GELİŞİMSEL YETERSİZLİKLERİN BAKIM VE REHABİLİTASYONU Dersi Gelişimsel Yetersizliklerin Bakım ve Rehabilitasyonunda Beslenme soru cevapları:
Toplam 20 Soru & Cevap#1
SORU:
Beslenmeyi tanımlayınız.
CEVAP:
Beslenme, vücudumuzun düzenli çalışması için gerekli olan besin ögelerinin vücuda alınması ve bir dizi metabolik işlem sonucunda uygun şekilde vücutta kullanılmasıdır.
#3
SORU:
Malnutrisyon nedir?
CEVAP:
Malnutrisyon, kötü beslenme demektir. Alınan besin ögeleri ihtiyaç duyulandan daha farklıdır.
#4
SORU:
OSB kısaltmasının açılımı nedir?
CEVAP:
OSB, Otistik Spektrum Bozukluğu anlamına gelmektedir.
#5
SORU:
OSB olan çocuklarda besin seçimine ilişkin sıklıkla karşılaşılan durumlardan ikisi nedir?
CEVAP:
OSB olan çocuklarda besin seçimine ilişkin sıklıkla karşılaşılan bazı durumlar şunlardır:
• Daha önce denenemedikleri yiyecekleri ta-darken rahatsız olurlar (neofobi). • Ambalajlarını daha önceden bildikleri be-sinlere daha fazla ilgi gösterirler.• Besinlerin hep aynı şekilde (aynı tabak vb.) sunulmasını isterler.• Belirli renkteki yiyeceklere karşı aşırı istek duyarlar. Örneğin; sadece kırmızı yiyecek-lerin tercih edilmesi• Yemek yedikleri ortamın çevresel faktörle-rinden (ses, ışık vb.) çabuk etkilenirler.• Kalabalık içinde yemek yemekten rahatsız olurlar.• Susadıklarının ve acıktıklarının farkında değilmiş gibi görünürler.
#6
SORU:
OSB olan çocukların beslenme durumunun iyileştirilmesi için iki öneri veriniz.
CEVAP:
OSB olan çocukların beslenme durumunun iyileştirilmesi için verilebilecek bazı öneriler şunlardır:
• Beslenmeye ilişkin altta yatan sorunlar(ağız ve diş problemleri, yutma güçlükleri, kabızlık, ishal, gastroözofageal reflü hasta-lığı (GÖRH), iştah azaltıcı ilaç kullanımı gibi) tespit edilip önce onlar ortadan kaldı-rılmalıdır.• Besinlere alışma sürecinde anksiyeteyi azalt-mak için yavaş yavaş ilerlemek gerektiği unutulmamalıdır.• Çeşitli sembol ve fotoğraflardan yararlanıla-rak yemek listeleri, öğün saatleri ve öğünle-rin nerede yeneceği planlanabilir. Bu sayede çocuğun yeniliklere önceden aşina olması sağlanabilir. • Çocukların belirli bir öğün düzeni bulun-masına özen gösterilmelidir. • Sağlıklı beslenmeye ilişkin hikâye anlatımı veya oyun etkinlikleriyle çocukların beslen-me alışkanlıklarını değiştirmek denenebilir.
#7
SORU:
Serabral palsili çocuklarda beslenme güçlüğü görülme sıklığı aralığı nedir?
CEVAP:
serabral palsili çocuklarda beslenme güçlüğü görülme sıklığı %30 ile %80 arasında değişmektedir.
#8
SORU:
Kistik fibrosiz genellikle hangi dönemde ortaya çıkar?
CEVAP:
Kistik fibrosiz genellikle çocukluk çağında ortaya çıkan kalıtsal bir hastalıktır.
#9
SORU:
Ketojenik diyetin yan etkileri neler olabilir?
CEVAP:
Ketojenik diyetin avantajlarının yanı sıra olası yan etkileri ise bulantı, kusma, is-hal, kabızlık, kolesterol yüksekliği, açlık, hepatit ve böbrek taşıdır.
#10
SORU:
Yutmanın aşamaları nelerdir?
CEVAP:
Yutmanın oral hazırlık, oral, faringeal ve özo-fagal olmak üzere 4 aşaması mevcuttur.
#11
SORU:
Posa nedir?
CEVAP:
Besinlerin sindirilemeyen kısımlarına posa denir. Posa sindirim sistemi hare-ketlerini düzenleyici etkiye sahiptir.
#12
SORU:
Kabızlık tedavisinde yararlı olan posa değeri yüksek besinlere iki örnek veriniz.
CEVAP:
Sebze, meyve, kuru baklagiller ve tam taneli tahıllar posa içeriği yüksek besinlerdir.
#13
SORU:
Besin alerjilerine vücut genellikle ne tür tepkiler verir?
CEVAP:
Besin alrejileri genellikle ishal, kusma, karın ağrısı gibi sindirim sistemi bulguları ile deride döküntü veya deride kızarıklık şeklinde kendini belli eder. Bazı durumlarda öksürük, göğüste hırıltı da görülebilir.
#14
SORU:
Obeziteyi tanımlayınız.
CEVAP:
Obezite vücuttaki yağ kütlesinin yağsız kütleye oranının aşırı artması olarak tanımlanmaktadır.
#15
SORU:
Besinler, besin ögesi bakımından benzerliklerine göre kaç gruba ayrılır ve bunlar nelerdir?
CEVAP:
Besinler, besin ögesi bakımından benzerliklerine göre beş gruba ayrılır ve bunlar:
1. Süt ve ürünleri: Süt, yoğurt, ayran, kefir, peynir, sütlü tatlılar vb.
2. Et, yumurta, kuru baklagil ve yağlı tohumlar: Tavuk, balık, kırmızı et, köfte, kuru fasulye, nohut, mercimek, yumurta, ceviz, badem, fındık vb.
3. Ekmek ve tahıllar: Ekmek, pirinç, bulgur, erişte, makarna, börek, mısır vb.
4. Sebze: Brokoli, lahana, salatalık, domates, havuç, bamya vb.
5. Meyve: Elma, armut, muz, mandalina, çilek, karpuz, erik vb.
#16
SORU:
Fast-food türü yiyecekler neden az tüketilmelidir?
CEVAP:
Fast-food tarzı beslenme enerji ve yağ içeriği yüksek; vitamin, mineral ve posa içeriği düşük besin-leri içerir. Bu nedenle bu tarz besinlerin tüketimi olabildiğince azaltılmalıdır.
#17
SORU:
Çölyak hastaları için glutensiz beslenme gereklidir. Bu bağlamda beslenme tedavisinde ne tür besinler yer almaz?
CEVAP:
Çölyak hastaları için yaşam boyu glutensiz beslenme gereklidir. Bu bağlamda buğday, arpa, çavdar içeren bütün besinler ve bu besinlerle hazırlanmış bütün yiyecek ve içececekler beslenme tedavisin-den çıkarılır. Çölyak hastaları için özel üretilmiş glutensiz ürünlere (glutensiz makarna, glutensiz tarhana, glutensiz bisküvi vb.) beslenme tedavisin-de yer verilebilir.
#18
SORU:
Konstipasyon ve diyarenin kelime anlamları nelerdir?
CEVAP:
Konstipasyon kabızlık; Diyare ishal anlamına gelmektedir.
#19
SORU:
Çölyak nedir?
CEVAP:
Çölyak hastalığı bireylerde glutene (buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir protein çeşidi) karşı kronik alerjik hassasiyet olarak tanımlanmaktadır.
#20
SORU:
Fiziksel yetersizlik sonucunda karşılaşılan beslenme sorunlarından ikisi nedir?
CEVAP:
Fiziksel yetersizlik sonucunda karşılaşılan beslenme sorunları; emme/yutma/çiğneme güçlükleri, GÖRH, kabızlık, ishal olarak sıralanabilir.