Sokak Sosyal Hizmeti Ve Adli Sosyal Hizmet Ara 2. Deneme Sınavı

Dilencilik, gerekçesi ne olursa olsun hiçbir toplum tarafından tasvip görmez. Yoksulluğa dayanmayan bütün bireysel eylem ve girişimler,
toplumsal tolerans ve meşruiyet sınırını aştığı için, profesyonelce yapılan dilencilik sosyal sapma kategorisinde değerlendirilmektedir. Yoksullukla direkt ilgisi
olmayan profesyonel dilencilik sorununun, klasik cezai müeyyideler ve politikalarla çözümlenmesi hayli zordur. Çünkü sosyal sapma içinde bulunanlar, bu eylemi
ekonomik sebeplerden ziyade ahlaki zafiyetlerinden dolayı yapmaktadırlar. Yoksulluğa dayanmayan nedenlerle dilenenlerin  davranışlarının değişim ve gelişimlerini sağlayacak sosyal uyum ve rehabilitasyon programlarıyla desteklenmeleri gerekmektedir. 

Kut’a göre (1988) sosyal hizmet mesleğinin beş temel unsuru bulunmaktadır. Bu unsurlar; 1. Bilgi temeli ve değer sistemi 2. Toplum 3. Hizmet kurumu 4. Müracaatçı 5. Sosyal hizmet uzmanı.

Sokak çalışmasının kapsamı şu şekilde özetlenmektedir:

a) Yardıma veya desteğe ihtiyaç duyan çocuklar, gençler ve yetişkinler,

b) Temel sosyal içerme ve sosyalizasyon alanlarından uzakta ve dışlanmış olan bireyler,

c) Kuralları reddettikleri için veya kurallar tarafından red edildikleri için toplumsal aksaklıklardan maddesel, sembolik veya sosyal ilişkiler açısından zarar görenler,

d) Ulaşılamayanlar (mevcut örgüt ve kurumlar tarafından ulaşılamayanlar)

Sokakta yaşama nedenleri: Evsiz kalmanın en önemli nedenleri; ekonomik sebepler, işsiz kalma ve maddi açıdan yok­sul olmadır. Evsiz kalıp sokaklarda yaşamak bazı kişiler için geçici, bazıları için ise kalıcı bir durumdur. Ekonomik yetersizliğin yanı sıra özellikle genç insanların ailelerinden ay­rılıp sokaklarda yaşamalarının nedenleri olarak fiziksel şiddet, duygusal şiddet, cinsel ta­ciz, ihmalkârlık, yetersizlik, uyuşturucu ve/veya alkol kullanımı, duygusal veya davranışsal problemler, dışlanmışlık, ailevi problemler, istenilmeyen hamilelik gibi sebepler sıralanabilir.

II. de belirtilenin aksine kendine ait bir yönetmeliği ve yol haritası yoktur.

III. 'de belirtilenin aksine sokakta kalmış insanların barındırılması süresi üç ayı geçemez.

Yalnızca I ve IV'de yer verilen ifadeler doğrudur. Doğru cevap B şıkkıdır. 

Sosyal hizmet, sosyal değişme ve gelişmeyi, sosyal bütünleşmeyi ve insanların özgürleşmesini ve güçlenmesini arttıran uygulama odaklı bir meslek ve akademik disiplindir. Sosyal hizmetin odağını oluşturan bazı temel ilkeler yer almaktadır. Bunlar; sosyal adalet, insan hakları, kolektif sorumluluk ve farklılıklara saygıdır. Toplum ise sosyal hizmet mesleğinin beş temel unsurundan biridir.

Sokak çalışmasının beş temel amacı bulunmaktadır. Bunlar: (1) Ulaşılamayana ulaşmak (destek ve yardıma ihtiyaç duyan, dışlanmış, var olan örgüt ve kurumsal hizmetlere ulaşamayan birey ve gruplarla çalışmak), (2) motivasyon ve eşlik etmek (hedef grupla çalışırken, kişi ve grupların karar alma süreçlerine yardım etmek ve gerekli durumlarda destek ve tedavi (rehabilitasyon) olanaklarına yönlendirmek) ve (3) sosyal eğitim (hedef kitleyi, ihtiyaçlarını karşılamaları için, yardım sistemini nasıl kullanacakları yönünde bilgilendirmek), (4) aşağıdan yukarıya yaklaşım (uyum sürecini geliştirmek ve dışlanmayı azaltmak için dolaylı olarak insanların çevreleriyle veya doğrudan bir grup çocuk, genç veya yetişkinle çalışmak), (5) politik ve sosyal farkındalık (sokak çalışmacısı çocukların ve gençlerin yaşam koşullarını izlemeli ve politik otoriteleri sokaklardaki insanların ihtiyaçları konusunda sistematik olarak bilgilendirmelidir) (International Guide on the Methodology of Street Work throughout the World, 2008, s. 14).

Sokakta çalıştırılan çocuklar sorununun tanımı ve kapsamı: “Islah edici yaklaşım” sokakta yaşayan ve/veya çalıştırılan çocuklar sorununa yönelik olarak ortaya çıkan ilk yaklaşımdır. Bu yaklaşım sokakta yaşayan ve/veya çalıştırılan ço­cukları kamusal bir rahatsızlık ve kamu güvenliği için risk olarak görür. Islah edici yak­laşımda çocukların çocuk ıslahı örgütlerinin hizmetleri ile tanışmaları gereği esastır. Bu ıslah edici vizyon, kamu otoritelerinin ve kriminal adalet yetkililerinin görüşleriyle baskın hâle gelmiştir.

Sokak çalışmasını beş temel amacı bulunmaktadır. Beş temel amaçtan biri aşağıdan yukarıya yaklaşımdır. Aşağıdan yukarıya yaklaşım ise uyum sürecini geliştirmek ve dışlanmayı azaltmak için dolaylı olarak insanların çevreleriyle ya da doğrudan bir grup ile çalışmayı ifade etmektedir.

Evsizlik Türleri ve Sınıflaması

Evsizleri zamansal, coğrafi ve tipografik olarak üç ana sınıfta toplayabiliriz:

1. Zamansal Sınıflama: Kronik evsizler: Kronik evsizler barınaklardan, otellerden, arkadaş evlerin­den, tek odalı işgal edilmiş barakalardan yararlanamayan, evsizliği bir yaşam biçimi olarak seçen kişilerdir. Bunlar uzun süreden beri evsiz olan kişilerdir. Caddelerde yaşamayı normal olarak kabul ederler ve açıkça evsiz olarak tanım­lanırlar. Toplumdaki diğer bireylerle iletişimlerinde çok şüphecidirler.    

Dördüncü aşama: Dördüncü aşamada hedef kitle ile mesleki ilişkinin kurulması
gerekir. Bu aşamada hedef kitlede yer alan bir çocuk veya gençle kuracağınız güvene dayalı ilişkinin tüm gruba erişiminizi sağlayacağı unutulmamalıdır.

Çocuk işçiliğinin kötü biçimleri denildiğinde kölelik, zorla çalıştırma, sokakta çalışma ve çok ağır işlerde çalışma akla gelmelidir.