SOSYAL HİZMET YÖNETİMİ Dersi SOSYAL HİZMET YÖNETİMİNE GİRİŞ soru cevapları:
Toplam 84 Soru & Cevap#1
SORU: İnsanlar neden örgüt kurmaya ya da bir örgüte üye olmaya yönelmektedir?
CEVAP: Çünkü insanlar, giderek değişen ve çeşitlenen ihtiyaçlarının karşılanmasında yetersiz kalmakta ve söz konusu ihtiyaçları karşılayabilmek için bir örgüte üye olmaya veya bir örgüt kurmaya yönelmektedirler.
#2
SORU: Örgüt nedir?
CEVAP: Ortak amaçlar için birlikte çalışan bireylerin oluşturdukları büyük çaplı ve sistemli sosyal yapılardır.
#3
SORU: Örgütlerin ortak özelliği nedir?
CEVAP: Kâr amaçlı olsun ya da olmasın örgütlerin ortak özelliği insanlardan oluşmasıdır.
#4
SORU: Yönetim nedir?
CEVAP: Yönetim, beklentileri, tutkuları, ihtirasları, amaçları ve ihtiyaçları birbirinden farklı olan insanlara iş yaptırma sanatıdır.
#5
SORU: Yöneticilerin bir örgütteki görevleri nelerdir?
CEVAP: • İşletme içerisinde işlerin yalnızca zamanında yerine getirilmesini sağlar. • Yöneticiler, örgüte bir amaç ve yönelim sağlarlar. Yöneticiler örgütsel dönüşümü sağlarlar • Yöneticiler, ürünlerin/ hizmetlerin üretilmesi ve tüketicilere ulaştırılması için yeni yöntemler geliştirirler.
#6
SORU: Sosyal hizmet yönetimi ile ilgili olarak yönetimle ilgili dört tane kavram yazınız.
CEVAP: Örgüt, yönetim, yöneticilik ve liderliktir.
#7
SORU: İnsanlık tarihinin en eski olgularından birisi neden işbölümüdür?
CEVAP: Çünkü ilk zamanlarda sadece yaşamsal gereksinimlerini karşılamak için doğal olarak biraraya gelip işbölümü yapan insanlar, zamanla sınırlı kavrama kapasiteleri, yeteneklerindeki farklılıklar ve zaman sınırlılığı gibi nedenlerle gereksinimlerini sinerji etkisi yaratarak karşılayabilmek, bir takım işleri daha etkin bir biçimde gerçekleştirebilmek için bilinçli olarak bir araya gelip işbölümü ve işbirliği yapmaya başlamışlardır.
#8
SORU: Örgütlü yaşamın ve örgütlerin temelini insanlık tarihinde oluşturan olgu nedir?
CEVAP: İnsanlar arasındaki işbirliği ya da işbölümüdür.
#9
SORU: Örgüt kavramının tanımını yazınız.
CEVAP: Örgüt, belirlenmiş amaçları ortak çaba harcayarak gerçekleştirmek üzere bir araya gelen, gerekli araç, gereç, malzeme, yer ve tesisle donatılmış olan ve her birinin görev, yetki ve sorumluluğu belirlenmiş kişiler ve gruplardan oluşan yapı şeklinde tanımlanmaktadır.
#10
SORU: Örgütler neye göre sınıflandırılabilir?
CEVAP: Örgütler, kendisini diğer insan topluluklarından ayıran özelliklerine göre sınıflandırılabilir.
#11
SORU: Örgütler hangi özelliklerine göre üç grupta sınıflandırılır?
CEVAP: • Oluşum şekilleri • Gereksinimleri • Yapıları
#12
SORU: Oluşum şekillerine, gereksinimlerine ve yapılarına göre örgütler kaça ayrılır, madde halinde yazınız.
CEVAP: • Oluşum şekillerine göre; o Doğal örgütler o Biçimsel örgütler • Gereksinimlerine göre; o Mal örgütleri o Hizmet örgütleri o Güvenlik örgütleri o Meslek örgütleri o Aracı örgütler • Yapılarına göre; o Mekanik örgütler o Organik örgütler
#13
SORU: Doğal örgütler ve biçimsel örgütlerin tanımını yapınız.
CEVAP: • Doğal örgütler: Toplumsal ilişkilerin yapısının duygusal bir nitelik taşıdığı, inanç ve değer paylaşımının güçlü ve oldukça belirgin bir görünüm taşıdığı, sosyal ve psikolojik nedenlerle kendiliklerinden oluşan örgütlere denir. • Biçimsel örgütler: Toplumsal ilişkilerin ussal bir nitelik taşıdığı anlaşmalara dayanan ve açıkça tanımlanmış yükümlülüklerle şekillenen, inanç ve değer paylaşımının göreli olarak zayıf ve belirgin olmadığı, planlı ve amaçlı bir biçimde bilinçli olarak oluşturulan örgütlere denir.
#14
SORU: Doğal örgütler ve biçimsel örgütlerin birbirinden farkını açıklayınız.
CEVAP: Doğal örgütlerde toplumsal ilişkilerin yapısı duygusal bir nitelik taşımaktadır ve karşılıklı beklentiler üzerinde şekillenmiştir. Buna karşın biçimsel örgütlerde ise toplumsal ilişkiler ussal bir nitelik taşımakta, anlaşmalara dayanmakta ve açıkça tanımlanmış yükümlülüklerle şekillenmektedir. Doğal örgütlerde inanç ve değer paylaşımı güçlü ve oldukça belirgin bir görünüm taşırken, biçimsel örgütlerde göreceli olarak zayıf ve belirgin değildir. Doğal örgütler sosyal ve psikolojik nedenlerle kendiliklerinden oluşurken, biçimsel örgütler, planlı ve amaçlı bir biçimde bilinçli olarak oluşturulmaktadırlar.
#15
SORU: Gereksinimlerine göre örgüt türlerini maddeler halinde yazarak tanımlayınız.
CEVAP: • Mal örgütleri: Toplumun gereksinim duyduğu malları üreten örgütlerdir. • Hizmet örgütleri: Toplumun gereksinim duyduğu hizmetleri yerine getiren örgütlerdir. • Güvenlik örgütleri: Devletin savunma ve güvenlik görevini yerine getirmek için kurulmuş; savunma, kolluk, koruma vb. hizmetleri yapan örgütlerdir. • Meslek örgütleri: Bir meslekten, bir iş yerinden, bir çalışma alanından ya da aynı tür üretim yapan kişilerden oluşan örgütlerdir. • Aracı örgütler: Üretim örgütleri ile tüketici arasında ilişki kuran, depolama, pazarlama, reklam gibi hizmetleri yapan örgütlerdir.
#16
SORU: Yapılarına göre örgüt türlerini maddeler halinde yazarak tanımlayınız.
CEVAP: Mekanik örgütler: Dış çevreleri pek değişken olmayan, girdileri çıktıları çok değişmeyen, kendilerine dış çevreden tehlike beklemeyen, bürokratik bir niteliğe sahip örgütlerdir. Organik örgütler: Dış çevreleri çok değişken olan, girdileri çıktıları sürekli olarak değişen örgütlerdir.
#17
SORU: Amaçlarına göre örgütler hangi şekilde sınıflandırılmaktadır?
CEVAP: Örgütler amaçlarına göre üç grupta sınıflandırılmaktadır. • Ekonomik amaçlı örgütler • Siyasi amaçlı örgütler • Sosyal ve kültürel amaçlı örgütler.
#18
SORU: Ekonomik amaçlı örgütlerin tanımını yapınız.
CEVAP: İnsanların gereksinimlerini karşılayan tüm mal ve hizmetleri üreten, onlara sunan ve kullanım sürekliliğini sağlayan örgütlerdir.
#19
SORU: Siyasi amaçlı örgütlerin tanımını yapınız.
CEVAP: Sahip olunan tüm toplumsal kaynakların kullanım kararlarını oluşturmaya ve uygulamaya çalışan, bu süreçte gerçekleştirilen yönetsel etkinliklerde yer alan, başka bir deyişle doğrudan iktidar arayışında olan veya iktidarı etkileme amacını güden örgütlerdir.
#20
SORU: Sosyal ve kültürel amaçlı örgütlerin tanımını yapınız.
CEVAP: Doğrudan ekonomik ve siyasal amaç taşımayan diğer toplumsal yapı birimleridir. Bunlar, toplumsal yaşamın düzenliliğini sağlayan, toplumsal yapının korunmasını, toplumsal yapının çeşitli parçalarının bir arada tutulmasını, toplumsal yapıdaki değişmenin hızlandırılmasını ve yön değiştirmesini, toplumsal yapının sürekliliğini amaçlayan örgütlerdir.
#21
SORU: Yönetim nedir?
CEVAP: Yönetim, gerçekleştirilecek amaçların olması, bu amaçları gerçekleştirecek insanların örgütlenmesi, işbölümü ile dağılan insan gücünün bütünleştirilmesidir. Bir başka tanıma göre yönetim, örgüt amaçlarının etkili ve verimli olarak gerçekleştirilmesi amacıyla planlama, örgütleme, yürütme, koordine etme, denetleme fonksiyonlarına ilişkin kavram, ilke, kuram, model ve tekniklerin sistematik ve bilinçli bir biçimde ustalıkla uygulanmasıyla ilgili faaliyetlerin tümü olarak tanımlanmaktadır.
#22
SORU: Yönetim kuramları nelerdir?
CEVAP: Yönetim kuramları, klasik, neo-klasik ve modern yönetim kuramlarıdır.
#23
SORU: Klasik Yönetim Kuramı nedir, açıklayınız.
CEVAP: Klasik Yönetim Kuramı, işletmenin biçimsel yapısını kendisine inceleme ve araştırma sahası olarak alan, örgüt konusunda ortaya çıkan ilk yönetim kuramıdır. Klasik yönetim kuramına göre örgüt, amaç ve hedeflerin gerçekleştirilmesi için bir araç olarak düşünülmekte, mevcut kaynaklardan azami düzeyde yararlanılarak örgütün amaçlarının gerçekleştirilmesi ön planda ele alınmaktadır. Klasik yönetim kuramı en yüksek verimliliği sağlayacak bir örgüt yapısını bulmaya çalışırken, örgütün toplumsal ve beşeri yönünü dikkate almamaktadır.
#24
SORU: Klasik Yönetim Kuramı ile ilgili üç yaklaşım nelerdir?
CEVAP: • Bilimsel YönetimYaklaşımı • Yönetim Süreci Yaklaşımı • Bürokrasi Yaklaşımı.
#25
SORU: Bilimsel Yönetim Yaklaşımını açıklayınız.
CEVAP: Bilimsel yönetim yaklaşımı, çalışanların daha iyi organize edilmesi, eğitilmesi ve güdülenmesi ile onlardan en yüksek düzeyde verim alınabileceği ilkesine dayanmaktadır. En yüksek düzeyde verimliliğe ulaşmak için ise birey makineye ek bir üretim faktörü olarak ele alınmakta ancak bireyin sosyal ve psikolojik yönüne değinilmemektedir. Bilimsel yönetim yaklaşımına göre çalışan için tek motivasyon aracı ücrettir. Çalışanların yüksek performansı için ekonomik ödüllerin sağlanması gerektiğini savunan bilimsel yönetim yaklaşımı, teşvik edici ücret ya da parça başına ücret sistemini önermiştir. Parça başına ücret sistemine göre birey ne kadar fazla üretimde bulunursa o kadar fazla ücret alacaktır. Bu durumda çalışan daha çok ücret almak için daha çok çalışacaktır.
#26
SORU: Yönetim Süreci Yaklaşımını açıklayınız.
CEVAP: Bilimsel yönetim gibi verimlilik ve rasyonellik fikrine dayanan yönetim süreci yaklaşımı, bu yönüyle bilimsel yönetim yaklaşımının devamı niteliğinde algılanabilir. Hatta bilimsel yönetim yaklaşımının tamamlayıcısı olarak görülebilir. Ancak bilimsel yönetim yaklaşımı, daha çok iş dizaynı ve işlerin yapılma şekli ile ilgilenirken, yönetim süreci yaklaşımı örgütün tamamını ele alarak, örgüt ve yönetim ile ilgili temel ilkeler ortaya koymuştur. Yönetim süreci yaklaşımının öncülerinden Fayol’a göre; insanlar iş yapmaktan kaçarlar, tembeldirler ve sorumluluk almak istemezler. Bu nedenle yöneticiler astlarına güvenmemeli ve yapılan her işe nezaret etmeli ve mutlaka kontrolden geçirmelidir. Ayrıca bu yaklaşıma göre de, yöneticilerin disiplin ve cezayı birer araç olarak kullanması gereklidir.
#27
SORU: Bürokrasi Yaklaşımını açıklayınız.
CEVAP: Bürokrasi yaklaşımı da bilimsel yönetim yaklaşımı ve yönetim süreci yaklaşımı gibi, verimlilik ve rasyonelliği öne çıkarmakta ve örgütü çevresinden soyutlanmış bir kapalı sistem olarak ele almaktadır. Bürokrasi yaklaşımının öncüsü Weber’e göre, bürokrasi diğer örgütlerle karşılaştırıldığında dakiklik, devamlılık, disiplin, güvenilirlik, hız, kesinlik, sağduyu, dosyalama bilgisi, dayanışma, tam itaat ve anlaşmazlıkların giderilmesi bakımından üstündür. Bürokrasinin sahip olduğu bu üstünlük, ortaya konulan bürokratik ilkelerin ürünüdür. Bu ilkelere uyulması hâlinde ise etkin ideal, kişiye göre değişmeyen ve rasyonel bir örgüt yapısının ortaya çıkması kaçınılmazdır. Verimlilik ve rasyonellik için bürokrasi ilkelerine uyulması gerektiğini vurgulayan bürokrasi yaklaşımı, bu özelliği ile bireyi kurallara uymaya zorlayan ve bireyi makinenin dişlileri gibi gören bir anlayışa sahiptir.
#28
SORU: Neo-Klasik Yönetim Kuramı nedir, açıklayınız.
CEVAP: İnsan unsurunu ön plana çıkarması nedeniyle neo-klasik yönetim kuramı, insan olarak çalışanı anlamak, onun yeteneklerinden azami düzeyde yararlanabilmek, yapı ve insan davranışları arasındaki ilişkiyi incelemek, örgüt içerisindeki sosyal grupları ve özelliklerini tanımak gerektiğine vurgu yapmıştır. Bu çerçevede neo-klasik yönetim kuramı insan davranışı, kişiler arası ilişkiler, grupların oluşumu, grup davranışları, informal örgüt, formal örgüt, algı ve tutumlar, motivasyon, liderlik, örgütlerde değişim ve gelişme, birey ve örgüt bütünleşmesi gibi konuları ele almaktadır.
#29
SORU: Klasik Yönetim Kuramı ve Neo-Klasik Yönetim Kuramı arasındaki farklılıklar nelerdir?
CEVAP: Klasik yönetim kuramı örgütlerde insan unsurunu ikinci plana itmekte ve örgütün toplumsal ve beşeri yönünü dikkate almamaktadır. Buna karşın neo-klasik yönetim kuramı ise klasik yönetim kuramının ikinci plana ittiği insan unsurunu, örgütün toplumsal ve beşeri yönünü ön plana çıkarmaktadır.
#30
SORU: Neo-Klasik Yönetim Kuramı ile ilgili yaklaşımlar nelerdir?
CEVAP: İki yaklaşım bulunmaktadır. Bunlar: • İnsan İlişkileri Yaklaşımı • Davranışsal Yaklaşım.
#32
SORU: Davranışsal Yaklaşımı açıklayınız.
CEVAP: Davranışsal yaklaşımın öncüsü olan Douglas McGregor’a göre, örgüt içindeki yöneticilerin davranışları, diğer bireyleri algılama biçimi ve görüş şekline bağlıdır. Bu görüşten hareketle yönetim ve insan doğasıyla ilgili olarak (X) ve (Y) kuramlarını geliştirmiştir.
#33
SORU: X ve Y Kuramının farklılıkları nelerdir, tartışınız.
CEVAP: X kuramına göre insan ekonomik açıdan rasyonel, örgütsel amaçlara ilgisiz, değişiklikleri benimsemeyen bir varlıktır. Dolayısıyla X kuramına göre X yöneticisi de insanı örgüt amaçlarına uyan pasif bir unsur olarak kabul edecek ve otoriter bir davranış gösterecektir. Yönetici bunu yapabilmek için ise ayrıntılı iş tanımları, sıkı kontrol, pek az yetki devri, izlenecek ilkelerin belirlenmesi ve detaylı ceza uygulaması gibi yöntemleri benimseyebilecektir. X kuramının aksine, Y kuramı ise örgüt üyelerinin kendi amaçlarını gerçekleştirebilmeleri için çabalarını örgütün amaçları doğrultusunda yönlendirmelerini gerektirecek koşulların yöneticilere yaratılması gerektiğine, bireysel ve örgütsel amaçların bütünleştirilmesinin gerekli olduğuna vurgu yapmaktadır. Bütünleştirme ilkesi doğrultusunda Y kuramına göre yöneticilerden beklenen asıl görev, çalışanları teşvik etmek ve gelişmeleri için onlara olanak sağlamaktır. Dolayısıyla Y kuramını benimsemiş yönetici, çalışanları motive edebilmek için yetki devri, iş genişletme ve katılımlı yönetim gibi somut uygulamaya rahatlıkla geçebilir. X kuramı ile insan davranışlarını dıştan kontrole tabi tutmak ve insanları yumuşak başlı hâle sokmak, söyleneni tepki göstermeksizin aynen yerine getirecekleri koşulları oluşturmak amaçlanırken, buna karşılık Y kuramı ise motivasyon açısından insanın büyük ölçüde kendi kendini kontrol edebildiği ve kendine yön verebildiği ilkelerini benimsemiştir.
#34
SORU: Modern Yönetim Kuramı nedir?
CEVAP: Modern yönetim kuramı, örgütü birer kapalı sistem olarak ele alan klasik ve neo-klasik kuramların aksine örgütü çevresiyle etkileşim içinde olan bir açık sistem olarak ele alan bir kuramdır.
#35
SORU: Modern Yönetim Kuramını oluşturan yaklaşımlar nelerdir?
CEVAP: • Sistem Yaklaşımı • Durumsallık Yaklaşımı.
#36
SORU: Sistem Yaklaşımı nedir?
CEVAP: Bu yaklaşım tek başına yeni bir bilimsel disiplin olmaktan çok, belirli olayların, durumların ve gelişmelerin incelenmesinde kullanılan bir düşünce tarzı, bir metod ve bir yaklaşımdır. Analitik bir özelliğe sahip olan sistem yaklaşımında sistemin genel amaçlarının neler olduğunun belirlenmesi önemlidir. Bu yaklaşım örgütü birbiriyle ilişkili alt sistemlerden oluşan bir bütün olarak incelemektedir.
#37
SORU: Durumsallık Yaklaşımı nedir?
CEVAP: Durumsallık yaklaşımı, klasik ve neo-klasik kuram yaklaşımları ile bir modern yönetim kuramı yaklaşımı olan sistem yaklaşımının yerini alan bir yaklaşım değil, ancak onlarla birlikte ele alınan ve söz konusu yaklaşımların hangi durumlarda daha faydalı ve etkili olabileceğini araştıran ve aynı zamanda örgütleri birer sistem olarak gören bir yaklaşımdır. Başka bir deyişle durumsallık yaklaşımı, adeta kendinden önce gelen yaklaşımların bir sentezidir. Durumsallık yaklaşımı en iyi yöntem diye bir şey olmadığı ve en iyinin içinde bulunulan duruma göre değiştiğini ileri süren bir yönetim anlayışıdır.
#38
SORU: Yönetimin görevleri nelerdir?
CEVAP: • Örgütün önceden belirlediği hedeflere ulaşması • Çalışanları yönetme • Örgütün amaçları doğrultusunda verimliliği ve etkililiği • Yönetimin işlevlerini yerine getirme.
#39
SORU: Yönetimin işlevleri nelerdir?
CEVAP: • Planlama • Örgütleme • Yöneltme • Denetim.
#40
SORU: Planlama nedir?
CEVAP: Planlama, yöneticilerin örgütsel hedefleri belirlediği, bu hedeflere ulaşmak üzere atılacak adımları tanımladığı, belirlenen faaliyetleri yerine getirmek üzere belli kişilere veya birimlere sorumluluk verdiği, hedeflerle elde edilen sonuçları kıyaslayarak örgütsel başarıyı ölçtüğü ve düzenli olarak işletme planlarını gözden geçirdiği biçimsel bir süreçtir.
#41
SORU: Örgütleme nedir?
CEVAP: Örgütleme, örgütsel amaçlara ulaşmak üzere gerçekleştirilen faaliyetlerin sistematik bir şekilde düzenlenmesidir.
#42
SORU: Yöneltme nedir?
CEVAP: Yöneltme kavramı, örgütsel amaçlara ulaşmak üzere işletme içerisinde çalışan bireylerin güdülenmesi, etkilenmesi ve yönlendirilmesi sürecidir.
#43
SORU: Denetim nedir?
CEVAP: Denetim, hedefler üzerinden işletme performansının izlenmesidir.
#44
SORU: Yönetimin denetim fonksiyonları nelerdir?
CEVAP: • Örgütsel amaçlara uyumu sağlama • Örgütün özelliklerine uyum sağlama • Örgütün faaliyetlerini düzenleme • Örgüt içerisindeki davranışları düzenleme • Denetim Sürecinin Temel Unsurları nelerdir? • Standartların belirlenmesi • Performansın ölçülmesi • Performans ile standartların karşılaştırılması • Sonuçların değerlendirilmesi ve düzeltici adımların atılması.
#45
SORU: Yönetici kavramını açıklayınız.
CEVAP: Yönetici, örgütsel amaçlara ulaşmak üzere beşeri, finansal ve bilgi kaynaklarının işletme içerisindeki tahsisini planlayan, örgütleyen, yönlendiren ve denetleyen kişi olarak tanımlanabilir.
#46
SORU: Yöneticileri, örgüte katkı sağlayan diğer çalışanlardan ayıran en büyük fark nedir?
CEVAP: Yöneticileri, örgüte katkı sağlayan diğer çalışanlardan ayıran en büyük fark, yöneticilerin performanslarının, yönettikleri çalışanların performanslarına göre değerlendiriliyor olmasıdır.
#47
SORU: Yöneticiler kaç farklı şekilde sınıflandırılır?
CEVAP: • Yaptıkların işlerin niteliğine göre • Yönetim kademelerine göre • Güç kullanım biçimlerine göre.
#48
SORU: Yaptıkların işlerin niteliğine göre yönetici türleri nelerdir, madde halinde açıklayınız.
CEVAP: • Fonksiyonel Yöneticiler: Fonksiyonel yöneticiler, muhasebe, insan kaynakları, satış, finans, pazarlama gibi belli alanlarda uzmanlığa sahip olan çalışanları yöneten yöneticilerdir. Fonksiyonel yöneticiler genellikle, yönetmekte oldukları alanlarda yüksek tecrübeye ve teknik uzmanlığa sahip yöneticiler olarak kabul edilebilirler. • Genel Yöneticiler: Genel yöneticiler ise daha karmaşık birimlerin faaliyetlerinden sorumlu yöneticilerdir. Örneğin holdinge bağlı işletmelerin tepe yöneticileri, genel yöneticiler olarak isimlendirilirler. Genel yöneticiler, genellikle fonksiyonel yöneticilerin faaliyetlerini denetlerler. Genel yöneticilerin işlerindeki başarısı, geniş bir yelpazede sahip olmaları gereken gelişmiş becerilere bağlıdır. Bu beceriler, eğitimler ve daha önce üstlenilen sorumluluklar ile öğrenilebileceği gibi, yöneticilerin çevrelerine uyum sağlama çabalarının sonucunda da geliştirilebilir.
#49
SORU: Fonksiyonel yöneticiler ve genel yöneticiler arasındaki fark nedir?
CEVAP: Fonksiyonel yöneticiler tarafından gerçekleştirilen faaliyetlerin kapsamı daha darken, genel yöneticilerin gerçekleştirdiği faaliyetlerin kapsamı daha geniştir.
#50
SORU: Yönetim Kademelerine Göre Yönetici Türleri nelerdir?
CEVAP: • Alt Kademe Yöneticiler • Orta Kademe Yöneticiler • Üst Düzey Yöneticiler.
#51
SORU: Güç kullanım biçimlerine göre yönetici türleri nelerdir?
CEVAP: • Otokratik Yöneticiler • Katılımcı Yöneticiler • Özgür Bırakıcı Yöneticiler.
#52
SORU: Yöneticilerin sahip olması gereken üç ana beceri nedir?
CEVAP: Teknik, kavramsal ve beşeri becerilerdir.
#53
SORU: Yöneticilerin sahip olması gereken yeterliklerden beş tanesini yazınız.
CEVAP: • Emrinde çalışanlar ile iyi ilişkiler kurma, • Emrinde çalışanların kendi kendine çalışmasını sağlama, • Emrinden çalışanların çalışmasından haberdar olma, • Örgütü sık sık yerinde görme, • Emrinde çalışanları anlama ve dinlemesini bilme.
#54
SORU: Liderlik nedir?
CEVAP: Liderlik bir grup insanı belirli amaçlar etrafında toplayabilmektir. Liderlik bu amaçları gerçekleştirmek için onları harekete geçirme bilgi ve yeteneklerinin toplamıdır. Bir başka tanıma göre, liderlik, karşılıklı davranış ve fikir birliği ile yapıyı harekete geçirmek ve bu hareketi devam ettirmektir.
#55
SORU: Liderlik ve yöneticilik arasındaki farkları açıklayınız.
CEVAP: Liderlik, belli amaçları gerçekleştirebilmek için başkalarını ikna edebilme yeteneğidir. Yöneticilik ise bir grubun ya da işletmenin belirlenen amaçlarına ulaşması için çaba harcama, işbirliğinde bulunma ve etkin karar alma süreci olarak tanımlanabilir. Yönetici, planlama, örgütleme, motive etme ve kontrol etme gibi birtakım temel yönetim fonksiyonlarını yerine getirir. Bütün bu fonksiyonlar arasında yol gösterme ve önderlik etme fonksiyonları da bulunmaktadır. Bu nedenle bir yöneticinin yön verme konusundaki yeteneği, onun yönetme hususundaki yeteneğini etkileyebilir; ancak bir lider, yalnızca başkalarının davranışlarını etkileyebilme gereksinimi içindedir.
#56
SORU: Sosyal hizmet mesleğini yürüten sosyal çalışmacıların sahip olmaları gereken nitelikler nelerdir?
CEVAP: Bilgi, beceri ve tutum, davranış ve mesleki yetkinliklerdir.
#57
SORU:
Örgüt ile yönetim kavramları arasındaki fark nedir?
CEVAP:
Örgüt, ortak amaçlar için birlikte çalışan bireylerin oluşturdukları büyük çaplı ve sistemli sosyal yapılardır.
Yönetim ise; beklentileri, tutkuları, ihtirasları, amaçları ve ihtiyaçları birbirinden farklı olan insanlara iş yaptırma sanatıdır.
#58
SORU:
Örgütü gelişi güzel bir şekilde oluşan topluluktan ayıran üç önemli özellik nedir?
CEVAP:
Örgütü gelişi güzel bir şekilde oluşan bir topluluktan ayıran üç önemli özellik bulunmaktadır.
Bunlar; “topluluğun oluşum şekli ve nedenleri”, “bir araya gelen insanlar arasındaki ilişkilerin yapısı” ve “bir araya gelen insanlar arasındaki amaç ve değer paylaşımı”dır.
#59
SORU:
Örgütler oluşum şekline göre kaça ayrılır? İsimleri nelerdir?
CEVAP:
Örgütler oluşum şekline göre “doğal örgütler” ve “biçimsel örgütler” şeklinde ikiye ayrılır.
#60
SORU:
Gereksinimlere göre örgüt türlerinden mal örgütleri ile hizmet örgütleri arasındaki fark nedir?
CEVAP:
Gereksinimlere göre örgüt türlerinden biri olan mal örgütleri, toplumun gereksinim duyduğu malları üreten örgütler iken, hizmet örgütleri de toplumun gereksinim duyduğu
hizmetleri yerine getiren örgütlerdir. Hizmet örgütleri çoğunlukla kamu kuruluşlarıdır.
#61
SORU:
Meslek örgütleri sınıfında yer alan örgütlere örnekler nelerdir?
CEVAP:
Dernek, sendika, kooperatif, oda, siyasi parti, birlikler meslek örgütleri sınıfında yer alan örgütlerdir.
#62
SORU:
Toplumsal yaşamın düzenliliğini sağlayan, toplumsal yapının korunmasını, toplumsal yapının çeşitli parçalarının bir arada tutulmasını, toplumsal yapıdaki değişmenin hızlandırılmasını ve yön değiştirmesini, toplumsal yapının sürekliliğini amaçlayan örgütlere ne ad verilir?
CEVAP:
Sosyal ve kültürel amaçlı örgütler, toplumsal yaşamın düzenliliğini sağlayan, toplumsal yapının korunmasını, toplumsal yapının çeşitli parçalarının bir arada tutulmasını, toplumsal yapıdaki değişmenin hızlandırılmasını ve yön değiştirmesini, toplumsal yapının sürekliliğini amaçlayan örgütlerdir.
#63
SORU:
Tarihsel gelişim açısından yönetim kuramları nelerdir?
CEVAP:
Tarihsel gelişim açısından incelendiğinde, bu kuramların üçe ayrıldığı görülmektedir. Bunlar; “klasik, neo-klasik ve modern yönetim kuramları”dır.
#64
SORU:
Klasik yönetim kuramı örgütün hangi yönlerini dikkate almaz?
CEVAP:
Klasik yönetim kuramı en yüksek verimliliği sağlayacak bir örgüt yapısını bulmaya çalışırken, örgütün toplumsal ve beşeri yönünü dikkate almamaktadır
#65
SORU:
Klasik yönetim kuramı yaklaşımları nelerdir?
CEVAP:
Klasik yönetim kuramı adı altında üç ayrı yaklaşım bulunmaktadır. Bunlardan birincisi öncülüğünü Taylor’un yaptığı “Bilimsel Yönetim Yaklaşımı”dır. İkincisi ise öncülüğünü
Fayol’un yaptığı “Yönetim Süreci Yaklaşımı”dır. Klasik yönetim kuramına ilişkin üçüncü bir yaklaşım ise, öncülüğünü Weber’in yaptığı “Bürokrasi Yaklaşımı”dır.
#66
SORU:
Bilimsel yönetim yaklaşımına göre “çalışanın motivasyon aracı" nedir?
CEVAP:
Bilimsel yönetim yaklaşımına göre “çalışan için tek motivasyon aracı ücrettir.”
#67
SORU:
Neo-klasik yönetim kuramcılarına göre motivasyon nelerle sağlanabilmektedir?
CEVAP:
Neo-klasik yönetim kuramcıları, klasiklerce iddia edildiği gibi motivasyonun sadece para ile sağlanamayacağını, insanın sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarını tatmin için de çalışabileceğini ve sosyal ve pksikolojik ihtiyaçları doğrultusunda da motive olabilen bir varlık olduğunu ileri sürmektedirler.
#68
SORU:
İnsan ilişkileri kuramını ortaya çıkaran araştırma nedir?
CEVAP:
Örgütün teknik ve fiziksel şartlarının değişmesinin örgütsel verimliliğe etkilerini ortaya koymak için yaptıkları Hawthorne Araştırması, “insan ilişkileri kuramını” ortaya çıkarmıştır.
#69
SORU:
Hawthorne araştırmasının sonuçları nelerdir?
CEVAP:
Hawthorne araştırmasının sonuçları şu şekilde özetlenebilir:
• Yapılan işin miktarını, çalışanın fiziki kapasitesi değil, sosyal kapasitesi belirler.
• Ekonomik olmayan ödüllendirmeler, işçilerin mutluluğunu etkilemekte önemli bir rol oynamaktadır.
• Yüksek düzeydeki uzmanlaşma, işbölümünün yeterli düzeyde olduğunu göstermez.
• Çalışanlar, yönetim ve onun kurallarına birey olarak değil, grup üyesi olarak uyarlar.
• Bireyleri teknik, fiziki ve ekonomik faktörlerden daha çok, sosyal ve psikolojik faktörler motive eder.
#70
SORU:
Bütünleştirme ilkesi doğrultusunda Y kuramına göre yöneticilerden beklenen görev nedir?
CEVAP:
Bütünleştirme ilkesi doğrultusunda Y kuramına göre yöneticilerden beklenen asıl görev, çalışanları teşvik etmek ve gelişmeleri için onlara olanak sağlamaktır. Dolayısıyla Y kuramını benimsemiş yönetici, çalışanları motive edebilmek için “yetki devri, iş genişletme ve katılımlı yönetim” gibi somut uygulamaya rahatlıkla geçebilir.
#71
SORU:
Klasik yönetim kuramı i, neo-klasik kuram ve modern yönetim kuramlarının "insan" a yönelik olarak ortaya koyduğu kavramlar nelerdir?
CEVAP:
Klasik yönetim kuramı insanı “rasyo-ekonomik” olarak ele alırken, neo-klasik kuram “sosyal insan” kavramını, modern yönetim kuramı ise “karmaşık insan” kavramını ortaya koymuştur
#72
SORU:
Durumsallık yaklaşımında nasıl bir yönetim anlayışını ileri sürer?
CEVAP:
Durumsallık yaklaşımı “en iyi yöntem” diye bir şey olmadığı ve en iyinin içinde bulunulan duruma göre değiştiğini ileri süren bir yönetim anlayışıdır.
#73
SORU:
Yönetim fonksiyonları nelerdir?
CEVAP:
Yeni yönetim kuram ve uygulama alanları dikkate alındığında yönetim fonksiyonlarını dört boyut üzerinden değerlendirmek gerekir. Bu boyutlar planlama, örgütleme, yöneltme ve denetim olarak sıralanabilir
#74
SORU:
Sosyal hizmet örgütlerinde, örgütlenme fonksiyonuna nasıl bir örgüt yapısı geliştirilmelidir?
CEVAP:
Sosyal hizmet örgütlerinin uzman oldukları hizmet alanlarına odaklanmaları, finansal olarak etkili ve verimli olabilecek iş birimlerinin yaratılması ve tepkici bir örgütten çok proaktif olabilen duyarlı bir örgüt yapısının geliştirilmesi, bu yaklaşımlar arasında sayılabilir.
#75
SORU:
Örgüt içerisindeki denetim sürecinin aşamalarını belirtiniz.
CEVAP:
Örgüt içerisindeki denetim süreci, belli aşamalardan oluşmaktadır. Bunlar;
- Standartların Belirlenmesi
- Performansın Ölçülmesi
- Performans ile Standartların Karşılaştırılması
- Sonuçların Değerlendirilmesi ve Düzeltici Adımların Atılması
#76
SORU:
"Genel yöneticiler" olarak isimlendirilen yöneticiler nasıl tanımlanmaktadır?
CEVAP:
Genel yöneticiler, daha karmaşık birimlerin faaliyetlerinden sorumlu yöneticilerdir. Örneğin holdinge bağlı işletmelerin tepe yöneticileri, genel yöneticiler olarak isimlendirilirler. Genel yöneticiler, genellikle fonksiyonel yöneticilerin faaliyetlerini denetlerler. Genel yöneticilerin işlerindeki başarısı, geniş bir yelpazede sahip olmaları gereken gelişmiş becerilere bağlıdır.
#77
SORU:
Yönetim Kademelerine Göre Yönetici Türleri nelerdir?
CEVAP:
Yönetim Kademelerine Göre Yönetici Türleri;
Alt Kademe Yöneticiler
Orta Kademe Yöneticiler
Üst Düzey Yöneticiler
#78
SORU:
Güç kullanım biçimlerine göre yönetici türleri açısından "Emrinde çalışanlar için tüm iş ortamını yapılandıran ve tüm yetki ve sorumluluğu kendi üzerinde toplayan yöneticiler" ne şekilde isimlendirilir?
CEVAP:
Gücü ve karar verme yetkisini kendilerinde toplayan yöneticilere otokratik yöneticiler denir. Bu yöneticiler, emrinde çalışanlar için tüm iş ortamını yapılandırır, tüm yetki ve sorumluluğu kendi üzerinde toplarlar. Çalışanlar görevlerini etkileyen koşullardan haberdar değildir. Bu nedenle çalışanlar olaylardan habersiz, güvensiz ve korku içindedir.
#79
SORU:
alt ve üst kademe yöneticilerinin Kavramsal, Beşeri ve Teknik Becerileri dağılımı ne şekilde olmalıdır?
CEVAP:
Yönetim Kademelerine Göre Kavramsal, Beşeri ve Teknik Becerilerin Dağılımına göre üst düzey yöneticiler, alt kademe yöneticilere göre daha fazla kavramsal becerilere sahip olmak durumundadır. Alt kademe yöneticilerin teknik becerileri daha yüksek olmalıdır. Bununla birlikte beşeri becerilerin önemi ve ağırlığı bütün yönetim kademeleri için yaklaşık olarak eşit düzeydedir.
#80
SORU:
Yöneticilerin mesleklerini etkin ve verimli bir şekilde yürütebilmeleri için sahip olmaları gereken “genel kültür” kavramından ne kastedilmektedir?
CEVAP:
Genel kültür ile işletmedeki fonksiyonu dışında kalan genel kültür bilgisi kastedilmektedir.
#81
SORU:
Genel olarak kabul edilen lider özellikleri nelerdir?
CEVAP:
• Lider, Yeni liderlerin Yaratıcısıdır.
• İnandırmak İçin İnanmak Gerekir.
• İletişim liderlerin İnandırıcılık Sanatıdır.
• Eylem ve Söylem Birliği
• Değişim Noktalarını Yakalayabilmek
• Belirsizlikler Özgüvenle Aşılabilir
• Liderin Özgüveni Bulaşıcıdır, Çevresine Yayılır.
• Belirsizliği ve Riskleri Yönetebilmek
• Değerlerle Beslenmeyen Kuralların İçi Boştur.
#82
SORU:
Liderliğin yönetimle ilişkisini açıklayınız.
CEVAP:
Lider, “başında bulunduğu grubun amaçlarını belirleyen ve grup üyelerini belirlenen amaçlar doğrultusunda etkileyen ya da yönlendiren kişi”ye denir. Liderlik ise bu tanıma paralel olarak “başkalarını belirli bir amaç doğrultusunda davranmaya yöneltme süreci”dir. Bu yöneltme liderin etkileme gücüyle bağlantılıdır. Liderlik, “belli amaçları
gerçekleştirebilmek için başkalarını ikna edebilme yeteneği”dir. Bir yöneticinin yön verme konusundaki yeteneği, onun yönetme hususundaki yeteneğini etkileyebilir; halbuki bir lider, yalnızca başkalarının davranışlarını etkileyebilme gereksinimi içindedir.
#83
SORU:
Sosyal hizmet mesleğinin amacı nedir?
CEVAP:
Sosyal hizmet mesleğinin amacı, ülke ihtiyaçlarına öncelik vererek ulusal ve evrensel değerleri benimseyen bir yaklaşımla çalışmak, ihtiyaç duyulan kaynaklara ulaşmak ve
yönetmek, sosyal iyileştirmeyi ve toplumsal örgütlenmeyi sağlamak, sosyal kurumların ve sosyal politikaların gücünü ortaya koymaktır.
#84
SORU:
Sosyal çalışmacıların mesleklerini etkin ve verimli bir şekilde yürütebilmeleri için sahip olmaları gereken nitelikler hangi başlıklar altında toplanmaktadır?
CEVAP:
Sosyal çalışmacıların mesleklerini etkin ve verimli bir şekilde yürütebilmeleri için sahip olmaları gereken nitelikler “Bilgi”, “Beceri”, “Tutum, Davranış ve Mesleki Yetkinlikler”
ana başlıkları altında şu şekilde sıralanabilir.