aof.sorular.net
Temel Veteriner Genetik
TEMEL VETERİNER GENETİK Dersi DNA REPLİKASYONU VE PROTEİN SENTEZİ soru cevapları
TEMEL VETERİNER GENETİK Dersi DNA REPLİKASYONU VE PROTEİN SENTEZİ soru cevapları:
Toplam 58 Soru & Cevap#1
SORU: DNA Replikasyonu kavramı ile ne ifade edilmektedir?
CEVAP: Replikasyonun kelime anlamı kopya ya da aynısıdır. DNA replikasyonu ise DNA’nın çift ipliğinin birbirinden ayrılıp yeni tamamlayıcı ipliklerin sentezlenmesi anlamında kullanılmaktadır.
#2
SORU: Prokaryot DNA polimeraz çeşitleri ve bu polimeraz türlerinin fonksiyonları nelerdir?
CEVAP: Prokaryot DNA polimeraz çeşitleri üç farklı tipte karşımıza çıkmaktadır. DNA polimeraz I, DNA polimeraz II ve DNA polimeraz III; prokaryot DNA polimeraz çeşitleridir. DNA polimeraz I’in fonksiyonu DNA tamiridir. Benzer şekilde DNA polimeraz II’nin fonksiyonu da DNA tamiridir. Prokaryot DNA polimeraz çeşitlerinden olan DNA polimeraz III’ün fonksiyonu ise DNA polimeraz I ve DNA polimeraz II’den farklı olarak DNA replikasyonudur.
#3
SORU: Aminoasitlerin tRNAlara bağlanması hangi enzim ile sağlanmaktadır?
CEVAP: Aminoaçil sentetaz enzimi.
#5
SORU: Memeli canlı türünde DNA replikasyon orjini sayısının yüksek olmasının nedeni nedir?
CEVAP: Bir memeli DNA’sında 25.000 replikasyon orjini bulunur. Bu kadar çok olmasının nedeni ökaryot genomunun prokaryot genomuna göre daha büyük olması ve ökaryotlarda replikasyon hızının prokaryotlara göre 20 kat daha yavaş olmasıdır. Şayet ökaryotlarda her kromozomda tek bir replikasyon orjini bulunsaydı replikasyon aylarca sürebilirdi oysa bazı ökaryotik canlılarda replikasyon 3 dakika da tamamlanabilmektedir. Ökaryotlarda bir kromozom üzerinde bulunan replikasyon orjinlerinin hepsinde aynı anda replikasyon başlamaz. Belli bir düzen ve sıralamaya göre replikasyon orjinlerinde replikasyon başlar. Oluşan replikasyon çatalları DNA ipliği üzerinde her iki yöne doğru ilerler, bir sonraki replikasyon çatalı ile karşılaşınca birbirleriyle birleşirler.
#6
SORU: DNA replikasyonunda hata oranının düşük olmasına neden olarak hangi durum ileri sürülmektedir?
CEVAP: DNA replikasyonunun hatasız olması canlılığın devamı açısından önemlidir. Replikasyonda hata oranı çok düşüktür, bu oran eklenen her 109-1010 baz için birdir. Bu hata oranı beklenenin oldukça altındadır. Bunun nedeni; DNA polimerazın baz ekleme sırasında oldukça seçici davranması, eklediği her bazın doğruluğunu kontrol etmesi ve eğer hatalıysa çıkarıp tekrar doğru bazı eklemesidir
#7
SORU: DNA’da transkripsiyon nasıl gerçekleşmektedir?
CEVAP: DNA molekülleri çekirdek porlardan geçemeyecek büyüklüktedir. Bu nedenle DNA’daki genetik bilgi ulak (messenger, mRNA) RNA’ya aktarılmaktadır. RNA polimeraz enzimi DNA’dan RNA’nın sentezlenmesini sağlar. RNA polimeraz pek çok özelliği açısından DNA polimeraza benzer, fakat RNA sentezinin başlangıcında bir primere ihtiyaç duymaz. RNA polimeraz genin özgül noktalarına bağlanarak transkripsiyona başlar. Gen üzerinde yer alan bu özel dizilere promotör denir. RNA polimeraz DNA çift sarmalını açarak kalıp ipliğe uygun nükeotitleri ardışık olarak birbirine ekler, RNA sentezi, polimeraz sonlanma dizisine gelinceye kadar devam eder. Sonlanma dizisine gelince enzim DNA’dan ayrılır, sentezlenen RNA serbest kalır. Ökaryotlarda transkripsiyon prokaryotlara göre biraz daha komplekstir. Prokaryotlarda RNA polimeraz tektir ve tüm genler aynı polimeraz ile transkripte edilirken ökaryotlarda üç farklı RNA polimeraz bulunmaktadır; RNA polimeraz I, RNA polimeraz II, RNA polimeraz III. Bunlar farklı gen gruplarının transkripsiyonundan sorumludurlar. Bir diğer farklılıkta, ökaryotlarda sentezlenen bir mRNA da tek bir gene ait bilgi bulunurken, prokaryotlarda birden fazla gene ait bilgi bulunabilmektedir. Kısaca prokaryotik RNA polimerazlar DNA da ardışık bulunan pek çok geni bir defada aynı mRNA’da transkripte ederken, ökaryotik RNA polimeraz sadece tek bir gene ait bilgiyi içeren mRNA sentezler. Ökaryotik mRNA ilk sentezlendiğinde translasyon için uygun değildir, bu nedenle olgun olmayan mRNA (öncü mRNA ya da pre-mRNA) adı verilir. Nükleusta sentezlendikten sonra sitoplazmaya geçmeden önce bazı işlemlere tabi tutulur. Öncü mRNA’ların her iki ucunun modifikasyonu ve intronların çıkarılarak eksonların birbirine bağlanması işlemlerinden sonra sitoplazmaya geçer. Prokaryotlarda ise ribozomlar sentez daha tamamlanmadan mRNA’nın ilk sentezlenen kısımlarına bağlanarak translasyona başlar, yani transkripsiyon ve translasyon aynı anda olabilmektedir.
#8
SORU: DNA replikasyonunun amacı nedir?
CEVAP: Bölünen tüm hücrelerde gerçekleşen replikasyonun amacı DNA’nın kendini çoğaltmasıdır. Genetik bilginin atadan döle doğru aktarılması devamlılığın ve üremenin temelidir. Bu kural yaşayan ve üreyen tüm canlı türleri için geçerlidir. Bölünen hücre genetik materyalini iki katına çıkartmalıdır
#9
SORU: Yarı korunumlu replikasyon nedir ve nasıl tanımlanmaktadır?
CEVAP: Replikasyonda atasal ipliklerin kalıp olarak kullanılması, sentezlenen yeni DNA sarmalında bir ipliğin korunmuş olması nedeniyle yarı korunumlu (yarı saklı, semikonservatif) replikasyon olarak tanımlanmaktadır.
#10
SORU: DNA’nın yarı korunumlu olarak replike edildiğini ortaya koyan çalışmalar hangileridir ve nasıl bulgulara ulaşılmıştır?
CEVAP: DNA’nın yarı korunumlu olarak replike olduğu 1958 yılında Meselson ve Stahl’ın E. coli bakterisinde yaptığı çalışmalar ile daha iyi anlaşılmıştır. E. coli, DNA ipliğinde yer alan azotun hafif izotopu (14 N) yerine ağır izotopunun (15 N) bulunduğu ortamda üretildiğinde, sentezlenen yeni DNA sarmalında ipliklerden birinde sadece azotun hafif izotopunun (14 N), diğerinde ise sadece ağır izotopunun (15 N) tespit edilmesi ile netleştirilmiştir. Bu çalışmada sentezlenen yeni iplikler azot ihtiyaçlarını ortamda bulunan azotun ağır izotopunu (15 N) kullanarak gidermişlerdir. Yeni oluşan çift ipliklerin birinde sadece bu azot bulunmaktadır. Ökaryotlarda ise Taylor, Woods ve Hughes’in, baklanın kök uçlarıyla yaptıkları deneyler ile benzer durumun olduğu gösterilmiştir.
#11
SORU: DNA replikasyonunda görev alan enzim ve proteinlerden biri olan RNA Primeri ve Primaz’ın fonksiyonu nedir?
CEVAP: DNA polimerazın nükleotitleri ekleyerek polinükleotit zincirini uzatması için serbest bir 3’OH grubuna ihtiyacı vardır. Bu nedenle primaz enzimi tarafından DNA kalıp alınarak 5-15 nükleotit uzunluğunda bir RNA primeri sentezlenir. Sentezlenen RNA primerinin serbest 3’OH grubuna DNA polimeraz tarafından nükleotitler eklenir ve DNA zinciri uzamaya başlar.
#12
SORU: Helikazların DNA replikasyonunda gerçekleştirdikleri fonksiyon hangisidir?
CEVAP: Replikasyonu çatalının ilerisinde DNA çift sarmalını bazlar arasındaki hidrojen bağlarını kopararak açar, replikasyonun ilerlemesinde görev alır.
#13
SORU: Translasyonda yani protein sentezinde mRNAnın rolü nedir?
CEVAP: Ulak RNA (messenger RNA, mRNA) DNA da bulunan bilginin proteine dönüşmesinde çok önemli bir role sahiptir. Ökaryotlarda nükleusta yer alan bilginin sitoplazmaya taşınmasını sağlar. Tek ipliklidir, ökaryotlarda DNA’dan ilk sentezlendiğinde translasyon için uygun değildir. Bu nedenle öncü mRNA denir. Öncü mRNA intron ve eksonlardan oluştuğu için oldukça uzundur. Transkripsiyondan sonra eksonükleazların aktivitesi ile intronlar çıkarılıp eksonlar birleştirilir, intronların çıkarılmasıyla boyu oldukça kısalır. Daha sonra öncü mRNA’nın 5’ ucuna CAP adı verilen guanince zengin dizi, 3’ ucuna ise Poly A olarak bilinen ardışık sıralanmış çok sayıda adenin eklenir, böylece mRNA protein sentezi için hazır hale gelir, yapılan tüm bu işlemlere splicing denir. Prokaryotlarda ise DNA’dan setezlenen mRNA da intronlar olmadığı için DNA’dan sentezlendikten hemen sonra protein sentezine uygundur. mRNA prokaryotlarda birden fazla proteine ait bilgiyi taşırken ökaryotlarda tek bir proteine ait bilgiyi taşır. mRNA’nın yarılanma ömrü prokaryot ve ökaryotlarda faklıdır. Memeli hücrelerinde mRNA’ların sitoplazmada yarılanma süresi 30 dakika ile 20 saat arasında değişmektedir, prokaryotlarda ise 2-3 dakikadır. mRNA üzerinde yer alan ribonükleotitler üçlü kodonları oluştururlar. Bu kodonların karşılığı olan anti kodonlar ise tRNA’larda vardır. Protein sentezinde kodon-anti kodon eşleşmesi sayesinde doğru amino asitin bağlanması sağlanmaktadır. mRNA’lar 5’ bölgelerinde taşıdığı,proteine çevrilmeyen özel baz dizileri sayesinde ribozoma bağlanır.
#14
SORU: Hücrede gerçekleşen translasyon ökaryotlarda ve prokaryotlarda nasıl gerçekleşmektedir?
CEVAP: Translasyon prokaryotlarda ve ökaryotlarda benzer şekilde başlar ve küçük değişiklikler ile devam eder. Hem prokaryotlarda hemde ökaryotlarda öncelikle mRNA ve metionil-tRNA ribozomun küçük alt birimine bağlanır. Bu üçlü yapıya ribozomun büyük alt birimi de katılır, başlama kodonu olan AUG’nin mRNA üzerindeki yeri bulunur ve başlama kompleksi oluşmuş olur.
#15
SORU: Eksonükleaz nedir?
CEVAP: DNA moleküllerini 5’-3’ ya da 3’-5’ yönünde hidrolize eden enzimdir.
#16
SORU: DNA polimeraz’ın türleri ve DNA replikasyonunda üstlenmiş olduğu görev nelerdir?
CEVAP: DNA polimeraz enzimi ilk kez 1956’da E. coli’de tanımlanmıştır. Bu enzim bir DNA ipliğinin karşısına doğru bazları (deoksinükleotidtrifosfat = dNTP) getirerek tamamlayıcı ipliği sentezleme yeteneğine sahiptir. DNA polimerazın bunu yapabilmesi için serbest bir 3’ OH (üç üstü hidroksi) grubuna ihtiyacı vardır, ayrıca her zaman 5’-3’ yönünde deoksiribonükleotidleri ekleyebilir. DNA polimeraz aynı zamanda eksonükleaz aktivitesine de sahiptir. Ökaryot ve prokaryotlarda farklı işlevleri olan birden fazla tipte DNA polimeraz bulunmaktadır. Prokaryotlarda bulunan DNA polimeraz I ve DNA polimeraz II, DNA hasarının onarımında görev almaktadır. DNA polimeraz III ise asıl DNA replikasyonundan sorumlu enzimdir. Ökaryotlarda ise beş farklı tip DNA polimeraz bulunmaktadır.
#17
SORU: Ökaryot DNA polimeraz çeşitleri ve bu polimeraz türlerinin fonksiyonları nelerdir?
CEVAP: Ökaryotlarda beş farklı tip DNA polimeraz bulunmaktadır. Bunlar alfa, beta, gama, delta ve epsilondur. Çekirdek DNA’nın replikasyonunda görev alanlar; alfa, delta ve epsilondur. Mitokondriyal DNA replikasyonunda DNA polimeraz gama görev yapmaktadır. DNA polimeraz beta ise DNA tamirinde görev alır.
#18
SORU: Replikasyon orjini nedir ve DNA replikasyonunda rolü nelerdir?
CEVAP: Replikasyon çatalının oluştuğu bu özel bölgelere replikasyon orjini denir. Yani DNA da replikasyon herhangi bir yerde değil belli noktalarda başlar ve bu noktalar türler için özeldir. Prokaryot canlılarda replikasyon orjini bir tanedir, replikasyon bu noktadan başlayarak her iki yöne doğru ilerler. Birbirinden zıt yönde ilerleyen iki replikasyon çatalı oluşur ve bu çatallar tüm kromozom replike oluncaya kadar atasal DNA üzerinde ilerler, birbiriyle karşılaştıkları noktada birleşirler.
#19
SORU: Replikasyon çatalı ile ne ifade edilmektedir?
CEVAP: Atasal ipliklerinin birbirinden ayrıldığı ve yeni iki ipliğin sentezlenmeye başlandığı DNA bölgesidir
#20
SORU: DNA replikasyonunun başlaması için gerekli olan durum nedir?
CEVAP: DNA replikasyonunun başlaması için çift iplikli DNA sarmalında iki ipliğin ayrılması, denatüre olması gerekir. İpliklerin birbirinden ayrıldığı yerde replikasyon çatalı oluşur ve açılan bu noktadan başlayarak her iki ipliğin karşısında yeni iplik sentezlenir.
#21
SORU: DNA replikasyonunda görev alan enzim ve proteinler nelerdir?
CEVAP: DNA replikasyonunda görev alan enzim ve proteinleri şu şekilde sıralamak mümkündür; ? DNA polimeraz ? Helikazlar ? Tek zincire bağlanan proteinler (SSBP) ? DNA giraz ? RNA primeri ? Primaz ? DNA ligaz
#22
SORU: DNA Replikasyonu sırasında hata oranı, hata olması durumunda nasıl bir sürecin gerçekleştiği ve bu durumun önemi nedir?
CEVAP: DNA Replikasyonu sırasında hata oranı çok düşüktür, oluşan hatalar ise hata düzeltme mekanizmaları ile düzeltilir. Replikasyonun hatasız olması genetik materyalin korunması açısından oldukça önemlidir
#23
SORU: DNA replikasyonunda görev alan enzim ve proteinlerden biri olan DNA Ligaz’ın fonksiyonu nedir?
CEVAP: DNA polimeraz nükleotitleri sadece 3’ OH grubuna bağlama yeteneğine sahiptir. DNA çift ipliği ise birbirine göre antiparalel olarak uzanmaktadır. Bir diğer deyişle ipliklerden biri 5’-3’ yönünde iken diğeri 3’-5’ yönündedir. Replikasyon çatalı oluştuğunda DNA polimeraz 3’-5’ yönünde uzanan ipliği (kesintisiz iplik) kesintisiz sentezlerken diğer iplikte (kesintili iplik) mekanizma ters yönde işlemek zorundadır. Kesintili iplikte sentez 1000-2000 bazlık Okazaki parçaları (fragmanı) halinde olur ve oluşan bu parçalar bir önceki parça ile DNA ligaz enzimi sayesinde birleştirilir.
#24
SORU: Polizom (poliribozom) nedir?
CEVAP: Ribozomların protein sentezi sırasında mRNA üzerinde ardışık hareket etmeleri amacıyla sıralanmasıyla oluşan yapıya polizom (poliribozom) denir.
#25
SORU: Ribozomun büyük alt birimi üzerinde farklı kimyasal olayların gerçekleştiği bölgeler kaç farklı türdedir?
CEVAP: Büyük alt birim üzerinde farklı kimyasal olayların gerçekleştiği üç farklı bölge vardır. Bunlar: ? Peptidil(P) ? Aminoaçil(A) ? Exit(E) olarak adlandırılmaktadır.
#26
SORU: DNA replikasyonunda görev alan enzim ve proteinlerden biri olan DNA Giraz’ın fonksiyonu nedir ve hangi grubun üyesi olarak dikkat çekmektedir?
CEVAP: DNA topoizomerazlar olarak bilinen geniş bir grubun üyesidir. DNA’nın tek ya da her iki ipliğinde kırılmalar yaparak sarmaldaki aşırı bükülmeleri ve dönüşleri gevşetir. Böylelikle DNA’nı denatürasyonunda görev alır.
#27
SORU: Prokaryot ve ökaryot sonlanma faktörleri nelerdir ve bunlara ait sonlanma kodonları hangileridir?
CEVAP: Prokaryot sonlanma faktörleri RF1 ve RF2’dir. RF1 sonlanma faktörüne ait sonlanma kodonları UAA ve UAG; RF2 sonlanma faktörüne ait sonlanma kodonları UAA ve UGA’dır. Ökaryot sonlanma faktörü ise eRF1’dir. Bu sonlanma faktörüne ait sonlanma kodonları UAA, UGA ve UAG’dır.
#28
SORU: DNA replikasyonunda görev alan enzim ve proteinlerden biri olan SSBP’in yani tek zincire bağlanan proteinlerin fonksiyonu nedir?
CEVAP: Helikazların açığa çıkardığı tek iplikli DNA’ya bağlanarak DNA ipliklerinin tekrar birleşmesini engelleyen küçük proteinler olarak görev yapmaktadırlar.
#29
SORU: Protein sentezi nasıl bir işlemdir ve nasıl gerçekleşmektedir?
CEVAP: Protein sentezi DNA’daki bilginin ürüne dönüştürülme işlemidir. mRNA, tRNA ve ribozomların yanında pek çok enzimin yer aldığı, biyokimyasal olarak oldukça karmaşık bir işlemdir. Bu işlemde yaklaşık olarak 300 makromolekül görev alır. DNA da kodlanan bilginin hatasız ve bir o kadar da hızlı ürüne dönüşmesi için mükemmel bir sistemdir. DNA’daki bilginin protein moleküllerine çevrilmesi iki aşamada gerçekleşir. Bu iki aşama şunlardır: ? Transkripsiyon ? Translasyon
#30
SORU: Protein sentezi hangi aşamanın sonucunda tamamlanmış olur?
CEVAP: Ribozom sonlanma kodonuna geldiğinde A bölgesinde bulunan dur kodonuna uygun sonlanma faktörü bağlanır. Sonlanma faktörü P bölgesinde yer alan tRNA ve polipeptit arasındaki peptit bağının koparılmasını sağlar. Oluşan polipeptit serbest kalır. Ribozom alt birimleri ve mRNA birbirinden ayrılır. Protein sentezi tamamlanmış olur.
#31
SORU: Translasyonda yani protein sentezinde tRNAnın rolü nedir?
CEVAP: Taşıyıcı RNA (tRNA) yapısı ökaryot ve prokaryotta çok benzerdir. Uzunluğu 70-80 nükleotitdir, DNA’dan ilk sentezlendiklerinde oldukça uzundurlar, işlenmeleri sırasında kısaltılırlar. 1965 yılında Holley tRNA yapısını detaylarıyla açıklamıştır. Holley tRNA da yer alan bazların bazı modifikasyonlar geçirerek değiştirildiğini ve bazı nükleotitler arasındaki bağlar nedeniyle de yonca yaprağı şeklinde olduğunu açıklamıştır. tRNA’ların 3’ ucunda her zaman CCA, 5’ ucunda ise G nükleotidi bulunur. Amino asitler 3’ ucuna bağlanır. DNA da dört bazın üçlü gruplar halinde farklı kombinasyonları sonucu 64 farklı kodon bulunmaktadır. Kodonlardan üçü sonlanma kodonu olduğu için geri kalan 61 adet kodon 20 amino asiti kodlamaktadır. Bu durumda bir amino asit için birden fazla kodon ve tRNA vardır. Aminoasitlerin protein sentezi sırasında doğru olarak protein zincirine eklenmesi için kodon-antikodon baz eşleşmesinin özgünlüğü kadar amino asitlerin, doğru tRNA’ya bağlanmasına da bağlıdır.
#32
SORU: Okazaki parçaları nelerdir?
CEVAP: DNA’nın kesintili ipliğini oluşturmak üzere birbirine bağlanan kısa yeni sentezlenmiş DNA parçaları, okazaki parçalarını ifade etmektedir.
#33
SORU: Monozom nedir?
CEVAP: Ribozom büyük ve küçük alt birimlerden oluşur. İki alt birimin birleşmesiyle oluşan yapıya monozom denir.
#34
SORU: Hücrede gerçekleşen translasyon sürecinde başlama kompleksi tamamladıktan sonra hangi süreç başlar ve süreç nasıl devam eder?
CEVAP: Başlama kompleksi tamamlanınca aminoasitlerin birbirine eklendiği ve polipeptit zincirinin oluştuğu uzama aşaması başlar. Bu aşamada ribozomun büyük alt biriminde yer alan ve üç tRNA’nın bağlanmasına olanak veren peptidil (P), aminoaçil (A), exit (E) bölgeleri önemli rol oynar. Yine bu aşamada uzama faktörleri adı verilen proteinler görev alır.
#35
SORU: DNA replikasyon mekanizması incelendiğinde DNA replikasyonunun nasıl gerçekleştiği görülmektedir?
CEVAP: Replikasyon DNA üzerinde yer alan replikasyon orjini adı verilen özel baz dizilerinin bulunduğu noktalarda başlar. Önce helikaz enzimi ile DNA çift sarmalı açılır. Helikaz bunu DNA ipliklerinde yer alan bazlar arasındaki hidrojen bağlarını kopararak yapar. DNA denatürasyonu gerçekleşince tek zincire bağlanan proteinler ayrılan DNA ipliklerine bağlanır. Böylece ipliklerin yeniden birleşmesini önlenmiş olur. Oluşan replikasyon çatalında DNA ipliklerinden 3’-5’ yönünde uzanan kesintisiz iplikte, primaz enzimi tarafından 5-15 nükleotitden ibaret olan RNA primeri sentezlenir. Daha sonra RNA primerinin serbest 3’OH grubuna kalıp DNA’daki bazın karşılığı olan baz DNA polimeraz tarafından getirilerek eklenir. Bu işlem replikasyon çatalının bir sonraki replikasyon çatalı ile karşılaşıncaya kadar kesintisiz olarak tüm DNA boyunca devam eder. Karşılaşma noktasında ise yeni sentezlenen ipliklerin uçları DNA ligaz ile birbirine eklenir. Sentezlenen yeni iplik 5’-3’ yönündedir. DNA’nın 5’-3’ yönünde uzanan ipliğinde ise sentez kesintili olarak devam eder. Replikasyon çatalı açıldıkça kesintili iplik üzerinde primaz enzimi tarafından sentezlenen RNA primerine DNA polimeraz nükleotitleri ekler, 1000-2000 bazlık kısa parçalar halinde sentezlenen yeni DNA iplikleri (okazaki parçaları) bir önceki okazaki parçacığına DNA ligaz enzimiyle birleştirilir. DNA’nın her iki ipliğindeki sentez eş zamanlıdır. Replikasyon tamamlandığında her iki ipliğin tamamı replike olmuş olur.
#36
SORU: Translasyon nedir?
CEVAP: Sentezlenmiş mRNA taşıdığı bilgiye uygun olarak aminoasitlerin ardışık sıralanmasıdır. Bir diğer deyişle genetik bilginin ürüne dönüşmesidir
#37
SORU: Translasyonda görev alan organel ve makro moleküller nelerdir?
CEVAP: Translasyonda (protein sentezinde) görev alan organel ve makro molekül şunlardır: ? Ulak RNA (mRNA) ? Ribozom ? Taşıyıcı RNA (tRNA) ? Aminoaçil sentetaz enzimi ? Aminoasitler
#38
SORU:
Replikasyon kelime anlamıyla neyi ifade eder?
CEVAP:
Replikasyonun kelime anlamı kopya ya da aynısıdır.
#39
SORU:
yarı korunumlu replikasyon neyi ifade etmektedir?
CEVAP:
Replikasyonda atasal ipliklerin kalıp olarak kullanılması, sentezlenen yeni DNA sarmalında bir ipliğin korunmuş olması nedeniyle yar› korunumlu (yarı saklı, semikonservatif) replikasyon olarak tanımlanmaktadır.
#40
SORU:
Replikasyon çatalı neyi ifade etmektedir?
CEVAP:
Atasal ipliklerinin birbirinden ayrıldığı ve yeni iki ipliğin
sentezlenmeye başlandığı DNA bölgesidir.
#41
SORU:
Replikasyon orjini neyi ifade eder?
CEVAP:
Replikasyon çatalınınn oluştuğuu bu özel bölgelere replikasyon orjini denir.
#42
SORU:
DNA replikasyonunda görev alan enzim ve proteinler nelerdir?
CEVAP:
1. DNA polimeraz
2. Helikazlar
3. Tek zincire ba¤lanan proteinler (single stranded binding proteins, SSBP)
4. DNA giraz
5. RNA primeri
6. Primaz
7. DNA ligaz
#43
SORU:
Eksonükleaz enzim aktivitesi neyi ifade eder?
CEVAP:
DNA moleküllerini 5’-3’ ya da 3’- 5’ yönünde hidrolize eden enzimdir.
#44
SORU:
Ökaryotlarda ise kaç farklı tip DNA polimeraz bulunmaktadır?
CEVAP:
Ökaryotlarda ise beş farklı tip DNA polimeraz bulunmaktadır. Bunlar; ? (alfa), ß (beta), ? (gama), ? (delta), ? (epsilon) dur.
#45
SORU:
Helikazların görevi nedir?
CEVAP:
Replikasyon çatalının ilerisinde DNA çift sarmalını bazlar arasındaki hidrojen bağlarını kopararak açar, replikasyonun ilerlemesini sağlar.
#46
SORU:
Okazaki parçaları nedir?
CEVAP:
DNA’nın kesintili ipliğini oluşturmak üzere birbirine bağlanan
kısa yeni sentenlezmiş DNA parçalarıdır.
#47
SORU:
Protein sentezi kaç aşamada gerçekleşir?
CEVAP:
DNA’daki bilginin protein moleküllerine çevrilmesi iki aşamada gerçekleşir:
• Transkripsiyon
• Translasyon
#48
SORU:
Translasyonda görev alan organel ve makro moleküller nelerdir?
CEVAP:
1. Ulak RNA (mRNA)
2. Ribozom
3. Tafl›y›c› RNA (tRNA)
4. Aminoaçil sentetaz enzimi
5. Aminoasitler
#49
SORU:
Amino asitlerin tRNA’lara bağlanması hangi enzim aracılığıyla olur?
CEVAP:
Amino asitlerin tRNA’lara bağlanması aminoaçil sentetaz enzimiyle sağlanır.
#52
SORU:
Prokaryot ve ökaryotlardaki ribozom büyüklüğü farkı nedir?
CEVAP:
Prokaryotlarda ribozom büyüklüğü 70S olup, küçük alt birim 30S, büyük alt birim 50S dir. Ökaryotlarda ribozom büyüklüğü 80S olup, küçük alt birim 40S, büyük alt birim 60S dir.
#53
SORU:
Ökaryotlarda DNA polimeraz ? (delta)'nın görevi nedir?
CEVAP:
Çekirdek DNA’nın replikasyonudur.
#57
SORU:
Ökaryotlarda DNA polimeraz ß (beta)'nın fonksiyonu nedir?
CEVAP:
DNA tamiridir.
#58
SORU:
polizom neyi ifade eder?
CEVAP:
Birden fazla ribozom mRNA üzerinde sıralanıp ardışık hareket ederek protein sentezi yapabilir. Ribozomların protein sentezi sırasında mRNA üzerinde bu flekilde sıralanmasıyla oluşan yap›ya polizom (poliribozom) denir.