Bursa'da doğan Lamiî'nin asıl adı Mahmut'tur.

Dedesi ise Nakkaş Ali’dir. Nakkaş Ali, Timurluların kültür merkezlerinde nakkaşlığı öğrendikten sonra doğduğu şehre dönüp orada sanatını icra etmiştir. Bursa’daki Yeşil Türbe ve Yeşil Cami’nin nakışları onun eseridir. Süslü at eyerlerinin de Nakkaş Ali’nin icadı olduğu söylenir.

Belli bir ilmî birikime ulaşan Lamiî Çelebi, dönemin ünlü mutasavvıflarından Nakşi şeyhi Emir Ahmed-i Buharî’ye bağlandı. Böylece tasavvufi bilgi ve tecrübeyi öğrendi. Emir Buharî aracılığıyla Nakşiliğe girince yolu, üstat kabul ettiği Ali Şir Nevayî ve Abdurrahman Camî ile kesişti.

1. Üretken (velud) bir şair ve yazardır.
2. İki hamse sahibidir.
3. Nesirde üstattır.
4. Mükemmel ve mürettep divan sahibidir.
5. Âlim şairlerdendir.
6. Abdurrahman Camî’den yaptığı tercümelerle Camî-i Rum diye anılır.

Şehrengiz-i Bursa ve Hayretname'dir. 

948/1541’de Gelibolu’da doğmuştur. Mahlası ilk zamanlarda Çeşmî'dir.

1600 yılında Cidde'de vefat etmiştir.

Aruzun fe‘ilâtün, mefâ‘îlün, müstef‘ilün cüzlerinden her birinin istenildiği kadar tekrarıyla yazılan şiirdir. İlk örneklerine XV. yüzyıldan itibaren hemen her yüzyılda az sayıda da olsa bahr-ı tavil yazılmıştır

Açık bir alanda at üzerinde, elde bulunan ucu eğri bir sopa (çevgân) ile top(gûy)a vurularak oynanan bir tür oyundur. Bugün polo adıyla hâlâ oynanmaktadır.

Künhü’l-Ahbar, Nusretname, Menakıb-ı Hünerveran'dır.

Siyasetnamedir.

Gül-i Sad-berg'tir.

Ey gönül! Fakirlikle övünmek benim hâlimdir. Çünkü kanaatin Kaf Dağı, ezelden ayak bastığım yerdir.

Sürekli yanıp yakılmam senin gamının ateşindendir. Bu inlemeler, bu yanmalar sana hâlimi arz edişimdir.

Ruhî, Bağdat’ta 941/1534-1535’te dünyaya geldi. Adı Osman'dır.

• Ruhî, en çok gazel yazan divan şairlerindendir.
• Divanında 1115 gazel yer alır.
• Gazellerinde lirik bir söyleyiş tarzı ve rintçe bir eda vardır.
• Bu özellik gazel nazım türünün birinci planda âşıkane olması, içkiden, sevgiliden, ayrılık ve vuslattan bahsetmesi vb. sebeplerden kaynaklanıyor olmalıdır.
• Ancak bu özelliğin, mahlasından da anlaşıldığı gibi onun iç dünyası ile de ilgili olduğunu belirtmek gerekir.

Bağdatlı Ruhî’nin bilinen ve mevcut olan tek eseri Türkçe divanıdır. Sadece İstanbul kütüphanelerinde on sekiz yazma nüshası bulunan divanın ilk baskısı 1287’de İstanbul’da Arap harfleri ile yapılmıştır. Bilimsel neşri, Coşkun Ak tarafından yapılmıştır (Bağdatlı Ruhî Divanı, Uludağ Üniversitesi  Yayınları, Bursa 2001). Ruhî Divanı’nda ikisi manzum mektup olmak üzere 40 kaside, 6 mersiye, 1 terkib-bent, 1 terci-bent, 3 muaşşer (onlu), 2 müsemmen (sekizli), 7 müseddes (altılı), 1 muhammes (beşli), 94 tarih, 2 murabba, 1 muamma, 8 tahmis, 1115 gazel, 28 rubai, 26 kıt’a vardır.

Mef ‘ûlü mefâ‘îlü mefâ‘îlü fa‘ûlün

Pisliğe bulaşmış olanlar bizi de öyle sanırlar, ama biz şarap kadehinin dudağını ve avuç içini öpmeye düşkünüz.

Biz ruhlar âlemi meyhanesinin şarabıyla sarhoşuz. İçki içenler topluluğunun dizildiği halkanın başındayız.
Eskiden toplantılarda halka biçiminde oturulur ve kadeh elden ele dolaştırılırdı. Halkanın başında ise “şem-i meclis” denen ve toplantıyı idare eden biri bulunurdu.