Sembolizm, 1800’lerin ikinci yarısında ortaya
çıkmış ve yüzyılın sonlarına doğru sistematik bir hal
almıştır.

Parnasizmin bağlı olduğu akıl, mükemmeliyet,
maddecilik, pozitivizm gibi ilkelerin yerini sembolizmde
idealizm, ruhanilik, sezgi, düş, fantezi, kapalılık,
belirsizlik alır.

Sembolizm, natüralizme, realizme ve Parnasizme
bir tepki olarak gelişmiştir

Kurucuları Parnas ekolünden çıkar: Baudelaire,
Verlaine, Rimbaud ve Mallarmé

Kendisinden sonra gelen gerçeküstücülüğü
(sürrealizmi) hazırlamış ve modern ve postmodern sanatta
hâlâ devam eden pek çok nitelik ve ilkeyi miras
bırakmıştır. Bu anlamda sembolizm etkin olduğu sürenin
görece kısalığına rağmen sanat akımlarının en
etkililerinden biridir

Genel bir tanım yapılacak olursa sembolizm,
başlangıcı Baudelaire’in Kötülük Çiçekleri’ne uzanan,
1880’li yıllarda, önce edebiyatta sonra resimde ortaya
çıkan, gerçekçiliğe karşı çıkan, görünenin ötesindeki
gerçekliği semboller aracılığıyla anlatmayı esas alan;
telkini, serbest çağrışımı, özgürlüğü öne çıkaran ve
geleneksel kalıpları yıkmayı amaçlayan; getirdikleriyle 20.
yüzyıl modernizmini şekillendirmiş bir edebiyat ve sanat
akımıdır.

Sembolizm için dilimizde simgecilik karşılığı da
kullanılır.
Simge: (Alm. Symbol), (Fr. Symbole), (Yun. Sumbolon:
uygun işaret), (Arap.: remz, timsal): Soyut bir kavramı
somutlaştıran biçim. Simge genel anlamda anlamı önceden
kararlaştırılmış belirli bir işaret demektir. Bayrağın
ülkenin simgesi olması gibi. Ancak edebi bir terim olan
simge bundan farklıdır. Yazar ve şairlerin hayal
güçlerinde yarattıkları, anlamı önceden kararlaştırılmamış,
ortak değil özel olan ve değişik yorumlara açık, görece bir
simgedir. Metnin bağlamına, okuyucunun kültür düzeyine
hatta ruh haline bağlı olarak değişebilen anlamları
çağrıştırır.
Sembol: İçindeki kelimenin, ifadenin ya da imgenin
gerçek ve somut bir şeyi temsil ettiği fakat bağlama göre
yorumlanan karmaşık bir dizi soyut fikir ve değeri
muhafaza ettiği ve anlamı sembolü yorumlayana göre
farklı anlamlara gelebileceği mecaz. Semantik enerji
akışının dinamikleri açısından sembol metaforun tam tersi
yönde çalışır: Metafor bağlamına bir anlam verirken,
sembol anlamını bağlamından alır. Bir anlatı boyunca
süren bir sembol sistemi alegori oluşturur. Alegori hem
kendi anlamıyla hem de gönderme yaptığı soyut anlamla
okunur.

Sembollerin üç biçimi bulunur. Bunlar:
• Arketipsel
• Genel
• Özel

Arketipsel sembol kültürel sınırların ötesinde
evrensel olarak bir dizi anlamı çağrıştıran semboldür.
Örneğin güneşin enerji ve yaşam kaynağı olması gibi.

Genel sembol, daha sınırlı bir kitleye yönelik olup
daha geniş bir çağrışım kümesi olan semboldür.
Hıristiyanların haçı gibi.

Özel sembol ise yazarın hayal gücünde üretilen ve
bağlama göre herhangi bir anlama gelebilecek semboldür.

Bir mecaz gibi işlev gören ve kişileştirmeyle
istiare (metafor) arasında yer alan bir anlatım biçimi.
Alegoride kişi, nesne, uzam ve eylemler metin dışında yer
alan bir soyutluklar dizisine gönderme yapan varlıklar
olarak sunulur. Alegorik karakter, nesne, uzam ve
eylemler temsil ettikleri fikirler dizisinde harfi harfine, tek
boyutlu, sınırları kesin olarak belli ve katı olma
eğilimindedir

Alegorik karakter, nesne, uzam ve eylemler temsil
ettikleri fikirler dizisinde harfi harfine, tek boyutlu,
sınırları kesin olarak belli ve katı olma eğilimindedir.
Oysa sembol çok katmanlı ve birbirini yankılayan
nitelikler yığını olmasıyla kapalı/telkin edici/ima edicidir.

19. yüzyılda realizme ve Parnasyenlerin salon
şiirine tepki olarak gelişen edebiyat akımıdır. Baudelaire,
Rimbaud, Mallarmé, Verlaine, Maeterlinck ve Laforgue
başlıca temsilcilerdir. Baudelaire’in Poe çevirilerinden
etkiler taşıyan Kötülük Çiçekleri (Fleurs du Mal) (1857)
adlı eseri ile doğar. Jean Moréas’nın 1886 tarihli
Sembolizm manifestosuna göre sembolist, temel bir fikri
somut olgular aracılığıyla anlatmaya çalışan şairdir. Öznel
anlatım, anlaşılmazlık derecesine kadar desteklenir ve
özendirilir çünkü sembolistlere göre pathos (acı, tutku) en
iyi üstü kapalı özel semboller aracılığıyla anlatılabilir.
Üslup olarak aşırı duygusallıktan, süsten, açıklıktan,
retorik araçlardan kaçınırlar. Şiirin anlamı şiir dışında yoktur, şiirdeki imgeler yalnızca şiirdeki diğer imgelere
işaret eder ve bütün olarak şiirdeki atmosferi çağrıştırır.

Kant ve Schopenhauer.

Sembolistler öncelikle görünen gerçekle
yetinmeyerek bu anlayışa karşı çıktılar. Sembolist
sanatçıların eserlerinde, bilinmez, dinî, doğaüstü, ruhani
olan büyük yer tutar. Görünen gerçeğin altında başka bir
gerçeklik olduğuna inanır ve bu gerçekliği semboller
aracılığıyla anlatmak isterler.

Sembolistlerden önce şairler, kurallı, düzenli,
tanımlayıcı ve açıklayıcı ancak insanın duygusal
deneyimlerine çok az ışık tutan şiirler yazıyorlardı. Buna
Parnasizm akımı deniyordu. Kendileri de bu akımdan
çıkan şairlerin de aralarında olduğu bir grup şair bu şiir
anlayışına karşı çıktı. Baudelaire, Mallarmé, Verlaine ve
Rimbaud, yani sembolizmin dört atlısı önce Parnas
estetiğinin etkisinde şiirler yazmış, daha sonra ise
sembolizmi oluşturmuşlardır.

Sembolizmin doğuşu Charles Baudelaire’in 1857
tarihli Kötülük Çiçekleri (Les Fleurs du Mal) adlı şiir
kitabına dayandırılır.

Jean Moreas.

Sembolistler, kelimelere dökülemeyen sezgileri
uyandırmaya ve insanın iç dünyasındaki izlenimleri
duymaya ve varoluşunun altında yatan gizemi iletmeye
çalıştılar. Bunu yaparken kesin bir anlam içermemelerine
rağmen yine de şairin zihnini ifade eden ve gerçeğin
“karanlık ve karışık birliği”ne işaret eden son derece
kişisel mecazları kullandılar. Sembolist şairler geleneksel
ölçülü şiire karşı çıktılar. Şiirsel ritimde özgürlük arayışı
içine giren şairler düzyazı şiirler yazdılar ve serbest dizeyi
kullandılar. Sembolistlerin getirdiği bu yenilikler zamanla
Çağdaş şiirin tanımlayıcı özellikleri arasına girdi.

Sembolistler çağrışım bakımından zengin eserleri
olan Edgar Allan Poe’dan etkilendiler. Dil yoluyla
duyulara seslenme konusundaki yeteneğine, karanlık,
imgesel, gotik atmosferli öykü ve şiirlerine hayrandılar.
Sembolist şiirdeki pek çok ortak mecaz ve sembol onun
eserlerinden gelir. Baudelaire ve Mallarmé Poe’yu
Fransızcaya çevirmişlerdi, Baudelaire ona duyduğu
hayranlığı ve ondan etkilenişini Les Fleurs du Mal’in
önsözünde de belirtir. Poe edebiyata olduğu kadar
sembolist resme de ilham verdi.

ABD’de, T.S. Eliot; İngiltere’de W.B. Yeats,
Virginia Woolf ve James Joyce.

Kültürel anlamda, avangard (Fr. avant-garde)
“yenilikçi” kişiler veya “deneysel” işler anlamına gelir.

Verlaine.

J.K. Huysmans, À rebours (Tersine)’da dekadan
(çöküş) estetiğini tanımlar. Romanın kahramanı Jean des
Esseintes, Poe, Baudelaire, Verlaine, Mallarmé ve
Gustave Moreau’nun eserlerinden beslenen, nadir
duyumlar ve hayallerin olduğu yapay bir evrene
sıkışmıştır; zihninin aşırı berraklığı/açıklığı onu çaresiz
kaygılara mahkûm eder.

Sembolistlerin bir bakıma öncülü olan
Dekadanlar, 19. yüzyılda Parnas estetiğinden doğan ama
giderek bu şiir anlayışına karşı çıkan ilk avangard hareket
olur. Décadance, kelime anlamı olarak çöküş demektir,
Roma İmparatorluğu’nun çöküşüne göndermeyle
kullanılan bir terimdir ve Dekadanlar, bu adı gönüllülükle
kullanırlar. Le Décadent adlı dergide eserlerini
yayımlayan bir grup şair, yerleşik toplum kurallarına,
estetik değer ve zevklerine karşı çıkıyor, yadırgatıcı, tepki
çekici, tahrik edici şiirler yazmaktadırlar. Dekadanlar
burjuva değerleri olarak gördükleri aileye, paraya, konfora
karşı çıkarlar. Fuhuş, eşcinsellik, sefahat yerleri gibi
provoke edici konuları sever; güzelliğe, ideale, sanata ilgi
gösterirler.

19. yüzyılda Fransa’da ortaya çıkan, sanatın
özerkliğini, sanatçının orta sınıf değerlerine karşıtlığını,
sanatın doğaya üstünlüğünü ve cinsel deneyim arayışını
vurgulayan edebi akımdır.

Moréas, “ders vermenin (öğretimin), nutuk
söylemenin, sahte duyarlılığın, nesnel tasvirin” düşmanı
olan sembolist şiirin amacının “fikrin duyulabilir bir
biçimde örtüldüğü” ve “kendi kendisini değil fikri ifade
etmeyi amaçlayan bir biçim kurmak” olduğunu söyler. Bu
sanatta, doğa manzaraları, insan faaliyetleri ve diğer somut
şeyler kendilerini yansıtmayacaktır; bunlar, esas fikirlerle
olan gizli ilişkileri temsil etmek üzere yaratılmış
duyulabilir görüntülerdir. Moreas bütün sanatlar gibi
edebiyatın da evrimleştiğini, akımların zamanla
zayıfladığını ve gücünü yitirdiğini, yerine yenilerinin
geldiğini söyler. Uzun zamandır beklenen ve gelmesi
gerekli olan bu akım sembolizmdir ona göre. Sembolizme yöneltilen eleştiriler ancak onun o günün en canlı sanat
hareketi olduğunu doğrular.

Kapalılık ve belirsizlik.

Sembolistler tarafından bir dizi önemli edebiyat
yayını kurulur ya da hareketle ilişkili hale gelir. Bunların
ilki Nisan 1886’da kurulan La Vogue olur.

Cassou.

Mallarmé.

Yüzyılın hastalığı. Kavram daha özel olarak on
dokuzuncu yüzyıla gönderme yapar ve romantik sanatın
tekrar eden temalarından biridir. Romantik hareketin
uyandığı yıllarda genç kuşağın sıkıntı, hayal kırıklığı ve
melankoli duygularını ifade eder.

Sembolizm genel olarak 19. yüzyıl başlarının
romantik geleneğine yaslanır, egzotik, ilkel, dünya dışı
şeylere ilgi göstermesi bakımından romantik duyarlılıkla
ortaklaşır. Yıkıcılığı, bireyi ön plana çıkarması ve
karamsarlığı da romantizmin bir tür reenkarnasyonu
olarak görülmesine yol açmıştır. Sembolizmde, sanatçı
tıpkı romantizmde olduğu gibi son derece merkezi bir
konuma sahiptir. Onun zihni ve dehası farklı bir dünya
algısının kapısını okurlarına açar. Romantizmdeki sanatçı
gibi sembolizmde de şair özel, neredeyse seçilmiş bir
bireydir ve sıradan insana açık olmayan deneyimlerin
aktarıcısıdır.

Şairin Görevi (Le Fonction du Poète)’nde şaire
doğaüstü ve kutsal güçler atfedilir; şair adeta geleceği
gören bir kâhin ve Tanrı ile insan arasında bir aracı olarak
görülür.

Romantizm nasıl klasisizmin akılcılığına,
kuralcılığına bir başkaldırıysa, sembolizm de benzer
biçimde realizmin gerçek anlayışına ve kuralcılığına bir
tepkidir. Realizmin doğayı nesnel ve tarafsız bir gözle
yansıtma çabasına karşı sembolizmde gerçekliğe
sanatçının getirdiği yorum önemlidir. Gerçek deney ve
gözlemle kavranabilecek, tek boyutlu ve değişmez bir şey
değildir onlara göre, görünenin ardında, doğadaki her şey
arasında insan zihninin ancak sezgi ve eşduyum (sinestezi)
yoluyla keşfedileceği gizli ilişkiler vardır.

“Synesthesia”, Yunanca syn: “birlikte” ve
aesthesis: “algılamak” köklerinden gelir. Bir duyunun
uyarılmasının, aynı anda başka bir duyuda da his
oluşturması, duyuların anormal bir şekilde harmanlanması,
iç içe geçmesidir. Başka bir deyişle, beş duyunun (görme,
koku, ses, tat ve dokunma) öngörülemez ama tutarlı bir
şekilde birbirine karışmasıdır.

Les Poètes Maudits, Verlaine’in 1884’te
yayımladığı ve Tristan Corbière, Arthur Rimbaud ve
Stephane Mallarmé’den şiirlere yer verdiği kitabıdır. Aynı
yıl başka şairleri de ekleyerek ikinci basımını yapar.
Verlaine “lanetli şair” ile genellikle, “gençliğinden
itibaren anlaşılmamış, toplumun değerlerini reddeden,
kışkırtıcı, tehlikeli, asosyal veya kendine zarar verici bir
şekilde (özellikle alkol ve uyuşturucu kullanımı ile)
davranan, okunması zor metinler yazan ve genelde, dehası
anlaşılmadan ölen bir şaire gönderme yapar. Burjuva
değerlerine, konformizme karşı çıkan bu şairlere göre
sanatçı marjinalize olmalı ve bütün deneyimleri
yaşamalıydı. Kitap Parnasizmden dekadansın oradan da
sembolizmin doğuşuna yol açan Baudelaire, Rimbaud,
Mallarmé gibi şairlere yer verdiği için bu tanım sembolist
şairleri ifade etmek üzere de kullanılmıştır. Biz burada
“lanetli şairler”i sembolik olarak sembolist şairler yerine
kullanıyoruz.

Baudelaire sadece klasik şiir ölçülerine karşı
çıkmakla kalmadı, toplumun değerlerini de sorguladı,
onlara meydan okudu. Çok seyahat etti. Bohem bir hayat
yaşadı. Göçebe ve özgür bir şair modeli olarak Dekadans’ı
ve başta Rimbaud olmak üzere Fransız ve dünya şiirinin
pek çok kişiliğini etkiledi.

Baudelaire.

Baudelaire’in İletişimler (Correspondances) adlı
sonesi sembolizmin bir ön manifestosu sayılabilir. Şiirde
renkler, kokular ve seslerin uyuşumu ve eşduyum
düşüncesi görülür. Baudelaire şiirde doğayı “canlı
sütunları olan bir tapınak” olarak betimler. İnsan kendisini
süzen bakışlar altında “sembol ormanları arasından geçer”.
Bu şiirde daha sonra Rimbaud’da biraz daha farklı bir
şekilde tekrar rastlayacağımız duyular arası ilişkiler
aracılığıyla (sinestezi/eşduyum), birbirine karışan ve
birbirini yankılayan duyumların nasıl bir atmosfer, bir ruh
hali (Fr. état d’âme) yarattığı betimlenmiştir.

Sembolist ressamlar, resimlerinde mitolojiye ve
düşsel imgelere geniş yer verdiler. Geleneksel
ikonografinin ilk dönem örneklerinde olduğu gibi bire bir,
doğrudan ilişkili bir sembolizm yerine kişisel, yarı kapalı,
belirsiz göndermelerinde daha fazla nüansa ve telkine yer vermeyi amaçladılar. Ele aldıkları temalar açısından, dini
mistisizmi, sapkınlığı, erotizm ve çöküş (décadent)
duyarlılığını birleştirdiler. Genellikle gizemli, karanlık,
hayal dünyası, melankoli, kötülük ve ölüm gibi konulara
ilgi gösterdiler.

Sembolizm felsefi pozitivizme, hızlı
sanayileşmeye ve 19. yüzyılın artan sekülarizmine bir
tepkiydi.

Edward Munch, Henri de Toulouse-Lautrec, Paul
Gauguin, James Whistler, Gustave Moreau, Fernand
Khnopff, Gustav Klimt, James Ensor, hatta
postempresyonistlerden Van Gogh sembolizmin etkilediği
ressamlardan birkaçıdır. Picasso’nun ilk dönem eserlerinin
çoğu, -Mavi Dönemi ve Pembe Döneminin bazı eserlerisembolizmden
etkiler taşır.

Bir grup sanatçının klasik sanat anlayışına bağlı
olup yeniliklere kapalı olan Viyana Sanat Okulu’ndan
ayrılıp, Berlin ve Münih’teki Sezession adlı birlikleri
örnek alarak kurduğu yeni akımlara açık modern sanatın
evriminde temel bir rol oynayan sanatçılar birliğidir.

 1. Sembolistler öznel gerçekçilikten hareket eder ve
deney ve gözlemle kavranabilecek fiziksel
dünyanın ancak fizikötesi gerçekliğin bir
görüntüsü/yansıması/sembolü olduğunu
düşünürler. Sembolistlere göre şair bir tür
kâhindir, görünenin ardındaki gerçekliğe,
doğadaki gizli bağlantılara, bilinmeze erişmek
için eşduyuma (sinestezi) başvururlar. Duyumlar
(renkler, sesler, biçimler (dokular), kokular)
düşüncelerin işaretleridir. Düşünceye
duyumlardan gidilir. Şair, duyumlar arasındaki
iletişim ağını, sembollerle, sözcükler ve imgelerle
kurar ve ruhsal gerçeğe ulaşır. Onlara göre şiir
dili sembollerle (bu dünyayla, fenomenlerle)
düşünceler (ideler) arasında bir aracıdır.
2. Sembolistler Avrupa tinselciliğinin,
gizemciliğinin, metafiziğinin son halkalarını
oluştururlar. İdealizmi ve sezgiciliği savunurlar.
Pozitivizmin reddettiği din ve metafizik
kavramlarına yaslanırlar. Temsilcilerinin ve
öncüllerinin çoğu dindar Katoliklerdi. Ruhani ve
dini olana, mitolojiye, efsane ve masallara,
büyüye, kısaca bütün metafizik alana ilgi
gösterirler.
3. Ele aldıkları temalar açısından, sembolistler, dini
mistisizmi, sapkınlığı, erotik ve çöküş (décadent)
duyarlılığını birleştirirler. Genellikle gizemli,
karanlık, hayal dünyası, melankoli, kötülük ve
ölüm gibi konulara ilgi gösterirler. Özellikle
dekadanlar toplumun ve geleneksel sanatın
normlarını ve değerlerini alaya alır, onlara
meydan okurlar.
4. Görünenin altında yatan gerçeği semboller
yoluyla ifade etmek doğal olarak anlatımda
kapalılığı getirir. Bir şeyin adının konulması
onlara göre şiiri öldüren bir şeydir, bir şeyi
açıklamak yerine azar azar ortaya çıkarmak
gerekir. Duyumlar, çağrışım, hafıza, duyular arası
aktarım/iletişim, sezgisel kavrayış ifade etmek
istedikleri fikirlerin araçları olacaktır. Böyle bir
şiir açıkça söylemeyecek, telkin edecektir; bir
anlam ifade etmeyecek, bir atmosfer yaratacaktır.
Bu şiirin anlaşılması ve diğer dillere tercümesi
oldukça zordur.
5. Mallarmé ve Verlaine sembolist şiire müziği
dahil etmiş ve sembolist estetiğin temel
ilkelerinden olan sanatların ve türlerin
sentezlenmesinde müziğe özel bir önem
vermişlerdir. Sembolist şiir müzikal, kelimelerin
ses değerine ve ritmine önem verilen şiirdir.
6. Sembolistler dizeyi özgürleştirmiş, serbest
nazımın kurulmasına giden yolu açmışlardır.
Geleneksel biçime, dizeye ağırlık veren
Parnasyenlerin aksine sembolistler dörtlüğü,
üçlüğü aşan bağlama öncelik tanımışlardır. Biçim
ve içerikle ilgili getirdikleri yenilikler
modernizme damga vurmuştur.

Şiirlerini Tüm Şiirler (1887) adı altında
yayınlamıştır. Şiirler ve Düzyazılar (1893) ile Sapmalar
(1897) adlı yapıtlarında kuramsal yazıları bulunmaktadır.
Müzik ve Edebiyat (1891) adlı incelemesi de bulunur.
Herodiade (1864), Zar Atmak Rastlantıyı Hiçbir Zaman
Ortadan Kaldırmaz (1914), Edgar Poe’nun Şiirleri(1888).

Belçikalı şair ve oyun yazarıdır. Brüksel’de
avukatlık yapan Verhaeren, 1881 yılında Belçika’nın
Fransa’ya karşı bağımsızlığını savunan Genç Belçika
hareketinin kurucuları arasında yer almıştır. Hareketin
önemli bir öğesi sayılan Flaman kültürü ilk şiir
kitaplarının içeriğini oluşturur. Fransız sembolizminden
etkilenmiştir. 20. yüzyılın başında modern insanı her
yönüyle betimleyen, büyük şehirleri ve endüstriyel
dünyayı odak noktası yapan ilk şairlerden biridir. Doğayı
büyük bir yaşam sevinci, coşkulu ve ritmik bir dil ile
kaleme alan Verhaeren, toplumun ilerlemesi yolunda
geleceğe yönelik ideal bir insan düşüncesine ulaşmıştır.
Lirik oyunlar,sanat tarihine ilişkin yazılar ve savaşa karşı
kitaplar da yazmıştır.
Eserleri: Flaman Kadınları (şiir, 1883), Keşişler (şiir,
1886), Akşamlar (şiir, 1887), Kara Meşaleler (şiir, 1891),
Büyük Kent Pusuda (şiir, 1895), Yaşamın Yüzleri (şiir,
1899), Manastır (oyun, 1900), Kanayan Belçika (deneme,
1915), Geceyarısı Hikâyeleri (hikâye, 1885), Savaşın Kızıl
Kanatları (şiir, 1916).

Sembol: İçindeki kelimenin, ifadenin ya da imgenin gerçek ve somut bir şeyi temsil ettiği fakat bağlama göre yorumlanan karmaşık bir dizi soyut fikir ve değeri muhafaza ettiği ve anlamı sembolü yorumlayana göre farklı anlamlara gelebileceği mecaz. 

Sembollerin arketipsel, genel ve özel olmak üzere üç biçimi bulunur. Arketipsel sembol kültürel sınırların ötesinde evrensel olarak bir dizi anlamı çağrıştıran semboldür. Örneğin güneşin enerji ve yaşam kaynağı olması gibi. Genel sembol, daha sınırlı bir kitleye yönelik olup daha geniş bir çağrışım kümesi olan semboldür. Hıristiyanların haçı gibi. Özel sembol ise yazarın hayal gücünde üretilen ve bağlama göre herhangi bir anlama gelebilecek semboldür (Myers, Wukasch, 2003, s. 354).

Genel ve kapsayıcı bir tanım yapılacak olursa, sembol bir “idea”nın (düşüncenin) somut temsilidir; tanımlanamaz, bilinemez olanın kavranabilmesi için içinde yaşadığımız dünyadan alınmış somut bir fenomendir, denebilir.

Sembolizm: 19. yüzyılda realizme ve Parnasyenlerin salon şiirine tepki olarak gelişen edebiyat
akımıdır. Baudelaire, Rimbaud, Mallarmé, Verlaine, Maeterlinck ve Laforgue başlıca temsilcilerdir. Baudelaire’in Poe çevirilerinden etkiler taşıyan Kötülük Çiçekleri (Fleurs du Mal) (1857) adlı eseri
ile doğar.

Sembolizm

Sembolizmin Parnas şairleri içinden çıkması, Parnasizme karşı olması ama sembolizmin ilkelerini de net bir şekilde ortaya koymamaları bu iki akımın bir süre birlikte yürümesine ve sembolizmin kesin bir tanımının yapılamamasına neden olur.

Platon. 

Sembolizmin doğuşu Charles Baudelaire’in 1857 tarihli Kötülük Çiçekleri (Les Fleurs du Mal) adlı şiir kitabına dayandırılır. 

Şiirde sembolizm 1890’larda zirveye ulaşmıştır. 

Avangard: Fr. Avant-garde. Kültür, sanat ve politika ile bağlantılı olarak, “yenilikçi” kişiler veya “deneysel” işler anlamına gelir.

Décadance, kelime anlamı olarak çöküş demektir.

19. yüzyılda Fransa’da ortaya çıkan, sanatın özerkliğini, sanatçının orta sınıf değerlerine karşıtlığını, sanatın doğaya üstünlüğünü ve cinsel deneyim arayışını vurgulayan edebi akımdır. 

Dekadans aynı köklerden doğmuş ve sembolizmin öncülü olmuşsa da aralarında bazı farklar vardır. Sembolist sanat daha üst bir dil kurmak suretiyle örtük ilişkilerin ve temel gerçeklerin ifade edilebilmesi amacını taşır. Dil ve semboller bunun bir aracıdır. Doğaya geniş yer verir. Dekadan sanat ise doğayı küçümser; dili yaratıcılık aracı olarak görür, ortaya çıkarılması gereken bir gerçeğin varlığına inanmadığı gibi böyle bir yaklaşımı küçümser.

Stéphane Mallarmé (1842-1898)'dir. 

Sembolizmde, sanatçı tıpkı romantizmde olduğu gibi sanatın merkezindedir. 

Beş duyunun (görme, koku, ses, tat ve dokunma) öngörülemez ama tutarlı bir şekilde
birbirine karışmasıdır.

Charles Baudelaire (1821-1867)'dir. 

Stéphane Mallarmé (1842-1898)'dir. 

Sembolist ressamlar, bu hareketlerin aradığı nispeten somut temsillerin aksine, anteziye ve hayal gücüne dayanan eserlere imza attılar.

Şiirde Sembolist hareket 1890’da zirveye ulaştı ve 1900’lerde popülaritesinde hızlı bir düşüş başladı. 

Sembolist şiirin, ruh hali yaratmaya yönelik, bulanık imgeleri nihayetinde aşırı rafine ve yapmacık görülmeye başlanmıştır. 

Charles Baudelaire (1821-1867). 

Georges Rodenbach (1855-1898)