Hemen hemen bütün hastanelerde hizmetler üç ana başlık altında toplanabilmektedir. Bunlar; tıbbi hizmetler, hasta bakım hizmetleri, idari ve mali hizmetlerdir.

Hastane organizasyon yapısı içerisinde ev idaresi hizmetleri, dğrudan hastane idari ve mali işler yöneticisine bağlı olabilir. Ev idaresi, bir kurumun sahip olduğu tüm kaynaklardan en üst düzeyde yararlanarak, mevcut olanaklarla, temiz, sağlıklı, güvenli, düzenli, güzel bir çevre yaratmak amacındadır.

Hastane yüzeylerini farklı temizlik ihtiyaçlarına göre sınıflandırmak.

Uygun temizlik tekniklerini kullanarak standartları geliştirmek.

Atıkların toplanması ve taşınması ile ilgili prosedürleri geliştirmek.

Hastane binası ile ilgili tamir gerektiren konular hakkında teknik servisi bilgilendirmek.

Genel alanlardaki çiçek ve bitkilerin taşınması ve yerlerine yerleştirilmesini sağlamak.

Kemirgen ve haşaratları ortadan kaldırmak.

Hastanede çalışan temizlik personeline düzenli aralıklarla eğitimler vermek ve yeni teknikleri öğretmek, ayrıca yeni başlayan temizlik personeline de gerekli eğitimleri vermek.

Hastane yataklarının temizlik ve dezenfeksiyonu ile ilgili metotları oluşturmak.

Yeni alınacak demirbaş, malzeme veya yenileme için planları gözden geçirerek temizlik etütlerini yapmak.

Temizlik açısından hastane alanları dört risk alanında ele alınmaktadır. Yapılan sınıflandırmaya göre alanlar, ‘düşük’, ‘orta’, ‘yüksek’ ve ‘çok yüksek’ riskli alanlara ayrılmış ve risk grubu doğrultusunda uygulamalar önerilmiştir.

Düşük riskli alanlar: İdari ofis alanları, steril olmayan depolar, tıbbi kayıt arşivi, mühendislik ofisleri, dış cephe, ilave dahili alanlar.

Orta riskli alanlar: Günlük aktivite alanları, mutfaklar, lavabolar, bekleme salonları, eczane, girişim odaları, patoloji laboratuarları, rehabilitasyon alanları, tedavi odaları, kafeterya, morg.

Yüksek riskli alanlar: Acil servis, sterilizasyon ünitesi, mikrobiyoloji laboratuarları.
Çok yüksek riskli alanlar: Ameliyat odaları, yoğun bakım ünitesi, yeni doğan yoğun bakım ünitesi, özel alanlar, yanık üniteleri, onkoloji üniteleri, enfeksiyon hastalıkları üniteleri.

Ovma; fiziksel kir, döküntü ve mikroorganizmaların ortadan kaldırılması için en iyi yoldur.

Dezenfeksiyon süreci öncesinde ilk yapılması gereken temizliktir. Çünkü kir, döküntü ve diğer materyaller birçok kimyasal dezenfektanın etkinliğini azaltır.

Temizlik ürünleri, kullanımları, etkinlik dereceleri, güvenlilikleri ve maliyetleri baz alınarak seçilmelidir.

Temizlik, en az kirli yüzeyden en çok kirli yüzeye ve yukarıdan aşağıya doğru
programlandırılmalıdır. Böylece en kirli alanlar ve döküntüler zemin üzerinde bulunur ve en son temizlenir.

Dezenfektanları kullanırken, konsantrasyon (sulandırma) talimatları takip edilmelidir. Çünkü çok az veya çok fazla su dezenfektanların etkinliğini azaltabilir.

Temizlik metotları ve yazılı temizlik programları yüzeyin cinsine, var olan kirlerin çeşidine miktarına ve alanın kullanım amacına göre düzenlenmelidir.

Temizlik standardını oluşturmak rutin temizlik için gereklidir. Programlar ve prosedürler tutarlı ve ekonomik olmalıdır.

Atık Yönetiminin amacı:
• Atık malzemelerle temas halinde olan insanları olası kazalardan korumak.
• Atık malzemelerle temas halinde olan sağlık çalışanlarında olabilecek enfeksiyonları önlemek.
• Tehlikeli materyalleri (toksik kimyasallar, radyoaktif maddeler) güvenli bir şekilde toplamak.

Evsel atıklar,

Ambalaj atıkları,

Enfekte atıklar,

Patolojik atıklar,

Kimyasal atıklar,

Radyoaktif atıklar

Ülkemizde tıbbi atıkların toplanması, depolanması ve bertarafı 22.07.2005 tarih ve 25883 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nde belirtilen düzenlemelere uygun olarak yapılmak zorundadır.

Hastanelerde, tıbbi atıklar kırmızı renkli torbalara, ambalaj atıkları mavi renkli torbalara ve evsel atıklar siyah renkli torbalara konmak zorundadır. Ayrıca radyoaktif atıklar, Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun öngördüğü koşullarda toplanmaktadır.

Çamaşırhane hizmetlerinin gerçekle!tirildi#i süreçteki en kritik nokta; ütüleme, katlama ve paketleme esnasında çamaşırların yeniden lekelenmesine neden olabilecek durumların ortadan kaldırılmasıdır.
Dolayısıyla çamaşırhane hizmetlerinin etkili bir şekilde yürütülebilmesi için bazı ihtiyaçların karşılanması gerekmektedir. Bu sebeple çamaşırhane hizmetlerinin verimli bir şekilde sunulması için;

Çamaşır makinesi gibi ağır cihazlar için yeterli yer,

Su ve güç kaynağı,

Temizlenen malzemeler için depolama alanı,

Kirli çamaşırlar için ayrı bir alan,

Güneşte kurutulacak çamaşırlar için alan,

Dikiş ve tamir işlemleri için alan,

Ütü için alan, ve

Kayıt ve dosyalar için desk bulunmalıdır.

Çamaşır yıkama işleminin etkili bir şekilde gerçekleştirilmesi için aşağıda yer alan unsurlar önem taşır:
• Optimal su kullanımı,
• Enerji,
• Sıcaklık,
• Optimal kimyasal kullanımı,
• Zaman,
• Yıkama işleminin sayısı

Çamaşırhane kendisine gelen kirlilerden, yıpranmış fakat tamiri mümkün olanları onarılmak üzere zimmet veya makbuzla terzihaneye verir. Kullanılmaz duruma gelenlerini ayrı bir yerde toplar.

İmha edilenler bir tutanakla çamaşırhane zimmetinden düşülür. Yerine verilecek yeni çamaşırlar da zimmete geçirilir.

Servisler, kirli çamaşırlarını çamaşırhaneye götürür ve götürdüğü kadar temiz çamaşır alır.

Çamaşırların toplandığı torbalar genel olara ayrılmalıdır.

Kan veya vücut sıvısı bulaşmış olan çamaşırlar sızdırmaz torbalarda taşınmalı ve taşıma esnasında kan, vücut sıvısı ve salgıların bulaşmasını engellemek için torbalar sağlam bir şekilde kapatılmalıdır.

Hasta bakım alanlarında çamaşırlar gruplara ayrılmamalı veya çırpılmamalıdır.

Temiz çamaşırların kirli çamaşırlardan ayrılması, saklanması ve taşıma işlemleri ayrı yerlerde yapılmalıdır.

Pamuklu battaniye, çarşaf gibi çamaşırlar 70 -80 derece sıcak suda yıkanmalı ve kurutuma makinesinde veya güneşte kurutulmalıdır. Çamaşırlar, düşük sıcaklıkta yıkanacak ise, düşük ısıya uygun kimyasallar kullanılmalıdır.

Ameliyathanelerde kullanılacak çamaşırlar kullanılmadan önce sterilize edilmelidir.

Yün battaniyeler ılık suda yıkanmalı, güneşte kurutulmalı veya kuru temizleme yapılmalıdır.

Naylon kaplı yatak ve yastıklar nötr deterjanlarla temizlenmelidir.

Naylon kaplı olmayan yataklar eğer vücut sıvısı bulaşmamış ise buharla temizlenmelidir. Eğer bu mümkün değilse bulaşan materyaller elle yıkanarak temizlenmelidir.

Yastıklar ya standart yıkama prosedürü uygulanarak yıkanmalı ya da vücut sıvısı bulaşmış ise kuru temizleme yapılmalıdır.

Personelin gömlekleri ve lüzum görülen diğer çamaşırları ayrı olarak yıkanır ve kolalanır.

Bütün hasta çamaşırları ütülenir ve muntazam katlanarak, varsa genel çamaşır deposuna yoksa servis dolaplarına yerleştirilir.

Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği’ne göre diyetisyenin görevleri şöyledir;

Yemeklerin besin değerlerinin yeterli ve besin maddelerinin dengeli olmasını sağlar.

Mutfak, yemekhane ve ambar hizmetlerinin düzenli ve verimli bir şekilde yürütülmesinden sorumludur.

Ambarın düzenli, stokların usule uygun olup olmadığını kontrol eder. Bu hususta gerekli temel ilkeleri saptayarak en iyi şekilde uygulanmasını sağlar.

Normal yemek alan hastalarla personel için mevsimlik yemek listelerini düzenler.

Kuruma satın alınacak beslenme ile ilgili maddelerin teknik şartnamelerinin hazırlanmasında bulunur.

Planlanan yemek listeleri ve istihkak cetvellerine göre tüketim maddeleri günlük tabelalarını hazırlar.

Mutfağın temizlik ve düzenini, mutfak personelinin sağlıklı olmasını, yiyeceklerin hijyen kurallarına uygun, lezzet ve besin değerlerinden kayba uğramadan pişirilmesini sağlar ve dağıtımını kontrol eder.

Hazırlanmış veya çiğ yiyeceklerin hijyen standartlarına uygun olarak saklanmasını sağlar ve denetler.

Yemek tarifelerini standartlaştırır ve gerektiğinde günün şartlarına uygun düzeltmeler yapar.
Beslenme ile ilgili lüzumlu araç ve gereçleri saptar ve sağlanması için hastane müdürüne bildirir.

Hazırlanan yiyeceklerin hastalara ve personelin sofrasına kadar kaliteli ve gerekenlerin sıcak bir şekilde getirilmesini sağlar. Servis ofislerinin yemek dağıtımı, bulaşık yıkanması, hasta kahvaltı ve yiyeceklerinin muhafazası gibi hususlarda bunların düzenli ve usulüne uygun olması için gerekli tedbirleri aldırır.

Beslenme ile ilgili fiyatları, maliyet kontrollerini ve istatistikleri yapar ve gerekli kayıtları tutar.

Personel yemek servisinin düzenli olarak işlemesini, yemek yenen yerlerin ve yemek kaplarının modern usullerle temizlenmesini sağlar.

Personelden özel diyet alanların listelerini hazırlar ve onları bu konuda eğitir.

Mutfak personelinin hizmet içi eğitim programını planlar. Beslenme ile ilgili seminer ve konferanslara katılır.

Birimde çalışan personelin, konuşmasının düzgün, nazik, hızlı, dikkatli, telefon santralini kullanabilecek teknik yeterliliğe sahip olması gerekmektedir. Personel gelen telefonları yanıtlanırken telefon çaldığında hemen açmalı, kendi adını ve kurum adını söyleyerek arayan kişiyi bilgilendirmelidir. Santral memurları ve sekreterler gibi hasta ve yakınlarının hastanelerde ilk iletişime geçtikleri kişiler olması nedeni ile bu personelin iletişim becerisi iyi olmalıdır. Çünkü hastane hakkında ilk intibayı bu personel bırakmaktadır. Bu nedenle bu personele halkla ilişkiler, iletişim teknikleri, protokol kuralları konusunda eğitim verilmelidir.

Sağlık Bakanlığı’nın Hizmet Kalite Standartları Rehberine göre; danışma biriminde çalışacak olan personel sayısı polikliniğe başvuran günlük ortalama hasta sayısı dikkate alınarak belirlenmektedir. Buna göre;
• Polikliniğe başvuran günlük ortalama hasta sayısı 0-750 olan kurum için: En az 1 danışma
görevlisi,
• Polikliniğe başvuran günlük ortalama hasta sayısı 751-1500 olan kurum için: En az 2 danışma
görevlisi olmalıdır.
• Polikliniğe başvuran günlük ortalama hasta sayısı 1500 kişi üzerinde hasta başvurusu bulunan
kurumlar için, ilk 1500 hasta için 2 ve ilave her 1500 hasta için 1 danışma görevlisi ilave edilir.

Farklı binalarda veya birden fazla alanda poliklinik hizmeti veren hastanelerde danışma görevlisi
sayısı artırılabilir ve uygun bir dağılım sağlanabilir

Hastane hasta kabul birimi bilgi sistemi aşağıdaki işlevleri yerine getirebilmelidir:
• Kurumsal hasta indeksini oluşturmak ve güncelleştirmek,
• Kurumda gerekli olan sayım görüntüleri ve ilişkili raporlarını oluşturmak,
• Uygun olduğunda kullanım protokolleri başlatmak,
• Otomatik kayıt izlem modülleri aracılığıyla hasta kaydını yeniden elde etmek, kopyaları/suretleri tebliğ etmek ve erken raporlar için veri sağlamak,
• Klinik randevuları kolaylaştırmak için veriyi poliklinik listeleme sistemlerine aktarmak,
• Bağlantı oluşturulduysa hastayla ilgili veri aktarımı için iletişim sistemleri yoluyla hekim muayene odalarına ve diğer sağlık birimlerine bağlantı sağlamak,

Hastanın tedavisi ve iyileşmesini etkileyen, hastayla ilgili sosyal, ekonomik ve psikolojik faktörlerin incelenerek hekimin tedavi hizmetlerinde yardımcı olunması; hastanın çevresi ve ailesi ile ilişkilerin sağlanması, hasta taburcu olduktan sonra ihtiyacı olan hastalar için maddi ve manevi yardım sağlanması, bu amaçlarla yardımsever kuruluşlarla ilişki kurulması, hastane kaynaklarının amaca uygun olarak kullanımının denetlenmesi, sosyal hizmetler biriminin temel görevleridir. Ayrıca, sosyal desteğe gereksinim duyan (bimekan ve kimsesiz hastalar) hastaların sosyo-ekonomik durumlarının tetkikinin yapılarak hastane harcamalarına katılıp katılmayacağının araştırılması, hastanede hizmetlerin yürütülmesinde gönüllü destek verecek olan gönüllü sosyal çalışmalar yapan ve yapacak olan kişi ve kuruluşların teşvik edilerek düzenlenmesi ve takibinden de sorumludur.

Ayniyat saymanlığının belli başlı görevlerinden bazıları;
• Döner sermaye ve genel bütçe hesaplarını tutmak,
• Ayniyat tesellüm makbuzu kesilip girişleri yapılan demirbaş malzemeleri demirbaş defterine girişlerinin yapılması,
• Servislere teslim edilen demirbaş malzemelerin kullanıldığı birime gidilerek demirbaş numaralarının malzemelerin üzerine yazılması ve bulunduğu odanın demirbaş sayım tutanak listesine eklenmesi işleminin yapılması,
• Servisler arasında yer değiştiren malzemelerin devir teslim tutanaklarının düzenlenerek yeni verilen birime kayıt ve zimmetinin yapılması,
• Servislerde kullanılmaz durumda olan malzemelerin ve demirbaşların teknik ekipten kullanılmaz raporu aldıktan sonra HEK tutanağı düzenip teslim alınarak ayniyat deposuna konulması,
• Ayniyat deposuna konulan ve HEK raporu olan kullanılmaz durumdaki demirbaşların terkin işlemlerini yapmak,
• Senede en az bir kez genel demirbaş sayımının yapılması,
• Yapılan sayımlar sonucunda eksik çıkan demirbaş malzeme varsa sorumlular hakkında gerekli kanuni işlem yapılarak demirbaş malzemenin tazmininin sağlanması,
• Yıl sonunda Sağlık Bakanlığı ve Sayıştay Başkanlığına göndermek zorunda olduğu cetvellerin düzenlenmesi.

Bilgi işlem biriminin hastanelerdeki temel görevleri aşağıda kısaca verilmiştir.

• Ayaktan ve yatan hasta hareketlerinin izlenmesi için gerekli programların sağlanması,
• Hastalara ait tıbbi ve finansal kayıtların detaylı bir şekilde tutulmasının sağlanması,
• Hastanedeki her türlü malzeme kayıtlarının ve fiyatlarının tutulması ve buna bağlı faturaların dökülmesi,
• Tıbbi arşiv oluşturulması ve istatistiklerin çıkartılması,
• Her kademe yönetim için, karar destek işlemlerinde yardımcı olacak veri havuzunun oluşturulması,
• Biomedikal cihazların periyodik ve gerekli durumlarda bakım hizmetlerinin takip edilmesi,
• Hastanelerde kalite geliştirme çalışmalarında bilgileri toplama, işleme ve raporlanmasında aktif rol alınması,
• İlaç ve sarf malzeme stok kontrollerinin yapılması ,
• Yazılımların çalışacağı alt yapının kurulup bakımının sağlanamsı,
• Yukarıda belirtilen tüm bu çalışmalara ait elde edilen verilerin erişim ve kaybetme riskine karşı güvenliğin sağlanması.

Tesis yönetim planlaması altında güvenlik içeriği konuları şunlardır:
• Yangın güvenliğinin sağlanması
• Tehlikeli maddelerin ve tıbbi atıkların yönetimi
• Acil durum yönetimi
• Tıbbi ekipmanların yönetimi
• Emniyet sağlanması ve
• Güvenlik hizmetleri