Bulut bilişim, bilişim sektöründe son yıllarda kendine yer edinmeye başlamış yeni bir kavramdır. Bulut bilişim; kullanıcı ve iş dünyası düzeyinde bilişim teknolojisi ürün, hizmet ve çözümlerinin İnternet üzerinden gerçek zamanlı alındığı ve kullanıldığı hizmet olarak tanımlanmaktadır.

Bulut bilişim mimarisi müşteriler, veri merkezî ve dağınık sunucular olmak üzere üç ana unsurdan oluşur.

Müşteriler: Bulut bilişim mimarisinde müşteri kavramı son kullanıcı cihazlarını tanımlamaktadır. Bunlar bulutla bağlantı kurabilen masaüstü, dizüstü veya tablet bilgisayar olabileceği gibi mobil telefonlar ve kişisel cep bilgisayarları da olabilmektedir.

Veri Merkezleri: Veri merkezleri, hizmet olarak alınan uygulamaların sunucularının bulunduğu alanlardır. Bu alan, hizmet alınan yerin kendi bünyesinde sahip olduğu sunucularla dolu büyük bir oda olabileceği gibi dünyanın bir diğer ucunda İnternet aracılığı ile ulaşılabilecek farklı bir yerde de olabilir.

Dağınık Sunucular: Burada, dağınık yerde bulunan sunucuların birbirleriyle İnternet bağlantısı yolu ile iletişim kurdukları çoklu bilgisayar sistemleri söz konusudur. Bu bilgisayarlar aynı amacı gerçekleştirmek üzere etkileşime geçmektedirler. Sunucuların tamamı genellikle aynı alan içinde muhafaza edilmemekte, sıklıkla coğrafi olarak farklı bölgelerde yer almaktadırlar. Böylece hizmet sağlayıcı sunduğu seçenek ve güvenlik opsiyonlarında daha fazla esneklik sağlamaktadır.

Bulut hizmetleri, iş modellerine göre farklı yapılara ayrılmışlardır. Bulut bilişim içindeki hizmet kavramı, sağlayıcı tarafından sunulan ve sürekli kullanımlarından fayda sağlanan unsurları ifade etmektedir.

Yazılım Hizmeti (SaaS)

Platform Hizmeti (PaaS)

Altyapı Hizmeti (IaaS)

Bulut bilişim hizmetlerinin dağıtımı için, sunulan hizmetlerden hangisinin kullanıldığına bakılmaksızın 4 farklı modelden söz edilmektedir. Bu dağıtım modelleri, özel ihtiyaçlara veya durumlara hitap eden farklı türevlere sahiptirler. Kullanım modelleri aşağıdaki şekilde açıklanmaktadır.

Genel Bulut, Özel Bulut, Topluluk Bulutu, Karma Bulut

Bulut Bilişimin 5 özelliği bulunmaktadır.

1. Talebe bağlı hizmet: Hizmet alan taraf sunucu, depolama gibi bilgi işlem kaynaklarını ihtiyaç duyduğunda herhangi bir kişi ile iletişime geçmeden otomatik olarak temin edebilmektedir.

2. Geniş ağ erişimi: Bulut hizmetinin olanakları ağ üzerinde erişilebilir durumdadır ve bulut hizmeti kullanıcısı ihtiyaç duyduğu bütün kaynaklara ve hizmetlere tüm platformlardan ulaşabilmektedir.

3. Kaynak havuzu: Bulut hizmeti sağlayıcısının bilişim teknolojisi kaynakları, farklı fiziksel ve sanal kaynakların kullanıcı talebine bağlı olarak dinamik olarak atandığı, çok sayıda kullanıcıya çoklu kiralama modeli kullanarak hizmet vermek üzere düzenlenebilir. Kullanıcı, temin ettiği kaynakların nerede bulunduğunu bilmemekte ve bunlar üzerinde kontrol yetkisine sahip olamamaktadır. Sözü geçen kaynaklara örnek olarak depolama, işlem, hafıza ve ağ bant genişliği verilebilir.

4. Hız ve esneklik: Hizmet sağlayıcının olanakları, içten ve dıştan gelen verileri hızlıca ölçeklemek için taleple orantılı olarak esnek bir biçimde tedarik edilebilir ve kullanımına son verilebilir. Kullanıcılar için hizmet sağlayıcıdan temin ettiği hizmetler genellikle sınırsızdır ve istedikleri zaman istedikleri miktarda kullanabilmektedirler.

5. Ölçeklenebilirlik: Bulut sistemleri, hizmetin yapısına (örneğin; depolama, bant genişliği ve aktif kullanıcı hesapları) uygun olacak şekilde bir ölçüm yeteneği geliş-tirilerek kaynak kullanımını otomatik olarak kontrol ve optimize edebilmektedir. Böylece kaynak kullanımı hem hizmet sağlayıcı hem de hizmetten yararlanan taraf için takip edebilme, kontrol edebilme, raporlama imkânı ve şeffaflık sağlamaktadır.

Bulut bilişimin avantajları maliyette tasarruf, esneklik, ölçeklenebilirlik sağlaması ve karmaşıklığı azaltması olarak sayılabilir.

Bahsedilen birçok avantajının yanında, bulut bilişimin de kendine özgü riskleri ve de-zavantajları bulunmaktadır. Bu hizmet modelinin henüz tam olarak olgunlaşmamış ve yayılmamış olmasından dolayı işletmeler açısından hem tehdit olarak algılanan hem de uygulamadan sonra ortaya çıkan riskler aşağıda verilmiştir.

1. Hizmet sağlayıcıya bağımlılık

2. Veri güvenliği ve gizliliği

3. Performans

4. Hizmet kalitesinin öngörülemezliği

5. Verilerin konumunun bilinmemesi

Bir işletmede bulut bilişim uygulamalarının kullanılmasında gerçekleştirilmesi gereken üç aşama gerekmektedir:

1. İşletmenin mevcut bilişim teknolojisi altyapısının incelenmesi

2. Bilişim hizmetlerinin bulut bilişimle gerçekleşmesine karar verilmesi

3. Bulut bilişime geçişin sağlanması

Bulut bilişim platformu altyapı katmanı, uygulama katmanı ve hizmet katmanı olmak üzere üç katmandan oluşmaktadır.

Altyapı katmanı: Altyapı katmanında platformu destekleyen yazılım ve donanım kaynakları bulunmaktadır. Bulut bilişimin altyapı katmanında özel bulut ve kamu bulutu olmak üzere iki bulut kategorisi bulunmaktadır.

Uygulama katmanı: Altyapı katmanı yazılım bulunmayan bilgisayara benzemektedir ve uygulama hizmeti sağlamamaktadır. Bulut bilişim platformundan faydalanmak istiyorsa-nız altyapı katmanına yazılım yüklemeniz gerekmektedir.

Hizmet katmanı: Hizmet katmanında bulut hizmeti, kullanıcılar ve kullanıcı etkileşimi olmak üzere 3 bölüm bulunmaktadır:

• Bulut hizmeti: Soğuk zincirde bulut hizmetin sağlanabilmesi için veri toplama, veri işleme, veri transferi, veri güncelleme, iş geliştirme ve ilişkili modüller bulunmalı-dır. İhtiyaç hâlinde bu modellere farklı algoritmalar eklenebilir.

• Kullanıcılar:Soğuk zincirde bulut bilişim uygulamasının kullanıcıları soğuk zincirdeki müşteriler ve lojistik hizmet sağlayıcıdır. Bulut bilişim platformu tarafından iki taraf ile ilgili bilgi toplanmaktadır. Bir başka ifadeyle, soğuk zincir lojistiğinin kullanıcıları müşteriler, soğuk zincir lojistiği gerçekleştiren firma ve bulut bilişim hizmet sağlayıcılardır.

• Kullanıcı Etkileşimi: Kullanıcılar bulut bilişim hizmetlerinden çoğunlukla İnter-net kanalıyla faydalanırlar.

Soğuk zincir, dondurma ve dondurulmuş gıda maddelerinin üretiminden tüketimine kadar her aşamada kendi özelliklerini koruyabilmesi için uygulanması zorunlu muhafaza, taşıma ve bunun gibi işlemlerin tamamını ifade eder.

Web 2.0; işletme süreçlerinde ve sosyal süreçlerde katılımcı olan kullanıcıların açık-kaynaklı, etkileşimli ve kullanıcı tarafından kontrol edilen çevrimiçi uygulamalarla tecrübe, bilgi ve pazardaki güçlerini geliştiren platform olarak tanımlanabilir.

Web 2.0 ile ilgili boyutlar; uygulama türleri, sosyal etkiler ve kullanılan teknolojiler olarak sayılabilir.

Sosyal medya uygulamaları bloglar, sosyal ağlar, içerik toplulukları, forumlar ve içerik birleştiriciler olarak sayılabilir

Web 2.0 uygulamalarının sürekli bilgi yaratma ve bilgiye erişim sağlama özellikleri en önemli avantajlarıdır. Kullanıcılar bilgiyi kolaylıkla kopyalamakta, düzenlemekte, yeniden üretmekte ve farklı bilgileri birleştirmektedir. Kullanıcılar kolaylıkla ilgi alanlarına yönelik içerik oluşturabilmekte, deneyim ve bilgilerini paylaşabilmekte ve diğer katılımcılarla sohbet edebilmektedir. Sonuç olarak, kullanıcılar kendilerini daha önceden olmadığı kadar güçlü hissetmekte ve hatta elde ettikleri güçle pazarda önemli değişimlere dahi yol açabilmektedir.

Web 2.0 uygulamalarının en önemli özelliği açık kaynak kodlu olmaları, bir diğer ifadeyle, ortak akıl geliştirme ve sürekli iyileştirmenin sağlanmasıdır.

Sosyal medya kullanımı yedi temel ilkeden oluşmaktadır. Bahsedilen yedi temel ilkenin tüm sosyal medya uygulamalarında bulunması gerekmemektedir. Yöneticiler her ilkenin kullanıcılar ve firmalar açısından gerekliliklerini yerine getirmelidir. Bu ilkeler Sayfa 181, Tablo 8.1’de verilmiştir. Bunlar Sosyal medya uygulamalarının 7 temel ilkesi; kimlik, iletişim, paylaşım, mevcudiyet, ilişki, saygınlık ve grup olarak sayılabilir. 

 Sosyal medya uygulamaları işletmelerin tanıtımında oldukça etkili olmakla birlikte, bir-çok yönetici sosyal medya kullanımına yönelik strateji geliştirmemekte ve sosyal medya uygulamalarının geliştirilmesine yönelik kaynak ayırmamaktadır. Sosyal medya çok hızlı gelişen bir alandır. Bu nedenle firmalar sosyal medya kullanımıyla ilgili strateji ve politika belirlemelidir. Politika belirlerken firmaların uyması önerilen konular aşağıdaki gibidir:

Dikkatli Seçim, Mevcut Uygulamaları Kullanma veya Kendi Uygulamasını Geliştirme Kararı, Faaliyetlerin Uyumlaştırılması, Medya Plan Entegrasyonu, Her Kullanıcının Erişiminin Sağlanması, Sosyal Medyada Aktif Olunması, Sosyal Medyada İlginç Olunması, Sosyal Medyada Mütevazı Olunması, Sosyal Medyada Profesyonel Olunmaması, Dürüst olunması.

Nesnelerin İnterneti kavramının ana fikri fiziksel çevre ve nesnelerin yaşam döngüsü hakkında sürekli olarak bilgi toplamak ve toplanan bilgiyi kullanmaktır. Nesnelerin İnterneti sadece nesneler değil bunun yanında makineler, binalar, araçlar, konteynerler ve depo ekipmanları ile de algılama, hesaplama ve ağ yetenekleri yardımıyla bilgi toplar. İnternet kanalıyla ürünlerin bulunduğu yer, ürünlerin hareketleri, özellikleri ve kullanımları ile ilgili bilgi toplamak süreçlerin geliştirilmesini ve yeni fırsatlar yaratılmasını sağlayacaktır. Nesnelerin İnterneti kapsamında tüm nesneler İnternetin içinde yer alacak; her nesne tanımlanacak, ağ içinde erişilebilir olacak, konumu ve durumu belirlenebilecek ve sonuç olarak bu değişimlerden iş, bireysel ve sosyal hayatımız etkilenecektir.

Geleneksel olarak süreçlerle ilgili veri akışı el ile gerçekleştirilir. Nesnelerin İnterneti ise süreçlerin anlık olarak kontrol edilmesini sağlamaktadır. Nesnelerin İnternetinin temelinde nesnelerin akıllı özelliğe sahip olması bulunmaktadır. Akıllı parçalar nesnelere gömülü hâle getirilen ufak aygıtlardır. Akıllı parçaların sağladığı faydalar 5 grupta açıklanmaktadır:

1. Bilgi Depolama

2. Bilgi Toplama

3. İletişim

4. Bilgi İşleme

5. Performans İzleme

Nesnelerin İnterneti ile ilgili uygulamalarda nesneleri belirleyen, izleyen ve çevreyi algılayan teknolojilere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu teknolojiler aşağıda açıklanmaktadır. Barkod, Pasif RFID, Aktif RFID, Kablosuz Sensör Ağları.

Nesnelerin İnterneti değer zincirinin her aşamasında etkili olup yedi temel etkisi aşağıda açıklanmaktadır:

Basitleştirilmiş yakınlık tetikleyici

Otomatik yakınlık tetikleyici

Otomatik sensör tetikleme

Otomatik ürün güvenliği

Basit ve direkt kullanıcı geri bildirimi

Yoğun kullanıcı geri bildirimi

Düşünce değiştiren geri bildirim

Nesnelerin İnterneti ile ilgili uygulamaların artması için birtakım engellerin önlenmesi gereklidir. Engeller aşağıda açıklanmaktadır:Gizlilik, Kimlik Belirleme, Güvenlik ve Erişim Kontrol: Nesnelerin İnterneti kimin han-gi bilgiye ne oranda ve ne yetkiyle erişebileceği ile ilgili sorular gündeme getirmektedir. Standardizasyon ve Birlikte Çalışabilirlik: Farklı teknoloji platformlarının birlikte ça-lışması ile ilgili sorunların çözülmesi gerekmektedir. Yeni bir uygulama geliştirildiğinde veya yeni bir sensör eklendiğinde mevcut uygulamaların etkilenmemesi gerekmektedir. Veri miktarı: Veri miktarının artması da ortaya çıkan önemli bir zorluktur. Oluşan bü-yük miktarda verinin işlenmesi ve kullanılması da bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır.

Büyük veri, geleneksel veri tabanı yazılım araçlarının depolayıp yönetemediği ve analiz edemediği veya bunları yapma kapasitesini aşan büyüklükteki veriyi ve toplumu anlama ve düzenleme biçimimizi değiştiren, bilgiyi analiz etmemizde değişimi temsil eden bilgi olarak kabul edilmektedir.Büyük verinin en çok kabul edilen özellikleri veri hacmi, veri hızı ve veri çeşitliliğidir.

Meta veri ya da üstveri en genel anlamıyla veri hakkındaki veri/bilgi olarak tanımlanmaktadır.Meta veri, verilere ait açıklamaları içermektedir.

Sektörden bağımsız olarak büyük veri uygulamaları üç kritere dayalı olarak değerlendirilir:

1. Bilgiden elde edilen faydanın artması:Örnek olarak, bir perakendeci mağazasın-daki dijital video sistemiyle hırsızlıkları kontrol etmenin yanında farklı zamanlar-da müşteri akışını da kontrol edebilir (Demografik bilgiler de dahil olmak üzere). Bunun yanında müşteri akışının demografik değişkenler açısından (cinsiyet, yaş) farklı mağazalarda da kontrol edilmesi mağaza bazında promosyon alanlarının ve mağaza içinde konumlandırmanın planlanmasında kullanılabilir.

2. Bilginin uygunluğunun geliştirilmesi: Büyük veri sistemleri uzaktan algılama sis-temlerinden veri elde edilmesinin yanında kullanıcı hatası, bozulmalar veya hava şartlarındaki anormallikler nedeniyle oluşan yanlış verilerin belirlenmesi ve düzel-tilmesinde kullanılmaktadır.

3. Cevabın daha hızlı gerçekleşmesinin sağlanması: Özel ve devlet sigorta acentelerin-den birçoğu büyük veri sistemlerini sigorta sahtekârlıklarını bulmakta kullanmak-tadır. Eskiden aylar süren sigorta sahtekârlıklarının bulunması günümüzde büyük veri sistemleri ile günlere kadar inmiştir.

Büyük veri uygulamalarında karşılaşılan zorluklar aşağıdaki gibi sıralanabilir:

İşletme İçindeki Mevcut Uygulamalarla Entegrasyon, Güvenlik/Gizlilik ,İşletme İçindeki Uygulamalarla İlgili Zorluklar.

Lojistikte büyük veri kullanımıyla elde edilen faydalar beş başlıkta toplanmaktadır:

1. Lojistiğin doğasında olan zorluklardan olan teslimat zamanı, kaynak kullanımı ve coğrafi erişim gibi hizmet özelliklerinin optimizasyonu sağlanmaktadır. Büyük ölçekli lojistik operasyonlarda verinin etkin kullanımı gereklidir. İlgili verinin erken ve doğru olarak elde edilmesi, daha iyi optimizasyon sonuçlarına ulaşılmasını sağlamaktadır.

2. Ürünlerin teslimatı sürecinde ürünlerin alınması ve ürünlerin teslimatında müş-teriyle doğrudan iletişim gerçekleşmektedir. Global ölçekte düşünüldüğünde, müşteri etkileşiminden elde edilen veriler pazarlama süreci, ürün geri bildirimi ve demografik açıdan önemli bilgiler içermektedir. Büyük veri uygulamaları müşterilerin duyguları ve ürün kalitesi ile ilgili görüş elde etmede kullanılır.

3. Lojistik çözümler birçok sektörde üretim ve dağıtım süreçlerini entegre etmektedir. Lojistik hizmet sağlayıcıların müşteri operasyonlarıyla entegrasyonunda elde edilen bilgi lojistik hizmet sağlayıcıların önemini arttırmaktadır. Lojistik hizmet sağlayıcıların elde ettikleri bilgilerin analiz edilmesiyle tedarik zinciri riskleri hakkında tahminlerde bulunulup önlem alınabilir.

4. Teslimat ağı ve dağıtım ağında oluşan faaliyetlerden büyük miktarda veri birikmektedir. Elde edilen veri ağın optimizasyonunda kullanılmakta bunun yanında global mal akışıyla da ilgili fikir vermektedir.

5. Ülke çapında faaliyet gösteren filolar taşıma rotaları ile ilgili önemli veriler toplamaktadır. Elde edilen verinin işlenmesiyle demografik, çevre ve trafik ile ilgili istatistiki bilgi elde edilebilir.

Bulut bilişim; kullanıcı ve iş dünyası düzeyinde bilişim teknolojisi ürün, hizmet ve çözümlerinin İnternet üzerinden gerçek zamanlı alındığı ve kullanıldığı hizmet anlamına olarak tanımlanmaktadır.

Bulut bilişim mimarisi üç ana unsurdan oluşur:

1. Müşteriler
2. Veri merkezi
3. Dağınık sunucular

Bulut bilişim mimarisinde müşteri kavramı son kullanıcı cihazlarını tanımlamaktadır. Bunlar bulutla bağlantı kurabilen masaüstü, dizüstü veya tablet bilgisayar olabileceği gibi mobil telefonlar ve kişisel cep bilgisayarları da olabilmektedir.

Veri merkezleri, hizmet olarak alınan uygulamaların sunucularının bulunduğu alanlardır. Bu alan, hizmet alınan yerin kendi bünyesinde sahip olduğu sunucularla dolu büyük bir oda olabileceği gibi dünyanın bir diğer ucunda İnternet aracılığı ile ulaşılabilecek farklı bir yerde de olabilir.

Dağınık sunucular, dağınık yerde bulunan sunucuların birbirleriyle İnternet
bağlantısı yolu ile iletişim kurdukları çoklu bilgisayar sistemleridir. Bu bilgisayarlar aynı amacı gerçekleştirmek üzere etkileşime geçmektedirler. Sunucuların tamamı genellikle aynı alan içinde muhafaza edilmemekte, sıklıkla coğrafi olarak farklı bölgelerde yer almaktadırlar. Böylece hizmet sağlayıcı sunduğu seçenek ve güvenlik opsiyonlarında daha fazla esneklik sağlamaktadır.

1. Yazılım hizmeti (SaaS)
2. Platform hizmeti (PaaS)
3. Altyapı hizmeti (IaaS)

Yazılım hizmet modelinde kullanıcı, hizmet sağlayıcının altyapısı üzerinde çalışan uygulamaları kullanmaktadır. Bu uygulamalara, bir web tarayıcı ve program arayüzü gibi ince bir istemci arayüzü yoluyla, çeşitli kullanıcı cihazlarından erişilebilmektedir.

Bu modelde edinilen bir hizmet, İnternet üzerinde bulundukça herhangi bir veri merkezinde konumlandırılabilir. Google, Microsoft, Yahoo gibi şirketler e-posta, takvim, harita gibi hizmetleri sahip oldukları bu veri merkezlerinden sağlamaktadırlar.

Yazılım hizmeti iyi değerlendirilmesi halinde şirketin daha geniş alanlarda pazara yayılabilecek olması ve kullanım kolaylığı ciddi fırsatlar sunarken güvenlik riski şirketlerin bu hizmet modelini tercih etmede karşılarına çıkan en ciddi tehdit olmaktadır.

Bu hizmet modelinde kullanıcıya, hizmet sağlayıcı tarafından desteklenen ve uygun programlama dilleri, hizmetleri ve araçları kullanarak kendi geliştirebileceği uygulamaları çalıştırabileceği bir platform sunulmaktadır.

Platform hizmet modelinde kullanıcılara takım çalışması, web uygulamaları ve düzenlemeleri, veri tabanı entegrasyonu, güvenlik, depolama gibi hizmetlerin yanı sıra yeni uygulamaların geliştirilmesi, uygulama dizaynı, kontrolleri, dağıtımları ve yer edindirme gibi iş akışı imkânları da sunulmaktadır. Bu hizmetler web üzerinde entegre çözümler olarak tedarik edilmektedir.

Altyapı hizmet modelinde kullanıcı, işletim sistemleri ve uygulamaları içeren yazılımları kurup çalıştırabileceği işlemci, depolama, iletişim ağları ve diğer başlıca bilişim kaynaklarına sahip olmaktadır.

Altyapı hizmetinin kullanıcılara sunduğu en büyük artı değer ise şirketin bilgi teknolojisi altyapısı kurma maliyetinden ve bunun için harcayacağı çaba ve zamandan tasarruf edecek olmasıdır.

Bu hizmet modelinin zayıf yanları karmaşıklık ve uyum sorunudur.

1. Genel bulut
2. Özel bulut
3. Topluluk bulutu
4. Karma bulut

Genel bulut modelinde, bulut altyapısı tüm kamunun kullanımına sunulmaktadır. Ticari, akademik, kamu kurumları veya bunların bazı kombinasyonları tarafından sahiplenilebilmekte, yönetilebilmekte ve işletilebilmektedir. Tüm kamu kurumları tarafından ulaşılabilen bu modelde ücretlendirme sistemi kullandığın kadar öde modelindedir. Bu modelin ilk ve en çok kullanılan örneği Amazon Web Hizmetleri’dir (Amazon Web Services).

Bulut altyapısı, çoklu kullanıcıları da içeren tek bir kuruma özel kullanım için yapılandırılmaktadır. Bu altyapı kurum, üçüncü bir taraf veya bunların bazı kombinasyonları tarafından sahiplenilebilmekte, yönetilebilmekte veya dışında yer alabilmektedir. Hizmet talep eden taraf uygulamaları üzerinde yüksek seviyede güvenliğe ve kontrole ihtiyaç duyduğunda bu tip dağıtım modeli en fazla tercih edilen model olmaktadır. Özel bulut üzerinde yer alan hizmetler, diğer modellere kıyasla daha maliyetlidir çünkü bu hizmetlerin satın alınması, kurulması ve yönetilmesi gerekmektedir.

Bulut altyapısı, aynı ilgi alanlarını paylaşan (amaç, güvenlik gereksinimleri, politika ve görüş birliği gibi) kurumların özel kullanımına sunulmaktadır. Topluluktaki bir veya daha fazla organizasyon, üçüncü bir taraf veya bunların bazı kombinasyonları tarafından sahiplenilebilir, yönetilebilir ve işletilebilir. Bu modelde altyapı kurum içinde veya kurum dışında bulunabilmektedir.

Birden fazla kurumun ortak kullanımının getirdiği bir risk olarak, ihtiyaçların değiştiği veya çeşitlendiği durumlarda her kurumun aynı duruma ayak uyduramaması topluluk bulutunun dezavantajı sayılabilir.

Karma bulut altyapısı, iki veya daha fazla bulut altyapısının (özel, topluluk
veya genel) birleşmesinden meydana gelir. Karma bulut modelinde, alınan hizmetleri farklı hizmet sağlayıcıları sunmaktadır.

Karma bulut modelinin dezavantajı; alınan hizmetlerin farklı hizmet sağlayıcıları sunmasından dolayı, hizmet alan taraf çeşitli güvenlik platformlarını birlikte yönetmek zorunda kalmasıdır.

1. Talebe bağlı hizmet
2. Geniş ağ erişimi
3. Kaynak havuzu
4. Hız ve esneklik
5. Ölçeklenebilirlik

• Maliyette tasarruf
• Esneklik
• Ölçeklenebilirlik
• Karmaşıklığın azaltılması

Esneklik, işletmenin plansız ve öngörülemeyen değişimlere cevap verme kapasitesidir.

Ölçeklenebilirlik, işletmenin zamanla ihtiyaç duyabileceği kapasitenin önceden planlanma düzeyidir.

1. Hizmet sağlayıcıya bağımlılık
2. Veri güvenliği ve gizliliği
3. Performans
4. Hizmet kalitesinin öngörülemezliği
5. Verilerin konumunun bilinmemesi

• Hizmet alıcıya ait verilerin gizliliğinin korunamaması,
• Hizmet alıcıların paylaşarak kullandıkları bellek alanı vb. kaynakları birbirinden ayıran mekanizmaların saldırıya uğraması
• Hizmet alıcıların İnternet üzerinden kullanımına imkân verilen kaynak yönetim arayüzlerinin güvenlik açıkları oluşturması,
• Verilerin hizmet sağlayıcı tarafın hatası veya ihmali sonucunda silinmesi veya değiştirilmesi
• Hizmet sağlayıcı bünyesinde sistemlere ve verilere zarar vermeyi amaçlayan kötü niyetli personelin bulunması.

1. İşletmenin mevcut bilişim teknolojisi altyapısının incelenmesi
2. Bilişim hizmetlerinin bulut bilişimle gerçekleşmesine karar verilmesi
3. Bulut bilişime geçişin sağlanması

1. Altyapı katmanı
2. Uygulama katmanı
3. Hizmet katmanı

Soğuk zincir, dondurma ve dondurulmuş gıda maddelerinin üretiminden tüketimine kadar her aşamada kendi özelliklerini koruyabilmesi için uygulanması zorunlu muhafaza, taşıma ve bunun gibi işlemlerin tamamıdır.

1. Özel bulut
2. Kamu bulutu

1. Bulut hizmeti
2. Kullanıcılar
3. Kullanıcı etkileşimi

1. Müşteriler
2. Soğuk zincir lojistiği gerçekleştiren firma
3. Bulut bilişim hizmet sağlayıcılar

Web 2.0; işletme süreçlerinde ve sosyal süreçlerde katılımcı olan kullanıcıların açık-kaynaklı, etkileşimli ve kullanıcı tarafından kontrol edilen çevrimiçi uygulamalarla tecrübe, bilgi ve pazardaki güçlerini geliştiren platformdur.

1. Uygulama türleri
2. Sosyal etkiler
3. Kullanılan teknolojiler

• Bloglar
• Sosyal ağlar
• İçerik toplulukları
• Forumlar
• İçerik bütünleştiriciler

• Güçlendirme
• Katılım
• Açıklık
• Ağ oluşturma
• İletişim
• Topluluk
• Demokratikleşme
• Kullanıcı kontrolü

Web 2.0 uygulamalarının en önemli özelliği açık kaynak kodlu olmaları, bir diğer ifadeyle, ortak akıl geliştirme ve sürekli iyileştirmenin sağlanmasıdır.

• RSS: Rich Site Summary (Zengin Site İçeriği) çevrimiçi içeriğin kişiselleştirilmesinde kullanılan bir yöntemdir.
• Wiki: Ortak yayın yapmayı sağlayan uygulamalardır.
• Widget (Ekran aracı): Bilginin gösterildiği ve kullanıcıların uygulama ve işletim sistemiyle farklı şekillerde iletişim kurabildiği bir grafik kullanıcı arayüzdür.
• Mashup: Yeni bir hizmet oluşturmak için farkı çevrimiçi kaynaklardan içerikleri birleştiren bir içerik oluşturucudur.
• AJAX: Etkileşimli web uygulamaları oluşturmak için kullanılan bir web geliştirme tekniğidir. AJAX, büyük miktarlarda veri olan web sayfalarında dolaşmayı sağlar.
• RIA (Zengin İnternet Uygulamaları): Geleneksel masaüstü uygulamalarının özelliklerine ve işlevlerine sahip web uygulamalarıdır.

1. Kimlik
2. İletişim
3. Paylaşım
4. Mevcudiyet
5. İlişki
6. Saygınlık
7. Grup

1. Dikkatli seçim
2. Mevcut uygulamaları kullanma veya kendi uygulamasını geliştirme kararı
3. Faaliyetlerin uyumlaştırılması
4. Medya plan entegrasyonu
5. Her kullanıcının erişiminin sağlanması
6. Sosyal medyada aktif olunması
7. Sosyal medyada ilginç olunması
8. Sosyal medyada mütevazı olunması
9. Sosyal medyada profesyonel olunmaması
10. Dürüst olunması

Nesnelerin İnterneti sadece nesneler değil bunun yanında makineler, binalar, araçlar, konteynerler ve depo ekipmanları ile de algılama, hesaplama ve ağ yetenekleri yardımıyla bilgi toplar.

1. Bilgi depolama
2. Bilgi toplama
3. İletişim
4. Bilgi işleme
5. Performans izleme

• Radyo dalgaları 
• Işık dalgaları
• Ses dalgaları 
• Akıllı parçaların yolladığı mesajlar

• Barkod
• Pasif RFID
• Aktif RFID
• Kablosuz sensör ağları

Barkod teknolojisinin en önemli dezavantajı; sadece görüş mesafesindeki ürünlerin tanımlanması, palet veya kutu içindeki parçacıkların tanımlanamamasıdır.

Aktif RFID etiketleri çoğunlukla kutu, palet veya konteyneri kontrol etmekte kullanılır.

Aktif RFID ile kablosuz sensör arasındaki fark, bilgisayarların birbiriyle iletişim kurabilmesidir.

Kablosuz sensör ağlarının dezavantajı, sensörlerin büyük ve pahalı olmasıdır.

1. Basitleştirilmiş yakınlık tetikleyici
2. Otomatik yakınlık tetikleyici
3. Otomatik sensör tetikleme
4. Otomatik ürün güvenliği
5. Basit ve direkt kullanıcı geri bildirimi
6. Yoğun kullanıcı geri bildirimi
7. Düşünce değiştiren geri bildirim

• Gizlilik, kimlik belirleme, güvenlik ve erişim kontrol
• Standardizasyon ve birlikte çalışabilirlik
• Veri miktarı

Büyük veri, geleneksel veri tabanı yazılım araçlarının depolayıp yönetemediği ve analiz edemediği veya bunları yapma kapasitesini aşan büyüklükteki veriyi ve toplumu anlama ve düzenleme biçimimizi değiştiren, bilgiyi analiz etmemizde değişimi temsil eden bilgidir.

1. Veri hacmi (volüme)
2. Veri hızı (velocity)
3. Veri çeşitliliği (variety)

1. Yapılandırılmış veri
2. Yapılandırılmamış veri
3. Yarı yapılandırılmış veri

Yapılandırılmış veri belli bir veri modelini temel alarak kolaylıkla depolanabilen, işlenebilen, işletilebilen, iletilebilen ve veri formatı kesin ve belirli olan veri çeşididir.

Yapılandırılmamış veri geleneksel veritabanlarına uygun olmayan, tanımlanmış tek bir formatı olmayan verilerdir.

Yarı yapılandırılmış veriler yapılandırılmış ile yarı yapılandırılmış veri arasındadır. Yarı yapılandırılmış verilerin bir yapısı vardır ama toplanan tüm veriler aynı yapıda değildir. Veriler bir yapıya sahiptir ama bir bütün olarak aynı yapıda değildir.

• Bit (b)
• Byte (B)
• Kilobyte (KB)
• Megabyte (MB)
• Gigabyte (GB)
• Terabyte (TB)
• Petabyte (PB)
• Exabyte (EB)
• Zettabyte (ZB)
• Yottabyte (YB)

Meta veri ya da üstveri en genel anlamıyla veri hakkındaki veri/bilgi olarak tanımlanmaktadır. Meta veri verilere ait açıklamaları içermektedir.

1. Bilgiden elde edilen faydanın artması
2. Bilginin uygunluğunun geliştirilmesi
3. Cevabın daha hızlı gerçekleşmesinin sağlanması

1. İşletme içindeki mevcut uygulamalarla entegrasyon
2. Güvenlik/Gizlilik
3. İşletme içindeki uygulamalarla ilgili zorluklar

1. Lojistiğin doğasında olan zorluklardan olan teslimat zamanı, kaynak kullanımı ve coğrafi erişim gibi hizmet özelliklerinin optimizasyonu sağlanmaktadır.
2. Ürünlerin teslimatı sürecinde ürünlerin alınması ve ürünlerin teslimatında müşteriyle doğrudan iletişim gerçekleşmektedir.
3. Lojistik çözümler birçok sektörde üretim ve dağıtım süreçlerini entegre etmektedir.
4. Teslimat ağı ve dağıtım ağında oluşan faaliyetlerden büyük miktarda veri birikmektedir.
5. Ülke çapında faaliyet gösteren filolar taşıma rotaları ile ilgili önemli veriler toplamaktadır.