Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Ara 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
"Yerkes-Dodson Yasası'na göre, kaygı ile başarı arasında şekilsel olarak ters U biçiminde bir ilişki vardır. Yani, kaygı düzeyi çok düşük ya da yüksekse başarı düşer; kaygı düzeyi ortalamaya yakınsa başarı artar." şeklindeki bir ifade bilimin hangi amacına örnek olarak gösterilebilir.
Betimleme
|
Açıklama
|
Yordama
|
Denetleme
|
Kuram geliştirme
|
2.Soru
Comte’un üç hal yasasına göre hangi çağda insanlar Tanrıların yerine daha soyut güçleri koyarak doğa ötesi açıklamalarla sorunların nedenlerini betimlemeye çalışmıştır?
Tanrıbilimsel
|
Bilimsel
|
Metafizik
|
Pozitivist
|
Hayali
|
3.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde veri tabanına ilişkin bir örnek yer almaktadır?
Kaynakçalar |
Özler ve dizinler |
Akademik incelemeler |
ERIC |
Tezler |
A,B,C ve E seçeneklerinde yer alan maddeler alanyazına ilişkin toplu bilgi kaynağıdır; ancak D seçeneğinde yer alan madde veri tabanına bir örnektir. Bu nedenle doğru cevap "D" dir.
4.Soru
Herhangi bir bilim dalında oluşmuş bilgi birikiminin bütünü aşağıdakilerden hangisidir?
Denence
|
Araştırma
|
Varsayım
|
Olgu
|
Alanyazın
|
5.Soru
(I) Gerçeği arama yolunda aklın ön plana çıkmasıyla felsefe doğmuştur. (II) Din ile birlikte her şeyi yaratan güç tanrılar olarak kabul edilmiştir. (III) Bilimde sorunlar nedensellik ilişkisi içinde ve nesnel yolla toplanan verilere dayalı olarak çözülmüştür. ((IV) İnsanlar nedenini bilmedikleri olayları mitolojik öyküler yoluyla açıklamaya çalışmışlardır. Bilimsel yöntemin ortaya çıkmasında doğru sıralama aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
I-II-III-IV
|
II-III-IV-I
|
IV-II-I-III
|
IV-I-II-III
|
I-III-II-IV
|
6.Soru
Hangisi iyi bir hipotezin özelliklerinden değildir?
Açık, net ve güçlü bir şekilde ifade edilmeli |
Değişkenler arasında beklenen bir ilişkiyi ifade etmeli |
Bağlı olduğu kuramı ya da alanyazını yansıtmalı |
Ayrıntılı ve uzun ifadeler içermeli |
Veriler ile test edilebilen bir hipotez olmalı |
İyi bir hipotez, kısa öz ve aynı zamanda konuya odaklı olmalıdır. Doğru cevap D' dir.
7.Soru
Karşılaşılan bir sorunun çözümü için daha önceki bilgi ve deneyimlere dayalı olarak önerilmiş ancak doğruluğu henüz sınanmamış önermelere ne ad verilir?
Denence
|
Teori
|
Hüküm
|
Dogma
|
Önerme
|
8.Soru
Bir alanyazın taramasının ham bir özetten çok değerlendirme niteliği taşıması beklenir. Bu nitelik, aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ilişkilidir?
Kapsamlılık |
Özümseyicilik |
Eleştirellik |
Bütünsellik |
Sistemlilik |
Alanyazın taramasında araştırmacının var olan bilgileri özetleyip geçmemesi, eleştirel bir tutum sergilemesi beklenir. Bu özellik, seçenekler arasında “eleştirellik” kavramı ile ilişkilidir.
9.Soru
Alanyazın tarama tekniklerinden En İyi Kanıt yöntemine getirilen en önemli eleştiri hangi noktada yoğunlaşmaktadır?
Anlamlı farklık rapor eden çalışmalara öncelik verilmesi
|
En iyi kanıt ölçütlerinin tartışmalara açık olması
|
Son dönem araştırmalara ağırlık verilmesi
|
Toplu değerlendirme niteliği taşıması
|
Karmaşık istatiksel işlemlere dayanması
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yarı deneme modelleri çeşitlerinden biri değildir?
Tek grup-son test deseni
|
Zaman serisi modeli
|
Eşit zaman örneklemli model
|
Eşitlenmemiş kontrol gruplu model
|
Öntest-sontest ayrı grup model
|
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi alanyazın taramasının amaçlarından değildir?
Kuramsal çerçeve oluşturmak
|
Sorular ve denenceler geliştirmek
|
Yeni yaklaşımlar bulmak
|
Zor çalışmalardan kaçınmak
|
Alandaki boşlukları belirlemek
|
12.Soru
I. Sorunun belirlenmesi II. Denencelerin oluşturulması III. Verilerin analiz edilmesi IV. Sorunun sınırlandırılması ve tanımlanması V. Denencelerin test edilmesi için verilerin toplanması VI. Sonuç Bilimsel yöntem yukarıdaki adımları sırasıyla nasıl izlemektedir?
I-II-III-V-VI-IV
|
I-IV-II-V-III-VI
|
III-II-V-VI-IV-I
|
I-III-II-IV-V-VI
|
VI-I-V-II-III-IV
|
13.Soru
Bir yüksek lisans tezinde araştırmacı, doğum öncesi eğitim almanın genç anne babaların bebeklerine davranışları üzerindeki etkilerini incelemektedir. Birçok açıdan birbirine benzer iki ayrı grup ile çalışmaktadır. Gruplar karı-koca olan eşlerden oluşmaktadır. Bu gruplardan birinde eşler doğumdan önce bir aylık anne-baba eğitimine katılmışlardır. İkinci gruptaki eşler ise böyle bir eğitim almamışlardır. Ancak bu eğitimler, araştırmanın bir parçası olarak düzenlenmemiştir. Araştırma başlamadan önce böyle bir farklılık oluşmuştur. Araştırmacı kendisinin dışında oluşan bu farklılığın doğumdan soraki bir yıl içinde sergilenen anne-baba davranışlarına etkisi olup olmadığına bakmıştır. Sonuçta doğum öncesinde eğitim alan grubun eğitim almayan gruba göre daha olumlu davranışlar sergiledikleri ve iki grup arasındaki farkın istatistiksel açıdan anlamlı olduğu bulunmuştur. Bu araştırmada kullanılan model nedir?
Tekil tarama modeli
|
İlişkisel model
|
Nedensel karşılaştırmalı model
|
Örnekolay tarama modeli
|
Deneysel model
|
14.Soru
Araştırma sorununun tanımlanmasındaki bütünleştirme aşaması bir yazının hangi aşaması gibi düşünülebilir?
Gelişme
|
Sonuç
|
Betimleme
|
Giriş
|
Özet
|
15.Soru
Etki büyüklüğü hangi alanyazın tarama tekniğinin sonucudur?
Geleneksel tarama
|
Oy sayma
|
Meta analiz
|
Yüzeysel tarama
|
Kapsamlı tarama
|
16.Soru
(I) Canan Hanım emeklilik ikramiyesini en iyi nasıl değerlendireceğini bir yatırım danışmanına sormuş ve onun önerisine uyarak arsa satın almıştır. (II) Bülent Bey döviz kurlarının yakın gelecekte yükseleceği duygusuyla emeklilik ikramiyesiyle döviz satın almıştır. (III) Esin Hanım bütün yatırım araçlarının son bir yıl içinde ne kadar gelir getirdiğini karşılatırmalı olarak inceledikten sonra emeklilik ikramiyesiyle bütün yatırım araçlarını içeren bir sepet oluşturmuştur. (IV) Kemal Bey daha önceki birikimlerinden iyi faiz geliri elde ettiği düşüncesiyle emeklilik ikramiyesini de bankaya yatırmıştır. (V) Ayşe Hanım bugüne kadar ailesinde herkesin yaptığı gibi emeklilik ikramiyesiyle altın satın almıştır. Verilen durumlar dikkate alındığında, kim bilimsel yönteme daha uygun bir tol izlemiştir?
Canan Hanım
|
Bülent Bey
|
Esin Hanım
|
Kemal Bey
|
Ayşe Hanım
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kelebek etkisi ilkesini en doğru biçimde açıklamaktadır?
Mutlak bilgiye doğa bilimlerinin yöntemleriyle ulaşabilir. |
Küçük nedenler büyük sonuçlara yol açabilir. |
Gerçeklikle ilgili farklı değişkenler birbirinden ayrı incelenebilir. |
Genelleme zamana ve yere karşı dayanaklı olmalıdır. |
Bilimin amacı anlamadan ziyade değiştirmedir. |
Sorunun doğru yanıtı B seçeneğidir. Yirminci yüzyılın başlarında fizik ve öteki temel bilimlerde meydana gelen bazı gelişmeler, pozitivizm ötesi anlayışın doğmasına neden olmuştur. Bu gelişmeler arasında en önemli üç gelişme, Einstein’in Görecelik Kuramı, Kuantum Fiziği ve Kaos Kuramıdır. Kaos kuramının ortaya koyduğu öteki önemli ilkelerden biri de kelebek etkisi olarak adlandırılan, küçük nedenlerin büyük sonuçlara yol açabileceği gerçeğidir. Bu ilke, “Çin’deki bir kelebeğin kanat çırpışı Meksika Körfezinde bir fırtınaya neden olabilir” ifadesiyle dile getirilmektedir. Diğer seçeneklerde yer alan ifadeler diğer bilim anlayışlarını temsil etmektedir.
18.Soru
Kuhn’un bilimsel ilerlemeyi kavramsallaştırmak için kullandığı dönemler dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi diğerlerinden sonra gelmelidir?
Düzenden yoksun fikir, kuram, tartışma ve açıklamalar bütünü |
Önceki bilimsel araştırmalar sonucu toplum tarafından varılan bir uzlaşı dönemi |
Yerleşik bilimsel anlayış ile açıklanamayan eksikliklerin ortaya çıkması |
Yeni bir paradigmanın bir olguyu daha iyi açıklayıp çoğunluk tarafından kabul görmesi |
Ortaya çıkan yeni paradigmanın zamanla bazı gelişmelere yanıt veremez hale gelmesi |
Kuhn, bilimsel ilerlemeyi çeşitli dönemlere ayırmaktadır. Bunlar; bilim öncesi, normal bilim, bunalım-devrim, yeni normal bilim ve yeni bunalım-devrim olarak sınıflandırılabilir. Kısaca açıklamak gerekirse;
- Bilim öncesi: Düzenden yoksun fikir, kuram, tartışma ve açıklamalar bütünü,
- Normal bilim: Önceki bilimsel araştırmalar sonucu varılan toplumsal bir uzlaşı dönemi,
- Bunalım-devrim: Yerleşik anlayış ile açıklanamayan eksikliklerin belirmesi,
- Yeni normal bilim: Yeni paradigmanın bir olguyu daha iyi açıklayıp çoğunluk tarafından kabul görmesi,
Yeni bunalım-devrim: Ortaya çıkan yeni bir paradigmanın zamanla bazı gelişmelere yanıt veremez duruma gelmesidir. Seçeneklerde en son sırada gelmesi gereken yeni bunalım-devrim dönemidir. Yani yeni ortaya çıkmış ve zamanla çoğunluk tarafından kabul görmüş yeni bir paradigmanın zamanla bazı gelişmelere yanıt veremez hale gelmesi Kuhn’un bilimsel ilerlemeye ilişkin dönem kavramsallaştırmasına göre en sonda yer alacaktır.
19.Soru
Tez çalışması için araştırma yapmak isteyen Ali; “Bu kadar kaynağın arasında ben ne yapacağım, bu kaynaklarla nasıl baş edeceğim?” gibi yakınmalarda bulunuyorsa Ali’nin içinde bulunduğu sorun nedir?
Derin Alanyazın
|
Yüzeysel Alanyazın
|
Güncel Alanyazın
|
Bütünsel Alanyazın
|
Geneneksel Alanyazın
|
20.Soru
Tümevarıma dayalı akıl yürütme olarak bilinen yöntem hangi ünlü düşünürün fikirleri sonucunda ortaya çıkmıştır?
Darwin
|
Aristotle
|
Francis Bacon
|
Ary & Jacobs
|
Kerlinger
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ