: Sayfa 107'de belirtildiği üzere, "Milliyetçilik ayrıca çok uluslu imparatorlukları oluşturan halkların ulusal haklarını ve bağımsızlıklarını kazanmaları yolunda önemli rol oynadı. Avrupa’da ulusal birliğini kuramamış ulusları birliklerini kurma yolunda harekete geçirdi. Milliyetçilik, XIX. yüzyılda başta Osmanlı İmparatorluğu olmak üzere çok uluslu imparatorlukların çözülüşünde de çok önemli roller üstlendi. "

Yanıt Açıklaması: D şıkkı Emperyalizmin sömürgeciliğe evirilmesine neden olan etkenlerden değildir. En önemli neden, ekonomik yapının aldığı biçimle ilgilidir. Sanayi Devrimi ile hızlanan ekonomik büyüme 1870’lerden sonra yeni bir aşamaya girmişti. Yeni enerji kaynaklarının kullanılmaya başlanması, üretim ve ulaştırma araçlarındaki muazzam gelişim gibi faktörler devletlerin yeni hammadde kaynakları ve pazarlar aramasına yol açtı. Üstelik 1870’lerin başında ortaya çıkan ekonomik durgunluk pazar, işgücü ve hammadde kaynaklarını kontrol etme yönündeki mücadeleyi daha da keskinletirdi Avrupa’da büyüyen sermaye de yeni yatırım alanları aramaktaydı. Bu alan da dünyanın kapitalizme hiç ya da yeterince açılmamış bölgelerinin dönüştürülmesiyle olacaktı. Bu dönüşümün aciliyeti Batılı emperyalist güçlerin söz konusu alanları fiilen kontrol etme yani işgal etmelerini zorunlu hâle getirmekteydi. Buna bağlı olarak Avrupa’da yaşam koşullarındaki olumlu yöndeki büyük gelişmeler, önemli bir nüfus artışına yol açmaktaydı. Bu fazla nüfusun, metropol ülkelerden yeni yerleşim alanlarına aktarılması ülkelerdeki sosyal huzursuzlukların ortadan kaldırılması açısından da önem taşımaktaydı. Sömürgeler Avrupa’dan gelecek geniş kitlelere yeni fırsatlar veren bakir alanlar sunmaktaydı. Üstelik bu alanlar toprakları kolaylıkla ellerinden alınabilecek, Avrupalıların nitelemesiyle, “uygar olmayan” toplumlara aitti.Dahası, Avrupa devletlerinin özellikle XIX. yüzyılın sonlarından itibaren bir güç mücadelesine girmelerinin doğal sonucu, daha fazla alanı denetim altına alma konusunda da bir yarışa girmeleriydi. Milliyetçilikle beslenen ulusal onur ve büyüklük isteği, dünyanın birçok bölgesinde sömürge sahibi olmayı da beraberinde getirmekteydi. Bir büyük gücün dünya üzerindeki herhangi bir bölgeyi sömürgeleştirmesi, diğer ülkelerde emperyalist yarışta geri kalma duygusuna sebebiyet vermekteydi. Yarışta geri kalmamak ve bu bağlamda ulusal onuru zedelememek için saldırgan bir emperyalizme yönelmek gerekmekteydi.

Yanıt Açıklaması:

İtalyan ulusal birliğinin kurulması, Alman Birliği’nin kurulmasından daha önce olmuştur.

Yanıt Açıklaması:

İtilaf Devletleri, ABD Başkanı Wilson’un savaşın sona erdirilmesi için iki bloka yaptığı önerilerin değerlendirilmesi sırasında (Ocak 1917) bir “Milletler Cemiyeti”nin oluşturulması düşüncesini de tartıştıkları bilinmektedir.

Yanıt Açıklaması: Burjuvazinin önce Avrupa’da sonrasında ise tüm dünyada oynadığı dönüştürücü etkinin en önemli boyutlarından biri de milliyetçilik ideolojisini gelifltirmesi olmuştur.

Yanıt Açıklaması:

1919’dan sonra kurulmaya çalışılan uluslararası sistemde barışın "hakemlik, güvenlik ve silahsızlanma" ile gerçekleşebileceğine yönelik bir inanç oluşmuştur. Doğru cevap D'dir. 

Yanıt Açıklaması: Devrimin ilk günlerinle ilan edilen İnsan ve Vatandaş Hakları Beyannamesi’nde yer verilen, insanların doğuştan özgür oldukları, özel mülkiyetin dokunulmazlığı, basın özgürlüğü, yasalar önünde eşitlik, adil vergi düzeni ve memuriyete girebilme gibi haklar Kurucu Meclis’in hazırladığı anayasa ile teminat altına alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Napoleon feodalizmi Avrupa'da yeniden kurumsallaştırmaya çalışmadığı için düşüşünde de bu seçenek etkili olmamıştır.

Yanıt Açıklaması:

1919’dan sonra kurulmaya çalışılan uluslararası sistemde barışın “hakemlik, güvenlik ve silahsızlanma” ile gerçekleşebileceğine yönelik bir inanç vardı. Milletler Cemiyeti bu gerçekten hareketle 26 Eylül 1928’de “Hakemlik Genel Senedi” adı verilen bir belge hazırlayarak, üye olan ve olmayan ülkelerin onayına sundu. Bu girişimle; uzlaştırma, hakemlik ve yargı yöntemlerinin bağdaştırılmasına çalışıldı. Buna göre, diplomasi yoluyla çözüme kavuşturulamayan uyuşmazlıklar, uzlaştırma yoluyla çözülmeye çalışılacaktı. Doğru cevap B'dir. 

Yanıt Açıklaması:

1853 yılında Osmanlı Devleti’yle Rusya arasında çıkan savaşa, İngiltere ve Fransa Bâb-ı Âli’nin yanında katılınca uzun barış dönemi bozulmuş oldu. Uzun yıllardan sonra, İngiltere ve Fransa - Doğu Akdeniz’deki ortak Rus tehlikesine karşı - ilk defa yan yana savaşıyorlardı. 1815 barış düzenlemesinin en koyu savunucusu olup özellikle ulusal nitelikli değişikliklere - 1848’de görüldüğü gibi -birlikte karşı çıkagelen Avusturya ve Rusya’nın zayıflaması, İtalyan ve Alman birliğinin kurulmasına giden yolu açıyordu.

Yanıt Açıklaması:

Belçika Kralı II. Leopold, gezginlerin çalışmalarına özel bir önem vererek, kıtanın
sömürgeleştirilmesi düşüncesinin en önemli savunucusu hâline geldi. 1876’da, II.
Leopold sermaye çevrelerinin de desteğiyle “Afrika’nın Açılması ve Sömürgeleştirilmesi İçin Uluslararası Birlik” adında bir dernek de kurdu.

Yanıt Açıklaması:

Doğru cevap E şıkkıdır.